Schotland, Catalonië, wie volgt?

ANALYSE - Het referendum op de Krim dat de afscheiding van dit deel van Oekraïne in gang heeft gezet herinnert Europese leiders aan nog altijd bestaande en soms hardnekkige afscheidingsbewegingen in hun eigen land. Ontevredenheid over de centrale regering voedt de opstand in de regio’s.

José Manuel García-Margallo, de Spaanse minister van Buitenlandse Zaken gebruikte de veroordeling van het referendum op de Krim door de EU deze week meteen om in eigen land een waarschuwing af te geven. Catalonië hoeft er niet op te rekenen dat het voorgenomen referendum komend najaar over de onafhankelijkheid van de Spaanse regio door kan gaan. Zo’n referendum is even illegaal als dat op de Krim, zei hij.  Eenzijdige besluiten over de onafhankelijkheid van een deel van Spanje zijn in strijd met de grondwet volgens de minister want “elke vierkante centimeter van Spanje is het bezit van alle Spanjaarden”.  De Catalanen, die schoon genoeg hebben van het Madrileens bestuur dat in hun ogen veel te veel belasting aan hun rijke regio onttrekt zonder er iets voor terug te doen, zullen zich  van deze waarschuwing weinig aantrekken. En zo zijn er in Europa nog wel meer gelijkgestemde regio’s die bestaande grenzen betwisten, autonomie eisen of -zoals in het geval van De Krim- aan een ander vaderland de voorkeur geven. Al staat de zaak niet overal op scherp, het bovenstaande plaatje laat zien dat Europa vol zit met ontevreden regio’s.  En als de gelegenheid zich voordoet stoken de separatisten het vuurtje graag op, zoals deze week in Transnistrië.In Spanje is het verzet van de regering tegen een onafhankelijk Catalonië verklaarbaar uit de vrees voor het weer opbloeien van die andere afscheidingsbeweging, in Baskenland, die tot voor kort verantwoordelijk was voor een reeks gewelddadige aanslagen. Nu de ETA het geweld heeft afgezworen wil de Spaanse regering koste wat kost nieuwe afscheidingsbewegingen, die zich niet alleen in Catalonië maar ook elders in het land manifesteren, de kop indrukken.