OPINIE - Veel verandert, maar tussen staten blijft ook veel hetzelfde. De retoriek over Oekraïne geeft veel ter overdenking. Hakenkruizen op een nationale vlag, Russen die hun nationale gevoel scanderen op straat. Is het echt en oprecht? Veroorzaakte het ‘westen’ destabilisering en toonde Putin beheersing?
‘Ooit was Europa in tweeën gespleten. De twee delen werden West en Oost genoemd. De tweedeling zelf werd dikwijls betiteld als “Jalta”. Ze werd belichaamd in het beton van de Berlijnse Muur.’ Het zijn de magistrale openingszinnen van het boek In naam van Europa van Timothy Garton Ash over de deling van Europa en de hereniging van Duitsland. (p.7)
Ik vind dat ik een wat luchtige toon heb gekozen in mijn eerste verhalen over Oekraïne. De honger van de Russische beer en de kleumende jager is een mooie metafoor voor Russische diplomatie: de beer zou door het opeten van de jager warmte verschaffen en de beer zou zijn honger stillen. Dat is een mooi ´compromis’, in Russische stijl, met Poetin als drager van een wat lompe traditie.
Het interview met een onderuit gezakte Poetin deed me aan die beer denken, maar ook aan Alice in Wonderland. Alice komt Humpty Dumpty tegen: ‘When I use a word,’ Humpty Dumpty said in rather a scournful tone, ‘it means just what I choose it to mean – neither more nor less.’ Zo zat Poetin daar, betekenis gevend aan woorden zoals hij wilde, met de vrijheid van zijn aanzienlijke macht.