Ik aarzelde drie seconden

Afgelopen weekend was het dertien jaar geleden dat mijn rechterborst werd geamputeerd. In de dagen voorafgaand aan de operatie vroeg de behandelend arts me of ik een implantaat wilde: tegenwoordig kon de nepperd er vaak in tijdens dezelfde ingreep als waarbij de echte werd verwijderd. Ik aarzelde drie seconden, en zei ‘nee’. Weliswaar zag ik er als een huis tegenop om met één borst verder te moeten – wat gelukkig ontzettend meeviel, ik sta er eigenlijk nooit meer bij stil – maar zo’n pronte nepborst naast mijn al wat hangende echte leek me nog veel raarder. En nu dank ik mezelf op mijn blote knietjes voor die beslissing.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Matto Fredriksson (cc)

Spice en de strijd om een menswaardig bestaan

, door

ACHTERGROND - De oplossing van problematisch middelengebruik als Spice ligt niet bij het medicaliseren en psychologiseren ervan. Voor een structurele oplossing is sociologische inzicht en politieke beleid nodig. Een gastbijdrage van Jeroen Boekhoven, docent-onderzoeker aan de Academie voor Sociale Studies van de Hanzehogeschool Groningen, verbonden aan het Lectoraat Verslavingskunde.

He who makes a beast of himself gets rid of the pain of being a man

De Britse dichter, essayist en literatuurcriticus Samuel Johnson (1709-1784) dacht natuurlijk niet aan twintigste-eeuwse gebruikers van spice toen hij bovenstaande uitspraak deed. Maar toch. Spice, een kruidenmix waaraan synthetische cannabinoiden zijn toegevoegd, lijkt mensen te veranderen in beesten, vandaar de bijnaam ‘zombiedrug’.

De afschrikwekkende naam is goed bedacht: Spice vervangt weliswaar normale wiet, maar de effecten kunnen wel honderd keer heftiger zijn, en dat is te zien aan hoe mensen bewegen en zich gedragen als ze onder invloed zijn van spice.

De gevolgen van spice-gebruik kwamen indringend en aangrijpend in beeld (op 15 oktober 2018) in een aflevering van Trippers (BNNVARA) waarin presentator Jan Versteegh verslag deed van zijn reis door een aantal (achterstands)wijken in het Verenigd Koninkrijk waar het leven van grote groepen mensen draait om het gebruik van spice.
Het tv-programma schetste een heftig beeld van het leven van gebruikers en hun naargeestige omgeving; door bezuinigingen verpauperde wijken waar de helft van inwoners werkloos is, sociaal gemarginaliseerd, buitenspel gezet, uitgesloten. Desolate levens in een desolaat landschap.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Kiezen en Delen | De evolutie van de lefgozer

, door

COLUMN - Iedereen heeft er last van, hoewel sommigen meer dan anderen: de neiging om het zekere voor het onzekere te nemen, ook al ben je gemiddeld gezien beter af als je zo nu en dan een gokje neemt. Andere mensen zoeken juist extreme risico’s op en beklimmen de K2 of investeren in startups.

Die persoonlijkheidsverschillen in risicovoorkeur zijn niet alleen menselijk. Ze liggen diep verankerd in onze hersenen. Zo diep, dat hetzelfde neuronale systeem ook bij vogels (koolmezen en spreeuwen) tot uiting komt in zowel risicozoekers als risicomijders, die bijvoorbeeld te lang op een bekende voederplaats blijven hangen.

Hoewel je zou verwachten dat natuurlijke selectie afrekent met individuen die systematisch de verwachte fitnesswinst van zo’n keuze verkeerd inschatten, bestaat die spreiding in persoonlijkheden nog steeds.

Een groep Amerikaanse biologen en computerwetenschappers heeft een verklaring daarvoor geopperd en die met behulp van een simulatiemodel getest. Het resultaat is een zeer toegepast partnerkeuzeadvies voor singles: stop met zoeken naar de ware en kies, lekker risicomijdend, voor een partner die goed genoeg is.

De onderzoekers programmeerden een gesimuleerde omgeving waarin ze, als God tijdens de schepping, verschillende risicopersoonlijkheden aan hun gesimuleerde individuen uitdeelden. Alle individuen maakten in hun leven één belangrijke beslissing: de keuze voor een partner. Sommigen namen genoegen met een ‘goed genoege’ optie – een partner die weinig positieve of negatieve invloed had op hun overlevingskansen – terwijl anderen liever doorzochten naar de perfecte match, met het risico om te eindigen met een erg slechte partner.

Foto: World Bank Photo Collection (cc)

Wereldbank: ‘Grootste risico is nemen van geen enkel risico’

, door

ACHTERGROND - Ontwikkelingslanden durven de confrontatie met risico’s niet aan te gaan en dat vormt een groot obstakel bij het beëindigen van armoede en het stimuleren van vooruitgang. Dit stelt de Wereldbank in haar World Development Report 2014. De organisatie beargumenteert dat effectief risicomanagement een krachtig ontwikkelingsinstrument kan zijn. Er kunnen levens mee gered worden, economische verliezen mee worden afgewend, kansen mee worden gecreëerd en het kan ervoor zorgen dat mensen een betere en veiligere toekomst opbouwen.

De Wereldbank roept in haar jaarlijkse ontwikkelingsrapport individuen en instituten op om in plaats van ‘crisisbestrijders’ ‘proactieve en systematische risicomanagers’ te worden. Hiervoor moet risicomanagement gemeenschappelijk aangepakt worden. Tijdens de presentatie dinsdagmiddag in het Haagse hoofdkantoor van Cordaid stelde medeopsteller van het rapport Rasmus Heltberg: ‘We moeten afstappen van de ad-hoc oplossingen.’ Juist in ontwikkelingslanden is dit belangrijk, omdat men hier het meest kwetsbaar is voor schokken. De verschillende crises van de afgelopen vijf jaar hebben volgens Heltberg aangetoond dat het zin heeft om na te denken over het managen van risico’s.  Dit waren natuurrampen, maar bijvoorbeeld ook financiële crises en epidemieën.

Niet erg sexy

Voorbereiding is essentieel, zo wordt in het rapport gesteld. Dit houdt in: het risico begrijpen en kennis daarover vergaren, en besluiten welke acties ondernomen moeten worden. Dat kan door beschermingsmechanismes en zekerheden op te bouwen. Niet alleen financieel, maar ook door te zorgen voor een betere natuurlijke leefomgeving voor de bevolking. Als voorbeeld van effectief risicomanagement noemde Heltberg Bangladesh, een land dat in de afgelopen veertig jaar door drie grote cyclonen getroffen werd. In 1970 vielen hierbij 300.000 doden, in 2007 4000. Niet alleen had het land in de tussentijd het aantal shelters van 12 naar 2500 uitgebreid, maar ook was een voorspellingssysteem en een waarschuwingssysteem opgezet.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Waan van de dag

Nederlanders maken zich meer zorgen over IS en ebola dan over werkloosheid

, door

Trouw:

Het conflict met IS (Islamitische Staat) is voor een op de drie Nederlanders (35 procent) het grootste punt van zorg. Daarna volgen zorgen over de economische crisis (20 procent) en de hervormingen in de gezondheidszorg (17 procent). […]

De vorige barometer verscheen juni dit jaar. De zorg onder Nederlanders over de werkloosheid nam sindsdien af (van 21 procent naar 15 procent). Maar de angst voor een ziektegolf is het afgelopen halfjaar juist flink toegenomen (van 36 naar 45 procent). Volgens de onderzoekers is dat waarschijnlijk het gevolg van de ebola-uitbraak.

Foto: flosofl (cc)

Sarewitz en de politiek van kansberekeningen

, door

ANALYSE - De kans is 95% dat er een aardbeving plaatsvindt in California. Maar de waarde die men aan zo’n kansberekening hecht, is sterk afhankelijk van de context, schrijft onderzoeker Marlous Blankesteijn.

Door California loopt langs de kust een aardbevingszone: de zogenaamde San Andreas-breuk, die zo actief is dat er altijd een verwachting is van “the next big one”. In 1985 schatten seismologen dat het voor 95% zeker was dat er voor 1993 een volgende aardbeving zou plaatsvinden in bepaald deel van de breuk. De schatting was gebaseerd op een goede statistische analyse van eerdere aardbevingen en werd bevestigd door de seismologische wetenschappelijke gemeenschap. De aardbeving kwam niet. En wat misschien wel verrassender is, niemand maakte zich er echt druk om. Het gebied waar de aardbeving voorspeld werd – het Parkfield segment – is vrijwel leeg.

Hoe anders was het geweest als seismologen hadden voorspeld dat de aardbeving in het dichtbevolkte San Francisco zou plaatsvinden. Dat ligt ook op de San Andreas breuk. Zou dan ook maar iemand zich druk gemaakt hebben? Het voorbeeld is van Daniel Sarewitz, Amerikaans hoogleraar Science & Society, tijdens de nazomerborrel van het Rathenau Instituut afgelopen woensdag. De kern van zijn betoog was dat onzekerheden zich uitvergroten in het politieke debat als zulke bevingen in dichtbevolkt stedelijk gebied worden voorspeld. Ze worden dan al snel een politiek probleem. In een dunbevolkt gebied worden ze kleiner, acceptabeler en blijven vooral een wetenschappelijk bevinding.

Foto: copyright ok. Gecheckt 11-03-2022

Kunst op Zondag | Gevaar

, door

In Hoogeveen blijkt kunst een gevaar voor kinderen te zijn. Een 7-jarig meisje raakte gewond bij het spelen op een kunstwerk, dat voor de ingang van haar school staat. Ouders in rep en roer en boos op de verschillende betrokken instanties die de verantwoordelijkheid naar elkaar toeschuiven.

Wie het gevaarlijke object nader bekijkt, zal al snel denken dat het om een speeltoestel met een kunstzinnig randje gaat. En ook al zijn de randen van het kunstwerk afgerond, één van die randen is het meisje nu lelijk opgebroken.

Remy&Veenhuizen – Picture Point.
© Googel usercontent Hoogveen Zuiderbreedte

Het ongeval zal de mening sterken van hen die menen dat kunst in de beschermde ruimte van een museum hoort. Niet in de openbare ruimte. Want wanneer weet je nou of het kunst of gewoon straatmeubilair of een speeltoestel is? Speeltoestellen kunnen trouwens ook erg gevaarlijk zijn.

Hoogeveen heeft meer gevaarlijke kunst.

De “zonder titel” van Carlo Kroon nodigt de jeugd toch ook uit er in te klimmen? En kunnen in de Cascade van Karin Daan niet hele scholen peuters verdrinken?

Carlo Kroon – zonder titel, 1985.
cc Wikimedia Commons Kroon Hoogeveen 01

Karin Daan – Cascade, 1995.
cc Wikimedia Commons Hoogeveen Daan Cascade

Kunst leidt wel vaker tot ongevallen. In 2006 moest museum Kröller-Müller ‘Kijk Uit Attention’ van Krijn Giezen afsluiten voor het publiek, nadat een 17-jarige jongen ten val was gekomen. Vorig jaar werd in het Amsterdamse Vondelpark het project ‘Blues before Sunrise’ voortijdig afgebroken. ’s Avonds gloeide er blauw licht in het park en de kunstminnende fietsers waren blijkbaar zo onder de indruk dat ze bij bosjes tegen elkaar aan kletterden.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Volgende