Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
Prems dubbele moraal
Zondagavond, Zomergasten. Ja, daarover is nu al veel gezegd aan de koffietafel, in het Facebook- en blog-universum. Maar mogen we dan toch even? Gast Prem Radhakishun deed in het slot van de televisie-uitzending een merkwaardige uitspraak: dat televisiepresentatoren op hun kwaliteiten moeten worden beoordeeld, niet op hun huidskleur. Volgens Prem komen te vaak ‘excuusallochtonen’ opdraven. Prem gebruikte de term ‘stereotypecasting’. Wat volgde: een korte compilatie van tv-programma’s met daarin de door Prem bewonderde, jawel, gekleurde presentatoren. Zoals Sylvana Simons (een fragment met Seki uit De Bus!) Gerda Havertong, Umberto Tan, John Williams en anderen.
Maar Prem, moeten we nu wel of niet deze mensen als ‘gekleurde’ presentatoren beschouwen? What’s the point? Dat kijkers van het RTL-programma Een dubbeltje op zijn kant John Williams niet moeten beschouwen als Swart Gevaar?
Prem stelde in Zomergasten dat presentatoren een soort voorbeeldfunctie hebben. Maar ik mag hopen vanwege ambities of talenten, niet vanwege hun huidskleur. Mij kan het niets schelen of een gekleurde Sylvana Simons een programma met Char presenteert; ik blijf het een rotprogramma vinden (en dat maakt me geen racist).
Prem zet, dankzij zijn getoonde compilatie de presentatoren neer als exoten. (Zelfs door blogger en columnist Bert Brussen werden de fragmenten ineens tot multiculturele programma’s (?) gedoopt. Onderhoudend en heel erg Prem. Dat mag, ook dát is Zomergasten. Ik begrijp de intentie, maar eh, ultrakorte fragmenten van De Bus of Studio Sport, wel even wat anders dan talkshow Massiv van Guilly Koster, nietwaar).
Weten we nog wel wat een roman is?
Een goed teken dat Dimitri Verhulst de Libris Literatuurprijs 2009 heeft gewonnen met Godverdomse dagen op een godverdomse bol. Dan beperken we ons weer tot waar het om gaat: letters op papier die beroering brengen. De man of vrouw die er achter schuilt komt op de tweede plaats. Misschien dat deze benoeming de storm laat overwaaien die ontstaan is rond die andere, meer besproken Libris-genomineerde. Cabaretier / programmamaakster Anousha Nzumé trekt zich de inhoud van Robert Vuijsjes debuut Alleen maar nette mensen aan. Volgens Nzumé zet Vuijsje met zijn boek de zwarte vrouw in een verkeerd daglicht. Als reactie hierop schreef ze een nogal verwarrende brief op poten in de Volkskrant van afgelopen zaterdag. Daarin doet ze opmerkelijke uitspraken, waarvan de zin: ‘Zijn seksistische roman ontkent mijn bestaan’ de romankunst niet alleen te veel macht toekent, maar zelfs beledigt.
Maandagavond kreeg Nzumé’s tirade een staartje met haar optreden in De Wereld Draait Door. Het werd de cabaretier bijna te veel. Ze viel hierbij zelfs presentator Matthijs van Nieuwkerk aan, omdat hij volgens haar in een eerdere uitzending te jolig en grof had meegepraat over zwarte vrouwen met schrijver Vuijsje. (Ze moest eens weten. Een paar minuten later zou men in een gesprek met Vuijsje op het andere net in de aankondiging van Netwerk net zo kolderiek reppen over de billen van negerinnen). Vriendinnen van Nzumé zaten ook in de zaal. Één van hen gaf aan het boek ‘abject’ te vinden.
Fotograaf Jasper Groen heeft jouw hulp nodig bij het maken van ¡eXisto! (“Ik besta!”). Voor dit project fotografeerde hij gedurende meerdere jaren Colombiaanse trans mannen en non-binaire personen. Deze twee groepen zijn veel minder zichtbaar dan trans vrouwen. Met dit boek wil hij hun bestaan onderstrepen.
De ruim dertig jongeren in ¡eXisto! kijken afwisselend trots, onzeker of strak in de camera. Het zijn indringende portretten die ook ontroeren. Naast de foto’s komen bovendien persoonlijke en vaak emotionele verhalen te staan, die door de jongeren zelf geschreven zijn. Zo wordt dit geen boek óver, maar mét en voor een belangrijk deel dóór trans personen.
PVV-ers ‘normale’ mensen, extremisten blijven
Maandagavond presenteerde Netwerk de resultaten van een Motivaction onderzoek naar de PVV-aanhang [.pdf]. De resultaten waren weinig verrassend: PVV-ers zijn angstige mensen die zich vastklampen aan hun Hollandse identiteit, ze leiden zelf een rustig en welvarend leven maar winden zich op over wat ze iedere dag in de Telegraaf lezen. Ze zijn zeer kritisch over anderen maar zelfreflectie is deze groep vreemd. Redelijke doorsnee burgers dus. Ter opleuking van deze droge feiten interviewde Netwerk vier freaky PVV-stemmers: een verkreukelde Rijkswaterstaat medewerker, een schonkige arbeidsongeschikte boerin, een brallerige makelaar in een golfkarretje en een pensionado met spuug in z’n mondhoeken. Van dergelijke journalistieke manipulatie moeten ze bij het fair & balanced GeenStijl uiteraard niks hebben, de portretten hadden nóg neutraler gemoeten.
Nog een opvallend resultaat van het Motivaction onderzoek: de achterban van Geert Wilders is zelf veel minder anti-islam dan hun grote leider. En dat geeft de burger moed. Want terwijl Wilders de islam in Nederland stelselmatig afschildert als het Grote Kwaad vindt deze demonisering blijkbaar geen voedingsbodem bij zijn achterban? Dergelijk positief nieuws over de PVV-aanhang neemt echter niet weg dat er wel degelijk mensen in Nederland zijn die consequent moslims dehumaniseren: Stap 3 in de ‘genocide lijst’ van Gregory Stanton: “One group denies the humanity of the other group. Members of it are equated with animals, vermin, insects or diseases” (The 8 Stages of Genocide). Lees de recente column Rat in de Keuken [mirror] op het extreemrechtsblog HetVrijeVolk maar eens… of denkt u dat met ‘rat’ een andere bevolkingsgroep wordt bedoeld?
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.