Historische opkomst?

Eén van de laatste voorspellingen bij de verkiezingen is die van de opkomstcijfers. De geschiedenis is hier op Sargasso al eens in beeld gebracht. Vandaag wijzen de voorspellingen op een hoge opkomst. Om 15.45 uur was 43 procent van de stemgerechtigden in de stemlokalen op komen dagen. Dat is een hogere opkomst dan bij de verkiezingen van 2012 rond diezelfde tijd. Uiteindelijk was er in 2012 een opkomstpercentage van 74,57%.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Uitslagen verkiezingen Provinciale Staten 2015

DATA - Traditiegetrouw brengen we u ook na deze verkiezingen een overzicht van de uitslagen zodra ze binnenkomen.
Voor discussie over de actuele ontwikkelingen na de sluiting van de stembussen, kunt u het beste hier terecht.
Overzicht opkomstpercentages sinds 1946 (landelijk) vindt u hier.

De uitslagen van de Waterschapsverkiezingen 2015 worden op een aparte pagina verzameld.

Landelijk beeld (virtuele zetels Eerste Kamer)
Laatste update: 13:50 uur
Percentage geteld: 99,99%

2011 2015 Partij Zetels Percentage Zetels Percentage verschil VVD 16 19,60% 13 15,80% -3 PvdA 14 17,30% 8 10,00% -6 PVV 10 12,40% 9 11,70% -1 CDA 11 14,20% 12 14,70% 1 SP 7 10,20% 9 11,60% 2 D66 6 8,30% 10 12,30% 4 GroenLinks 5 6,30% 4 5,30% -1 ChristenUnie 2 3,60% 3 4,00% 1 SGP 2 2,40% 2 2,80% 0 PvdD 1 1,90% 2 3,40% 1 50Plus 1 2,40% 2 3,40% 1 Overigen 0 1,40% 1 5,00% 1

Landelijk totaal zetels Statenleden per partij
NB: Er zijn vier statenzetels bijgekomen sinds 2011, 2 in Flevoland en 2 in Utrecht.
Laatste update: 13:50 uur
Percentage geteld: 99,99%

2011 2015 Partij Zetels Percentage Zetels Percentage verschil VVD 113 19,96% 89 15,80% -24 PvdA 108 19,08% 64 10,00% -44 PVV 69 12,19% 66 11,70% -3 CDA 86 15,19% 89 14,70% 3 SP 57 10,07% 69 11,60% 12 D66 42 7,42% 67 12,30% 25 GroenLinks 33 5,83% 30 5,30% -3 ChristenUnie 23 4,06% 31 4,00% 8 SGP 12 2,12% 18 2,80% 6 PvdD 6 1,06% 18 3,40% 12 50Plus 9 1,59% 14 3,40% 5 Overigen 8 1,41% 15 5,00% 7

Per provincie (alfabetische volgorde)

Drenthe
Laatste update: 08:30 uur
Percentage geteld: 100%

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Eerste Kamer blijkt lastig te peilen

Voorafgaande aan de verkiezingen voor de Provinciale Staten kwamen de peilingbureaus met inschattingen wat deze verkiezingen zouden betekenen voor de samenstelling van de Eerste Kamer. Peilen is niet eenvoudig en voor de Eerste Kamer al helemaal niet: verschuivingen in één bepaalde provincie kunnen net het verschil maken in de Senaat. Dat blijkt ook uit een vergelijking van de peilingen/prognoses met de (voorlopige) uitslag.


Op dit weblog heb ik de laatste weken prognoses voor de Eerste Kamer gepubliceerd, gebaseerd op Tweede Kamerpeilingen (TNS NIPO, Peil en Synovate), opkomstverwachtingen en regionale verschillen in partijkeur. De vergelijking van mijn laatste model op basis van de peilingen tot en met 2 maart laat zien dat deze aanpak redelijk succesvol was. In onderstaande figuur staat de laatste verwachting, waarbij het aantal verwachte zetels (volgens het ANP) grijs is gekleurd. Bij een aantal partijen is de meest waarschijnlijke verwachting bewaarheid geworden: ChristenUnie, D66, SGP en de overigen behaalden even veel zetels als verwacht. Bij een aantal andere partijen lag het uiteindelijke percentage ruim binnen de foutmarge: GroenLinks, PvdA, PvdD, SP en VVD. Alleen bij het CDA (en in zekere zin ook bij de PVV) is dit niet het geval: deze partij deed het met 11 zetels duidelijk beter dan verwacht. Slechts in één van de 1000 simulaties van het modelkreeg het CDA dat aantal. CDA’ers blijken nog trouwer te zijn opgekomen dan verwacht, maar er kan ook sprake zijn van een last-minute ‘pity swing’: stemmers voor de coalitie die niet wilden dat de meest rechtse partijen in de coalitie de overhand zouden krijgen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Uitslag verkiezingen Provinciale Staten 2011

DATA - Hier treft u alle uitslagen van de Provinciale Staten verkiezingen, landelijke en per provincie. Let op, zetelverdelingen zijn onder voorbehoud. Calculatie zetels Eerste Kamer is van eigen hand en restzetels kunnen per Provincie soms nog wijzigen op het laatste moment.

Laatste update 26 juli 2011, 16:00 uur.

Uitslagen elders:
NOS
RTL
Novum uitslagencentrum
Volkskrant
NuIn

Landelijk beeld (virtuele zetels Eerste Kamer)
Laatste update: 13:20 uur
Percentage geteld: 100%

2007 2011 Zetels Partij Zetels Percentage Zetels Percentage verschil VVD 14 18,09% 16 19,60% 2 PvdA 14 17,93% 14 17,30% 0 PVV 0 0,00% 10 12,40% 10 CDA 21 24,98% 11 14,20% -10 SP 12 14,82% 7 10,20% -5 D66 2 2,56% 6 8,30% 4 GroenLinks 4 6,15% 5 6,30% 1 ChristenUnie 4 5,47% 2 3,60% -2 SGP 2 2,39% 2 2,40% 0 PvdD 1 2,55% 1 1,90% 0 50Plus 0 0,00% 1 2,40% 1 Overigen 1 5,06% 0 1,40% -1

 
 
Landelijk totaal zetels Statenleden per partij
Laatste update: 12:30 uur
Percentage geteld: 100%

2007 2011 Zetels Partij Zetels Aandeel zetels Zetels Aandeel zetels verschil VVD 101 17,91% 113 19,96% 12 PvdA 114 20,21% 108 19,08% -6 PVV 0 0,00% 69 12,19% 69 CDA 151 26,77% 86 15,19% -65 SP 83 14,72% 57 10,07% -26 D66 9 1,60% 42 7,42% 33 GroenLinks 32 5,67% 33 5,83% 1 ChristenUnie 38 6,74% 23 4,06% -15 SGP 14 2,48% 12 2,12% -2 PvdD 9 1,60% 6 1,06% -3 50Plus 0 0,00% 9 1,59% 9 Overigen 13 2,30% 8 1,41% -5

 
Per provincie (alfabetische volgorde)
 
Drenthe
Laatste update: 09:20 uur
Percentage geteld: 100%

2007 2011 Zetels Partij Zetels Percentage Zetels Percentage verschil VVD 8 16,75% 9 18,90% 1 PvdA 13 27,20% 12 26,40% -1 PVV 0 0,00% 4 9,80% 4 CDA 10 21,22% 6 14,70% -4 SP 5 12,27% 4 9,70% -1 D66 0 1,91% 2 6,20% 2 GroenLinks 2 4,72% 2 5,30% 0 ChristenUnie 3 7,56% 2 5,50% -1 SGP 0 0,35% 0 0,50% 0 PvdD 0 1,88% 0 0,00% 0 50Plus 0 0,00% 0 1,80% 0 Overigen 0 6,14% 0 1,20% 0

 
 
Flevoland
Laatste update: 09:40 uur
Percentage geteld: 100%

2007 2011 Zetels Partij Zetels Percentage Zetels Percentage verschil VVD 9 22,75% 9 22,92% 0 PvdA 7 17,00% 6 15,94% -1 PVV 0 0,00% 6 14,96% 6 CDA 8 18,95% 4 10,60% -4 SP 6 14,02% 3 8,69% -3 D66 0 2,14% 3 6,57% 3 GroenLinks 2 5,54% 2 5,70% 0 ChristenUnie 5 11,15% 3 5,89% -2 SGP 1 3,53% 1 3,28% 0 PvdD 1 3,23% 1 2,29% 0 50Plus 0 0,00% 1 2,54% 1 Overigen 0 1,70% 0 0,62% 0

 
 
Friesland
Laatste update: 09:15 uur
Percentage geteld: 100%

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Prognose Eerste Kamer: stabiel beeld, maar onzeker

De verschuivingen in de recente peiling van Synovate, waarin het CDA twee zetels wint en de PvdA er twee verliest, leiden niet tot grote veranderingen in mijn prognose voor de Eerste Kamer. De doorrekening van de gemiddelde Tweede Kamer peilingen (rekening houdend met regionale patronen en opkomstverschillen) geeft alleen één zetel verlies voor de PvdA. De effecten voor de andere partijen zijn zeer klein.

De kans dat er een meerderheid is voor de coalitiepartijen (VVD, PVV en CDA) bedraagt ongeveer 34% – in 339 van de 1000 simulaties van het Eerste Kamer model kregen de regeringspartijen namelijk 38 zetels of meer. Er is dus een behoorlijke onzekerheid omtrent de voorkeuren van kiezers en hoe deze doorwerken naar het landelijk beeld. Specifieke regionale patronen in 2011 zijn namelijk lastig te vangen – in doorrekeningen als deze of in ‘directe’ Eerste Kamer peilingen. Die patronen kunnen dit keer nu net de doorslag geven. Daarnaast is de positie van de kleinere partijen straks wellicht bepalend (SGP en 50+, die hier in de categorie ‘overig’ staat en waarschijnlijk één of twee zetels krijgt). Als de coalitiepartijen net geen meerderheid krijgen, kan een deal met één van deze partijen de regering toch in het zadel houden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Prognose Eerste Kamer: meerderheid coalitie zeer onzeker

Als er vandaag verkiezingen voor de Eerste Kamer zouden worden gehouden, zouden de coalitiepartijen tussen de 35 en 40 zetels halen, zo blijkt uit een doorrekening van de beschikbare cijfers van de peilingen. Er is behoorlijke onzekerheid over de partijvoorkeur en de opkomstbereidheid van kiezers. De VVD zou volgens de simulatie waarschijnlijk 16 of 17 zetels halen, maar ook de PvdA heeft haar positie behoorlijk verstevigd in de afgelopen weken: 13 of 14 zetels. De PVV doe het weliswaar goed in de peilingen voor de Tweede Kamer, maar het is zeer de vraag of de opkomstbereidheid van de PVV-kiezers net zo hoog is als in voorgaande verkiezingen. Voorlopig lijkt de partij 11 of 12 Eerste Kamerzetels te krijgen (dat zouden er 2 à 3 meer kunnen zijn als de opkomstbereidheid hoger zou zijn).

Verwachting zetels Eerste Kamer 20 Februari (Beeld: Tom Louwerse)

Prognose Eerste Kamerzetels op basis van 1000 simulaties (Leesvoorbeeld: in iets meer dan 40 procent van de simulaties kreeg het CDA 9 zetels)

Bij de overige partijen zien we een stevige daling van het CDA (8 tot 10 zetels), die mee kan vallen als de trouwe kiezers ook dit keer hun christendemocratische burgerplicht vervullen. De SP staat op 7 of 8 zetels, D66 op 5 of 6 en GroenLinks op 4 of 5. De uitslagen van de kleine partijen zijn lastig door te rekenen; de CU moet waarschijnlijk een verlies inboeken ten opzichte van 2007, terwijl SGP en PvdD redelijk stabiel staan.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Zuid-Holland bestaat niet

Zuid-Holland bestaat niet. Er is een provincie die zo heet, maar dat is toeval. De provincie heeft nauwelijks iets zeggen: de grote steden regelen het zelf wel. Er is geen Zuid-Hollandse gemeenschap, geen Zuid-Hollandse identiteit. En dus is een Zuid-Hollands fingerspitzenprognose een gotspe. We kunnen de landelijke ontwikkelingen vertalen naar de Zuid-Hollandse situatie, maar dat is simpel rekenwerk. Want men stemt niet voor de Zuid-Hollandse Staten om provinciale redenen, men stemt voor de Zuid-Hollandse Staten voor landelijke redenen. Uit onvrede met het kabinet, uit bezorgdheid over het klimaat of de natuur, of omdat men zonder file door wil kunnen rijden naar Utrecht.

Prognose voor Provinciale Staten van Zuid-Holland

Zuid-Holland is geen eenheid. Het heeft grote steden als Rotterdam en Den Haag waar de populisme welig tiert. Er loopt een Bible Belt doorheen. En er liggen studentensteden in als Delft en Leiden, waar vrijzinnige partijen het goed doen. Dit ligt allemaal om een christen-democratisch georienteerd Groene Hart heen. Zo is Zuid-Holland eigenlijk Nederland in het klein.

Maar als provincie stelt het weinig voor: grote gemeenten als Rotterdam en Den Haag stellen zich autonoom op, als kloppend hart van de Randstad wordt veel door het Rijk bepaald, Schiphol, een bron van overlast en werkgelegenheid ligt net over de grens met Noord-Holland. Weinig burgers voelen zich dan ook Zuid-Hollander: je bent geboren Rotterdammer of Hagenees, met passend accent. Als je in Leiden studeert ben je een corpsbal, studeer je in Delft ben je een fietsenmaker. Je komt van Goerree Overflakkee, uit een gesloten christelijke gemeenschap of uit de bruisende hindoestaanse gemeenschap in Den Haag. Misschien voel je je Hollander, waarschijnlijk voel je je Nederlander, maar niemand, niemand voelt zich Zuid-Hollander.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Nederland kiest: voorlopige uitslag verkiezingen 2010

Update 14.30
Het ANP meldt dat alle stemmen (m.u.v. de stemmen uit het buitenland) geteld zijn. Er verandert niets aan de situatie zoals beschreven onder 3:27.

Update 3:27
96% van de stemmen geteld, een aantal stembureaus stelt het afronden van het tellen uit tot morgen. De PvdA heeft het verkiezingsfeestje opgeheven en dan is het wachten op de man van de avond als de uitslag vooralsnog in zijn voordeel gelijk blijft. Op muziek van Coldplay wordt Mark Rutte de VVD-feesttent binnengeleid. “Het ziet er naar uit dat voor het eerst in de geschiedenis de VVD de grootste partij van Nederland is.” Voorzichtige woorden bij een redelijk nauwe overwinningsmarge, hij doet geen uitspraken over mogelijke coalitiepartners. De kans dat er nog een belangrijke verschuiving te zien is als alle stemmen geteld zijn is uitermate klein. Naar alle waarschijnlijkheid wordt Mark Rutte uw nieuwe premier.

De uitslag bij 96% van de stemmen:

CDA: 21 (-20); PvdA: 30(-3); SP: 15 (-10); VVD: 31 (+9); PVV: 24 (+15); GL: 10 (+3); CU: 5 (-1); D66: 10 (+7); SGP: 2 (0); PvdD: 2 (0); Trots: 0 (-1)

voorlopige uitslag bij 89% van de stemmen (GC/Roy Heijkoop)

Update 2:37
Belangrijke verschuivingen. De PvdA komt nu uit op 30 zetels en lijkt het te gaan afleggen tegen de VVD, die nu op 31 zetels staat. De PVV wint weer een zetel en komt uit op 24 zetels, D66 verliest en mag 10 zetels noteren. Het dynamische duo van de PvdD is weer compleet. In Scheveningen laait het feest op: Elias, Teeven en Aptroot staan op het podium te hossen op “Simply the best” van Tina Turner en schreeuwen “Mark, Mark, Mark”.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.