Crisis: een kans om ons publieke diensten toe te eigenen

Mensen willen de zeggenschap terug over zaken die hun levens raken, en vragen om instituties die dat mogelijk maken. Dat is geen goedkope bezuinigingsretoriek; het is het opnieuw toe-eigenen van wat in een grootschalige wereld verloren is gegaan. Het is mogelijk en het gebeurt al, zegt cultuurpsycholoog Jos van der Lans. Mensen die zelf via zonnepanelen of anderszins energie opwekken, gaan, zo blijkt uit onderzoek, veel bewuster, en dus zuiniger, met hun energiegebruik om. Ze laten minder vaak lampen onnodig branden, zetten de computer uit als ze hem niet gebruiken, letten scherper op al die standby-apparaten, kortom: energiegebruik is plotseling niet meer iets wat je overkomt, maar wat je kan beïnvloeden. Toen een clubhuis in de Rivierenwijk in Utrecht in 2008 zijn poorten dreigde te moeten sluiten vanwege bezuinigingen, sloegen bewonersorganisaties de handen ineen. Ze besloten het gebouw in eigen beheer te gaan exploiteren. Sindsdien loopt het als een trein; sterker, De Nieuwe Jutter, zoals de plek is gaan heten, is levendiger en dynamischer dan ooit. Hetzelfde gebeurde onlangs in Vierlingsbeek, een kleine bijna krimpgemeente in Brabant. De bibliotheek moest sluiten vanwege de bezuinigingen, waarna bewoners de zaak overnamen. Wat een beetje een suffig uitleenpunt was, is nu een energieke ontmoetingsplek geworden waar van alles gebeurt.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

KSTn | Privatisering gevangeniswezen

Door een brief van de regering waarin ze om uitstel vragen voor het geven van een reactie op een literatuuronderzoek naar de effecten van privatiseren van het gevangeniswezen zag ik alsnog wat laat het onderzoek zelf.
De regering, neo-liberaal als ze zijn en zich niets aantrekkende van alle lessen uit het verleden, wil graag bezuinigen. Belangrijkste motivatie: privaat is altijd goedkoper.
Dus is het rapport waarin diverse cases uit het buitenland aan de orde komen interessant. Twee belangrijke punten uit de samenvatting:
Alles overziend geven de studies geen aanwijzingen dat privatisering in Nederland tot een betekenisvolle daling van de operationele kosten zal leiden, als we rekening houden met de additionele kosten (transactiekosten en overheadkosten).

Het is op basis van de empirische literatuur, rekening houdend met de weging van de studies, niet mogelijk om ex ante een betrouwbare uitspraak te doen over de effecten van privatisering op de kwaliteit van het Nederlandse gevangeniswezen.

Lijkt me duidelijk.
Zal overigens geen invloed hebben op het traject verwacht ik. Feiten zijn zo vorige eeuw. Het niet geven van een reactie is dan ook waarschijnlijk puur bedoeld om het wat in de vergetelheid te laten zakken en dan op een goed moment toe te kunnen slaan.
Het effect dan? Niet minder kosten, wel meer gevangenen.
 
 
En ik ga weer over tot de orde van de dag.
KSTn = Selectie uit recente KamerSTukken.

Foto: copyright ok. Gecheckt 02-03-2022

Hogesnelheidslijn deels opgeheven door deal Schultz – NS

De vorige week naar buiten gebrachte deal tussen Minister Schultz en de NS bevat meer nieuws dan de verkeerd vermelde kosten. Op basis van één van de naar buiten gebrachte details valt te concluderen dat de Hogesnelheidslijn deels opgeheven wordt. Dat is opmerkelijk en onopgemerkt gebleven.

Dat zit zo. Met de afgesloten overeenkomst wordt het HSL-traject onderdeel van het gewone spoornet. Dan gaan intercity’s die nu omrijden via andere sporen, gebruik maken van dat snelle en rechtstreekse HSL-traject. Dat betekent concurrentie, voor met name de Fyra, en op het traject Amsterdam-Rotterdam wordt die strijd noodgedwongen verloren. Want op dat traject is de Fyra helemaal niet sneller dan andere intercity’s, zoals we enkele weken geleden lieten zien. Het enige voordeel van de Fyra was het (juridische) alleenrecht op het kortere traject. Dat verdwijnt en daarmee de enige reden om 20% extra te betalen. Dus iedereen stapt straks op dit traject in de intercity. De oplossing is de toeslag afschaffen, de HSL Amsterdam-Rotterdam daarmee opheffen en verder laten rijden als intercity. Goed nieuws.

Belangrijkste uitkomsten onderzoek

De Fyra rijdt tussen Amsterdam en Rotterdam met een gemiddelde snelheid van 105 km/u. Van de bekeken trajecten haalt ze daar net de top 5 mee, terwijl voor die snellere intercity’s niet extra betaald hoeft te worden. Snelheid rechtvaardigt die 20% toeslag dus niet. In tegenstelling tot Rotterdam-Antwerpen waar werkelijk snel wordt gereden, 197 km/u. Je betaalt, maar krijgt er snelheid voor terug.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Princeton or Prison: wat is het duurste?

Dat de gevangenisindustrie in de VS compleet is doorgedraaid, is al langer bekend. Ook dat de kosten hiervoor hoog zijn, niet alleen het onderhoud van de gevangenen, maar ook in de maatschappelijke kosten.

Normaal gesproken hou ik niet zo van hele grote infographics, maar deze vind ik wel mooi. Een goede graphic zet helder een issue op de kaart en dat lukt met deze goed. Waar steek je je belastinggeld liever in? De graphic is afkomstig van Infochimps. Klik op het plaatje voor een grote versie.


Foto: copyright ok. Gecheckt 22-09-2022

Mag ons OV-bedrijf een echt bedrijf zijn?

In onze nieuwe rubriek De Praktijk, vertellen vakmensen vanaf de werkvloer over hun werk, de samenleving, dilemma’s en politiek. De rubriek verschijnt voorlopig wekelijks. De auteurs zijn vakmensen die openhartig zullen berichten en daarom vaak onder pseudoniem schrijven. Vandaag schrijft OV-man over zijn frustratie: is het OV-bedrijf een publieke dienst of een echt bedrijf. Politici kies!

Ons bedrijf is verzelfstandigd en dus officieel een eigen bedrijf. Ik zeg officieel, want de praktijk ziet er heel anders uit. De verzelfstandiging houdt vooral in dat we continu een wedstrijd moeten spelen waar de regels telkens van veranderen. Het gevolg is dat we de kwaliteit van onze publieke dienstverlening niet kunnen garanderen. Een relaas over privatisering van een publieke dienst, gezien vanuit een betrokken personeelslid.

Ik ben 30 jaar werkzaam bij het openbaar vervoer en we zijn de laatste jaren steeds verder in een stroomversnelling van veranderingen terecht gekomen. Toen ik met privatisering te maken kreeg dacht ik in mijn naïviteit dat een “tak van dienst” van de (semi-) overheid een volledig zelfstandig bedrijf zou worden, zoals alle andere bedrijven.

Al vanaf 2000 hebben we ons als bedrijf voorbereid en in 2007 gingen we los. De privatisering werd al verzelfstandiging genoemd en nu we hier 4 jaar mee werken vind ik het eens tijd worden om te kijken wat dit in de praktijk inhoudt.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: copyright ok. Gecheckt 06-11-2022

NS buit fabel Hogesnelheidstrein uit

DATA - De Hogesnelheidstrein op het traject Amsterdam – Rotterdam is geen trein die rijdt met hoge snelheid. Terwijl je dat om de één of andere reden wel zou verwachten. Dat blijkt uit onderstaand onderzoek. Het is een vooralsnog geslaagde marketingtruc, een hoax. Deze verbinding komt op z’n best net in de top 5 van snelle verbindingen en tipt niet aan de HSL Rotterdam – Antwerpen. Hoewel er dus (minstens) vier intercity-verbindingen sneller zijn – voor de gewone prijs – laat de NS de vele forenzen op dit traject tussen de twee grote steden 20% toeslag betalen. Niet zo netjes.

Je kunt op twee manieren kijken naar de snelheid van treinverbindingen. De eerste ligt voor de hand: je kijkt naar de snelheid waarmee het treinstel zich voort beweegt (afstand over het spoor afgelegd / reistijd). Dat hebben we voor een groot aantal trajecten bekeken. De resultaten zijn te zien in onderstaand diagram. Toch opvallend, die Fyra verbinding tussen Amsterdam en Rotterdam, die voorbijgestreefd wordt door verschillende gewone intercity-verbindingen. De Thalys Rotterdam – Antwerpen maakt z’n naam wel waar en is bijna twee keer zo snel.

Met bovenstaande berekening wordt echter geen rekening gehouden met treinen die omrijden, terwijl dat voor de effectieve snelheid wel van belang is.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Griekse oppositie heeft gelijk

Griekenland ligt weer onder vuur. Diplomaten hebben het ‘gehad met die kutgrieken’, schreef NRC gisteren. Die luie donders blijven zich maar verzetten tegen meer bezuinigingen. De privatisering van staatseigendom gaat niet snel genoeg. De hele eurozone komt in de problemen, want de markt duldt geen getalm. Toch heeft de Griekse oppositie gelijk als ze tegengas geeft.

Ik verbaas me erover hoe weinig discussie er is over de grondigheid van de bezuinigingen en de snelheid van de privatiseringen. Dat laatste illustreer ik maar met een retorische vraag: is het een goed idee om in een door en door corrupt land overhaast te privatiseren? In de jaren negentig hebben we in Oost-Europa, delen van Zuid-Amerika en Rusland gezien wat er gebeurt als je het staatsbezit van de hand doet in een paar dol dwaze dagen.

Daarnaast kun je je afvragen of het wel zo wijs is om Griekenland zo diep in het eigen vlees te snijden. De opgelegde maatregelen, door de Europese Unie en het IMF, bewijzen waar de prioriteiten van deze instellingen liggen: bij de (eigen) bankiers. Er zal zo snel mogelijk terugbetaald moeten worden (ook al gaat dat Griekenland nooit lukken).

De economische groei – en daarmee het welzijn van de gewone Griek – is met al dat hakken en zagen niet gebaat. Sterker nog, de economie is afgelopen jaar veel meer gekrompen dan voorzien. Dat maakt een duurzame constellatie, waarin de Grieken netjes terugbetalen wat ze lenen en hun huishoudboekje op orde hebben, alleen maar lastiger te verwezenlijken.

Vorige Volgende