Boetes en het schuldgevoel van de agent

Mijn vader zat vol vernieuwende ideeën voor de publieke ruimte. Een daarvan was het invoeren van absurd hoge boetes voor afval op straat of asociaal gedrag in het verkeer. “Gewoon 100.000 euro boete. 100.000. Dan is het meteen afgelopen. Heb je ook minder agenten nodig.” Als economie-student leerde ik dat de combinatie van twee variabelen van belang: de pakkans en de hoogte van de boete. 10% pakkans en 100 euro boete zou het zelfde moeten opleveren (of kosten) als een pakkans van 1% en 1000 euro boete. In de les kwam dan natuurlijk de vraag op: waarom dan de boetes niet flink omhoog doen? Waarom niet 100.000 euro? Dan kun je toch met minder agenten toe en ontzie je toch de staatskas?

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Hoe transparantie kan leiden tot verantwoording in Afrika

Dit is een interview van Roman Baatenburg de Jong en Siebe Anbeek van Hivos met Mendi Njonjo, de coördinator van het Africa Transparency and Technology Initiative.

Hivos is financier van het Africa Transparency and Technology Initiative (ATTI). Dit fonds ondersteunt initiatieven die burgers met behulp van ICT in staat stellen om hun overheid transparanter te maken en ter verantwoording te roepen. Maar hoe leiden technologie en transparantie tot verantwoording? Mendi Njonjo, coördinator van ATTI heeft de antwoorden.

Het doel van ATTI is duidelijk: “Uiteindelijk moeten wij ervoor gaan zorgen dat politici worden gedwongen om vaker verantwoording af te leggen over wat zij wel en niet doen. Dat proberen we door de overheid transparanter te maken met behulp van crowdsourcing. Tools als Ushahidi hebben bewezen dat het mogelijk is om op die manier enorm veel data openbaar te maken. De echte uitdaging ligt echter in het ter verantwoording roepen van onze politici als gevolg van deze nieuwe openheid.”

Het fonds heeft in totaal $2 miljoen te besteden. “Dat geld zullen we gebruiken om mensen te ondersteunen die handige nieuwe toepassingen hebben ontwikkeld, maar ook om te kijken welke bestaande technologieën geschikt gemaakt kunnen worden voor de Afrikaanse situatie. Natuurlijk zouden wij graag de ‘nieuwe Ushahidi’ ontdekken, maar de toepassing moet al wel gebouwd zijn.”

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Waarom Links?

Wouter Leenders stelde mij op twitter een vrij simpele vraag: Of ik wel eens wat had geschreven over liberalisme en economie. En dan specifiek over de vraag waarom de overheid wel mag interveniëren in de economische sfeer en niet in de culturele sfeer.

De vraag is of mijn epistemische liberalisme, dat uitgaat van de centrale stelling dat we niet weten wat het beste individuele levensplan is te verenigen is met linkse sociaal-economische politiek. De overheid kan mensen misschien niet opleggen hoe ze moeten leven, de overheid moet wel interveniëren om de vrijheid van mensen te beschermen: we rechtvaardigen de interventie van de politie door te stellen dat we zo inbreuken op individuele vrijheid kunnen voorkomen. Maar kunnen we ook economische interventie zo rechtvaardigen?

Er zijn denk ik drie lijnen van argumentatie waardoor we individuele vrijheid en economische interventie kunnen verenigen. Ik laat me uiteindelijk inspireren door drie filosofen: de ideeen van John Rawls, over gerechtvaardigde ongelijkheid,de ideeen van Dworkin, over gelijke uitgangsposities en verdiende en onverdiende ongelijkheden, en die ideeen van Van Parijs over ‘echte’ vrijheid:

Ten eerste om individuele negatieve vrijheid te beschermen. Er is een grote machtsongelijkheid tussen werkgevers en werknemer (en tussen producenten en consumenten): in een ‘vrije markt’ kunnen werkgevers werknemers uitbuiten. Omdat bedrijven veel machtiger zijn dan individuele werknemers en omdat werknemers voor hun levensonderhoud afhankelijk zijn van die bedrijven kunnen bedrijven in een ‘vrije markt’ werknemers dwingen om vrijheden in te leveren, te werken onder gevaarlijke omstandigheden of lonen te accepteren die lager zijn dan het bestaansminimum. De overheid moet ingrijpen om ervoor te zorgen dat de rechten van werknemers en consumenten, – de zwakkere partijen – worden beschermd. Denk aan het minimumloon, het recht op collectieve onderhandeling door werknemers, wetten over arbeidsomstandigheden.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Opdringerig, intimiderend, niet effectief en duur

[qvdd]

Het slechtste wat de overheid heeft kunnen doen. Het is opdringerig, intimiderend, niet effectief en duur.

Aldus de Engelse minister van Binnenlandse Zaken. In Groot-Brittannië is het pleit beslecht. De database met vingerafdrukken wordt binnen nu en twee maanden vernietigd. In Nederland zijn we nog niet zo ver en gaat de regering rustig verder met het uithollen van onze privacy.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Vertrouwen is goed, controle is beter

Uitslaande brand in gebouw (Foto: Flickr/J. Star)

Veiligheid is een thema dat bij de rechtse partijen die de huidige regering steunen hoog op de agenda staat. De oppositie heeft daar geen overtuigend antwoord op. Meegaan in voorstellen voor hardere repressie, bottere maatregelen en hogere straffen is moeilijk. Je bevestigt het gelijk van rechts. En dus ook van de kiezer die de PvdA of de SP inruilt voor de PVV. Met de bewering dat rechts overdrijft (kijk naar de cijfers!) of onnodig veel angst oproept schiet je al snel in de verdediging die ook niet veel oplevert. Mensen die gevoelig zijn voor de rechtse verhalen overtuig je niet met rationele argumenten. Links heeft een eigen invalshoek nodig die onveiligheidsgevoelens niet negeert en nieuwe, betere oplossingen biedt. Om te beginnen zou links aan de orde kunnen stellen hoe de overheid zelf omgaat met de veiligheid van de burgers.

In de commentaren op de brand in Moerdijk klinken twijfels door of het bedrijf en de brandweer wel goed waren voorbereid op een dergelijke ramp. Veiligheidsexpert Ben Ale van de TU Delft waarschuwt in de NRC van zaterdag voor afbraak van het toezicht op gevaarlijke stoffen. “Er is al jaren een afbraak aan de gang op het vlak van de inspectie,” zegt hij. “Deels om geld te besparen en deels vanuit de overtuiging dat een terugtredende overheid een goede zaak is.”

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Niks aan ’t handje, zegt de nVWA

Het staat, vermoedelijk mede door de ophef rondom de brand in een chemische fabriek in Moerdijk, niet hoog in de itemlijst van het journaal: het Duitse dioxineschandaal. In Nederland zijn we in elk geval alweer over tot de orde van de dag, nadat de nVWA gisteren een sussend bericht liet verspreiden: we hoeven nergens bang voor te zijn. Het grootste deel van de 136.000 verdachte eieren die naar Nederland zijn gekomen, is geblokkeerd. Een klein deel is in producten verwerkt. Daardoor zijn ze zo verdund, dat er geen risico meer is.

Ik haal de informatie van de site van het Voedingscentrum en link daar ook naar omdat de informatie op de site van de nVWA zó goed verstopt is dat ik ze in elk geval niet gevonden heb. De jongste waarschuwing voor levensmiddelen dateert daar van 8 oktober en betreft een mij onbekend goedje genaamd Miracle Mineral Solution.

Ik moet eerlijk zeggen dat ik van deze houding van de nVWA niet zoveel begrijp. Nee, het zal best dat je zelfs na het leegeten van een hele pot mayo waarin een fractie van een met dioxine besmet ei is verwerkt niet meteen dood zult gaan of zelfs ziek zult worden of wat jeukende huiduitslag krijgt. Maar dioxine is een gif met een gemene eigenschap: het is vetoplosbaar. Dat betekent dat als je het éénmaal in je lichaam hebt, het daar ook blijft. Als je 34 jaar geleden in de buurt van Seveso bent geweest en nu een patatje met nuttigt, heb je kans dat je een optelsom maakt. Dioxine is in het menselijk lichaam een tikkende tijdbom. Welke druppel de emmer doet overlopen, weet je nooit.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Een kritocratie

Hoe zou een samenleving eruit zien als deze is gebaseerd op de meest pure klassieke liberale waarden? De overheid zou dan gereduceerd zijn tot een kritocratie, een overheid van rechters. Alles wat de overheid zou moeten doen is om als er een conflict is tussen mensen omdat de rechten van een van hen wordt geschonden de correcte straf bepalen. Daarbuiten is er ruimte voor individueel initiatief, een dynamische vrije markt, vrije verenigingen van personen en allerlei vormen van naastenliefde en competitie.

Alles wat nodig is een grondwet van twee kantjes. Deze organiseert burgerschap, de verkiezing van rechters (door het volk uit mensen die een rechtersexamen hebben afgelegd), het wijzigen de grondwet (per referendum) en het meest belangrijk een aantal klassieke grondrechten, die niet mogen worden geschonden. Iedereen moet bij schending voor dat onrecht bij een rechter gecompenseerd kunnen worden. Rechters hoeven niet betaald te worden: noch door burgers (dat voorkomt dat mensen hun recht zullen halen) noch door de overheid (want dan is er belasting nodig). Er wordt dus geen belasting geheven, alleen rijke mensen kunnen rechter worden. Er zijn denk ik vier grondrechten nodig:

  • De onschendbaarheid van de geest;
  • De onschendbaarheid van het lichaam;
  • De onschendbaarheid van bezit;
  • De onschendbaarheid van het contract.
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De privatisering van de censuur

Het zwijgen opgelegd (Foto: Flickr/K. Sawyer)

Julian Assange mag met een enkelbandje weer achter zijn computer gaan zitten. Maar hij is  zijn vervolgers nog niet kwijt. Het overheersende beeld is dat hij in zijn vrijheid belaagd wordt door staten: Zweden, de Verenigde Staten, Het Verenigd Koninkrijk. De mate waarin zijn en onze vrijheid op het internet wordt aangetast door private bedrijven komt minder in beeld.

De werkelijkheid is dat bedrijven een grote, ongecontroleerde, invloed hebben op het vrije verkeer van informatie. Het was een privé-onderneming die wikileaks.org zijn domeinnaam ontnam. Het waren banken die de financiering van wikileaks onmogelijk maakten. Amazon trok zich terug en verbrak (tevergeefs) de banden met Wikileaks. Waarom doen die bedrijven dat allemaal als Wikileaks de Amerikaanse overheid dwars zit. En waarom doen ze dat op eigen houtje voordat er ook maar iets van een juridische tegenactie in gang is gezet laat staan met een veroordeling afgesloten?

Joe McNamee, van de Europese organisatie voor digitale rechten EDRi, heeft er wel een verklaring voor. Hij schrijft dat veel regeringen er de afgelopen jaren op aan sturen om regulering van het internet over te laten aan bedrijven. Dat heet dan ‘zelf-regulering’, maar het komt er op neer dat de overheid zich terugtrekt van het internet omdat het allemaal te moeilijk is om de burgerrechten in cyberspace te garanderen. En omdat het wel zo makkelijk is om opsporingstaken uit te besteden aan bedrijven die graag meewerken om hun zelfstandigheid te kunnen bewaren. Zo kan die veelgeprezen eigen verantwoordelijkheid van providers en website beheerders ingezet worden tegen kinderporno, auteursrechtschendingen en allerlei andere computercriminaliteit. Alsof we voor de criminaliteit geen rechtstaat met justitiëel apparaat hebben ingericht.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Stop het Pensioenpaternalisme

Deze bijdrage aan het open podium is van DeViking (website)

Nederland staat bekend als een paternalistisch land. Alles is zogenaamd voor je geregeld. Maar eigenlijk is de verantwoordelijkheid van de burger afgenomen. En ja dat is vervelend wanneer in het echte leven dat zogenaamde geregeld zijn niet goed geregeld blijkt. Kijk nou eens naar de pensioenen. Op KRO’s reporter afgelopen week was het schiokkend om te zien hoe arrogant pensioenfondsen met andermans geld omgaan. Men heeft ruim 750 Miljard euro er doorheen gedraaid de afgelopen 15 jaar volgens een deskundige aan VUT en andere prepensioen regelingen. We hebben nu nog maar 750 miljard over terwijl dit er 1500 miljard hadden kunnen zijn. Dan hadden we nu een dekkingsgraad van ruim 200% gehad. Door dit wanbeleid, mede veroorzaakt door dreiging met pensioenbelasting door de overheid, van terugstorting in eigen bedrijven of van ABP naar overheid is dus 750 Miljard in rook opgegaan. Gevolgen voor ons die nog geruime tijd moeten werken: nog minder pensioen en hogere premies… fijn vooruitzicht.
Gezien de onbetrouwbaarheid van pensioenfondsen, de overheid en toezichthouder DNB(Icesave, DSB perikelen spreken boekdelen) stel ik voor dat we ons pensioen direct moeten krijgen in ons salaris. Ik ga zelf wel zorgen voor mijn pensioen. Stop daarom de verplichte pensioen regelingen, stop het paternalisme van de pensioenregelingen. De mensen weten zelf wel wat goed voor ze is.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Vorige Volgende