Overheid als Black Box
Vanavond vindt het symposium Overheid als Black Box plaats in debatcentrum Felix Meritis. Het belooft een interessante bijeenkomst te worden om twee redenen. Ten eerste wordt nu officieel het Platform Bescherming Burgerrechten gelanceerd. Dit platform is een verzameling van burgerrechtenorganisaties die zich inzetten voor privacy, waaronder Vrijbit, Bits of Freedom, Ouders Online, de Vrije Psych en het Nederlands Juristen Comité voor de Mensenrechten.
Belangrijker nog is de timing,die het bestuur van het platform niet had kunnen voorzien. Wat de WikiLeaks in mijn ogen zo bijzonder maakt, is de wijze waarop burgers weer gewicht in de schaal kunnen leggen tegenover een opdringerige overheid. De opkomst van de informatiemaatschappij begon hoogdravend. Informatie zou voortaan vrij zijn. Despoten zouden moeten sidderen.
Die belofte bleek weinig waard, zeker na 9/11. Internet, maar ook andere complexe informatiesystemen vergemakkelijken ons leven, maar vergemakkelijken ook het werk van veel overheidsdiensten en bedrijven. De burger is steeds meer in zijn blootje komen te staan. Overheden hebben een steeds omvangrijker beeld van ons doen en laten door digitale dossiers (Leer-, Kind- en Patiëntendossiers, diagnosebehandelcombinaties, verwijsindexen), de digitalisering van de openbare ruimte (ANPR, OV-chipkaart, slim cameratoezicht). Bedrijven kennen uw verlangens en behoeften en spelen daarop in of u ‘opt out’ of niet. Het medium dat de belofte van vrijheid in zich droeg, toont nu vooral zijn controlerende gezicht.