Onderwijs Archives - Pagina 10 van 41

Foto: Partij van de Arbeid (cc)

Bussemakers banenmachine

8 juli 2015 , 17:00 , door Lisa Westerveld

ANALYSE - Minister Bussemaker belooft 4000 banen voor docenten in het hoger onderwijs. En we trappen er allemaal in.

“Geld studiebeurs naar 4.000 extra banen hoger onderwijs” kopte de Volkskrant gisteren, waarna het ‘nieuws’ door andere media vrolijk werd overgenomen. “Het overgrote deel van het geld dat vrijkomt door de invoering van het leenstelsel voor studenten, wordt geïnvesteerd in extra docenten op hogescholen en universiteiten. Het onderwijs kan zo kleinschaliger en intensiever worden. Op den duur kunnen er meer dan vierduizend nieuwe docenten worden aangetrokken.” Prachtig natuurlijk!

Maar… klopt dit wel?

Allereerst over de strategische agenda: het meerjarenplan van minister Bussemaker voor het hoger onderwijs. Control+F wijst uit dat het getal 4000 vier keer voorkomt, in combinatie met prachtige ‘als… dan-redenaties’ : “Wanneer structureel 60% van de middelen studievoorschot door instellingen wordt besteed aan het aannemen van extra docenten, kunnen oplopend naar 2025 bijna 4000 extra docenten worden aangenomen.”[1] En even verderop “…daarom wil ik het mogelijk maken voor instellingen om structureel ca. 4000 meer docenten aan te nemen.”

Behalve dat de minister haar belofte heel wat vrijblijvender opschrijft dan de Volkskrant en de andere volgzame media, slaat het natuurlijk nergens op. Hoezo ‘het mogelijk maken?’ instellingen zijn al vrij om extra docenten aan te nemen. Graag zelfs! Bovendien weet Bussemaker zelf ook dat zij er weinig over te zeggen heeft. Het onderwijs kent namelijk een lumpsumfinanciering: een bak met geld die vanuit de Hoftoren wordt overgemaakt op de rekening van onderwijsinstellingen. En die mogen ermee doen wat ze willen. Slechts een klein deel van de bekostiging hangt af van prestatieafspraken: afspraken tussen de instellingen en het ministerie. Ironisch genoeg willen de hogescholen en universiteiten, alsmede een groot deel van de Tweede Kamer, daar juist vanaf.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Quote du Jour

Quote du Jour | Niks hogerop!

6 juni 2015 , 13:15 , door P.J. Cokema

Wat mij stoort is dat iedereen altijd maar ‘hogerop’ wil’.

In een interview met De Volkskrant hekelt minister Jet Bussemaker de vanzelfsprekendheid waarmee middelbare scholieren na hun eindexamen voor de hoogste vorm van vervolgonderwijs kiezen.

Dan hebben we ambitieuze jongeren, is het weer niet goed.

Update: het citaat in context…

Foto: SP (cc)

Studenten en keuzevrijheid

18 mei 2015 , 11:00 , door Gastauteur

Als ik kijk naar mijn studententijd, dan besef ik me hoeveel keuzevrijheid ik had. Ik ben begonnen met studeren in 1999 en heb acht jaar over mijn studie gedaan. Dat was een keuze die ik kon maken.* Ik ben vroeg in mijn studie actief geworden bij verschillende studentenorganisaties, en merkte al snel dat ik daar minstens zo veel leerde als tijdens mijn studie. Ik koos daarom om een dozijn internationale studentenconferenties op mijn vakgebied te bezoeken en er een paar te organiseren, om actief te zijn in de studentenbeweging, om verschillende studentenorganisaties te besturen, om aan statuten te schrijven en om hoofdredacteur te zijn van een verenigingsblaadje.

Ook had ik veel keuze binnen mijn studie. Om, enkele verplichte werkgroepen uitgezonderd, wel of niet op college te verschijnen. Ik had de keuze om zelf mijn eigen scriptieonderwerp te kiezen, en dat helemaal vorm te geven naar mijn eigen wensen en interesses. Ik had bijna een volledig studiejaar aan vrijekeuzeruimte (39 van de 42 studiepunten die een jaar toen telde). Zolang ik beargumenteerde waarom een bepaald vak (van welke studie dan ook) voor mij nuttig en relevant was, kon ik volgen wat ik wilde.

Al deze keuzevrijheid is grotendeels verdwenen voor de meeste studenten van nu, tot mijn spijt. Veel opleidingen kennen een strenge aanwezigheidsplicht, en veel studies hebben een bindend studieadvies. Er is een harde knip tussen de bachelor en de master, dus een leuk mastervak ‘er bij’ volgen tijdens de bachelor is verboden. Studenten moeten vaak binnen een bepaalde tijd hun vakken halen anders vervallen de studiepunten, dus vakken erbij doen is sowieso iets dat wordt ontmoedigd. De vrije ruimte is daarnaast danig ingeperkt, vergeleken met toen ik studeerde. Wat er nog is, is vaak gegoten in een systeem van minors, waarbij studenten een hapklaar pakket van 30EC kunnen kiezen. Scriptieonderwerpen zijn bij veel studies niet meer vrij, maar dienen de onderzoekslijn van de opleiding te volgen of gekozen te worden van een lijst met onderwerpen.

Foto: Universidad de Antioquia (cc)

Eindexamen als ijkpunt

12 mei 2015 , 08:00 , door Reinout van Brakel

DATA - Op de schoolkalender bij ons thuis staat dat deze week de resultaten van de eindtoets bekend zullen worden. Het mag officieel niet meer de Cito-toets heten, en zoals bekend is het schooladvies nu leidend geworden.

Of hetzelfde gaat gebeuren met de centrale eindtoets in het voortgezet onderwijs, is onderwerp van een mooi artikel in de Volkskrant (betaalmuur) vandaag. De meningen verschillen, maar dat selectie aan de poort bij universiteiten steeds belangrijker wordt is wel duidelijk. Gegevens vanuit het voortgezet onderwijs zijn dan voor universiteiten en hogescholen interessant. Omgekeerd overigens ook lijkt me.

Voor het tijdschrift THEMA nr. 2 schreef de dataredactie over een nieuwe ontwikkeling: het uitwisselen van gegevens over leerlingen/ studenten tussen vo-scholen en universiteiten. Drie universiteiten experimenteren daarmee. Ze koppelen eindexamencijfers aan studiesucces en switch-gedrag in het hoger onderwijs.

Dat leidt tot interessante bevindingen. De vo-scholen die goed scoren op de Elsevier ranglijsten, leveren niet altijd de meest succesvolle studenten af. Mogelijk zijn ze teveel getraind voor het eindexamen, en missen ze zelfstandigheid die nodig is om succesvol te zijn op een universiteit.

De grafiek laat zien dat leerlingen met hogere examencijfers over het algemeen minder vaak switchen van studierichting. In de agrarische sector is het switch-gedrag over de hele linie lager. Mogelijk omdat men gerichter kiest of gewoon minder keuzemogelijkheden heeft.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Quote du Jour

Quote du Jour | Eindexamen

16 mei 2015 , 14:00 , door Christian Jongeneel

Hoe wij toetsen is heel bepalend voor de inspanningen van leerlingen en voor wat leraren in hun les doen. Toetsen of examens zijn dan geen middel om te controleren of een leerling iets al beheerst, maar worden een doel op zich dat behaald moet worden.”

Hoogleraar onderwijskunde Rob Martens wordt in Trouw opgevoerd ter ondersteuning van de stelling dat het eindexamen zijn beste tijd gehad heeft.

Foto: Denise Krebs (cc)

Een alternatief voor toegevoegde waarde in het onderwijs

8 mei 2015 , 15:30 , door Gastauteur

ANALYSE - De overheid wil dat kinderen worden voorbereid op de eisen die de 21ste eeuw aan hen stelt. Dat betekent meer aandacht voor kritisch denken, creativiteit en problemen oplossen in het onderwijs. Tegelijkertijd wil die zelfde overheid de resultaten van het onderwijs meetbaar maken door middel van standaardtoetsen, leerwinst en toegevoegde waarde. Helaas. Je kunt niet alles hebben. Die twee eisen zijn onverenigbaar. Een tweede gastbijdrage van Dick van der Wateren.

In mijn vorige post, gaf ik argumenten, gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek, waarom toegevoegde waarde een onbetrouwbaar, ongevalideerd en onrechtvaardig criterium is om de kwaliteit van scholen en leraren te meten. Het is enigszins ironisch dat de Nederlandse overheid dit beoordelingssysteem wil invoeren nu in de VS, na jarenlange rampzalige ervaringen, een heuse ‘opt out movement‘ is ontstaan en diverse staten het systeem weer afschaffen. Ik gaf daarnaast aan dat door allerlei belangengroepen, met name door de overheid, het onderwijs teveel wordt gezien als een economisch instrument, een middel om Nederland een betere concurrentiepositie op de wereldmarkt te verschaffen.

In deze post wil ik een alternatief schetsen dat het voordeel heeft dat het steunt op wetenschappelijk onderzoek en leraren helpt zich te verbeteren. Het is bovendien betrouwbaarder, transparanter en eerlijker dan een systeem gebaseerd op toegevoegde waarde, zoals de Onderwijsinspectie voorstaat. Maar eerst wil ik nog een aantal vooronderstellingen over onderwijs tegen het licht houden en de vraag stellen welke waarden het onderwijs zou moeten vertegenwoordigen.

Foto: Denise Krebs (cc)

De verleidingen van toegevoegde waarde in het onderwijs

7 mei 2015 , 15:30 , door Gastauteur

ANALYSE, LONGREAD - Er lijkt de laatste tijd in Nederland een gunstiger wind te waaien in het onderwijs, niet in de laatste plaats dankzij de publicatie van ‘Het Alternatief’ in 2013. Dat blijkt onder andere uit de woorden van onze minister en staatssecretaris van Onderwijs en de nota Onderwijs 2032 van staatssecretaris Dekker, maar ook uit de notitie Samen Leren, die tot stand kwam in een samenwerking tussen negen onderwijsmensen en vijf kamerleden van de twee regeringspartijen. Het ziet er dan ook naar uit dat leraren meer zeggenschap krijgen over de inhoud en de praktijk van het onderwijs.

Aan de andere kant zijn er plannen om juist de controle over de onderwijskwaliteit stevig in overheidshanden te houden. De Onderwijsinspectie onderzoekt hoe leerwinst en toegevoegde waarde kunnen worden gemeten om daarmee scholen verantwoording af te laten leggen. Ruim 30 jaar ervaring met toegevoegde waarde in de VS roepen de vraag op of dat een goed idee is. Een gastbijdrage van Dick van der Wateren.

Het ligt erg voor de hand. Als je als beleidsmaker of bestuurder wilt weten hoe goed een docent is, of een school, kijk je naar de cijfers. Je kijkt hoeveel kinderen overgaan en blijven zitten, je bekijkt de cijfers op het overgangsrapport, de Cito-scores, in- en uitstroom, aantal geslaagden voor het eindexamen, gemiddelde examencijfers. Maar aan die ruwe cijfers zitten allerlei nadelen.

Waan van de dag

Rendementsdenken niet ver genoeg doorgeschoten

2 mei 2015 , 19:18 , door Klokwerk

Een heel goed artikel om twee redenen: ten eerste om de inhoud, ten tweede om de notie dat economisch denken juist wél belangrijk is, in tegenstelling tot wat vele ‘linkse mensen’ graag beweren – het is alleen van belang dat het economisch denken niet teveel verengt in korte-termijndenken: dat is het probleem van het huidige rendementsdenken. Niet het rendementsdenken zelf, maar de kortzichtigheid daarvan.

“In een Volkskrant-artikel over het rapport van de onderwijsinspectie verzucht Wim Kuiper, voorzitter van scholenvereniging Verus: ‘Er wordt te veel door een economische bril gekeken.’

Doneer voor ¡eXisto!, een boek over trans mannen in Colombia

Mededeling

Fotograaf Jasper Groen heeft jouw hulp nodig bij het maken van ¡eXisto! (“Ik besta!”). Voor dit project fotografeerde hij gedurende meerdere jaren Colombiaanse trans mannen en non-binaire personen. Deze twee groepen zijn veel minder zichtbaar dan trans vrouwen. Met dit boek wil hij hun bestaan onderstrepen.

De ruim dertig jongeren in ¡eXisto! kijken afwisselend trots, onzeker of strak in de camera. Het zijn indringende portretten die ook ontroeren. Naast de foto’s komen bovendien persoonlijke en vaak emotionele verhalen te staan, die door de jongeren zelf geschreven zijn. Zo wordt dit geen boek óver, maar mét en voor een belangrijk deel dóór trans personen.

Foto: VVBAD (cc)

Hallo bedrijven: wie betaalt, bepaalt

7 mei 2015 , 14:00 , door Steeph

OPINIE - Beste bedrijven, als betrokken burger juich ik alle inbreng in het maatschappelijk debat toe. Zo ook uw bijdrage recent over de toekomst van het hoger onderwijs in Nederland. Heel moedig geeft u tegen de heersende moraal in dat rendementsdenken bij het hoger onderwijs wel gewenst is. En ook bent u van mening dat “arbeidsmarktrelevantie een belangrijker onderdeel van de prestatiebekostiging moet worden“. Prima.

Maar misschien mag ik daar iets over zeggen.

In uw betoog geeft u duidelijk aan dat uw denkkader (maximaal rendement halen => is maximaal profijt voor de aandeelhouders (lees hier “de maatschappij”), prestatiegericht werken) voor de zoveelste maal als enige en beste oplossing naar voren geschoven wordt voor instituten van de overheid. Het komt me voor dat de prestaties uit het verleden op dit punt niet tot onverdeeld positieve resultaten hebben geleid. Ik ben benieuwd welke lessen u wel geleerd heeft waardoor het nu gegarandeerd wel zou kunnen werken.

Daarnaast schuift u de arbeidsmarktrelevantie naar voren. Vanuit uw positie goed te begrijpen, ook al is de “economie” niet het enige deel van ons leven waar de universiteit dienstbaar aan zou moeten zijn.
Maar belangrijker bij dit punt vind ik uw gebrek aan het nemen van verantwoordelijkheid in deze kwestie. Immers, om de door u gewenste doelen te halen, zou een stevige zak met geld zo langzamerhand een goede bijdrage kunnen zijn in het verhogen van de kwaliteit. Jarenlange bezuinigingen hebben duidelijk niet opgeleverd wat u er van gehoopt had.
Maar de afgelopen jaren heeft uw sector stevige haar snor gedrukt op dit punt. Uw bijdrage in de inkomsten van het Rijk vertonen nog steeds een dalende trend.