Sargasso plaatst regelmatig gastbijdragen. Vandaag een essay van schrijver / journalist Jerôme Inen dat op 23 september ook in de Volkskrant verscheen. Inen is docent Nederlands bij The New School in Amsterdam. Ik ben een nostalgisch mens. Ik ben nu midden veertig (de terugkijkleeftijd), maar ik heb al vanaf mijn puberteit het verlangen gehad dat ‘vroeger’ nog te proeven, te ruiken en aan te raken zou zijn. Dus als Ringo Starr, die ooit de drummer was van The Beatles zegt ‘Als ik aan die tijd denk (toen The Beatles nog bestonden als band) moet ik vaak huilen’, dan snap ik hem helemaal. Maar de laatste tijd voel ik me steeds ongemakkelijk worden, zo gericht is onze maatschappij op ‘vroeger’. De nostalgie verstikt me.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
Hieronder volgt een gastbijdrage van Kris De Decker: freelance journalist en initiatiefnemer van www.lowtechmagazine.be
Wie zich afvraagt waarom zuiniger technologie niet tot zuiniger auto’s leidt, moet eens een kijkje nemen in deze (Nederlandstalige) Citroën-brochures uit 1954 en 1974. Het zijn originele, ingescande folders van de 2CV of Deux Chevaux (“2PK”, “geit” of “eend” in de Vlaamse en Nederlandse volksmond). Ondanks alle spitstechnologie die sindsdien in auto’s is gestopt, blijft de 2PK uit 1949 zuiniger dan de kleinste Citroën vandaag. Een vergelijking van de specificaties laat zien waar het schoentje wringt.
Topsnelheid
De 2CV werd geproduceerd van 1949 tot 1990. Bij de lancering had de auto een motor van 375cc met een vermogen van 8 PK en een topsnelheid van 65 kilometer per uur. In 1954 werd het vermogen opgevoerd tot 10 PK, wat de maximum snelheid op 80 kilometer per uur bracht. In 1974 steeg het vermogen naar 24 PK en kwam de topsnelheid op 102 kilometer per uur te liggen.
Latere versies uit de jaren tachtig hadden een motor met een cilinderinhoud van 602 cc, een vermogen van iets meer dan 30 PK, en een topsnelheid van 120 kilometer per uur. Ondanks de toegenomen prestaties (een bijna verdubbeling van motorinhoud, vier keer meer vermogen en een bijna twee keer zo hoge topsnelheid) bleef het gewicht van de hippie-auto steken op 495 tot 510 kilogram.
Toegegeven, alles met de toevoeging “neo” is een beetje modieus. Maar het zijn vooralsnog rake typeringen voor de koude wind die over ons vlakke land raast: noem het neo-conservatisme, neo-moralisme, neo-sentiment of neo-nostalgie. Waar zijn de futuristen gebleven?
In de politiek, in de entertainment en op straat is er momenteel een sterk verlangen naar een bijna klassiek Nederland. Ik heb het in dit geval niet over ‘retro’ als modeverschijnsel. Dan eerder over het zorgwekkende ‘heimat’.
Steeds als ik uitingen hoor van het kaliber ‘Vroeger, ja toen kon je tenminste…’ hoor ik al het refrein van Wim Sonnevelds ‘Het Dorp’ in mijn hoofd jengelen. Het denken in het abstracte ‘vroeger’, als superieur ten opzichte van het heden, is een uiting van angst voor het heden en de toekomst.
Ik moet eerst even een onderscheid maken. Ik heb het niet over burgers die zich opwinden over een toename van regeltjes of burgers die roepen dat je ‘vroeger tenminste lekker ongedwongen een peukie kon opsteken of een paddo kon eten’. Ook zal ik aangedragen cijfers over criminaliteit of opeenstapeling van problemen in de zorg niet ontkrachten. Daar gaat het me ook niet om.
De digitale guillotine
Waar ik een probleem mee heb, is het opgedrongen angstvisioen van Nederland als tanende goegemeente. Dus zullen we verdorie onze herwaardering voor Nederland overdrijven. Handen af van ‘onze’ Sinterklaas! Meer knusse musicals! Kees de Jongen, gratis voor iedereen! Identificatieplicht! Jeugd, beweeg! Leef gezond! Een geschiedeniscanon! Strengere en langere straffen! Inburgeren! Onderwijs moet niet leuk maar streng zijn!
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
“They say all good things in life come to an end. Today we announced that Kodak will retire KODACHROME Film, concluding its 74-year run.“
Wàt? Kodachrome stopt? Zucht. Een ander icoon voor eeuwig en altijd uitgewist. Olivion. Dodo carbidlicht.
Hier de afkondiging van Kodak, en hier een slijtshow. En een beetje man kan niet om de poëzie (“kleurkoppelreactie”!) van deze opsomming heen:
De ontwikkeling van Kodachromefilms vindt plaats in tien stappen (de verschillende spoelbaden niet meegeteld), namelijk:
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.