management Archives

Waan van de dag

Bullshit banen zijn een voedingsbodem voor het populisme

22 augustus 2018 , 09:31 , door Age Letor

The Economist interviewt David Graeber, de auteur van het boek “Bullshit Jobs: A Theory“.

I think a lot of the—often quite legitimate—rancor directed at the “liberal elite” is based on resentment of those working-class people see as having effectively grabbed all the jobs where you’ll actually get paid well to do something that’s both fun and creative, but also, obviously benefits society.

For everybody else, unless you get very lucky, your choices are largely limited to two options. You can get a basically bullshit job, which will pay the rent but leave you wracked with the guilty feeling that you are being forced, against your will, to be a fraud and a parasite. Or, you can get a helpful, useful job taking care of people, making or moving or maintaining things that people want or need – but then, likely you will be paid so little you won’t be able to take care of your own family.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Radicalisering

24 augustus 2016 , 11:00 , door Jona Lendering

COLUMN - Berichtje uit The Guardian met een nogal sprekende foto, waarop een vrouw staat afgebeeld die, zo blijkt uit het onderschrift, een boete krijgt omdat ze een boerkini draagt. Zo begint radicalisering dus: op het moment dat je publiekelijk wordt vernederd. Ik zeg niet dat die vrouw nu een bomgordel zal omdoen en zichzelf gaat opblazen, maar het is wel iemand die voorgoed kwaad is op de westerse samenleving en haar kinderen niet bepaald zal stimuleren daarin te assimileren.

Ik weet het: in de vorige alinea trapte ik een wagenwijd openstaande deur in. Iedereen weet dit, omdat iedereen het weleens heeft meegemaakt. Er zou een boek zijn te vullen met alledaagse ervaringen op kantoor of ervaringen met de overheid. Sterker nog, zulke boeken zijn er al. Het is gewoon lesstof voor personeelsmanagement. De loketmedewerkers van uw gemeente volgen cursussen om conflicten te beheersen en te verhinderen dat een klagende burger nóg kwader wordt. Of die cursussen zo goed zijn, zal ik in het midden laten, maar het mechanisme waarmee je mensen kwaad krijgt, is welbekend.

En dat is waarom ik de wagenwijd openstaande deur nog maar eens intrap: het zorgwekkende is namelijk dat onze bestuursklasse – of het nu managers zijn van het bedrijfsleven of onze volksvertegenwoordigers – de elementairste inzichten niet lijkt te kennen en, alsof het een vooropgezet plan is, een rancuneuze onderklasse schept.

Foto: Jason Kuffer (cc)

Voorkom klokkenluiden, organiseer tegenspraak!

4 juli 2016 , 11:00 , door Gastauteur

Aandacht voor klokkenluiders is prima, meent Aart G. Broek, maar als organisatie kun je beter proactief tegenspraak en tegendraads denken organiseren. Dat voorkomt een hoop ellende achteraf.

In Utrecht opent een Huis voor Klokkenluiders. Daar kunnen mensen terecht die een misstand op werk in de openbaarheid willen brengen en hiertoe advies en steun behoeven.

Vele getraumatiseerde klokkenluiders en jarenlange Haagse lobby waren nodig om deze pleister op de wonde te kunnen plakken. Wanneer het klokkenluiden begint, is het kwaad echter al geschied. Zowel de organisatie als de klokkenluider lijdt.

Hoog tijd om het klokkenluiden te voorkómen. Dat kan door het geven en nemen van tegenspraak te agenderen, de noodzaak van dwarsliggers te onderkennen en ze de ruimte te geven. Geen eenvoudige aangelegenheid, maar wel te doen: een uitdaging dus.

Voorbeelden te over

Er is een lange lijst van bedrijven en (overheids)organisaties samen te stellen, die tijdig en met gegronde kritiek zijn gewaarschuwd voor de fiasco’s die zij doende waren te creëren.Te denken valt aan Enron, Imtech, Ahold, Worldcom, Parmalat, Lehman Brothers, SNS Reaal, Vestia, Dewey & LeBoeuf, Arthur Anderson en andere bedrijven die te gronde gingen of nog maar net van de ondergang gered konden worden.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Waan van de dag

‘Romeinse slavenhouders waren de eerste managementtheoretici’

10 februari 2015 , 10:33 , door Jeroen Laemers

Subtiele satire van Jerry Toner:

Above all, the story shows how comfortable the Romans were with leadership and command. They believed that there is a world of difference between having the organisational skills to run a unit and actually being able to lead it. By contrast modern managers are often uncomfortable with being promoted above their staff. I worked in a large corporation for a decade and I had numerous bosses who tried to be my friend. Raising yourself over others sits uneasily with democratic ideals of equality. Today’s managers have to pretend to be one of the team.

The Romans would have scoffed at such weakness. Did Julius Caesar take his legions off-site to get them to buy-in to his invasion of Gaul? Successful leaders had to stand out from the crowd and use their superior skills to inspire, cajole and sometimes force people to do what was necessary. Perhaps we would do well to learn from their blunt honesty.

Foto: Richard Rhee (cc)

Het manager-syndroom

27 februari 2014 , 07:00 , door Gastauteur

OPINIE - (Onderwijs)bestuurders ontvangen, gezien hun positie in de organisatie, onvoldoende feedback en lijden daardoor aan stelselmatige zelfoverschatting, meent René Kneyber.

Enige tijd geleden was ik uitgenodigd voor een lunch over onderwijs bij een politieke partij. Tegenover me zat een bestuurder, in pak – want dat zijn ze meestal – en voerde het hoogste woord – ook meestal zo. Dat klinkt wellicht wat generaliserend, maar ik schat zo in dat assertiviteit een belangrijke voorwaarde is om bestuurder te worden en te kunnen zijn. Het pak komt daar, zo neem ik ook aan, vanzelf bij.

Hij vertelde tegen een overdreven nadruk op cijfers te zijn, ‘voor mijn middelbare scholen is het advies van de basisschool het meest zwaarwegend’. En zo had hij nog meer verhalen over hoe fantastisch hij en zijn scholen het deden, vooral die school ‘met kansarme kinderen waar leraren kei- en keihard moeten werken.’ Naast hem zat een schoolleider geduldig te wachten tot hij kon interrumperen – en eerlijk is eerlijk het duurde wel enige tijd voordat de bestuurder met zweet op zijn voorhoofd na zijn oratie een slok water nam.

‘Ik wilde even terugkomen op je eerdere punt, over die adviezen.’ Begon hij, ‘Ik heb een van jouw scholen vorig jaar bijna voor de rechter gesleept omdat ze weigerden ons advies serieus mee te nemen. Het was Cito-score, hup, niet welkom op de havo.’

Foto: Michael Day (cc)

Incompetentie en lafheid

9 juni 2013 , 14:00 , door Jona Lendering

COLUMN - Volgens de Volkskrant van zaterdagochtend hebben de managers van de NS bij de aanschaf van de treinstellen van de Fyra allerlei waarschuwingen in de wind hebben geslagen.

(Voormalig)NS-medewerkers schetsen een beeld van een staatsbedrijf waar managers met geringe inhoudelijke spoorkennis zich niet laten corrigeren door hun eigen vakmensen.

Tja. Hierover zullen weinig mensen verbaasd zijn, zowel binnen als buiten de NS. De afgelopen jaren zagen we de opkomst van een klasse van managers die meer wisten van besturen dan van wat de organisatie nu eigenlijk deed. Daarover wordt steen en been geklaagd. Het Volkskrantartikel is slechts één voorbeeld.

Helemaal eerlijk is de kritiek niet. Organisaties worden steeds complexer en het besturen ervan veronderstelt speciale vaardigheden, wat met zich meebrengt dat je mensen moet aantrekken die deze vaardigheden hebben geleerd – en dus wat minder inhoudelijke kennis bezitten. Dat is onvermijdelijk en het is al even onvermijdelijk dat er beslissingen worden genomen waarvan men op de werkvloer ziet dat ze onuitvoerbaar zijn. Klagen over de incompetente leiding behoort inmiddels tot de kantoorfolklore, en dus luisteren de bestuurders er niet meer naar. De gemiddelde krantenlezer kijkt er evenmin van op.

Een veel interessantere vraag is waarom medewerkers, als ze zo scherp zien dat iets verkeerd gaat, niet ingrijpen. Akkoord, het vergt wat moeite. Je baas zal niet staan trappelen van ongeduld om zijn eigen incompetentie te krijgen uitgespeld, maar een medewerker hoeft toch niet steeds de weg te kiezen van de minste weerstand? Waarom verbinden zo weinig mensen aan het negeren van hun vakkennis de conclusie dat ze bij een zieke organisatie werken en dat ze beter kunnen opstappen? Zijn onze hypotheekschulden dan echt de gouden boeien waarmee we vast zitten aan incompetente managers?

Ook schrijven voor Sargasso?

Mededeling

Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Cris Pierry (cc)

Inefficiëntie in de vrije markt

16 januari 2013 , 19:00 , door Jeroen Laemers

ACHTERGROND - Inefficiëntie wordt lang niet altijd afgestraft in de vrije markt, zo wijst recent grootschalig onderzoek van het Amerikaanse Census Bureau uit.

In 2010 ondernam het Amerikaanse Census Bureau een uitgebreide inventarisatie van de managementpraktijken van meer dan dertigduizend productiefaciliteiten, zogenaamde plants, in de maakindustrie. De resultaten (pdf) van dit onderzoek zijn onlangs gepubliceerd. De onderzoekers concludeerden onder meer het volgende:

First, more structured management practices are tightly linked to better performance: establishments adopting more structured practices for performance monitoring, target setting and incentives enjoy greater productivity and profitability, higher rates of innovation and faster employment growth. Second, there is a substantial dispersion of management practices across the establishments. We find that 18% of establishments have adopted at least 75% of these more structured management practices, while 27% of establishments adopted less than 50% of these.

De eerste conclusie is weinig verrassend: bedrijven met een goed georganiseerd, doelbewust opererend (personeels)management presteren beter dan bedrijven die hun werknemers en productieprocessen op minder gestructureerde wijze aansturen. Kortom: goed management heeft een duidelijke (zij het niet oneindige) toegevoegde waarde.

Het is echter de tweede bevinding die met recht opmerkelijk is te noemen. Minder dan een vijfde van de onderzochte plants past tenminste 75% toe van een verzameling bewezen managementpraktijken. Over het algemeen zijn juist deze faciliteiten dan ook het meest productief en winstgevend. Niettemin weet ruim een kwart van de onderzochte bedrijven al jaren- zo niet decennialang te overleven, ondanks het feit dat minder dan de helft van de bewezen, efficiëntiebevorderende managementpraktijken wordt toegepast.

Foto: Hand giving bag with euro symbol isolated on white Royalty vrije stockfoto. copyright ok. Gecheckt 27-09-2022

Waarom de markt niet vrij kan zijn

9 juli 2012 , 20:30 , door Steeph

De blaaskaken krijgen de bonussen, het toptalent kan de tering krijgen. Een betere samenvatting van waar het mis gaat in een groot deel van het (westerse) bedrijfsleven is er niet.

Een bedrijfsbobo die in een half jaar tijd 10 procent van de werknemers kan lozen in het kader van “costcutting” krijgt onmiddelijk waardering van de aandeelhouders. Een visionair directeur die ervoor zorgt dat over vijf jaar het toptalent volledig tot bloei komt die vervolgens de nieuwe generatie producten het levenslicht laat zien, is een loser. Nauwelijks meetbaar, duurt te lang, geen bonus, daag.

Veel bedrijven kunnen door hun aandeelhouders niet anders doen dan korte termijn sturing. Aandeelhouders spinnen er garen bij, werknemers en de economie in het algemeen niet. Al het geklets over marktwerking en stimulans ten spijt.
Maar aandeelhouders en bedrijven gaan echt niet zelf hun gedrag veranderen. Waarom zouden ze? De mensen met de grootste belangen (geld) denken geen baat te hebben bij verandering.

En dus kan een markt niet vrij zijn. Wil je als land een bloeiende economie op lange termijn, moet je de perverse prikkels uit het systeem halen. Bijvoorbeeld door bij wet vast te leggen dat aandelen minimaal 2 jaar in handen moeten zijn voor ze weer verhandeld kunnen worden. Dan gaat het aandeelhouderschap weer terug naar de essentie, het doen van lange termijn (risico-)investeringen in bedrijven. Aandringen op de zoveelste panieksnijronde staat gelijk aan schieten in je eigen voet.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Gewetenloos en innemend

25 juli 2011 , 12:00 , door Tom van Doormaal

De combinatie van begrippen speelt al een tijd door mijn hoofd: gewetenloosheid en persoonlijke charme. Beide eigenschappen worden in hoge mate toegeschreven aan Rebekah Brooks, bazin van News of the World. The Guardian noemt haar “a ruthless, charming super-schmoozer”. Als je het woord Schmoozer intikt in Google krijg je een artikel in the Guardian van 8 juli. Zij wordt afgeschilderd als een harde, zeer ambitieuze, zeer innemende netwerkster. Murdoch lijkt haar als een vijfde dochter te beschouwen. Zij is zeer intiem met Cameron. Die bestreed dat in het parlement, met de mededeling dat hij haar nooit in pyama had gezien: fris hoor, die Britten.

Hoe komt ze aan die invloed, vraagt de Guardian, een beetje suggestief. Zij wordt verhoord door een parlementaire commissie en vervolgd voor het overschrijden van fatsoensnormen en wellicht omkopen van politiemensen. Sinds ik het stuk heb gelezen, denk ik er over na. Is de combinatie van gewetenloos en innemend een voorwaarde voor een succesvolle loopbaan? Hoe algemeen is dat? En hoe speelt het in de journalistiek?

Je hebt keurige en minder keurige kranten. Wat mij bezig houdt, is dat minder keurig handelen kennelijk soms nodig is om dingen op tafel te krijgen: zie Elsberg, Watergate, Wikileaks. De parlementaire controleurs van de macht zijn tamelijk afwezig, of liever: zij maken deel uit van de heersende macht. De klokkenluiders moeten het vaak niet van hen hebben, maar van de onafhankelijke pers. De opwinding in Engeland laat dat zien: er is geen autonomie in de controle op de macht, want het parlement onderzoekt maar weinig. En de pers houdt zich doorgaans aan de regels.

Doneer!

Mededeling