Kunst op Zondag | Bah, geëngageerde kunst

In de vorige aflevering (Bah, moderne kunst) ging het over mensen die een hekel hebben aan moderne kunst omdat het hun uitzicht belemmert. Al snel bleek dat niet zozeer de kunst weerstand opriep. Mensen raakten geërgerd omdat lokale overheden geen rekening hield met de wensen van bewoners die geconfronteerd worden met kunst in hun (openbare) buitenruimte. En de schrijvers van de aangehaalde stukjes, meenden dat het logisch is dat arrogantie van één kunstenaar leidt tot een hekel aan zijn moderne kunst. Het rijk kan achteloos tachtig miljoen uit zijn achterzak trekken voor een Rembrandt, maar als het een tiende van dat bedrag uitgeeft aan een modern Nederlands kunstwerk, dan is de wereld te klein. Moderne kunst moet zich voortdurend bewijzen. zei dichter, ethicus en filosoof Maarten Doorman in Trouw, naar aanleiding van De navel van Daphne, een studie naar de verhouding tussen hedendaagse kunst en engagement.

Door: Foto: Truthout.org (cc)
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

“Rousseau en ik” van Maarten Doorman

, door

Naar aanleiding van de driehonderdste verjaardag van Jean-Jacques Rousseau (1712-1778) is onlangs het boek ‘Rousseau en ik – Over de erfzonde van de authenticiteit’ van Maarten Doorman verschenen over de betekenis die deze filosoof nu nog steeds heeft in het leven van ons allemaal. Die is niet gering. Rousseau bracht namelijk het verlangen naar authenticiteit en echtheid onder onze aandacht en dat is er nog steeds volop aanwezig, misschien zelfs meer dan ooit.

Rousseau ervaart de door talloze regels en voorschriften beheerste samenleving in het Frankrijk van de 18de eeuw als gecorrumpeerd en verstikkend en gaat naar authenticiteit en echtheid verlangen die hij in de natuur en in het eenvoudige leven op het platteland denkt te vinden. Een echtheid die ook kinderen nog hebben voordat zij die door hun opvoeding kwijtraken. Rousseau schrijft ook over opvoeding. Hij ziet er het nut niet van in dat schoolkinderen bijvoorbeeld geografie uit boeken moeten leren. Veel beter is dat zij een echte belangstelling voor geografie ontwikkelen door bijvoorbeeld zelf de weg terug naar het dorp te moeten vinden nadat zij in het bos zijn verdwaald.

Mij persoonlijk lijken de ideeën over authenticiteit en echtheid op een Freiheit für Wilfried-achtige overweging waarin Rousseau zegt: “Het is van mij en daarom kan het niet slecht zijn”. Daarom rijst voor mij ook de vraag of het vervolgens niet allemaal mis gaat en inderdaad, dat doet het ook. Vaak genoeg leidt het streven naar authenticiteit en echtheid naar precies het tegendeel daarvan. Doorman wordt niet moe talrijke van dergelijke paradoxen aan te halen. Het begint al bij Rousseau zelf die door zijn werk succes verwerft in de door hemzelf als zo verstikkend ervaren samenleving. Zelfs Marie-Antoinette had er oren naar. Teneinde ook een keer in het genot van het authentieke landleven te komen liet zij in Versailles een boerderij opzetten, maar dan wel met salons, een klavecimbel en met geparfumeerde schapen. Dergelijke kunstmatige constructies kennen wij tegenwoordig nog steeds. Tegenwoordig leidt ons verlangen naar de natuur en het eenvoudige leven op het platteland naar zorgvuldig in scène gezette televisieprogramma’s als Boer zoekt vrouw.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.