Philip Roth's pseudo-ego Nathan Zuckerman kan zich niet meer druk maken om de politiek. "I've served my tour as exasperated liberal and indignant citizen." Na zich jaren in afsluiting te hebben gewijd aan zijn schrijverschap, keert Zuckerman terug naar de stad en verwondert zich over de felheid waarmee een jong stel zich opwindt over de herverkiezing van jolige buikspreekpop Bush. Zuckerman schetst zijn democratisch verleden waarin de kiezer het meermalen klaarspeelde om de bad guy in het zadel te helpen: "I have been an avid voter al my life, one who'd never pulled a Republican lever for any office on any ballot. I had campaigned for Stevenson as a college student and had my juvenile expectations dismantled when Eisenhower trounced him, first in '52 and then again in '56; and I could not believe what I saw when a creature so rooted in his ruthless pathology, so transparently fraudulent fraudulent and malicious as Nixon, defeated Humphrey in '68, and when, in the eighties, a self-assured knucklehead whose unsurpassable hollowness and hackneyed sentiments and absolute blindness to every historical complexity became the object of national worship
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
Sommige schrijvers hebben op één of andere manier een neus voor op handen zijnde veranderingen in de geschiedenis. Cees Nootenboom had het bijvoorbeeld toen hij in 1989 een appartement huurde in Berlijn, ver voordat de omwenteling zich in de voormalige DDR voltrok. Hij zag de gebeurtenissen letterlijk voor zijn raam ontstaan en tekende deze op, hetgeen zijn weerslag kreeg in Berlijnse Notities (1990). De vorig jaar overleden journalist/schrijver/dichter Ryszard Kapuściński (Pinsk 1932 – Warschau 2007) had het ook meerdere malen; tijdens zijn verblijf in Afrkia vond de dekolonisatie plaats en in totaliteit zag hij maar liefst 27 revoluties en staatsgrepen aan zich voorbijtrekken.
Kapuściński hang naar het reizen werd vooral gevoed door een bovenmatige interesse in de mens. In een speciale reisbijlage van het Nrc rond kerstmis vorig jaar waarbij Kapuściński’s verhalen als leidraad waren genomen, werd dat duidelijk zichtbaar. Kapuściński had namelijk de gewoonte om aan verschillende mensen dezelfde vragen te stellen om zo zijn kennis over een onderwerp te vergroten en nieuwe invalshoeken te ontdekken. Hij verbaasde zich over de mensen die zeiden dat ze zich een onderwerp eigen hadden gemaakt waarbij vaak bleek dat ze er maar één keer over hadden gesproken. Het sierde hem dat hij het geduld kon opbrengen om door te blijven vragen.
“Zonder literatuur was en is het leven een kalere bedoening. Het zou de minister van Onderwijs sieren als hij acuut ingreep. Boekenkasten terug in het klaslokaal. Ellenlange boekenlijsten verplicht, in tenminste drie moderne westerse talen. Ontsla de literatuurvijandige leraar en infecteer jonge geesten met de levenslange afwijking die lezen heet.”
Aldus Nausicaa Marbe vandaag in de Volkskrant*.
Het is weer boekenweektijd en we worden doodgegooid met oude schrijvers en mensen die zeker weten dat boeken lezen een eerste levensbehoefte is. Dat wil zeggen, Nederlandschtalige Literatuur Lezen (let op de hoofdletters).
Zoals zo vaak gebeurd met mensen in een bepaalde elite wordt ook hier weer de eigen gekleurde visie op de werkelijkheid geprojecteerd op de rest van de menschheid. Dat tien procent van de Nederlanders masochistisch genoeg is om door grijze en grauwe literatuur geen te graven op zoek naar de sierlijke stijlfiguren die steeds afleiden van het werkelijke verhaal, wil nog niet zeggen dat je dit door de strot van de overige negentig procent moet drukken.
Uit eigen ervaring kan ik u vertellen dat ik als veellezer indertijd (3 boeken per week) voor zeker twintig jaar genezen was van alles dat rook Nederlandsche Literatuur na het doorworstelen van de verplichte saaie en droge kost.
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
“Het enige goede aan China is dat er geen negers wonen.” (Uit: Een barbaar in China – Adriaan van Dis)
De gids van schrijver Adriaan van Dis, ene Heinz Silbermann (een in Duitsland geboren man met een Zuidafrikaans accent en Brits paspoort), legt tijdens de tocht van de Khunjerab naar Karimabad uit wat hij van China vindt.
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
Wanneer taal aan de wetten der klassieke logica moet voldoen, kan literatuur dan nog bestaan?
Bonuspunten voor reacties die voldoen aan de wetten.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.