Kunst op Zondag | AI voor de luie componist

Een roman schrijven met ChatGPT, een schilderij maken met Dall E-2, het kan allemaal. En nog op een tamelijk luie manier ook. Gewoon een opdrachtje intikken en de software doet de rest. Kan dat ook met muziek? Nog niet. Er is nog geen AI programma dat een leuk moppie muziek levert, simpelweg met de opdracht ‘componeer mij een deuntje in de stijl van Bob Marley voor symfonieorkest in wandeltempo’. OpenAI, het bedrijf achter ChatGPT en Dall E-2 is met de kunstmatige jukebox al een heel eind. De complexiteit van de data waarmee de software moet ‘leren’ een liedje te maken is enorm. Niet alleen wordt er voor de stijl uit talloze samples van bekende artiesten en hun songs geput, de software moet ook alle muzikale parameters (ritme, maat, klankleur, dynamiek, toonhoogte, etc.) kunnen hanteren.  En dan nog een tekstje er bij kunnen leveren. Bob Marley beginnen ze een beetje onder de knie te krijgen. OpenAI · Late October: In the style of Bob Marley OpenAI geeft hier een lijst samples die door hun AI jukebox zijn gemaakt. Het zijn dan weer anderen die de videoclips maken bij een song uit de Open AI Jukebox. Dan krijg je bijvoorbeeld een virtuele Nirvana met een even virtuele ‘Rotting Away’. https://www.youtube.com/watch?v=OfYEH0Nv1T4 Sony is al net zo ver. Met Flow Machines genereert AI liedjes in elke populaire stijl. Een Beatlesnummertje? Geen probleem. https://www.youtube.com/watch?v=LSHZ_b05W7o David Cope doet het met klassieke muziek. Hij ontwierp ‘Emmy’, een AI programma dat bijvoorbeeld een stukje Vivaldi genereerde. Meer op zijn Youtube-kanaal. https://www.youtube.com/watch?v=2kuY3BrmTfQ Artificiële intelligentie blijkt ook handig om niet afgemaakte composities te voltooien. Veel componisten van klassieke muziek werden niet ouder dan hun negende symfonie. Schetsen voor een tiende symfonie behoorden tot de nagelaten erfenis. Musicologen hebben zo nu en dan een symfonie voltooid, puur op basis van hun kennis. Maar een knap staaltje werd geleverd door ‘Beethoven AI’. Het computerprogramma werd gevoed met alle composities van Beethoven én werken van componisten die van invloed waren op zijn werk. Er rolde een volledige partituur van Beethovens tiende symfonie uit.  Het Beethoven Orchestre Bonn voerde het stuk live uit. Een beetje Beethovenkenner zal zeggen dat het een mislukt resultaat is. Wat we aan het begin horen ligt dicht bij de wereldbekende vijfde symfonie (ta ta ta taaaa). Wie Beethovens ontwikkeling langs de lijn van zijn symfonieën kent, zal zeggen dat deze 10e te ver afklinkt van de wereldberoemde Negende (Alle Menschen en nog zo wat…). Een zweem daarvan valt tegen heit einde te ontwaren. Oordeelt u zelf. https://www.youtube.com/watch?v=Rvj3Oblscqw Awel, met het juiste computerprogramma kunt u dus zelf een roman maken, een schilderij produceren of een muziekstukje ontwikkelen. Zelfs muziek die bij een film zou kunnen passen. Dat zou heel fraai kunnen als het om de verfilming van een boek gaat. Stop het boek in de database, die er wat beelden uit de film bij, bepaal de stijl en de instrumentatie en dan moet zo’n programma iets behoorlijks kunnen leveren? Wetenschapper Saif Mohammad en programmeur Hannah Davis ontwikkelden ‘Transpose’, dat van literatuur muziek kan maken. Simpel gezegd koppelt het algortime woorden aan emoties (‘tranen’= ‘droevig’), het algoritme genereert op basis van die associaties een muziekstukje. De muziek bij een Sherlock Holmesfilm (op basis van de boeken van Arthur Conan Doyle) zou zo kunnen klinken: TransProse · The Adventures Of Sherlock Holmes Hier de muzikale vertolking van Lord of the Flies (roman van William Golding). TransProse · Lord Of The Flies Menig boek is verfilmd en natuurlijk was het boek beter. Volgens hardcore literatuurliefhebbers. Tot op heden gaat de ‘vermuzieking’ van een boek niet verder dan ‘filmscores’: muziek die de film begeleid. Soms niet meer dan wat muzikaal behang, maar er zitten ook regelrechte hits bij. Maar het zou leuk zijn als er een soort ChatGPT komt waar je jouw favoriete boek mee kunt op weten in jouw favoriete muziek. Zegt u eens: welk boek zou graag ‘vermuzieken’?

Door: Foto: AKZOphoto (cc)

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Closing Time | Funk de viool

Je staat als solist op het programma, dan wil je ook solo. Dat er een heel orkest zit te wachten tot je klaar bent, ach, het orkest wordt toch wel betaald.

Maar violist Josef Špaček speelde ‘Funk the string’ niet zomaar. Om te beginnen natuurlijk om zijn virtuositeit even alle ruimte te geven. Maar ook om duidelijk te maken dat er aardig wat overeenkomsten zijn met het ‘grotere werk’ dat hij diezelfde avond moest spelen: het eerste vioolconcert van componist Bohuslav Martinů.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Closing Time | Julius Eastman

Componist Julius Eastman overleed in 1990, na een periode van dakloosheid, verslaving en ziekte, en dreigde in de vergetelheid te raken. Maar zijn muziek werd herontdekt en tegenwoordig wordt hij in een adem met Steve Reich, Terry Riley en Phillip Glass genoemd als het over minimalistische muziek gaat. In de afgelopen jaren worden zijn muziekstukken weer opnieuw uitgevoerd, zoals hier door Wild Up, een collectief dat zich vier jaar lang gaat wijden aan de muziekstukken van Eastman. De stijl die je hoort in ‘Femenine’, geschreven in 1974, noemde Eastman ‘organic’: steeds opbouwend en voortbouwend op wat eraan voorafgaat, een aanzwellende herhaling van ritme en melodie. Dus luister vooral het hele stuk, deze beginminuten zijn slechts de bouwstenen.

Closing Time | Mohabbat

Hoe vaak hoor ik nou Urdu? Arooj Aftab woont in Brooklyn, New York, maar is geboren, en bracht haar jeugd door in Lahore, Pakistan. Wat ze zingt zijn eeuwenoude Soefi-gedichten in het Urdu die opnieuw op muziek zijn gezet. En wat heeft ze een prachtige stem en wat brengt ze het mooi.

Mohabbat karne waale kam na hoñge
Mohabbat karne waale kam na hoñge
Terī mehfil meñ lekin ham na hoñge

Zamāne bhar ke ġham yā ek terā ġham
Zamāne bhar ke ġham yā ek terā ġham
Ye ġham hogā to kitne ġham na hoñge
Terī mehfil meñ lekin ham na hoñge

Agar tū ittifāqan mil bhī jaa.e
Agar tū ittifāqan mil bhī jaa.e
Terī furqat ke sadme kam na hoñge
Terī mehfil meñ lekin ham na hoñge

Mohabbat karne waale kam na hoñge
Mohabbat karne waalе kam na hoñge
Terī mehfil mеñ ham na hoñge

 

Closing Time | Schuurpapiermuziek

Eindelijk weer eens iets wat lekker schuurt en wringt (…) Ik vond het allemaal toch wel erg conventioneel en braaf worden, deze rubriek, over de laatste maanden.

Aldus een onzer reageurs.

U wilt muziek die schuurt?  Wat dacht u van schuurpapiermuziek?

Okee, beetje flauwe reactie op die reactie. Maar de uitvoering van het symfonieorkest hierboven roept wel de vraag op: Does humor belong in music?

Daar is afdoende antwoord op gegeven door Frank Zappa. Laten we ook eens een Zomergasten-keuzefilm doen: Kijk naar de volledige Does humor belong in music?, dat meteen al schurend begint….

Closing Time | Ode an die Freude (Flashmob)

Laat ik het maar gelijk zeggen, dan is dat uit de wereld: ik hou van het kijken naar flashmobfilmpjes.

Daar haal ik plezier uit. Zo’n filmpje waarvan je weet dat het spontaniteit en verrassing moet verbeelden maar waarvan je inmiddels weet dat het grotendeels gescript is. Vaak is de geldschieter achter zoiets een commercieel bedrijf, dan krijg je dat. De professionals op het gebied van regie, geluid, choreografie bemoeien zich er dan mee. Ik heb over dit fenomeen zelfs een keer een gedicht geschreven. Ja kom op zeg, het was tijdens de lockdown, je moet toch wat met je tijd dan? En ik keek toen waarschijnlijk iets teveel youtube-filmpjes. Maar, dit alles wetende en even vergetende: een gratis verrassingsconcert blijft een leuk cadeau aan het nietsvermoedende winkelend publiek. Deze Flashmob vond plaats in Sadabell, iets ten noorden van Barcelona. Ode an die Freude van Beethoven. Ach, en kijk die kinderen toch ‘ns enthousiast met hun armen meedirigeren. 

Closing Time | Anna Meredith

‘Nautilus’ is het waanzinnige openingsnummer van Anna Merediths debuutalbum Varmints. Het bombastische nummer is een goede voorbode voor de rest van het eigenzinnige album, waar eigenlijk geen touw – laat staan een genre – aan vast is te knopen, maar boeiend is het wel.

Closing Time | Damian Escobar

Damian Escobar (ook wel Dame Esco) is een Amerikaanse violist die hiphop met R&B, jazz  en klassieke invloeden combineert. Vroeger vormde hij met broertje Tourie (ook viool) hun band Nuttin’ but Stringz, tegenwoordig speelt hij vooral solo.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Volgende