katholiek Archives

Foto: FaceMePLS (cc)

Gregoriaans

8 februari 2014 , 10:00 , door Richard Kroes

COLUMN - In de Volkskrant van afgelopen 27 januari pleit hoogleraar internationale politiek en geschiedenis Olaf van Boetzelaer ervoor om in de katholieke eredienst “de gregoriaanse gezangen weer eens een plaats” te geven, “zodat hun unieke sacrale werking weer gevoeld kan worden”. In combinatie met gedegen geloofsonderricht op katholieke scholen door competente docenten en de herinvoering van de Tridentijnse mis (ook in het Nederlands) zou dit het tij voor de katholieke kerk kunnen keren. Dat tij lijkt die kerk niet gunstig gezind: in 1961 ging nog 84% van de katholieken ter kerke, nu is dat nog maar 6%.

Van Boetzelaers analyse over de oorzaken van de teruggang die hij zo betreurt daargelaten, denk ik dat de die herinvoering van het Gregoriaans een onzalig idee is. Ik zing zelf Gregoriaans, twee keer per week, dus ik weet waar ik over spreek. Ik herken me in van Boetzelaers karakterisering van het Gregoriaans als een rijke en kostbare traditie. Vrijwel de gehele westerse klassieke muzikale traditie is begonnen met en gebaseerd op het Gregoriaans.

Maar het Gregoriaans is ook – en vooral – een traditie voor hard-core katholieken. Die hard-corekatholieken hebben de tijd en de kennis om zich in een dode taal als het Latijn te verdiepen. Ze zijn muzikaal genoeg ingewijd om toonsoorten die al sinds de Middeleeuwen niet meer gebruikelijk zijn te verteren. Ze worden niet horendol van melodieën die van ieder metrum verstoken zijn. En ze zijn geschoold genoeg om zich iets te kunnen voorstellen bij muzikale ‘tekstuitbeelding’.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Waarachtigheid

2 november 2010 , 13:01 , door Gastauteur

GeenCommentaar heeft ruimte voor gastloggers. Vandaag is dat Jan-Jaap van Peperstraten over liegen binnen filosofische en religieuze tradities.

Mag men liegen? Zo ja, onder welke omstandigheden? Zijn er religieuze regels, of zelfs hele religies, die het liegen en bedriegen niet alleen goedkeuren, maar zelfs voorschrijven? De omgang met de waarheid vormt vaak een lastig probleem. Enkel diegenen met weinig contacten met de medemens lijkt het te lukken zonder ook maar het kleinste leugentje-om-bestwil weg te komen. Over het algemeen is men het er echter over eens dat men zonder waarheid niet leven kan. Zonder de waarheid te kennen kan niemand een juiste beslissing nemen aangaande zijn of haar leven, door onszelf te bedriegen beschaden we onszelf, door anderen te bedriegen beschaden we anderen. Er zijn dus goede redenen om de waarheid te spreken, niet in het minst omdat we er zélf belang bij hebben dat wij de waarheid zo goed mogelijk leren kennen.

Traditioneel wordt in de Europese filosofische traditie de waarheid echter gezien als méér dan iets waar we enkel maar een belang bij hebben. Waarheid wordt traditioneel gezien als een intrinsiek goed , als iets wat goed is – ongeacht de voor- of nadelen die we ondervinden bij het nastreven ervan. We moeten dus waarachtig zijn, ongeacht de consequenties.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het land verlaten of het land verdedigen?

2 juli 2009 , 12:37 , door Joost

“Als deze religie de staat overmeestert (?) door de kracht van de grote aanwas binnenshuis (?) zal er vroeg of laat (?) maar een dilemma zijn: het land verlaten of het land verdedigen.”

Kijk eens aan, een quote van een zekere Professor K.H. Miskotte (.pdf), voormalig hoogleraar aan de VU, die in het huidige politieke landschap niet zou misstaan. Behalve dan dat het een quote is uit 1947, en de religie waar het om gaat het katholicisme. In die tijd bestond de angst dat Nederland katholiek zou worden, aangezien het aantal kinderen per katholieke vrouw hoger was dan dat van protestantse vrouwen. En dat zou onderdrukking betekenen.

Ook toen waren er al mensen die de angst probeerden weg te nemen door uit te vogelen wanneer het aantal katholieken in Nederland de 50% zou bereiken. Twee medewerkers van het katholiek sociaal-kerkelijk instituut publiceerden in 1953 een prognose die de mensen gerust moest stellen: pas in 2028 zou het zover zijn.

Toen was het percentage katholieken 38%. Nu is dat 27%. Maar ja, je weet maar nooit, he?

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.