Tegenzinnen 01 – Het is geen minderheidskabinet…

maar het mogelijke kabinet van CDA-VVD en PVV is ook geen meerderheidskabinet. Het heeft meer weg van een kabinet half-om-half. Op die punten waarover de VVD alleen een akkoord met het CDA bereikt is het een minderheidskabinet dat op zoek moet naar wisselende meerderheden. Ongehoord risicovol voor partijen die zo gewend zijn te leunen op een meerderheid en dat doet vermoeden dat er niet zoveel zal wisselen aan die meerderheden, met Wilders zal op zoveel mogelijk onderwerpen overeenstemming worden gezocht. Hoewel het op zich niet onlogisch zou zijn ook op onderwerpen ook met andere partijen een gedoogakkoord af te spreken. Interessanter echter is de andere half.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Comité roept op: neem afstand van de PVV

Het maandag opgerichte Comité voor de Rechtsstaat roept de Tweede Kamerleden van de VVD en het CDA in een brief op om afstand te nemen van de plannen van hun partijen om een minderheidskabinet te vormen met gedoogsteun van de PVV. Volgens het Comité hebben de VVD en het CDA met dit besluit een principiële grens overschreden.

Het Comité maakt zich vooral zorgen naar aanleiding van een aantal passages in de gezamenlijke persverklaring van Mark Rutte, Geert Wilders en Maxime Verhagen van vorige week vrijdag. Zij schrijven daarin dat de drie partijen van mening verschillen over aard en karakter van de islam. De scheidslijn zit hem in het karakteriseren van de islam als óf religie óf (politieke) ideologie. De partijen gaven aan elkaars verschil van inzicht hierover te accepteren en er ook op grond van hun eigen opvattingen naar te handelen. Zij gunnen elkaar de vrijheid van meningsuiting over deze verschillen van inzicht en zijn overeengekomen dat de PVV het regeerakkoord op onderdelen zal steunen vanuit een gedoogpositie. In haar brief schrijft het Comité daar over:

Wat dit betekende, konden we heel snel zien. PVV-leider Wilders legde aan de verzamelde pers uit dat hij voortaan door zou kunnen gaan met zijn bekende uitspraken over de islam. De werkelijkheid is dus niet zozeer dat de PVV zich bereid toonde een minderheidskabinet te gedogen, maar dat VVD en CDA de rabiate uitspraken van Wilders voortaan officieel gedogen.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Quote du Jour | Maxime, Mark en Geert

U kunt van alles vragen, maar ik zeg helemaal niets. Ik had behoefte aan een frisse neus, heeft u dat nooit?

Maxime Verhagen antwoordde gisteren op vragen van het journaille zoals een twee jarig Twitterjubilaris betaamt (persoonlijk, interactief, nietszeggend en binnen 140 tekens). Er zitten volgens de Volkskrant 9 uur onderhandelingen op over een rechts kabinet van VVD, CDA en PVV. De Telegraaf kopt dat vandaag alleen nog eventjes de aankomende monsterbezuinigen moeten worden afgehamerd, en dan krijgt rechts in noodtempo voor elkaar waar Paars+ na 2 weken strandde. Juist op het financiële vlak kwamen Cohen en Rutte niet tot elkaar, maar in de lopende coalitiebesprekingen lijkt dit te worden opgelost door de vorming van een minderheidskabinet van VVD en CDA, met gedoogsteun van de PVV. Op precaire poenpunten zoals ontslaghervorming komen D66 en GroenLinks het vuile werk opknappen zodat Wilders zijn handen in onschuld kan wassen. Het voelt nu al wat wankel. Hoera voor het Nederlandse veelpartijensysteem!

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Domineesland wijst niet naar zichzelf

Deze gastbijdrage is van politiek-historica en journaliste Fleur Boose. De bijdrage stond afgelopen vrijdag in NRC Handelsblad (niet online) en werd geschreven voor het nieuws van een mogelijk minderheidskabinet. De redactie vindt de bijdrage echter nog zeer relevant.

Schande, riepen onder meer CDA en VVD toen een – democratisch gekozen – ‘vrijheidspartij’ toetrad tot de Oostenrijkse regering. Nu, tien jaar later, dreigt in Nederland hetzelfde te gebeuren. En dit keer werken CDA en VVD er aan mee. Het domineesland wijst kennelijk niet graag naar zichzelf.

Kan de koningin nog wel op skivakantie naar Oostenrijk? En wat als een immigratiestop volgt? Het (dreigende) aantreden van de Freiheitlichen Partei Österreichs (FPÖ) van Jörg Haider hield de politieke gemoederen in het jaar 2000 maandenlang bezig. Veertien EU-landen, waaronder Nederland, kondigden diplomatieke maatregelen af. VVD-Kamerlid Weisglas was uiterst bezorgd en riep de EU op zéér scherp te zijn. Zijn CDA-collega De Hoop Scheffer sprak over „een donkere grens die in Oostenrijk wordt genaderd als de FPÖ mee gaat regeren”. Partijgenoot Eurlings zei dat „het CDA al zijn kanalen heeft aangewend om het ontstaan van de coalitie in Oostenrijk te voorkomen”.

Het CDA vreesde vooral een aantasting van de ‘waardegemeenschap’. „Tot deze waarden behoren respect voor de rechten van de mens en een compromisloze houding ten aanzien van racisme en discriminatie”, legde Eurlings in maart 2000 uit in de Kamer. CDA-prominent Hans van den Broek schreef een maand daarvoor in deze krant: „Zouden wij van andere EU-partners passiviteit verwachten als de Centrumpartij van Janmaat de helft van onze regeringsposten zou bezetten? Inderdaad en goddank een vrij hypothetische casus, maar het negatieve antwoord op die vraag verandert daardoor niet. “Business as usual” moet binnen de EU uit den boze zijn als het om dit soort uitwassen gaat.”

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

In het kabinet, en dan?

Stel nou dat er een rechts kabinet komt. En stel nou dat de PVV meer doet dan vanuit de Kamer een beetje gedoogsteun geven. Welke posten moeten dan naar de PVV gaan? Afgaande op het zetelaantal, zal de PVV ongeveer veertig procent van de kabinetsposities kunnen claimen. Maar dat wordt niet zo makkelijk.

Algemene Zaken is voor de VVD.

Buitenlandse Zaken: Proest. Het buitenland is iets waar je een muur omheen zet of dat je moet beledigen.

Ontwikkelingssamenwerking: Dat schaffen we af.

Onderwijs: Hoger onderwijs is voor de elite. Een staatssecretaris misschien die over het basisonderwijs gaat.

Volksgezondheid: Serieuze kanshebber. Welk zwaargewicht van de PVV vertrouwen we het grootste overheidsbudget toe? Fleur Agema heeft zich in ieder geval wel laten gelden op een aantal dossiers. Come to think of it, welke PVV’er heeft er überhaupt bestuurlijke ervaring?

Defensie: Daar vallen weinig brokken te maken.

Financiën: Hmmm, dat voelt toch niet helemaal lekker. Misschien een staatssecretariaat? PVV is wel goed in het opvragen van administraties.

Economische Zaken: Doet de PVV aan economisch beleid?

Sociale Zaken: Waarom niet? Kunnen ze hun sociale gezicht laten zien. Maar willen ze verantwoordelijk zijn voor de bezuinigingen?

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Sargasso Café | Formatie Paars Plus begonnen?

Het is vandaag 1 juli. De dag dat de grote winnaar van de verkiezingen: Mark Rutte ons een nieuw kabinet heeft beloofd. Hoe toevallig dat hij gisteren liet doorschemeren toch perspectief te zien in Paars-plus? Nu de ethisch en sociaal incompatibele PVV na het Kamerdebat van dinsdag wel zo goed als uitgetoeterd is, is het een goed moment om het weer over de inhoud te hebben! Oftewel “de randvoorwaarden” zoals Rutte het noemt.

Geheel in lijn met de randvoorwaarden van het resultaatgericht zomerbloggen openen we bij deze al om 15.00 het Sargasso Café voor al uw reflecties op de formatie. Stelling du Jour: vandaag is paars, morgen oranje of toch geel.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Vorige Volgende