Doorvragen bij de imam

Vraag en antwoord over de achtergrond van een bloedige aanslag. Het was het gebruikelijke gesprekje, in de uitzending van Nieuwsuur van 25 mei. Een toneelstukje zoals dat vaker wordt opgevoerd in de nasleep van een bloedige aanslag. De journalist (in dit geval Tim de Wit) gaat langs bij de imam en vraagt hem of dat geweld nou onderdeel uitmaakt van 'de islam'. Natuurlijk niet, zegt de imam. Zoiets heeft niets met de islam te maken. Maar de daders (probeert de journalist) beroepen zich wél op de islam. Ze zijn misleid, vertelt de imam. Einde gesprekje. Daarna was Tim nog even aanwezig bij de Koranles. We zagen dezelfde imam omringd door brave kindertjes. Hij leest een Koranvers voor. Een van de kindertjes probeert zijn klanken na te doen. Dat lukt niet echt. En zo is iedereen tevreden. De journalist heeft de quote waarvoor hij kwam: die bloedige aanslag heeft 'dus' niks met 'de islam' te maken. En de imam kreeg de kans zichzelf én de islam te distantiëren van dergelijke gruweldaden. De journalist zou niet weten wat hij verder moet vragen. Hij heeft geen verstand van de islam. Hij gaat er stilzwijgend van uit dat 'de islam' een helder en monolithisch stelsel van leefregels is. Dus als die imam zegt dat terreuraanslagen niet-islamitisch zijn, is voor hem de kous af. De imam heeft op zijn beurt geen behoefte om in te gaan op de claim van de daders dat ze handelen uit naam van de islam. Dat zou betekenen dat hij moet ingaan op de diepe verdeeldheid binnen de islam en de islamitische gemeenschap. Zoiets zou hem in eigen kring niet in dank worden afgenomen. Je hangt je vuile was niet buiten, en al helemaal niet voor een televisiecamera. Dus zegt hij simpelweg dat ze 'misleid' zijn. Maar is dat het hele verhaal? Wellicht dat een journalist de volgende keer eens kan doorvragen, zodat de kijkers een wat genuanceerder beeld krijgen van hoe er in de islamitische wereld hierover wordt gedacht. Er zijn wel wat interessante vragen te bedenken.

Door: Foto: Luigi Torreggiani (cc)
Waan van de dag

Uitgezette journaliste had relatie met vermeende jihadist

, door

Correspondente Ans Boersma van het Financieel Dagblad is Turkije uitgezet vanwege haar voormalige relatie met een Syriër, die ervan wordt verdacht te hebben gestreden voor Jabhat al-Nusra. De man werd herkend tijdens een bezoek aan debatcentrum De Balie, en is vorig jaar oktober gearresteerd.

Het Openbaar Ministerie zegt de Turkse autoriteiten van de relatie op de hoogte te hebben gesteld in het kader van een lopend strafrechtelijk onderzoek naar terrorisme. Turkije heeft vervolgens besloten Boersma uit te zetten. Volgens het OM staat Boersma zelf ook onder verdenking, al is onduidelijk waarvan. Ze zou niet verdacht worden een terroristisch misdrijf.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Opgelet, onderstaande tekst kan sporen van ironie bevatten

KRAS | Ingenieurs van de jihad

, door

Fundamentalisme is wat je krijgt als je religie in handen van rationalisten geeft. Die lezen een oud boek en denken vervolgens dat je alles wat erin staat systematisch moet gaan doorvoeren, terwijl de doorsnee gelovige er wat pragmatischer (of hypocrieter, als u dat woord graag gebruikt) mee omgaat. De gewelddadige jihad is dan ook eerder een product van de moderne tijd dan een vijand ervan – maar dat had u al eens bij John Gray gelezen.

Hoe dan ook, ik kwam hierop door een nieuw boek dat probeert te verklaren waarom er zoveel hoger opgeleiden, met name ingenieurs, bij Al Qaida en IS zitten. Er worden allerlei sociale en economische redenen bijgesleept die academici extra vatbaar zouden maken voor radicale gedachten. Leuk geprobeerd, denk ik dan. Maar het toont vooral dat hedendaagse westerlingen zich niet meer kunnen voorstellen dat een bloedige aanslag de consequentie kan zijn van rationeel handelen.

Foto: Luc Mercelis (cc)

Explosie

, door

COLUMN - Deze 22 maart was een zwarte dag voor Brussel, voor België. Meerdere explosies op verschillende locaties, ze zullen nog een flinke tijd nadreunen. En dan weten we inmiddels dat de grootste bom niet ontploft is. Het had dus allemaal nog veel erger kunnen zijn.

Sterkte aan de nabestaanden, sterkte aan België en haar inwoners.

Zo realiseren we ons dat het leven te kort kan zijn, intens triest en te snel voorbij. En wat doet het dan goed als mensen samenkomen en eensgezind er voor kiezen om zich uit te spreken tegen dit zinloze geweld. België, Brussel, wat ben je sterk, wat ben je groot. Een brok in mijn keel.

Dat het anders kan, bewezen we in ons Nederland wel weer. Met foto’s van de gewonden en doden in de hand, binnen een half uur na de eerste berichten, werd er alweer ‘grenzen dicht!’ geschreeuwd. De standaard reflexen. Dat het bij de daders om Belgen ging om en niet om vluchtelingen, die nota bene hun land verlaten vanwege dit soort ellende, deed er weer eens niet toe.

Iedereen wist al wat er zou gaan komen die dag: per direct meer racistische opmerkingen naar een Marokkaanse meid die achter een kassa zit. Mensen die wilden dat moslims afstand namen van dit geweld. Mensen die vonden dat afstand nemen liet zien dat het alles met de islam te maken heeft. En zelfs een min-of-meer bekende Nederlander die meent dat als je zegt dat de koran dit niet goedkeurt, je onze wet tekort doet. Want terroristen hebben respect voor de wet, dat weet iedereen.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Waan van de dag

‘Veroveren klinkt negatief, zo moet je het islamitisch gezien niet noemen’

, door

…zo luidt het antwoord van Shabir Burhani, de voormalige woordvoerder van Sharia4Holland, op de vraag of ‘landen van ongelovigen veroverd moeten worden’.

Charlie Hebdo en Theo van Gogh had it coming en meer van dat soort fraais is te lezen in dit interview.

Opvallend: Burhani is wat je met recht een kleingelovige zou kunnen noemen:

Is de Profeet niet bestand tegen spot?

“De Profeet ondervindt geen schade van spot, daar heeft u gelijk in. Hij heeft onze verdediging niet nodig, maar wij hebben het nodig ons geloof in hem te bevestigen. Omdat wij van hem houden, willen wij niet dat zoiets met hem gebeurt.”

Foto: Haymarket Bombing (Wikimedia Commons)

Radicale losers brengen een samenleving niet op haar knieën

, door

As the book tries to make crystal clear, especially to anyone who might appear to harbour a sneaking admiration for those who wish to change the world by violence, the milieu of terrorists is invariably morally squalid, when it is not merely criminal.

That is especially evident in the chapters below on Russian nihilists, the Baader-Meinhof gang, and both loyalist and republican terrorists in Northern Ireland.

The unexpressed goal of bringing about transformative chaos becomes the element in which terrorists are most at home. Destruction and self-destruction briefly compensate for some perceived slight or more abstract grievances that cause their hysterical rage.

As endless studies of terrorist psychology reveal, they are morally insane, without being clinically psychotic. If that affliction unites most terrorists, then their victims usually have one thing in common, regardless of their social class, politics or religious faith.

That is a desire to live unexceptional lives settled amid their families and friends, without some resentful radical loser – who can be a millionaire loser harbouring delusions of victimhood – wishing to destroy and maim them so as to realise a world that almost nobody wants.

That unites the victims of terror from Algiers, Baghdad, Cairo, via London, Madrid and New York, to Nairobi, Singapore and Jakarta. They all bleed and grieve in the same way. (Preface, X)

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Een kwaadaardige ideologie

, door

QUOTE - Quote du JourAhmed Marcouch (PvdA) in Trouw (28 november):

Ik vind dat salafisten afstand moeten nemen van hun ideologie. Wie zegt: ik kies voor democratie, rechtsstaat en pluriformiteit kan geen salafist meer zijn. Ik constateer dat het een kwaadaardige ideologie is die als een voorportaal werkt tot gewelddadig jihadisme.

VVD en PvdA willen het OM laten onderzoeken of een verbod van die orthodox-islamitische stroming mogelijk is. Hoe serieus neemt Marcouch de individuele, grondwettelijk vastgelegde, vrijheid van godsdienst? Zijn wij nog vrij in onze gedachten volgens VVD en PvdA?

Op dezelfde pagina van Trouw lezen we dat de Rotterdamse burgemeester Aboutaleb (ook PvdA) een handelsmissie heeft geleid naar Saoedie-Arabië, een land waar het salafisme welig tiert, waar financiers van IS wonen en waar dit jaar al meer dan 100 mensen zijn onthoofd.

In de bijlage van Trouw staat ook een interview met de Britse godsdienstsocioloog Linda Woodhead. Zij erkent dat de meest intolerante vormen van religie optimaal weten te profiteren van de godsdienstvrijheid en vindt dat de overheid daar niet blind voor mag zijn.Maar ze zegt ook:

Extremistisch betekent nog niet noodzakelijkerwijs gewelddadig. De meeste fundamentalisten zijn niet gewelddadig….Op het  moment dat extremisme in aanraking komt met mensen die in conflictsituaties zitten, die geweld hebben gebruikt of willen gaan gebruiken, is het een heel krachtige en bruikbare ideologie om geweld mee te motiveren….De jongens die de aanslagen pleegden in Parijs en elders zaten meestal al op een gewelddadig pad. Op het moment dat ze dan met een extremistische vorm van religie in aanmerking komen hebben ze hun rechtvaardiging om geweld te gebruiken.

Als je zegt dat dit extremisme het ware gezicht is van de islam, doe je precies wat IS wil. Waarom vermoorden extremisten mensen? Omdat ze gruwen van het bewijs dat Europa daadwerkelijk liberaal is en positief kan zijn tegenover de islam….Hoe meer wij zeggen: ‘We vertrouwen moslims niet, islam is inherent gewelddadig’, hoe gelukkiger IS wordt. Het bevestigt hun beeld: de ongelovigen willen de kinderen van Allah vernietigen…Je zegt wat zij ook zeggen: ‘Wij zijn goed, jullie zijn slecht. Fundamentalistisch, zwart-wit.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 13-10-2022

Pacifisme als Westerse luxe

, door

COLUMN - Het prikte, toen ik meeliep in optochten tegen oorlogen en bevriende staatshoofden beledigde. Jouw pacifisme is een westerse luxe; als je te lijden hebt onder discriminatie of uitbuiting, pak je een geweer, zo hielden volwassenen mij voor..

Die herinnering plaagt: Hollande en Valls verklaren IS de oorlog, Hans Wiegel doet het met zoveel woorden ook, nadat Mark Rutte het woord oorlog had gebruikt, Achmed Aboutaleb wilde IS vernietigen. Het is niet nieuw, want we zijn al deel van een coalitie, die volgens Obama als doel heeft IS uit te wissen.

Het voelt niet goed, al zie ik IS ook als barbaren en moordenaars. Politiek realisme vraagt om Helmuth Schmidt’s nuchterheid: een politicus moet realist zijn, pessimisme en optimisme zijn ongeoorloofd. Als we het woord oorlog serieus nemen, krijgen we dan weer zo’n uitzichtloze oorlog als in Irak en Afghanistan? Stel dat we een militaire vorm geven aan die strijdlustige taal, kunnen we het doel (vernietigen van IS) dan bereiken en kunnen we ons dan terugtrekken?

Nog een probleem: als het islamitisch radicalisme ook “home-grown” is, een gevolg van uitzichtloze werkloosheid en discriminatie van tweede of derde generatie allochtonen, wat dan bij succes? Is die discriminatie en kansloosheid dan ineens geen probleem meer? Of zijn de integratieproblemen en werkloosheid dan een zelfstandige route naar geradicaliseerde achterbuurten?

Foto: Jean Huber, Un dîner de philosophes, ca. 1772 copyright ok. Gecheckt 15-11-2022

Parijs, Europa

, door

COLUMN - Parijs is méér dan de hoofdstad van Frankrijk. Het is de stad waar in de achttiende eeuw de ideeën van de Verlichting werden geconcipieerd en in de praktijk gebracht. Het is de basis waarvandaan Napoleon deze ideeën exporteerde, onder andere naar Egypte. Het is een plaats met een spreekwoordelijk losse seksuele moraal. Het is de belichaming van een land dat, trots op zijn laïcité, religieuze symbolen in het openbaar onderwijs verbiedt. Het biedt ruimte aan de meest vrije pers ter wereld.

Parijs is, tot slot, de plek waar de coördinatie plaatsvindt van militaire operaties in islamitische landen als Libië, Mali en Syrië. Dat is niet van vandaag of gisteren: het assertieve contraterrorismebeleid is ontworpen na de metro-aanslagen van ’95. Parijs staat hoog op de lijst van steden waaraan jihadisten een hekel hebben. Het is de hoofdstad van een militair actieve staat met een traditie van secularisme en Verlichting.

Niet alle West-Europese landen zijn even militair actief in de islamitische wereld, maar ze delen wel allemaal de normen van Verlichtingsdenken en secularisme. In die zin is de aanval op Parijs een aanval op ons allemaal. We zullen er nog meer gaan meemaken. Doodsimpel omdat Europa een logisch militair doelwit is.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Flug gegen England!

, door

OPINIE - Vraagje. Hoeveel Wochenschau-bioscoopjournaals zouden er tijdens de oorlog in Groot-Brittannië zijn verspreid en vertoond? De Wochenschau was het paradepaardje van propagandaminister Joseph Goebbels. Speciale propagandacompagnieën maakten opnamen van oorlogshandelingen die vervolgens in Duitsland van onverzettelijk optimistisch commentaar werden voorzien. Kosten noch moeite werden gespaard. Doel: het volk ervan overtuigd houden dat het oppermachtige Duitsland aan de winnende hand was.


U zult begrijpen dat de Britten niet op dergelijke filmpjes zaten te wachten. Zij bedreven hun eigen propaganda; zoals bijvoorbeeld deze film die bedoeld was om de Amerikanen te bewegen om te hulp te komen. Daarom ook de Amerikaanse commentaarstem in plaats van een Brit, en de sombere toon die scherp contrasteert met het adrenalinestemmetje van de Duitse film.

Propaganda is een steeds subtieler spel. In het recente verleden was het nog duidelijk aan wie de propaganda gericht was en wat deze probeerde te bereiken, maar nu propaganda verspreid wordt via internet, is niet meteen meer helder wie overtuigd moet worden, en waarvan dan. In het global village worden we dagelijks blootgesteld aan subtiel als nieuws verpakte propaganda van bijvoorbeeld de Russische staatstelevisie, en aan vakkundig gemaakte filmpjes van jihadisten. De Italiaanse televisie wees er bijvoorbeeld op hoe goed de afscheidsvideo van Amely Coulibaly, de terrorist die vier mensen doodschoot in de Hyper Cacher, in elkaar zat, en hoe snel deze online kwam na zijn daad.

Volgende