Niet snel genoeg

Minister Jet Bussemaker (PvdA) van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap wil meer vrouwelijke hoogleraren. Ze zet zich in om in totaal 300 extra vrouwelijke professoren te benoemen. Deze maatregel inspireerde me afgelopen maand om een sollicitatieprocedure eens te veranderen. “Het gaat in Nederland domweg niet snel genoeg.” Dat zei Bussemaker op 11 januari in de Volkskrant. Ze doelde op het aandeel vrouwelijke hoogleraren in ons land, nu 17%, dat sneller zou moeten toenemen. Bussemaker laat dit jaar 100 extra vrouwelijke professoren benoemen. De eerste vijf jaar betaalt het rijk; daarna moeten universiteiten ergens geld vinden voor dat extra personeel. Met deze 100 extra vrouwelijke hoogleraren vieren we dat 100 jaar geleden de eerste vrouwelijke hoogleraar in ons land werd aangesteld. De 100 komen bovenop de 200 extra vrouwelijke professoren die de universiteiten over drie jaar moeten hebben gerealiseerd. In totaal dus 300 extra vrouwen in het hooglerarenkorps. Een substantiële verandering, aangezien dat korps ongeveer 3.100 hoogleraren telt.

Foto: hansfoto (cc)

Goh: geen democratisering in het hoger onderwijs

ANALYSE - Het is er! De minister presenteerde vrijdag het nieuwe wetsvoorstel over medezeggenschap, bestuur en toezicht in het hoger onderwijs. Het had een krachtige reactie kunnen zijn op de al langer aanhoudende kritiek op de wijze waarop ons (hoger) onderwijs wordt bestuurd, en op bijvoorbeeld een Maagdenhuisbezetting die meer dan een maand duurde.

U heeft het voorstel misschien gemist, maar dat ligt niet aan u. Het moment van verschijnen was niet aangekondigd, en het kwam naar buiten toen er ook ander groot nieuws speelde: de Griekse crisis woedde in alle hevigheid, en de regering maakte bekend dat er eindelijk een cao was voor de rijksambtenaren. Wat betekent dat er nauwelijks media-aandacht voor was. Als een wetsvoorstel op deze manier gebracht wordt, betekent het twee dingen. Dat het op veel kritiek kan rekenen, en dat de spinners en voorliegers hun werk weer goed gedaan hebben. Chapeau voor de jongens en meisjes van communicatie op OCW dus!

U vraagt zich wellicht af wat er dan in het wetsvoorstel staat (al heb ik misschien al een hint gegeven). Enige tijd geleden publiceerde ik hier een analyse over hoe de politiek de afgelopen twintig jaar (niet) heeft gefunctioneerd op dit dossier en deed ik de volgende toekomstvoorspelling:

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Quote du Jour | Niks hogerop!


 

Wat mij stoort is dat iedereen altijd maar ‘hogerop’ wil’.

In een interview met De Volkskrant hekelt minister Jet Bussemaker de vanzelfsprekendheid waarmee  middelbare scholieren na hun eindexamen voor de hoogste vorm van vervolgonderwijs kiezen.

Dan hebben we ambitieuze jongeren, is het weer niet goed.

Update: het citaat in context…

Foto: Dayna Bateman (cc)

Wetenschapsvisie 2025

OPINIE - En nu ligt er dus een “wetenschapsvisie” van minister Bussemaker. Mooi is dat ze de burger meer invloed wil geven op de besluitvorming – een oud idee van de KNAW waar mijn oud-docent Marten Stol zich nog tegen heeft verzet met het onnavolgbare argument dat de overgang van een s naar een sj in het paleo-Siberisch niet viel uit te leggen aan een barmeisje. Nu is het denkbeeld dus terug van weggeweest.

De wetenschapsagenda wordt opgesteld door universiteiten, hogescholen en het bedrijfsleven, in samenspraak met maatschappelijke organisaties, betrokken burgers en rijksinstituten zoals het KNMI. Zo moet er meer draagvlak in de maatschappij gecreëerd worden voor onderzoek.

Dit is beslist geen slecht idee, maar als ze alles in 2015 al in kannen en kruiken willen hebben, is er bijvoorbeeld voor de geesteswetenschappen een lelijk probleem: maatschappelijke organisaties zijn er niet of nauwelijks.

Om een simpel voorbeeld te geven: als ik – uit mijn ervaring in de voorlichting – één ding kan documenteren over wat de burger zou willen, dan is het dat ze kijken naar het onderwerp van onderzoek. In mijn geval is dat “de Oudheid”. Burgers hebben geen voorkeur voor het vakgebied dat filologen, archeologen en oudhistorici hebben. Anders gezegd: vanuit academisch perspectief bezien denken burgers interdisciplinair en vanuit ’s burgers perspectief denken de universiteiten beperkt. De disciplines waarin de wetenschap is verdeeld, zijn immers historisch gegroeid en niet afgestemd op het onderzoeksonderwerp. Ik zou niet weten welke maatschappelijke organisatie of betrokken burger in staat zou zijn te agenderen dat het onderwerp en niet een vakgebied moet worden gefinancierd, al lijkt het me aannemelijk dat dit een prioriteit is die een burger zou stellen.

Foto: Kort - illustratie Sargasso

KORT | Bussemakers fooi

OPINIE - Als je appels en peren vergelijkt, zie je tenminste of mensen appels belangrijker vinden of peren. De bonus van Rijkman Groenink was 26 miljoen. Vandaag maakt minister van Onderwijs Bussemaker bekend dat ze wel 5 miljoen in het onderwijs wil investeren.

Bonussen en onderwijs zijn twee onvergelijkbare zaken, maar we zien nu wel hoe in de roofstaat aan de zee tussen Oostfriesland en de Schelde wordt gekeken naar een ondernemer en een onderwijzer. De een krijgt bij zijn afscheid per Nederlander €1,52 euro mee terwijl tweehonderd docenten het samen met €0,29 moeten doen.

Ik weet dat het geld voor Rijkman Groenink kwam uit de middelen van een bank en dat het geld voor docenten door onszelf wordt betaald. Ik vergelijk appels en peren maar de conclusie dat Nederland schijt heeft aan het onderwijs, lijkt me grosso modo wel juist.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Rex Pe (cc)

De school staat in brand

BRIEF - Minister van Onderwijs Jet bussemaker wil dat er meer taaldocenten worden opgeleid en stelt daar 4 miljoen euro voor beschikbaar. In een open brief aan de minister en de staatssecretaris legt docente Nederlands Michelle van Dijk uit dat de minister en de staatssecretaris de verkeerde prioriteiten leggen.

Hooggeachte mevrouw Bussemaker, hooggeachte heer Dekker,

De school staat in brand. Er is een extreem lerarentekort, dus trekt u vier miljoen uit voor meer taaldocenten. De alarmbel luidt: wat moeten we doen? Je kunt de brandslang pakken en blussen, met je handen in je zakken gaan staan kijken. Of wegrennen.

Natuurlijk probeert u de brand te blussen en te redden wat er te redden valt, maar gebeurt dat wel op een goede manier? Er gaat geld naar de lerarenopleidingen, naar beginnende docenten, maar er is nog niet één maatregel bedacht om het werk voor de ‘blijvers’ aantrekkelijk te houden. Wat zeg ik, aantrekkelijk? Ik bedoel burn-out-veilig. De werkdruk wordt steeds hoger en het toekomstperspectief is beperkt. Daardoor staan in het onderwijs veel mensen met de handen in de zakken. Waarom zou je jezelf overspannen werken als daar niets tegenover staat? Daarom stel ik (eerstegraads docent Nederlands) drie oplossingen voor, die nú nodig zijn om ons onderwijssysteem overeind te houden.

Foto: *Lie (cc)

Feit of fabel: vroegtijdige schoolverlaters

ACHTERGROND - Uitspraak Jet Bussemaker (PvdA) zei vorige week tijdens het Vragenuur: ‘Voorzitter. Ik deel met mevrouw Jadnanansing de nadruk op en het belang van het tegengaan van vroegtijdig schoolverlaten. Wij hebben al veel resultaat geboekt, want het aantal vroegtijdig schoolverlaters is gehalveerd van 71.000 in 2002 tot 36.000 nu.’

12 februari 2013 stuurden minister Bussemaker en staatssecretaris Dekker een brief naar de Tweede Kamer over de aanpak van voortijdig schoolverlaten, met in de bijlage een onderzoeksrapport van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap: ‘Nieuwe voortijdig schoolverlaters’.

Uit dit rapport blijkt dat het aantal voortijdige schoolverlaters inderdaad tussen het schooljaar 2001/2002 en het schooljaar 2011/2012 is gedaald van 71.000 naar 36.250. In percentage tov alle leerlingen (aan het begin van het schooljaar) is over dezelfde periode sprake van een daling van 5,5% naar 2,7%. De cijfers over het schooljaar 2011/2012 zijn voorlopige cijfers. In het najaar van 2013 komen de definitieve cijfers.

Hoe komt het dat het aantal voortijdige schoolverlaters zo sterk afneemt?

Het kabinet Rutte II heeft, in navolging van Rutte I het streven geformuleerd het aantal nieuwe voortijdige schoolverlaters terug te brengen tot 25.000 in 2016. De overheid zet in op preventieve maatregelen om de schooluitval terug te dringen. Hiervoor wordt samengewerkt door veel instanties (zoals scholen, gemeenten, jeugdzorg, politie, ouders). Door prestatiegerichte afspraken te maken en transparante cijfers te verschaffen, meent de overheid schooluitval terug te kunnen dringen.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Politiek kwartier | Ongeëmancipeerd feminisme

COLUMN - Waarin Klokwerk zich verwondert over het schrijnende gebrek aan waardering van het kabinet voor zorgtaken.

Eigenlijk leven we in een uitzonderlijke samenleving. Tot voor kort leefden we – net als in alle andere culturen – nog in grote families of kleine gemeenschappen. De mannen zorgden voor het inkomen, de vrouwen voor het huishouden, en oma lette op de koters. Eenmaal wat groter geworden letten de koters dan weer een beetje op oma.

Ideaal is dat model niet. De sociale zekerheid is beperkt tot de groep, outsiders zijn het haasje, en een vrije keuze voor welke rol je zelf vervult is er meestal niet.

Onze moderne samenleving is anders. Een gezin, een koppel of een alleenstaande is bij ons de norm. Onderlinge afhankelijkheid is beperkt en woongroepen zijn zeldzaam. Onze woningmarkt en onze sociale zekerheid zijn dan ook niet op groepen gericht. Huursubsidie of bijstand in een woongroep? Erg lastig.

Prima, maar zo een samenleving kan alleen bestaan bij gratie van bejaardentehuizen, thuiszorg en kinderopvang.

Nu zegt het kabinet bij monde van Martin van Rijn echter dat deze zorgtaken maar weer gratis binnen de gemeenschap gedaan moeten worden. Een tendens die al langer heerst. Want professionele opvang wordt ons allemaal veel te duur.

Foto: jess.g. (cc)

De dilemma’s van moeders

COLUMN - Oud Zeikwijf noemt zeven dilemma’s die de gelijkheid van mannen en vrouwen in de weg staan.

Ik let soms (vaak) niet op en sluimer in het weldadige besef dat vrouwen in goede handen zijn in deze mannenmaatschappij. Tot ik opeens knalwakker word. Onlangs gebeurde dit door de film Un Heureux Évènement.

Misschien komt het door de actrice, Louise Bourgoin, die, verdomd als het niet waar is, als twee druppels water op mijn bloedeigen dochter lijkt, dat ik door elk van haar films gebiologeerd raak. Ik weet het niet. Ik ben ook maar een mens. Feit is dat ik met open mond heb zitten kijken. Dat. was. de. film. die. het. allemaal. zei. De Bijbel. De Waarheid. Het Orakel. Precies hoe ik dat beleefd heb, de zwangerschap(pen), de bevalling(en), het moederschap, het vrouwzijn, het alles. Hoe ik fluitend door het leven ging in het zalige besef een mens te zijn tot ik mijn eerste kreeg. Tot ik pas verlost in het kraambed lag terwijl zijn vader zich elders zat te bezatten met zijn maatjes. Tot ik de volgende dag merkte dat hij het niet in zijn hoofd haalde om mee te doen. Noch de volgende, noch de komende jaren. Ik was de moeder, ik moest toch bij het kind blijven? Later bleek deze houding eigenlijk overal te heersen.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Volgende