Closing Time | Bastards
Het technolabel Sanati uit Teheran bracht in november het compilatie-album Women, Life, Freedom uit. Iraanse DJ Badador opent het album met het nummer ‘Haromzadeha (Bastards)’.
De eerste acht wedstijden van het WK voetbal in Qatar zitten er op. De helft van alle teams hebben gespeeld en dit is de voorlopige stand: Iran 4 punten Engeland 3 punten Denemarken 2 punten Dertien teams kijken tegen een erbarmelijke nul punten aan. Argentinië, Australië, Ecuador, Frankrijk, Mexico, Nederland, Polen, Qatar, Saudi-Arabië, Senegal, Tunesië, Verenigde Staten en Wales. Als het team van Iran zo doorgaat zal het de verrassing aller WK’s worden. Na één wedstrijd al de grote kanshebber voor de finale, hoe krijgt Iran dat voor elkaar? Dat krijgt de staat Iran niet voor elkaar. Alle lof komt het voetbalteam Iran toe. De spelers weigerden het volkslied te zingen. De actie sloot naadloos aan bij het statement dat aanvoerder Ehsan Hajsafi een dag eerder op een persconferentie gaf. Before anything else, I would like to express my condolences to all of the bereaved families in Iran (…) They should know that we are with them, we support them and we sympathise with them. Zo’n statement is niet zonder risico voor de spelers of hun familie. Het Iraanse regime treedt spijkerhard op tegen de protestbeweging die nu al ruim twee maanden aan de gang is. Hoewel velen dachten dat de Iraanse voetballers zich in Qatar tot hun sportieve opdracht zouden beperken, blijkt nu het tegendeel. Zoals Hajsafi zei: We are here but it does not mean that we should not be their voice Ook al gaat dit om een protestactie gericht tegen het Iraanse regime en niet tegen dat van Qatar, het Iraanse team verdient een volle vier punten. Gegeven alle omstandigheden was het buitengewoon moedig te demonstreren dat er ernstiger kwesties spelen dan voetbal. Zaken die nooit onbesproken horen te blijven. Op de tweede plaats staat voorlopig Engeland. Vlak voor de aftrap van de wedstrijd tegen Iran knielden de spelers op het veld. Als gebaar voor inclusiviteit en tegen racisme en discriminatie. Een actie die de Engelse spelers vaker uitvoerden bij eerdere gelegenheden. Nu wel heel toepasselijk want op gebied van inclusie is Qatar de weg kwijt. Dat werd nog eens bewezen toen diezelfde dag, niet veel later, voetbalfans getooid met regenboogkleuren de toegang werd ontzegd in het stadion waar Wales en de Verenigde Staten zouden spelen. De actie mag ook toepasselijk heten omdat de slavernij waarmee de stadions zijn gebouwd, ongetwijfeld is geworteld in racisme en discriminatie. Een kleine drie seconden drukten de Engelsen hun knieën in het gras. Miniem gebaar, maar toch, vanwege de toepasselijkheid van het statement: drie punten. Denemarken haalde de voorlopig derde plaats. Om een simpele actie: de kleding is expres sober gehouden. Geen grote logo’s, geen opzichtige belettering. De leverancier van de sportkleding verklaarde niet zichtbaar te willen zijn tijdens een toernooi dat duizenden mensen het leven heeft gekost. En jawel, een van de outfits droegen de Deense spelers tijdens de opwarming voor de wedstrijd. Kleur: zwart. Als teken van rouw voor de omgekomen gastarbeiders. Denemarken scoorde daarmee twee punten. Slechts drie van de tot nu toe zestien optredende teams maakten dus een of ander gebaar. Bitter weinig. Maar dat was wel te verwachten nadat acht Europese teams vooraf aangekondigde acties (het dragen van de One Love-armband) schielijk introkken toen de FIFA met maatregelen dreigde. Nu het toernooi is begonnen, gaat het in de media vooral over het voetbal zelf. Alleen als een team op het veld, in de stadions, een statement maken, kan men er niet omheen. De beloofde reportages over de huidige situatie in Qatar blijven vooralsnog achterwege. Zelfs geen berichten of men om pad is gegaan en in welke mate men er in slaagt gastarbeiders te spreken. Kunnen we op enig moment nog wat van het Nederlandse team verwachten? Vooralsnog ziet dat er somber uit. Laten we een paar opties voorstellen. Optie 1: Het hele team, niet alleen de aanvoerder, plus de begeleidende staf (inclusief Van Gaal!) gaan de One Love armband dragen. Zou de FIFA het aandurven een complete deelnemer op een gele kaart te trakteren en ze bij de volgende gelegenheid te schorsen? Optie 2: Laat het Nederlandse team in de twee stadions waar het deze ronde nog gaat spelen een krans leggen ter nagedachtenis aan de omgekomen arbeiders (in de geest van een eerder voorstel). Optie 3: Na de toss, of na het beginnend fluitsignaal, een minuut stilte houden ter nagedachtenis aan de omgekomen arbeiders. Een beetje leeuw durft dat aan. En als dat toch te veel vergt, speel dan de ‘copy cat’ en kniel drie seconden. Ondertussen houden wij in de gaten welk team op dit WK het meest presteert als het gaat om internationale solidariteit. Voor de ‘Get up – Stand up’-beker. Vandaag hopen we te zien dat Duitsland een of ander gebaar maakt. De Duitse voetbalbond is in ieder geval een sponsor kwijt. Supermarktketen Rewe stopt de sponsoring uit protest tegen het niet dragen van de One Love armband. België zal zwaar in de gaten gehouden worden door de FIFA, want de organisatie verbood het team niet alleen de One Love-armband te dragen, ook kleurrijke shirts en een shirt met het woord ‘Love’ er op werden verboden. Welke middelen heeft het team nog om expressie te geven aan protesten? Dat wordt dé kus van het WK (Jan Vertonghen gaat Eden Hazard een kus geven). Een belofte die Vertonghen snel weer van zijn Instagram verwijderde. Jammer. Japan kondigde eerder aan zich enkel bij voetbal te houden. Of Spanje, Costa Rica, Marokko en Kroatië enig statement gaan maken, is bij ons op moment van dit schrijven niet bekend.
Het technolabel Sanati uit Teheran bracht in november het compilatie-album Women, Life, Freedom uit. Iraanse DJ Badador opent het album met het nummer ‘Haromzadeha (Bastards)’.
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
RECENSIE - Arash Azizi’s boek The Shadow Commander heet een biografie te zijn van Qassem Soleimani, de in januari 2020 door een Amerikaanse drone gedode commandant van de Iraanse Quds-brigade. Het is echter geen biografie. Hoewel we wel iets horen over zijn jeugd in Kerman en vernemen dat hij, anders dan valt te lezen in ’s mans officiële biografie, geen zwarte band haalde in karate, is het boek arm aan persoonlijke details. Pas op een van de laatste pagina’s verneemt de lezer dat Soleimani getrouwd was, een dochter had en woonde in een van de noordelijke wijken van Teheran. Het boek gaat in feite over Irans buitenlandse politiek.
Simpel gezegd: de islamitische republiek heeft bovengemiddeld veel invloed in Libanon (via Hezbollah), Syrië (waar het Assad in het zadel houdt), Iraq (waar het diverse milities steunt) en Jemen (waar het een Stellvertreterkrieg voert met Saoedi-Arabië). De raketten die Hamas afschiet op Israël zijn van Iraans ontwerp. Bij dit alles was Soleimani een sleutelfiguur. Hij en niet Assad overtuigde Poetin te interveniëren in Syrië. Hij was het die opdracht gaf tot de moord op oud-president Saleh van Jemen. En hij lijkt Assad te hebben gesuggereerd vatbommen te gebruiken tegen zijn eigen burgers.
COLUMN - Mooie foto hè, hierboven. Dat vond een mevrouw uit Italië ook. Ze was een boek aan het maken over de geschiedenis van Perzië en wilde deze foto daarin graag gebruiken. Dus ze mailde me en ik stuurde haar het digitale bestand. Daarna nam ze nog wat andere foto’s af en uiteindelijk stuurde ik haar een factuur voor de tijd die ik had besteed aan het zoeken naar de bestanden. Niets ingewikkelds, geen groot bedrag. Iedereen tevreden.
Tot de bank me schreef.
De bank had een betaalopdracht gekregen uit het buitenland en wilde wat informatie ontvangen. Het betrof namelijk een betaling met de vermelding “nine photos of several Persia-related themes”. Perzië! Iran! Hóógst verdacht natuurlijk. En dan gaat het ook nog om fotografie die maar een paar tientjes kost. Dat maakte dit tot een zéér verdachte transactie.
Wat er aan de hand was, staat hier beschreven. Het komt erop neer dat de bank met een reeks zoekwoorden digitaal speurt naar alles wat een verdachte transactie kan zijn. De aanname is daarbij dat mensen zulke betalingen zelf aangeven met woorden als “verkoop heroïne”, “Revolutionaire Garde” of “wapens”. Het systeem is absurd en iedereen weet het. Al zolang dit soort digitale sleepnetten worden geworpen, gebruikt iedereen met familie in Iran of met wetenschappelijke contacten trefwoorden als “bloemetjes”, “drop en pindakaas” of “Luxemburg”. Ofschoon ik geen ervaring heb op crimineel gebied, vermoed ik dat ook criminelen op deze manier het systeem ontwijken.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Vanavond is de wedstrijd tussen Iran en de VS; dit keer zongen de Iraanse voetballers wél het volkslied mee – ze hadden te horen gekregen dat hun familie geweld en marteling te wachten stond als zij een statement zouden maken. Zelden is het zien zingen zo pijnlijk. In dat verband: Iraanse muzikant Shervin Hajipour schreef en zong bij het begin van de protesten het nummer ‘Baraye’ dat het lijflied werd van de protesten. Hij werd vrijwel direct opgepakt door het regime. De tekst van ‘Baraye’ bestaat uit online berichten van Iraniërs over waarom ze protesteren. Elke zin begint met het woord Baraye – wat betekent “voor…” of “vanwege…” in het Farsi. “Voor dansen op straat”, “voor het kussen van dierbaren” en “voor vrouwen, leven, vrijheid”. De Iraans-Amerikaanse artieste Rana Mansour vertaalde het nummer naar het Engels. En het maakt niet uit of Iran vanavond wint – ze hebben het WK sowieso al gewonnen.
COLUMN - Terwijl Trump volhard in zijn oorlogsretoriek doet de EU een poging tot de-escalatie.
De-escalatie is altijd goed, dus prima initiatief om de Iraanse minister van Buitenlandse Zaken uit te nodigen en het daar eens goed met elkaar over te hebben. Maar……
Waarom de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken niet uitgenodigd? De EU is gedeeltelijk, via de NAVO, bondgenoot van Amerika. Dus gewoon vragen of Jens Stoltenberg (secretaris-generaal van de NAVO) ook even aanschuift en duidelijk maken dat de EU en de NAVO zich deze keer beslist niet een oorlog in laat rommelen. Zo’n soort bijeenkomst zal dan niet vandaag plaatsvinden want vanmiddag komen komt NAVO-raad voor spoedberaad bijeen.
Maar de Iraanse minister is dus uitgenodigd naar Brussel te komen. Waarom niet aangeboden naar Teheran te gaan voor dat gesprek? Dat riekt naar jezelf uitnodigen op de thee van een ander, maar in ieder geval wordt zo vermeden dat het lijkt alsof Irak op EU’s matje wordt geroepen. Want ook Iran hanteert stevige oorlogsretoriek en mogelijk wil de EU dat Iran een toontje klager gaat zingen.
De Iraanse minister van Buitenlandse Zaken heeft voorlopig eerst een klacht tegen Amerika gedeponeerd bij de Verenigde Naties en vraagt de Veiligheidsraad om een veroordeling van Amerika’s acties.
COLUMN - Toen ik terugkwam van mijn eerste reis naar Iran – dat was in 2004 – vertelde ik mijn ouders – die zich best zorgen gemaakt hadden – over mijn ervaringen daar. De mijne waren niet veel anders dan die van iedere westerse reiziger die er voor het eerst komt. Waar wij een land verwachtten dat bevolkt werd door geestelijken die nog in de middeleeuwen leven, onderdrukte vrouwen in chador, geheime politie, vervolgde dissidenten en religieuze fanatici die vlaggen verbrandden en ‘dood aan Amerika’ scandeerden, werd ons reisgezelschap vooral geconfronteerd met enorm vriendelijke mensen die heel erg open stonden voor westerlingen, genereus en gastvrij waren, er heel diverse opvattingen op na hielden en enthousiast reageerden als je pogingen deed hun taal te spreken.
Ik vertelde mijn ouders ook dat ik niet begreep hoe zo’n vriendelijk volk zichzelf de toch behoorlijk ruige revolutie had kunnen aandoen die het land tot nu toe zijn vorm geeft en hoe mensen met zulke opvattingen over gastvrijheid zich toch ook die opvallende haatdragendheid jegens bepaalde buitenlanders konden aanmeten (de recente geschiedenis van het land was me destijds nog niet zo in detail bekend).
Mijn vader zei toen iets dat me nog jarenlang stof tot nadenken heeft gegeven: in beide typen gedrag zat iets kinderlijks. Het mateloze enthousiasme en de grenzeloze haat waren weliswaar een tegenstelling maar ook loten aan dezelfde stam.
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
Sevdaliza schreef deze maand het nummer ‘Woman Life Freedom’ voor onderdrukte vrouwen overal ter wereld. “I stand proud as an Iranian woman and I am supporting the fight of my sisters who shed their blood, hair, hearts and brains to give us all the hope, that one day, we will be free.” De gesproken tekst halverwege en aan het eind is van Marjane Satrapi, de Frans-Iraanse auteur, meest bekend van haar graphic novel Persepolis.
De VS hebben vrijdagochtend een luchtaanval uitgevoerd op een konvooi met Iraanse generaals en militieleiders, nabij een vliegveld in de buurt van Bagdad. Hoofddoel was generaal van de Quds-afdeling van de Iraanse Revolutionaire Garde, Qassem Suleimani.
Suleimani was verantwoordelijk voor de coördinatie van tal van oorlogsactiviteiten van Iran in de golfregio met proxymilities, o.a. in Syrië en Irak.
Sara Naeini is een Iraanse zangeres die in eigen land niet gehoord mag worden (want vrouw), wat uiteraard niets zegt over haar populariteit. Een piano en een loepzuivere stem, meer heeft ze niet nodig om te overtuigen. (meer)