Laten we de week eens beginnen met het over onszelf te hebben. Grofweg zijn er twee opvattingen betreffende onze existentiële werkelijkheid. De een zegt: wij zijn allen schepselen gods. De ander zegt dat we uit het water zijn geklommen, als viervoeter vaste grond onder ons bestaan hebben gezocht en uiteindelijk op twee benen zijn gaan staan omdat je zo verder kan kijken dan je neus lang is. Die eerste opvatting is wel zo makkelijk. Geen getob over de oorsprong. De tweede, wetenschappelijke benadering, levert herhaaldelijk problemen op. Zo waren er onderzoekers die beweerden dat een derde van als nieuw soort ontdekte dinosaurussen, afgeschreven kunnen worden. Ze waren niet nieuw, maar nazaten van een reeds bekende soort. Meteen ruzie met collega’s, die de conclusie zwaar overdreven vinden.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Ja, je leest het goed, de mens heeft de Neanderthaler als soort de dood in geconsumeerd. Dit wijst onderzoek uit van Fernando Rozzi van het Franse Centre National de la Recherche Scientifique. Hij trof namelijk in een nederzetting van mensen een Neanderthaler-bot aan met daarin dezelfde soort inkepingen als die op andere botten, waarvan het vlees geconsumeerd is.
Rozzi claimt dat de mens het vlees van Neanderthalers at, hij de schedel als trofee hield en van de tanden een ketting maakte. Rozzi: “Jarenlang is geprobeerd om het bewijs van kannibalisme te verbergen, maar ik denk dat we moeten accepteren dat dit heeft plaatsgevonden”.
Gelukkig wordt er nog wat aan wederhoor gedaan tegen het eind van het artikel, en daar leveren andere wetenschappers voorzichtig kritiek. Ook in het originele artikel in de Guardian is nog wat kritiek te vinden.
En terecht. Sterker nog, ze hadden met de kritiek moeten beginnen. Want waar baseert Rozzi zijn claims op? Op dat ene bot? Kan je daarmee het uitsterven van een soort verklaren? En waarom noemt hij het kannibalisme? Hoe dicht ze ook bij de mens stonden, het is technisch gezien een andere soort.
Feit is dat de beste man wel één kaakbot heeft gevonden, en daaraan vergaande conclusies verbindt. Dat is een teken van slechte wetenschap. Zijn ontdekking verdient zeker nadere bestudering, maar zonder dat kwalificaties als “uitsterven” en “kannibalisme” er aan worden verbonden.
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.