Hoger onderwijs moet cloud afschermen

Nederlandse hogescholen en universiteiten gaan steeds meer gebruik maken van cloudcomputing. Maar dat brengt ook risico's met zich mee.  Als de staatsveiligheid van de USA in het geding is, kan Washington meekijken in verzamelingen van gegevens in ons HBO en WO. Op zich geen nieuw feit, maar de overgang naar 'cloudcomputing' in het Hoger Onderwijs (HO) dwingt wel tot verdere doordenking. Het samenwerkingsverband voor netwerk- en ICT-diensten van het HO in Nederland, SURF, werkt daar nu aan. Het Instituut voor Informatierecht (IViR) heeft daarom onderzoek gedaan naar de toegang van overheden tot data die zich in de cloud  bevinden. Hoofdconclusie daarvan is dat het voor het HO zaak is zicht te krijgen en te houden op de condities waaronder justitie en veiligheidsdiensten toegang hebben tot data en de daarmee samenhangende risico's. Er moet daarbij verder worden gekeken dan de Patriot Act in de  USA, want er is daar sprake van meer wet- en regelgeving over overheidstoegang tot (cloud)data. Het volledige rapport, inclusief de managementsamenvatting, is hier te downloaden.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het soort keurslijf

Mijn Nijmeegse collega Vincent Hunink spreekt op zijn Facebook-paginazijn zorg uit over enkele recente maatregelen. “Studenten komen in keurslijf,” schrijft hij, “nóg meer.”

Hij heeft natuurlijk volkomen gelijk en het is alleen omdat ik het haat eindconclusies te bereiken, dat ik wil wijzen op een complicatie. Op zich is er namelijk niets tegen een keurslijf. Het biedt noodzakelijke steun. Ik herinner me – opa spreekt – dat wij als oudheidkundestudenten rond 1990 aan de VU smeekten om meer regulering omdat de studieprogramma’s onwerkbaar chaotisch waren. Of kijk eens in Oxford en Cambridge. Studeren is daar vooral een kwestie van in razend tempo en op gezette momenten stukken schrijven. Daar pakt de structuur van een keurslijf dus goed uit.

Dat kan echter zo zijn omdat de universiteiten daar ook de middelen hebben om een keurslijf te bieden. Er is voldaan aan drie voorwaarden:

  • De docenten kunnen voldoende tijd nemen voor begeleiding;
  • De docenten hebben voldoende didactische vaardigheden;
  • De studenten kunnen ook werkelijk studeren, doordat ze zich geen zorgen hoeven maken over financiën en kamer.

Wat mij aan het hogeronderwijsbeleid zo vaak opvalt, is de ondoordachtheid. Er is niets op tegen de efficiëntie van het onderwijs te vergroten door de studenten in een keurslijf te dwingen, maar dan moet de overheid de maatregelen niet tegelijk zelf uithollen. Als je studenten harder wil laten studeren, moet je niet ook de beurzen verlagen, want dan dwing je ze een bijbaantje te nemen. En als je studenten vooral effectief wil laten studeren, moet je zorgen dat ze bij elkaar in dezelfde stad kunnen wonen, zodat ze samen op de leeszaal kunnen zitten en tijdens de koffiepauze over geconstateerde problemen kunnen spreken. Dát is de beste manier om goed te studeren, maar ze is kapot gemaakt toen Wim Deetman de studenten dwong OV-kaarten aan te schaffen, waarna studenten in toenemende mate bij hun ouders moesten gaan wonen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Detailpolitiek (30): Scriptie laten schrijven

Het spreekwoord zegt: een gek kan meer vragen stellen dan tien wijzen kunnen beantwoorden. Deze beschrijving is treffende voor Tanja Jadnanansing van de PvdA. Zij stelde Kamervragen over de handel in afstudeerscripties. Er blijken websites te bestaan waarop wordt aangeboden een scriptie tegen betaling te schrijven of af te maken. Studenten kunnen een oproep doen met dat doel.

Op scriptielatenschrijven.nl staan 35 oproepen over twee maanden. Aris vraagt ‘een scriptie in de vorm van een literatuuronderzoek gericht op bestuursrecht op HBO niveau. Het liefst over de Algemene wet bestuursrecht, Gemeentewet of de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht. Vergoeding nader overeen te komen en vooral afhankelijk van kwaliteit en tempo…’

Jurist op HBO-niveau?
Natuurlijk is dit een belangrijke vorm van fraude, en daarom is het belangrijk om na te denken hoe we het kunnen oplossen. Jadnanansing wil van de minister weten of zij dit fenomeen ook verwerpelijk vindt en welke maatregelen er gaan volgen. Kunnen hogescholen en universiteiten dit in voldoende mate vaststellen? En: ‘zo nee, hoe gaat u ervoor zorgdragen dat deze controlemogelijkheden worden verbeterd? Zo ja, hoe komt het dan dat het nog steeds mogelijk lijkt te zijn?’

Wat verwacht Jadnanansing nu eigenlijk van de minister, hogescholen en universiteiten? Als een student die een scriptie moet schrijven dit consistent laat doen door iemand anders, is dat bijna niet te controleren, tenzij de student zich tijdens de begeleidingsgesprekken verspreekt. Vaak is de begeleiding beperkt, en dus kan de student het met name in de laatste fase vrijwel altijd laten afschrijven door iemand anders. Software lost dat probleem niet op, net zoals plagiaatproblemen nooit opgelost zullen worden, maar soms wel ontdekt.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Welke zesjescultuur?

Als docent HBO ben ik deze weken druk met correctiewerk. Dan valt zo’n bericht wel op: Halbe Zijlstra wil af van de zesjescultuur.  Ik word direct een beetje strenger.  Zijlstra openbaart morgen zijn plannen met het hoger onderwijs en volgens de berichten stuurt de staatssecretaris aan op een strengere selectie van de student met minder hertentamens (Ha! Minder werk voor docenten!). Zijlstra krijgt de steun van Sijbolt Noorda van de vereniging van universiteiten die ervoor pleit om eindexamencijfers mee te laten tellen bij de studieselectie. Verder denkt hij aan een verplicht intakegesprek om de motivatie van de student te testen.  Vertegenwoordigers van studentenorganisaties zijn er niet direct blij mee. Nu is Halbe Zijlstra niet de enige die zesjes verfoeit. Vier jaar geleden ging Balkenende hem voor met dezelfde kreet.  Het punt dat de politici hiermee willen maken is dat beter onderwijs allereerst een zaak is van de student. Waarmee ze dan ook meteen hun eigen bijdrage aan het onderwijs op de achtergrond schuiven. En daar zit wat mij betreft wel een probleem.

Op zich heb ik er als docent geen bezwaar tegen dat de eerste verantwoordelijkheid voor goed onderwijs gelegd wordt bij de student. De kwaliteit van de gediplomeerde is in hoge mate afhankelijk van de inspanningen van de student en zijn of haar motivatie om er het beste uit te slepen. Weg met de minimumlijders, helemaal mee eens. Maar de zesjescultuur is natuurlijk ook een product van de omgeving waarin de student wordt ontvangen, aangesproken en begeleid. Daarom ben ik erg benieuwd wat de staatssecretaris in petto heeft op het gebied van financiering en regelgeving van het onderwijs.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Detailpolitiek (18): Ingrijpen in het HBO

Wat doe je als landelijke politiek als er wantoestanden zijn in het hoger onderwijs? Dan moet je hard ingrijpen! Deze week liet staatssecretaris Zijlstra zijn spierballen zien, en stelde dat hij gaat uitzoeken of de slechte opleidingen van InHolland wel verbeterd kunnen worden of beter dicht kunnen. De staatssecretaris wil meer grip op de hogescholen, en hen kunnen dwingen wantoestanden aan te pakken. CDA-Kamerlid Sander de Rouwe liet bij RTL Nieuws meteen zijn instemming blijken:

“Een staatssecretaris kan alleen een kopje koffie drinken en aangeven dat hem iets niet zint, maar dat vind ik eigenlijk een tandenloze tijger, je moet ook kunnen ingrijpen als iets misgaat, en niet wachten tot het al fout is gegaan, zoals we nu gezien hebben bij InHolland.”

Effectief en efficiënt
Wat klinkt detailpolitiek toch effectief en efficiënt. Er zijn problemen bij InHolland, en meteen zit de politiek erbovenop. Ouders, studenten en docenten kunnen erop rekenen dat de problemen nu echt worden aangepakt, want het kabinet en de Tweede Kamer zinnen op maatregelen om de problemen de wereld uit te helpen en herhaling te voorkomen. Als het onderwijs te slecht is, gaat de staatssecretaris voortaan gericht opdrachten geven via de raad van toezicht.

Als maatregelen zo effectief en efficiënt lijken, moet er onderhuids iets mis zijn. Is het werkelijk zo dat hogescholen jaren hun gang konden gaan? Is het werkelijk zo dat hogescholen in Nederland gewoon jarenlang slecht onderwijs konden aanbieden, daar niet op werden aangesproken en afgestudeerden in grote getalen met een waardeloos diploma de arbeidsmarkt op konden sturen? Was dat mogelijk totdat de politiek in actie kwam?

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

het Saillant | Niet nog meer bezuinigen op het hoger onderwijs

SaillantLOGO Al sinds Lubbers wordt er te weinig geïnvesteerd in het hoger onderwijs, maar nu dreigt men ook nog de basisbeurs af te schaffen. Het collegegeld, boeken, huur en levensonderhoud etc vormen al een forse investering. Daarom is het een slecht idee om het hoger onderwijs door nog meer financiële prikkels nog minder toegankelijk te maken.

Studenten bezetten in diverse steden collegezalen en universiteitsgebouwen en terecht. Hoewel dit en voorgaande kabinetten altijd hun mond vol hebben van de kenniseconomie, blijft het altijd bij een mondelinge belijdenis. Het volgende onzalige plan is om de basisbeurs in te ruilen voor een ‘sociaal leenstelsel’. Dat klinkt mooi, want het is een sociaal stelsel, maar is de facto gewoon een keiharde bezuiniging op het hoger onderwijs welke eufemistische naam je er ook aan geeft. Bovendien is het een maatregel die de minst draagkrachtige potentiële studenten zal raken, want die moeten hoe dan ook duizenden toekomstige euro’s per jaar extra investeren. En juist zij zullen hun beslissing om al dan niet te gaan studeren hier eventueel door laten beïnvloeden.

De VSNU staat niet per definitie negatief tegenover de omzetting naar een sociaal leenstelsel, maar dan wel onder voorwaarde dat het vrijgekomen geld in het onderwijs wordt geïnvesteerd. Dat lijkt me nou juist niet de bedoeling van het kabinet. Bezuinigen heeft zo weinig zin als je het langs een andere weg weer in hetzelfde investeert.

Quote du Jour | Gestaag doorglobaliseren

“Het is niet langer belangrijk wie er met een oplossing komt en waar de oplosser woont. En ook de opleiding die de oplosser heeft genoten wordt steeds minder relevant.”
(Tim van Opijnen, Science Palooza, de Volkskrant)

De globalisering trekt zich niets aan van heersende gedachten of een economische crisis. Neem bijvoorbeeld het al een hele tijd onomstreden idee dat niets beter is voor je toekomst dan een afgeronde hogere opleiding. Niet alleen is het salaris van hogeropgeleiden gemiddeld hoger, ze zijn ook nog eens gezonder. En vooruit, hier en daar loopt dan een Bill Gates rond als uitzondering. Welnu, de globalisering, natuurlijk eerst die van technologische ontwikkelingen, begint ook dit heersende idee op losse schroeven te zetten.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Vorige Volgende