Het Tahrir-frame

De opstanden in de Arabische landen worden op verschillende manieren geduid. Wat is er aan de hand in Tunesië, Egypte, Jemen, Bahrein, Libië? Is het een opstand van vrijheidslievende democraten tegen autoritaire regimes, vergelijkbaar met de revoluties in Oost-Europa in 1989? Is het een sociale revolutie tegen het neoliberalisme, tegen de corruptie en voor een eerlijker verdeling van de rijkdommen? Zijn de betogers pro-westers, streven ze naar een hechtere band met Europa en Amerika? Of juist anti-westers, uit afkeer tegen de VS en Europese landen die deze misdadige dictaturen, inclusief die van de alom verfoeide Gaddafi, zo lang in het zadel hebben gehouden? Of zal het uiteindelijk allemaal uitlopen op een islamitische machtsovername zoals na de Iraanse revolutie van 1979? Niemand heeft de huidige omwentelingen in de Arabische wereld voorspeld. De interpretatie van deze gebeurtenissen door het westen kan nu wel een factor worden in de uitkomst van het proces. Welk ‘frame’ gaat het winnen in de omgang met de nieuwe Arabische realiteit?

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De krant, en wat er misgaat met het kreunende monster

, door

Thomas van Aalten is vanaf vandaag associated blogger bij Sargasso.

Nu is de kredietcrisis de boosdoener, maar de situatie in krantenland was al langer onhoudbaar. Hopelijk brengt deze periode voor een hoop oude reuzen de effectieve beeldenstorm waar de volgende generatie journalisten iets aan heeft.

‘Luyendijk is de Fortuyn van de mediakritiek’
Volkskrant-journalist Hans Wansink begeeft zich op glad ijs in zijn opiniestuk ‘Populistische mediakritiek’ van 20 december op de site van de krant. Hij schrijft over Joris Luyendijk, twee jaar na het uitkomen van diens boekje Het zijn net mensen, waarin Luyendijk kritiek uitte op de eenzijdige berichtgeving vanuit de brandhaarden in o.a. het Midden-Oosten. Wansink: ‘Met die beschuldiging […] voedde Luyendijk het wantrouwen tegen het métier van de journalistiek als zodanig. Inderdaad: het zijn net gewone mensen, die arrogante journalisten met hun professionele pretenties. Niet alleen in het Midden-Oosten, maar ook in Nederland – concludeerden zijn lezers. Zo werd Luyendijk, tegen wil en dank, de Pim Fortuyn van de mediakritiek.’

Het is nogal wat om zo’n uitspraak te doen. Hiermee dicht hij Luyendijk een zelfde positie toe als Neeerlands grootste populist, die zich bovendien op een heel ander terrein begaf: politiek. Fortuyn was juist allergisch voor nuance; wat de gemene deler voorschreef, moesten we maar opvolgen. Luyendijk heeft een totaal andere instelling: ‘Ik probeer te laten zien dat nieuwsmedia maar een minuscuul deel van de werkelijkheid kunnen laten zien,’ aldus Luyendijk op zijn site. Journalist Luyendijk bracht met zijn boek een discussie op gang voor de ontwrichting van een bijna totalitair journalistiek systeem. Op zulke journalisten moet je trots zijn. Als we Wansinks lijn doortrekken, kunnen we Luyendijk zeker ook verantwoordelijk stellen voor de obese, kansloze diknek die vanaf de bank brult dat de krant veel te vol staat met letters.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.