Kun je de Grondwet crowdsourcen?

De IJslandse bevolking mag zich volgende maand uitspreken over een nieuwe, gecrowdsourcede, Grondwet. Een van de drijvende krachten daarachter, Katrin Oddsdotir vertelde dit weekend in Amsterdam of crowdsourcing in dit ongebruikelijke geval wel werkt. Katrin Oddsdotir is niet bepaald iemand die je snel in een gewichtige commissie ziet plaatsnemen. De jonge IJslandse lardeert haar Engelstalige betoog met nogal wat What the fuck's  en een enthousiasme dat de serieuze taak van grondwetsherziening meestal niet oproept. Naar eigen zeggen heeft ze reden om enthousiast te zijn. Vorig jaar had IJsland de primeur van een gecrowdsourcede Grondwet. In krap drie maanden boog een panel van 25 Commissieleden met een enorme digitale achterban zich over de toekomstige inrichting van het eilandstaatje. Op 20 oktober zal de bevolking van IJsland zich uitspreken in een referendum. Waarom is de Grondwet gecrowdsourced? Hoe werkte dat en wat is het resultaat?

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022
Foto: copyright ok. Gecheckt 07-11-2022

Nieuwe grondwet: voor en door het volk

, door

In IJsland bood een comité van 25 democratisch gekozen leden in 2011 een nieuwe grondwet aan het parlement. Nu is Nederland aan de beurt: Netwerk Democratie gaat de Nederlandse grondwet crowdsourcen. Initiatiefneemster Tessa Hagen vertelt er meer over.

Op 15 september is het de Internationale Dag van de Democratie. Netwerk Democratie viert die dag door het project ‘Crowdsourcing de grondwet’ te starten. In verschillende workshops werken wetenschappers, journalisten, juristen en andere geïnteresseerden samen om onze grondwet te moderniseren. Na 15 september gaat het project verder via internet. Tessa Hagen nam het initiatief voor deze actie en vertelt waarom het nodig is dat mensen meedenken over de grondwet.

Waar komt het idee om de grondwet te crowdsourcen vandaan?

‘Er zijn een aantal aanleidingen geweest. We zijn geïnspireerd door het voorbeeld in IJsland. Daar heeft het crowdsourcen geleid tot een compleet nieuwe grondwet, waar iedereen op kon reageren. In het najaar van dit jaar wordt deze grondwet in een referendum aan de bevolking voorgelegd. In Nederland zijn er een aantal initiatieven geweest om burgers bij de grondwet te betrekken, maar er is nooit iets goed van de grond gekomen. Het leek ons leuk om te kijken of wij het zouden kunnen, want NetDem gaat over het betrekken van burgers bij dit soort documenten. Bovendien bestaat Nederland vanaf 2013-2015 tweehonderd jaar, en dat wordt uitgebreid gevierd. De grondwet is jarig in 2014. Het idee is om dit project een startschot te laten zijn voor de Dag van de Grondwet in maart 2014. We willen kijken of we in aanloop naar 2014 kunnen komen tot  een concreet advies, als een soort verjaardagscadeau.’

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

KSTn | Herziening grondwet

, door

Treurig stukje vandaag. Vorig najaar presenteerde, na 2 jaar broeden, de staatscommissie Grondwet aanbevelingen voor de modernisering van die Grondwet. De regering heeft daar een jaar over mogen nadenken. Uitkomst: bijna alles in de prullenbak.

De volgende veranderingen worden dus niet doorgezet als het aan de regering ligt:
Toevoegen van een algemene bepaling (preambule). Dat zou een aansprekende inleiding moeten zijn over wat Nederland is en waar de grondwet voor staat. Naar de prullenbak (blz 7).

Aanpassen beperkingssystematiek. In NL mogen bij wet uitzonderingen op de grondwet gemaakt worden, mits gemotiveerd. Voorstel was om dit wat verder in te perken door bijvoorbeeld vast te leggen dat die wetten niet tegen de basis van de grondwet mogen ingaan. Naar de prullenbak (blz 8).

Verder waren er een reeks voorstellen om zaken uit internationale verdragen ook te verankeren in de grondwet. De belangrijkste daarbij waren opneming recht op eerlijk proces en algemeen recht op toegang tot de rechter. Naar de prullenbak (blz 9).

En tot slot adviseerde de staatscommissie om de artikelen 7 (vrijheid van drukpers), 10 (eerbiediging van de persoonlijke levensfeer en de bescherming van persoonsgegevens) en 13 van de Grondwet (brief-, telefoon-, en telegraafgeheim) aan het digitale tijdperk aan te passen. 7 en 10 naar de prullenbak, alleen 13 is een optie (blz 10).

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het uur van Ab Klink

, door

Het kabinet is inmiddels toe aan het eerste Ab-Klink-momentje in zijn bestaan zegt GB van Publiekrecht & Politiek: het boerka verbod.

Dat is namelijk een maatregel waarbij het van belang is waarom je hem neemt. Je verbiedt iets wat naar iemands eigen overtuiging een uitdrukking van haar geloof is, en dat soort beperkingen van grondrechten vereisen om te beginnen een legitiem doel.

Het persbericht van de ministerraad zet een (voor mij) tot nog toe onbekende beperkingsgrond in:

het kabinet acht een beperking van de godsdienstvrijheid in deze, indien daar sprake van is, nodig en gerechtvaardigd in het belang van de bescherming van het karakter en de goede gewoonten van het openbaar leven in Nederland.

Deze formulering past niet onmiddellijk op de beperkingsgronden uit de Grondwet (bescherming gezondheid, belang van het verkeer, openbare orde) of het EVRM (openbare orde, veiligheid, gezondheid, goede zeden, rechten en vrijheden van anderen). Met enige goede wil valt er echter een combinatie van goede zeden en openbare orde in te lezen. Problematisch is het doel van de beperking in de rechtspraak echter zelden, al heeft het EHRM de Griekse overheid wel eens gecorrigeerd toen die kwam aanzetten met het ‘upholding of Greece’s cultural traditions and historical and cultural symbols.’

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Dom, gevaarlijk en strijdig met de grondwet

, door

[qvdd]

Politiek dom, op veiligheidsgebied gevaarlijk en strijdig met de grondwet.

CDU-parlementslid Ruprecht Polenz vat het goed samen. De Duitse politiek reageerde woedend op het voorstel van Christoph Blume van luchthaven Düsseldorf en voorzitter van de vereniging van Duitse vliegvelden om sommige mensen meer te controleren op basis van etnische herkomst, leeftijd en geslacht.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Verbied pedovereniging Martijn niet

, door

COLUMN – Middels een petitie vraagt men vandaag om het verbieden van pedofielenvereniging Martijn. Hier mag de kamer niet mee instemmen want anders haal je een belangrijk fundament van de democratie weg.

Vandaag heeft Henk Bres een petitie aan de Tweede Kamer aangeboden waarin gevraagd wordt om een verbod op de vereniging Martijn.
Henk Bres en 72.000 andere Nederlanders hebben het volste recht om deze petitie in te dienen. Maar ik vraag me af of ze zich realiseren dat ze zich op democratisch glad ijs begeven. De grondwet geeft in artikel 5 het recht op petitie en in artikel 8 het recht op vereniging. Het interessante van deze petitie is dat ze met hun vraag een vereniging te verbieden die een mening heeft die haaks staat op de huidige wetgeving zelf een nog hogere wet willen overtreden. Maar dat terzijde.

Voordat ik met mijn betoog begin over waarom die vereniging niet door de Tweede Kamer verboden zou moeten worden, eerst voor de kortdoordebochters de volgende opmerking: ik vind de standpunten van vereniging Martijn verwerpelijk en ik zou het fijn vinden als ze zelf de morele meetlat hoger zouden leggen dan hun primitieve drijfveren goedpraten.

Echter, ze hebben wel het volste recht om dit te doen. Ik zie twee belangrijke redenen hiervoor. De eerste is heel formalistisch. Als een vereniging niet mag pleiten voor iets wat nu tegen de huidige wetgeving is, mogen politieke partijen, bijna allemaal verenigingen, niet langer bestaan. Immers, ieder voorstel tot wetswijziging zoals bijvoorbeeld het verhogen van de maximum snelheid, gaat in tegen de huidige wetgeving. Een levende democratie bestaat bij de gratie van het constant aanpassen van alle wetten op de huidige situatie.
De tweede reden ligt meer op het morele vlak. Als het mogelijk is een partij te verbieden die iets verwerpelijks als pedofilie langs de “nette” weg probeert legaal te maken, dan zijn er nog legio onderwerpen die ook tot een verbod zouden mogen leiden. Er zijn partijen die het normaal vinden om soldaten naar oorlogen te sturen die effectief noch gerechtvaardigd zijn, waar meestal een paar soldaten sneuvelen. Er zijn partijen die de doodstraf graag zouden willen terug zien. Er zijn partijen die het acceptabel vinden dat er gekort wordt op zorg voor ouderen en gehandicapten zodat die wegkwijnen. Etc…
Morele verwerpelijkheid is een te lastige maatstaf om de verenigingen langs te leggen. Alleen bij evident oproepen tot acties (en het eventueel ook uitvoeren ervan) die tegen de wet ingaan, mag er ingegrepen worden. En dan nog moet dat eerst goed bestudeerd worden.
En verder moeten verenigingen net zoveel vrijheid hebben als de meningsuiting.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Sectie 4 van het 14e Amendement

, door

The validity of the public debt of the United States, authorized by law, including debts incurred for payment of pensions and bounties for services in suppressing insurrection or rebellion, shall not be questioned. But neither the United States nor any State shall assume or pay any debt or obligation incurred in aid of insurrection or rebellion against the United States, or any claim for the loss or emancipation of any slave; but all such debts, obligations and claims shall be held illegal and void.

Dit is de tekst van sectie 4 van het 14e amendement op de Amerikaanse grondwet. Aan de inhoud is al te zien dat dit amendement is toegevoegd na de burgeroorlog, om gedoe over schulden als gevolg daarvan te voorkomen.

Nu is het weer van belang, omdat het volgens sommige analisten de Amerikaanse regering de mogelijkheid geeft toch geld te lenen, ook als het schuldplafond niet verhoogd wordt. Mocht dat niet gebeuren, dan zal immers al snel de geldigheid van de staatsschuld in het geding komen en dan kan Obama claimen dat zijn grondwettelijke plicht die geldigheid te bewaken boven de gewone wet over het schuldplafond gaat. De Tea Party kan er ook weinig tegen doen. Een rechtszaak aanspannen duurt lang en bovendien zullen rechters uit alle macht proberen te claimen dat dit een politieke zaak is waar zij geen uitspraak over kunnen doen. Om Obama af te zetten is een tweederde meerderheid nodig in beide huizen van het Congres en daar is absoluut geen sprake van; in de Senaat zijn de Democraten verreweg de grootste partij.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Hero Brinkman: niet iedereen is gelijk

, door

PVV Kamerlid Hero Brinkman gooide vorige week de begrippen ethniciteit en illegaliteit op een grote (mest)hoop in een kaak-droppend Kamerdebat naar aanleiding van de oprichting van het College voor de rechten van de mens. Volgens de PVV-er hoeven mensen in Nederland helemaal niet gelijk behandeld te worden. De een is hier namelijk ‘netjes geboren’ terwijl de ander illegaal is ..en bovendien moet het maar eens afgelopen zijn met die positieve discriminatie van ‘zogenaamd achtergestelde groepen’. Of Brinkman nu net doet alsof zijn hersenen zijn aangetast door de drank óf dat hij werkelijk zo abject denkt mag u zelf uitmaken. Spoel door naar de interruptie van André Rouvoet op 02h:13min om het met eigen ogen en oren te ervaren. Het essentiële citaat uit de Haagse Animal Farm treft u hier:

André Rouvoet (CU): ‘Voorzitter, ik probeer het nog één keer: vindt de PVV-fractie dat iedereen recht heeft op gelijke behandeling in dit land?”

Hero Brinkman (PVV): “Nee, uiteraard niet, want niet iedereen heeft dezelfde rechten als iedereen. We hebben hier illegalen in Nederland, we hebben hier mensen die een verblijfsvergunning hebben in Nederland, we hebben mensen die hier netjes geboren zijn en een Nederlands paspoort hebben. Dus nee, dat kan niet in d.. en overigens dat is niet alleen in Nederland zo, dat is natuurlijk overal zo”.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Onvolmaakte Grondwet

, door

Een gastbijdrage van Bert van den Braak van het Montesquieu Instituut, alwaar het stuk ook te lezen is.

thorbeckeHet is waar dat onze Grondwet niet de betekenis heeft die zij verdient, zoals J.Th.J. van den Berg onlangs stelde. Daarvoor zijn uiteraard wel enkele redenen aan te wijzen. Het is bepaald niet zo dat de Grondwet dé spelregels bevat voor ons staatkundig bestel. Over de verhouding tussen parlement en kabinet wordt niets gemeld, de positie en betekenis van politieke partijen komt in de Grondwet niet aan de orde en over hoe een kabinet moet worden samengesteld is niets te vinden. Belangrijke fundamentele burger- en mensenrechten worden evenzeer gewaarborgd door internationale verdragen.

De Grondwet regelt wel erg goed hoe onze koning eventueel tijdelijk kan worden vervangen en moet worden opgevolgd en ook hoe een regent moet worden benoemd. Verder waarborgt de Grondwet bijvoorbeeld dat niet lichtzinnig kan worden besloten ons toch al kleine parlement nog kleiner te maken. Maar daarvan zal de gemiddelde burger niet echt wakker liggen.

Politici waren als de Grondwet ‘in de weg’ zat bovendien erg creatief bij het bedenken van noodoplossingen (en het is waar: die vrijheid hebben ze in ruime mate). In 1994 vond de Eerste Kamer dat haar ontbinding na afhandeling van de eerste lezing van de Grondwet nogal onhandig was. En dus werd een praktijk van honderdvijftig jaar en een advies van de Raad van State uit 1986 ter zijde geschoven en de ontbinding doodleuk een jaar uitgesteld. De wijze waarop de nieuwe Antilliaanse ‘landsdelen’ (de BES-gemeenten) een rol moeten gaan spelen bij de Eerste Kamerverkiezing is wel geregeld in de Kieswet, maar nog niet in de Grondwet (de Kieswet draagt nu Grondwetsherziening op!).

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Vorige Volgende