Politiek Correct

Politiek correct, dat zijn de centrale waarden van vrijheid, gelijkheid, en broederschap. De rechtsstaat, scheiding van kerk en staat, en de mensenrechten. Wie wil dat nu níet zijn? De kerk van de zelfhaat? In Trouw stond een tijdje terug weer zo’n artikel in de trend waarvan er wel meer verschijnt, dit keer getiteld ‘de Kerk van de Haat’. Die kerk, dat was de ‘linkse kerk’, ziet u? Die haat, dat is de zogenoemde linkse zelfhaat. Het steeds terugkerende verwijt? Zogenaamde antiracisten en feministen zouden een religie van de zelfhaat verkondigen. Mensen zouden zich volgens die antiracisten en feministen schuldig moeten voelen voor de wandaden van hun voorvaderen. Schuldig, omdat ze wit, nee sorry, blank zijn. Beweringen als in het kerk-van-de-haatartikel hebben we al eerder gezien, zoals bij Heleen Mees, Elma Drayer, en Theodoor Holman, bij GeenStijl, de Post Online, ach, de hele reut aan sensatieschrijvertjes van kwaad-rechts verkettert “links” met die kritiek. Ze worden gretig gelezen, verdienen er een leuke boterham mee. En in Terstalls pamflet “vrij links” kregen deze mensen die het wagen op te staan tegen discriminatie ook al een veeg uit de pan. Opkomen voor de rechten van een groep mensen zou maar verdeeldheid zaaien onder links, moeten we niet willen.

Door: Foto: Viola Renate (cc)
Foto: cool revolution (cc)

Ons raciaal contract

, door

PODCAST - Hoe gaan we verder na Black Lives Matter? Gloria Wekker gaf afgelopen maart een lezing voor antidiscriminatiebureau Radar die nu als podcast te luisteren is.

Wekker begint met een paar lichtpuntjes rondom racisme in Nederland, zoals de zetel van BIJ1 in de Tweede Kamer, het feit dat er vorig jaar niet alleen zwarte mensen naar de BLM-demonstratie kwamen maar ook witte mensen, en de onderzoeken naar de rol van Amsterdam, Rotterdam en binnenkort ook Utrecht in de slavernij. Dat je ook niet meer hoeft uit te leggen waarom je onderzoek doet naar racisme, zoals Wekker zelf lange tijd ondervond, is ook vooruitgang te noemen.

Maar het racismeprobleem is natuurlijk verre van opgelost. Om dit te illustreren analyseert Wekker het NPO-debat van afgelopen juni over racisme als voorbeeld van hoe het dus niet moet. Het ging al mis bij de keuze voor de centrale stelling: ‘Het huidige racismedebat drijft Nederland uit elkaar.’ Het was dus geen debat over racisme maar een debat over het racismedebat. Dat is het eerste punt van negen punten van Wekkers analyse. Ook als je denkt dat alles wel over dat debat gezegd is, is het verhelderend om met Wekker terug te blikken. Zij ziet het debat als graadmeter voor het huidige ‘raciaal contract’, een concept van filosoof Charles W. Mills dat duidt op de manier waarop witte mensen omgaan met niet-witte mensen.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Tom Woodward (cc)

De waarheid, de wetenschap
en de mens

, door

Van alle wetenschappelijke takken van sport is de studie van de mens veruit het meest complex. Deels is dat een probleem van praktische aard. Menselijk gedrag is vrijwel onmeetbaar, slecht modelleerbaar, vaak onbegrijpelijk buiten een specifieke context en in alle opzichten mateloos gevarieerd: het is voortdurend aan verandering onderhevig, en wat je op de ene plek dagelijks ziet, zul je op de andere tevergeefs zoeken. Wat nog komen moet is onvoorspelbaar, wat er is, is ongrijpbaar, en wat geweest is wordt in hoog tempo fragmentarisch—dat wat je morgen wil weten, blijkt gisteren per ongeluk te zijn weggegooid. Voordat je het menselijke goed en wel onder woorden hebt gebracht, is alles alweer anders. Πάντα χωρεῖ καὶ οὐδὲν μένει (*).

Tegelijkertijd is er een nog veel fundamenteler obstakel: is de mens eigenlijk wel in staat zichzelf te onderzoeken? Waar het in de exacte wetenschappen, en deels ook in de medische wetenschappen, nog enigszins mogelijk is om klinisch een probleem in kaart te brengen, verkruimelt de distantie wanneer de mens het menselijke onderzoekt. Dat is (volgens mij) vrijwel onvermijdelijk: we dwalen niet als onbeschreven bladen door de wereld die we bestuderen, maar worden gedreven en gestuurd door allerlei ideologische, culturele en religieuze preoccupaties—en de meest fundamentele preoccupaties hebben betrekking op wie we zijn, hoe we (samen)leven, waar we vandaan komen en waar het met de mens naartoe moet. Iedere wetenschapper die mensen onderzoekt – in het nu of in het verleden, vlak bij huis of heel ver weg – verhoudt zich tot zijn onderzoeksobject, en die verhouding is eigenlijk per definitie ideologisch gekleurd – of je je nou met Romeinse keizers bezighoudt, met leprozen in de middeleeuwen, of met sociale fragmentatie in het Europa van de vroege eenentwintigste eeuw. Dit geldt bovendien niet alleen de wetenschapper zelf, maar zeker óók zijn publiek.

Closing Time | bij het overlijden van Jessye Norman (1945-2019)

, door

Wereldvermaard operazangeres Jessye Norman overleed vandaag. Ze werd 74 jaar oud. De hogepriesteres van de zangkunst is heengegaan, aldus dagblad Trouw eerder vandaag. Ik maakte kennis met de zangeres dankzij Nelleke Noordervliet, die haar in het programma Zomergasten (editie 2013) met dit fragment onder de aandacht bracht.

Ik herinner me dat ik met open mond heb zitten kijken, in bewondering voor haar goddelijke stembeheersing, haar majesteitelijke uitstraling, en haar krachtige doch fijnzinnige gelaatstrekken. Een godin te midden van eenvoudige stervelingen! Dat verwonderde me, aangezien het uitgerekend een zwarte vrouw betrof. Dat strookte blijkbaar toch niet helemaal met mijn wereldbeeld, dat kennelijk een stuk wit-supremacistischer was dan ik zelfs aan mijzelf durfde toegeven.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.