Nieuwsbrief Globalisering Oktober

Ditmaal onvermijdelijk veel aandacht voor diverse aspecten van de kredietcrisis: de crisis als begin van iets fraais, de crisis als symptoom van iets veel groters, de crisis als definitief bewijs, en, uiteraard ook, de crisis als crisis. • De Amerikaanse nachtmerrie Het begon allemaal met de instorting van de Amerikaanse huizenmarkt. Bezitters van zware hypotheken op nieuwe huizen konden de aflossing niet meer betalen. Wat gebeurt er met die huizen en hun bezitters? Hier een toch wel tamelijk schrijnend filmpje van een Amerikaans bedrijf dat is gespecialiseerd in het leeghalen van verlaten huizen. In allerijl: de hagelslag staat nog in het keukenkastje en de pc is nog aangesloten. Hadden de mensen geen tijd meer? Waren ze te depressief om alles in een verhuiswagen te laden? Of waren ze op de vlucht voor schuldeisers? KCET, Community Television of Southern California • "De grote verhalen hebben afgedaan" Je moet van hem houden en voor velen is ie te vaag, te druk, en teveel een Hollywood-cliche van de "mad scientist", de Sloveense filosoof en socioloog Slavoj Zizek. Maar zo af en toe moet het kunnen: luisteren naar deze vreemde man over de gevolgen van de crisis voor onze cultuur. "De grote verhalen hebben afgedaan", zegt hij. Maar dit is, in ander opzicht, wel degelijk een groot verhaal waarin van alles en nog wat langskomt. Dit is een Engelstalig radio-interview met begeleidende tekst. (Trouw)

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

The Worst of Times

Vandaag plaatsen wij een gastbijdrage van Arjan.

Je bent maar een mens, dus je kan al die veranderingen in de wereld ook niet meer bijbenen. Al die enge invloeden van buitenaf: Marokkaanse jeugdcriminelen, terroristen, de kwakkelende economie, het verlies van banen naar opkomende economieën als China, de kredietcrisis, de olieprijs, de voedselcrisis, klimaatverandering, conflicten in het midden oosten, dictators met nucleaire ambities, aanslagen de hele godganse dag ingeprent door een media, die op het doodlopende pad van de verslaafde niet anders kan dan ieder bericht nog sensationeler te presenteren dan het vorige.

Je hebt geen keus meer, je trekt je terug in je schulp van “simpele waarden”. Je mening wordt je laatste vesting en als je hard genoeg roept dat het iemands schuld is blijft je eigen geweten schoon en merkt niemand dat je eigenlijk de hele dag bang bent. Je vindt andere bange mensen terug op forums en blogs, je mening wordt geheiligd tot een onwrikbaar instrument.

Je verlustigd jezelf in je eigen onwetendheid, je ideeën nu gevoed door de onuitputbare energie van de groepsgeest. Je vind kracht en troost in de meute die alles wat niet bij die “simpele waarden” verafschuwt, het wordt een ‘wij’ en ‘zij’ verhaal. Alles wat tegen jouw vooringenomen waarden indruist, of afkomt van iemand die jij ziet als tegen die waarden zijnde, is slecht en moet bestreden worden. Het is een kudde bange gazellen omgevormd tot een stormloop van dolle paarden die alles in zijn pad zal vernietigen. Aangemoedigd en aangestuurd door opportunisten die deze energie gebruiken om hun eigen belangen te bespoedigen. Stemmen, persoonlijk aanzien en advertentie-inkomsten zijn de muntsoorten waar deze parasieten ontvangst in nemen en ze zullen weinig middelen schuwen om hun ‘inkomsten’ veilig te stellen.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Nieuwsbrief Globalisering September

Veel aandacht voor milieu deze keer, met een evaluatie van liefst vier vuistdikke milieurapporten in een handzaam documentje, een allesomvattende klimaat-website, en een speelse verzameling filmpjes die aanzetten tot een duurzaam leven. Ook nog, onder meer, een gedegen antwoord op de eenvoudige vraag: waarom zijn zij arm en wij rijk?

• Globaliseringslezing: Andrew Keen
Journaliste Linda Polman presenteert op 9 oktober tijdens de Globaliseringslezing haar nieuwe boek De Crisiskaravaan — Achter de schermen van de noodhulpindustrie (zie www.globaliseringslezing.nl). De vorige lezing, waarin de Brit Andrew Keen de kachel aanmaakte met een aantal vooroordelen over nut en belang van het internet, staat nu online.

• Doe het groene ding!
Wat moet je doen om groen te worden? Op deze dynamische website een verzameling hilarische filmpjes die je aansporen het ‘groene ding’ te doen. Over de avonturen die je meemaakt als je gaat lopen (in ‘gusty and ford’) en waarom het verstandig is in restaurants kraanwater te vragen in plaats van die te dure, zinloze en totaal ‘uncoole’ flesjes mineraalwater. www.dothegreenthing.com

• Klimaatverandering: alles wat je wil weten … en meer
Alles wat je altijd had willen weten over klimaatverandering maar nergens kon vinden… Deze website is een digitale bibliotheek voor de lange winteravonden, waar voor- en tegenstanders van Al Gore naar hartelust kunnen grasduinen. climatedebatedaily.com

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Nieuwsbrief Globalisering Augustus

Onbedoeld, maar omdat het een belangrijk thema blijft, is ook in deze nieuwsbrief de voedselcrisis weer prominent aanwezig. Ook met een oproep waar de activisten onder ons weer blij van zullen worden, na het gedoe met Duyvendak, en nog zo wat andere zaken. Vanwege technische problemen verschijnt deze nieuwsbrief een paar dagen later dan gepland. De volgende nieuwsbrief verschijnt daarom alweer medio september.

Brazilië en Argentinië: Twee benaderingen van de voedselcrisis
Een goed achtergrondverhaal gaat in op de twee verschillend politieke benaderingen van de voedselcrisis door twee opkomende landen die ook nog eens elkaars buren zijn: Brazilië en Argentinië. Terwijl Brazilië de boerern stimuleert om meer te produceren voor de export (goed voor de betalingsbalans) probeert Argentinië onder meer via exportbelastingen haar boeren meer te laten produceren voor de binnenlandse markt, om de prijzen laag te houden (goed voor de consument). Wie heeft gelijk? New York Times – Andrew Downie

NGO’s: de nieuwe kolonialisten?
Tussen enkele van ’s werelds slechtst functionerende staten en hun ondergang staat slechts een samenraapsel van hulporganisaties, internationale liefdadigheidsinstellingen en weldoeners. Maar ondanks al het goede werk dat deze organisaties doen, holt hun vrijgevigheid het vermogen van overheden om op eigen benen te staan vaak uit. Het resultaat: een vicieuze cirkel van afhankelijkheid en teveel vingers in de pap. Foreign Policy/onzeWereld, sept. ’08 – Michael A. Cohen, Maria Figueroa Küpçü, and Parag Khanna

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De Khalino-crisis

GeenCommentaar heeft ruimte voor gastloggers. Ditmaal nogmaals voor Berend ter Borg die de smaak te pakken heeft en ons het volgende stuk via de mail toezond.

De Khalino-crisis of Hoe de Russische provincie Kamtsjatka de sleutel is tot de mondiale olie- en voedselcrisis.

Beren, hier nog aan de zalm (Foto: Flickr/robnunn)

Khalino is een klein mijnwerkersdorpje in de Russische provincie Kamtsjatka. Deze provincie is waarschijnlijk bekend bij liefhebbers van het bordspel Risk, die zich er vaak over verbaasd zullen hebben wat voor een disproportioneel grote rol dit afgelegen gebied in het bordspel speelt. De globalisering heeft echter ook hier toegeslagen, en in de moderne wereldeconomie speelt ook het dorpje Khalino een sleutelrol.

Kamtsjatka is ’s werelds grootste producent van wilde zalm. Ruim een kwart van alle wilde zalm die gevangen wordt in de wereld is afkomstig uit Kamtsjatka. Jarenlang is het zo geweest dat de voedselprijzen laag waren, en wilde zalm door gekweekte zalm uit de markt gedrukt werd. Er werd relatief weinig gevist in Kamtsjatka, en dus was er zalm te over. De voedselprijzen zijn echter enorm gestegen, en dus ook het voer waarmee gekweekte zalm wordt vetgemest. Om deze reden wordt er nu zeer intensief gevist, en zijn de zalmvoorraden geslonken. Dit heeft een andere groep consumenten van deze zalm gedwongen om van dieet te veranderen. De afgelopen paar dagen is een grote groep bruine beren naar het dorp Khalino getrokken, om zich te goed te doen aan mijnwerkers en geologen. Deze hebben het werk neergelegd en zich verschanst in hun dorp, waar ze nu door de beren belegerd worden.

De economie van het dorp Khalino draait geheel om de plaatselijke mijn, waar platina gedolven wordt. Platina is het meest kostbare en zeldzame metaal van de wereld. Als alle platina van de wereld zou worden omgesmolten en in een (leeg) Olympisch zwembad zou worden gegoten, dan zou er maar een laagje platina van ongeveer 20 centimeter komen te staan. Zo zeldzaam is het. Natuurlijk is het zo dat de kleinste fluctuatie in de productie van een dusdanig zeldzame grondstof dramatische gevolgen kan hebben voor de prijs.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Nieuwsbrief Globalisering Juli

Ditmaal een echt crisisnummer met enkele oude bekenden (MIchael Pollan en Naomi Klein), over voedsel, energie, krediet, woningmarkt en andere rampgebieden, een Nederlandse prof over de kwalijke rol van de voedselmultinationals, een nieuwe Failed States Index met verrassende winnaar, een kunstenaar die onze dagelijkse overdaad zichtbaar maakt — en meer.

‘We staan aan het begin van de derde wereldwijde voedselcrisis’
Jan Douwe van der Ploeg (1950) geldt in Nederland als een van de meest gezaghebbende wetenschappers op het gebied van boerenlandbouw. Hij is als hoogleraar rurale sociologie verbonden aan de Wageningen Universiteit en is fel criticaster van het landbouwbeleid van de minister voor Ontwikkelingssamenwerking: ‘De landbouw werd niet alleen verwaarloosd, maar ook actief uit het beleid gedemonteerd.’

De failed states index 2008
Daar is-tie weer, de jaarlijkse Failed States Index: een top-vijftig van zwakke landen die op omvallen staan omdat regering en staat niet meer functioneren. Dit jaar op 1 — verrassend want nauwelijks in het nieuws: Somalie. Naast de ‘usual suspects’ (Zimbabwe, Sudan, Irak en teveel andere Afrikaanse landen) zien we een paar lichtpuntjes, zoals het sterk gestegen Ivoorkust. Daar staat dan weer het snelzakkende Bangladesh tegenover. Alles over het hoe en waarom, en nog meer, is te lezen bij Foreign Policy.
Link: http://www.foreignpolicy.com/story/cms.php?story_idC50

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Nieuwsbrief Globalisering Juni

Deze maand aandacht voor de armoede en een paar goede ideeen om daar een einde aan te maken, afkomstig van een heel diverse groep beroemdheden. Voorts begeven we ons uitgebreid onder gewone Chinezen, en zien we hoe farmaceutische bedrijven langzaam maar zeker gaan werken aan medicijnen voor de armen.

Nieuwe index meet farmaceutische bedrijven
Toegang tot betaalbare medicijnen is een van de belangrijkste voorwaarden voor goede gezondheidszorg in arme landen. Farmaceutisch bedrijf GlaxoSmithKline doet daar van alle fabrikanten het meest zijn best voor. Link: www.atmindex.org of lees meer.

Geen schafttijd voor de ‘working poor’
Het is een groot misverstand te denken dat open markten en vrijhandel goed zijn voor de banengroei aan de onderkant van de maatschappelijke ladder. Integendeel: juist arme en slecht opgeleide werkers raken als eerste hun baantje kwijt. Vrijhandel en open markten zijn dan misschien goed voor de economie (in termen van groei), ze zijn niet goed voor de omvang en breedte in de arbeidsmarkt. Uiteindelijk betaalt de samenleving de prijs — en natuurlijk niet de bedrijven.
Link: http://www.counterpunch.org/carlsen06122008.html

Afgedwongen democratie werkt nooit
De Amerikaanse gewoonte om in allerlei minder prettige landen onder een zekere dwang democratische processen te stimuleren, werkt in de regel volstrekt averechts, constateert deze wetenschapper in een degelijk en samenhangend betoog. Hopelijk lezen Obama en McCain dit ook.
Link: A Critical Look at the Forced Spread of Democracy

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Stopt de hoge olieprijs de globalisering?

Zal peakoil voor elkaar krijgen wat de anti-globalisten al jaren tevergeefs nastreven: het terugdraaien van de globalisering? Misschien wel als de auteurs van het artikel: Will Soaring Transport Costs Reverse Globalization? [.pdf] het bij het rechte eind hebben. Zij vergeleken transportkosten en exportgegevens rondom de twee voorgaande oliecrises in de jaren ’70. Nu de olieprijs deze week bijna 140 dollar bereikt kan gerust gesproken worden van een derde oliecrisis. Hun conclusie is dat de hoge olieprijs de transportkosten van goederen zo opdrijft dat binnenkort alle kostenverlagende vrijhandel-maatregelen teniet zijn gedaan. In de afgelopen decennia hebben GATT-rondes en WTO bijeenkomsten vrijhandel bevordert door invoerheffingen (m.a.w. tariefmuren) te verlagen of zelfs af te schaffen. Hierdoor nam de wereldhandel enorm toe, maar inmiddels is de hoge olieprijs een nieuwe barrière voor vrijhandel en werpt het de wereldeconomie terug in de tijd. In het artikel wordt dit als volgt geduid:

“Back in 2000, when oil prices were $20 per barrel, transport costs were the equivalent of a 3% US tariff rate. Currently transport costs are equivalent to an average tariff rate of more than 9%. At $150 per barrel, the tariff-equivalent rate is 11%, going back to the average tariff rates of the 1970s. And at $200 per barrel , we are back at “tariff” rates not seen prior to the Kennedy Round GATT negotiations of the mid-1960s”.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De heerschappij van de bovenbazen

weekendlogo123.jpgIk las laatst weer eens over de gevaren van de Scientology sekte. Nou is die Tom Cruise zo gek als een deur en het is inderdaad een uitermate onfrisse en dubieuze club, maar of er nou veel gevaar vanuit gaat? Mensen zien veel gevaren en samenzweringen om zich heen. De hoofdcommissarissen waarschuwen met enige regelmaat voor een overname van de bovenwereld door de onderwereld. Dat gevaar is al een stuk reëler. Kijkend naar de zelfverrijking van het management zou je zeggen dat het proces reeds lang voltooid is. Maakt het veel verschil? Een goede don kan ook een bedrijf leiden, de produkten blijven hetzelfde. Het zou trouwens echt iets voor Nederland zijn om misdaad op deze manier te legaliseren.

In de koude oorlog hadden we een klip en klare vijand. Daar kon je op bouwen. Zij wilden het Westen overnemen en ons allemaal knechten. Tegenwoordig vrezen mensen dat de moslimhorden aan de poorten van Europa staan om ons allemaal (ook de verwesterste moslims) te knechten. Terroristen worden als een groter gevaar gezien dan bijvoorbeeld de multiresistente tbc-bacterie. Voor de bestrijding van terrorisme leveren we graag onze vrijheid in. Afhankelijk van de politieke overtuiging zien mensen zich ook nog eens bedreigd door de linkse politiek, dan wel door de CIA en zijn trawanten.

Vorige Volgende