Foto: D Smith (cc)

Kroatië laat fascistische leuze weer toe

27 april 2018 , 08:00 , door Jos van Dijk

ELDERS - Het botert nog steeds niet tussen buurlanden Kroatië en Servië. De tolerantie van de Kroatische regering tegenover herlevend fascisme zet de verhouding wederom onder druk.

Het is de Servische premier Ana Brnabic vorige week niet gelukt haar Kroatische collega Andrej Plenkovic aan de telefoon te krijgen. Ze probeerde het contact te herstellen nadat een Kroatische parlementsdelegatie het bezoek aan Belgrado voortijdig had afgesloten. De delegatie keerder huiswaarts na provocaties van de ultra-nationalistische Servische politicus Vojislav Šešelj, die nog onlangs door de opvolger van het Joegoslavië Tribunaal veroordeeld is tot tien jaar gevangenisstraf wegens oorlogsmisdaden tijdens de burgeroorlog. Šešelj beledigde vorige week de Kroatische gasten door hen voor fascisten uit te maken en op hun vlag te gaan staan.

Zondag werd vervolgens de Servische minister Aleksandar Vulin verhinderd in Kroatië een herdenkinsgdienst bij te wonen van de slachtoffers van de nazi’s in het voormalige concentratiekamp Jasenovac. Over wat daar in de Tweede Wereldoorlog is gebeurd en wie daarvoor verantwoordelijk zijn verschillen de Serviërs en Kroaten hartgrondig van mening. De Serviërs beschuldigen het anti-slavische en antisemitische Ustaša-regime van Ante Pavelić van moord op Joden, Roma, Serviërs en Kroaten die tegen het regime waren. Zij werden in de vazalstaat van Hitler tussen 1941 en 1945 omgebracht in verschillende kampen, waaronder Jasenovac. Vulin vindt dat de Kroatische autoriteiten de misdaden van het Ustaša-regime bagatelliseren. Volgens Joodse organisaties geven de Kroaten een verkeerd beeld van Jasenovac. “Er zijn geen doden te zien op de foto, het lijkt niet op een executiekamp.” Servische anti-fascisten organiseren daarom sinds enkele jaren hun eigen herdenking van de slachtoffers in Jasenovac.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Waan van de dag

De nieuwe Nederlandse ziekte: wit nationalisme

21 maart 2018 , 21:03 , door Age Letor

Volgens Foreign Policy leidt Nederland aan een nieuwe ziekte: wit nationalisme. En het lijkt erg op de Amerikaanse Alt-right beweging.

Liberated from European bureaucrats, Muslim immigrants, and feminists alike, it is the culture war of the American alt-right cloaked in the garb of European intellectual history.

Wit nationalisme = fascisme? Lijkt me vrij duidelijk.

Foto: Opgelet, onderstaande tekst kan sporen van ironie bevatten

KRAS | Fascistgenoemden

31 januari 2018 , 15:30 , door Christian Jongeneel

Er komt een demonstratie tegen fascisme in de hoofdstad. Gutmenschen van velerlei pluimage meldden zich aan. Tot duidelijk werd dat er niet boegeroepen zou worden tegen abstract, veilig ver weg fascisme, maar tegen met name genoemde lieden dichter bij huis. Die zouden daar wel eens aanstoot aan kunnen nemen. En dat kon niet de bedoeling zijn. Want Pim en zo.

Ergens in diezelfde hoofdstad had zich namelijk een indicent afgespeeld, een opstootje tussen de fascistgenoemden (om maar even de politiek correcte term te gebruiken) en hun tegenstanders. Daarbij had een bejaarde linkshater zijn foldertjes uit handen laten vallen, of ze waren eruit geslagen, nou ja de man was in elk geval op een haar na aan een wisse dood ontsnapt. Dus besloot een aantal gematigde antifa’s in spe preventief excuses aan te bieden en verstek te laten gaan. Antifascisme is mooi, maar het moet natuurlijk wel een beetje gezellig blijven.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Hulspas weet het | Onze beste fascistische schilder

5 december 2017 , 13:45 , door Marcel Hulspas

COLUMN - ‘Kijk dat is dat schilderij met die band. Daarvan zeggen ze dat…’

‘O, dat geleuter interesseert me niet. Dat filmpje daar, daar kijk ik ook niet naar. Ik let alleen op de kwaliteit van zijn werk!’

Ze stonden naast me. Twee dametjes. We keken naar Zelfportret met Zwarte Band, van Pyke Koch. Zijn meest duidelijke eerbetoon aan het fascisme. Ze vonden het mooi geschilderd. En dat was dat.

In 1927 liet de Utrechtse rechtenstudent Pyke Koch zijn studie voor gezien, en ontwikkelde zich daarna in hoog tempo tot een van de meest getalenteerde schilders van Nederland. Hij kwam in contact met stadsgenoot schilder, enfant terrible en een van de eerste Nederlandse fascisten Erich Wichmann, en trouwde met de dochter van politicus Willem de Geer. Zo kreeg hij toegang tot de betere kringen.

Precies wat hij zocht. Tijdgenoten vermelden dat Koch als eenvoudige startende kunstenaar al niets moest hebben van het gewone volk. De elite moest het volk leiden. Vrijheid was een mooi ideaal, zei hij later in een interview, maar het had vooral chaos gebracht. Hij kwam graag in Italië.

En hij wilde zijn idealen omzetten in daden. De NSB was hem te proletarisch. Koch verbond zich met het kleine, fellere Verdinaso (het ‘Verbond van Dietsch Nationaal Socialisten’) dat wat hem betreft beter aansloot bij zijn artistiek-elitaire ideeën. En in 1937 schilderde hij zichzelf met om het hoofd die zwarte band. Een schitterend schilderijtje, dat zijn vakmanschap én zijn overtuiging nog eens onderstreepte.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Waan van de dag

Een jaar undercover bij alt-right

3 oktober 2017 , 23:59 , door Steeph

Een jaar undercover bij alt-right.

HT Lethe

Foto: Een fascistische propaganda-actie in Zaandam, 1930 (foto: Historiek.net) copyright ok. Gecheckt 23-11-2022

De wortels van het fascisme

4 mei 2017 , 14:00 , door Marcel Hulspas

RECENSIE - Marx had gefaald. Het proletariaat had gefaald. In plaats van dat de geschiedenis onafwendbaar afstevende op de wereldrevolutie, liet de massa der arbeiders zich paaien met een loonsverhoging hier en wat wetgeving daar. De massa wilde bourgeois worden – en dat betekende dat het decadente kapitalisme zou blijven bestaan. En als er iets was wat George Sorel (1847-1922) haatte, dan was het de ‘sociale vrede’ waar iedereen het over had, en een verburgerlijkte arbeidersklasse.

In zijn Réflexions sur la violence (1908) schetste Sorel daarom een andere weg naar de revolutie en een betere samenleving. Als de revolutie niet vanzelf tot stand zou komen, moest zij worden georganiseerd door een visionaire elite. En het wapen waarover deze elite beschikte, was de algemene werkstaking. De elite moest de arbeidersklasse leiden, zodat deze zou opstaan tegen haar uitbuiters.

Om haar zo ver te krijgen was het ‘wetenschappelijk’ marxisme ontoereikend. Sorel kende de Franse psycholoog Gustav Le Bon (1841-1931) en zijn Pschologie des Foules (1895). De massa, schreef Le Bon, was irrationeel. Zij dacht niet logisch; zij dacht in termen van beelden. Maar terwijl Le Bon meende dat de massa vooral dom en conservatief was, meende Sorel dat zij net zo goed ingeschakeld kon worden voor de revolutie – mits de elite haar de juiste mythe aanreikte, en de juiste symbolen en leuzen, schreef hij in Reflexions:

Foto: Een fascistische propaganda-actie in Zaandam, 1930 (foto: Historiek.net) copyright ok. Gecheckt 23-11-2022

Had Nederland eigenlijk wel fascisten?

24 maart 2017 , 11:00 , door Marcel Hulspas

RECENSIE - Laat ik beginnen met te zeggen wat ik níét goed vind aan dit boek. In de ban van een beter verleden is een half geslaagde poging om een historisch overzicht van het Nederlands fascisme om te bouwen tot een wetenschappelijke studie. Willem Huberts heeft heel veel materiaal over zijn onderwerp verzameld; meer dan genoeg voor een spannend boek. Maar ergens onderweg bracht men hem (of kwam hij) op het idee om erop te promoveren (hetgeen inmiddels ook is gebeurd). En dat betekende dat zijn liefdewerk een theoretisch fundament moest krijgen.

Er moest een vraagstelling komen. Dat werd: past het Nederlands fascisme binnen de definitie voor fascisme die historici hebben ontwikkeld? En dus moest er aan het boek een theoretische in- en uitleiding worden toegevoegd, en in de tekst moesten op gepaste momenten extra alinea’s worden toegevoegd over de vraag: maar was dit-en-dit clubje wel ‘echt’ fascistisch? Met name de inleiding is doorbijten voor de lezer. Huberts is nu eenmaal geen professioneel historicus, en ook geen groot stilist. Kortom, leuk voor de Groninger universiteit, deze promotie, maar Huberts levenswerk is er daarmee niet beter op geworden.

Wat is fascisme? Is het conservatief of progressief? Een onecht kind van het irrationele conservatisme, of van de Verlichting, het socialisme? Was Franco een fascist, of gewoon een oerconservatieve katholiek? En waarom waren ze in Italië niet, en in Duitsland wél antisemitisch? Het is volkomen duidelijk dat het uiterst lastig is een sluitende definitie te geven van fascisme. Daardoor (en door alle daaraan verbonden, zeer beladen vragen) is er de laatste decennia rond dit onderwerp een ware historische cottage industry ontstaan.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: IoSonoUnaFotoCamera (cc)

Proefdraaien voor een dictatuur

7 februari 2017 , 11:00 , door Bas Grutjes

OPINIE - Terwijl jij je laat afleiden met de moslimban, terwijl sommigen zelfs discussiëren of die wel racistisch is… nemen Trump en Bannon gewoon de volgende stap… Maar Bas Thijs alias ‘Grutjes’ heeft ook 10 stappen, tegen Trump!

Ik kwam een tof filmpje tegen. Nederlandse media vinden het idee wat erin wordt gepitched vast erg shockerend.

Áls je Trump zendtijd wilt geven, doe het dan niet live, zegt het filmpje, maar check eerst alles voor je het uitzendt. Zet er een team factcheckers bij die bij elke leugen op pauze drukken, en uitleggen wat er aan gelogen is.

Hartstikke mee eens.

Nog beter:

Doe het niet live, doe het ook niet met een factcheck.

Want een fascist vertelt niet wat volgens hem de waarheid is.

Een fascist vertelt wat eigenlijk waar zou moeten zijn om zijn plannen te rechtvaardigen. Plannen die hij al heeft gemaakt. Plannen die hij hoe dan ook gaat uitvoeren als hij de kans krijgt, of zijn verhaal nu gefactcheckt wordt of niet.

Het interesseert Trump geen ene hol of hij op een leugen wordt betrapt of niet. Wat hem en zijn kliek interesseert, zijn hun plannen, en de chaos die ze creëren om die plannen te bereiken.

Foto: Vrijheid, gelijkheid en broederschap. (bron: Thermidorimage)

Links en rechts, deel 6: Vrijheid, gelijkheid en gemeenschap

9 januari 2017 , 08:00 , door Michel

ACHTERGROND - Als iedereen het altijd met elkaar eens zou zijn was politiek overbodig. Alleen in een totalitaire staat is er eenheid. Meningsverschillen over wat waar of onwaar is en wat goed of fout is, zijn onvermijdelijk in de politiek. Verdeeldheid is daarom altijd onderdeel van elke goed functionerende democratie. Maar meningsverschillen die ontstaan omdat we elkaars taal niet begrijpen, zijn onnodig polariserend. Daarom is het belangrijk de betekenis van de woorden die we gebruiken goed duidelijk is.

Ik bespreek vandaag drie begrippen die centraal staan in de strijd tussen links en rechts: vrijheid, gelijkheid en gemeenschap. Inderdaad: dit zijn de begrippen die we ook kennen van de Franse Revolutie: liberté, égalité et fraternité. Ik zal laten zien dat deze begrippen voor links en rechts een andere betekenis hebben.

Het links-rechts-argument

Het politieke argument van rechts tegen links gaat in grote lijnen als volgt:

Links wil meer gelijkheid. Volgens rechts, dat denkt een realistisch beeld te hebben van de menselijke natuur, is dat onmogelijk. [Het] gelijkheidsidee botst voortdurend met de realiteit’. Mensen zijn altijd uit op eigen voordeel en bovendien is ‘de ene mens … nu eenmaal slimmer dan de andere’. Omdat links, Gutmensch die zij nu eenmaal is, een onstuitbare drang heeft de wereld te ‘verbeteren’ kan zij alleen ‘alle mensen gelijk […] maken onder dwang [door] repressie en nivellering. Als links de kans krijgt gebruikt zij daarvoor de macht van de staat. Waar dit toe leidt is bekend: Stalin, Mao, Pol Pot en Kim Jong-un. Daarom moet de (macht van de) staat ingeperkt worden.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.