Zuid-Amerika: favelas, Falklands, Mexicaanse journalistiek in het nauw

Deze week vanuit Zuid-Amerika: Rio's favelas zien voor- en nadelen van wereldbeker, een nieuwe aflevering in de Falkland/Malvinas-soap, en Mexicaanse journalistiek blijft link - voor Mexicaanse journalisten. In de aanloop naar het WK voetbal in Brazilië volgend jaar worden delen van het land stevig onder handen genomen: het opruimen van de befaamde favelas in Rio de Janeiro is een belangrijk, en politiek gevoelig, voorbeeld van die operatie.

Door: Foto: Flickr.com/be-extreme
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Weer bonje om de Falklands

, door

Bijna dertig jaar na de Falklandoorlog ruziėn Argentiniė en het Verenigd Koninkrijk opnieuw openlijk over de eilanden. Buenos Aires wil ‘zijn Malvinas’ weer terug, Londen peinst er niet over. Op de achtergrond schuilen olie en verkiezingen.

Volop patriottische taal in Argentiniė. Vorige week stelde congreslid Liliana Fadul voor om herdenkingsmunten uit te brengen ter nagedachtenis aan de omgekomen militairen in de Falklandoorlog van 1982. En tijdens de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties in New York van drie weken geleden haalde president Cristina Fernandez de Kirchner plotseling uit naar de Britse regering om de eilanden.

Fernandez eist dat de onderhandelingen over de status van de Islas Malvinas, zoals de eilanden in Argentiniė worden genoemd, op straffe van het onderbreken van de luchtbrug tussen de Falklands en Chili. Die vliegroute is onderdeel van de Voorlopige Overeenkomst uit 1999. Destijds schortte Chili, woedend om de arrestatie van ex-dictator Augusto Pinochet in Londen het jaar daarvoor, alle vliegverkeer naar de eilanden op.

Na een half jaar onderhandelen werd het vliegverkeer hervat, onder voorwaarde dat de Britten een VN-resolutie uit 1988 zouden respecteren, die oproept tot verdere onderhandelingen. Dat is niet gebeurd. ,,We zullen nog een tijdje wachten”, dreigde Fernįndez in New York, ,,maar als er niets gebeurt zien we ons gedwongen de Voorlopige Overeenkomst te herzien.”

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Malvinas son Argentinas!

, door
Monument voor de Falkland oorlog in Ushuaia, Argentinië (Foto: Flickr/Martha de Jong-Lantink)

Vele strijdkreten tijdens de vorige week gehouden top van Zuid-Amerikaanse landen in de Argentijnse stad Bariloche: laat iedereen weten dat de Britse bezetting van de Falkland/Malvinas eilanden illegaal is. Ook Michelle Bachelet, de presidente van Chili, schaarde zich achter de Argentijnse claim op de eilanden. Tijdens de Falkland-oorlog leverde Chili belangrijke steun aan de Britten, maar toen zat dictator Augusto Pinochet nog aan het stuur.

Toen iedereen de Argentijnen een symbolisch hart onder de riem gestoken had, kon de Colombiaanse president Alvaro Uribe natuurlijk niet achterblijven, dus perste ook hij er een ‘Malvinas son Argentinas’ (‘De Falklands zijn van Argentinië’) uit. Maar helemaal van harte zal het niet gegaan zijn, want alle ophef over de Falklands was gericht tegen zijn voornemen om de Amerikanen toegang te geven tot militaire bases in Colombia. Dat vinden de buurlanden geen prettige gedachte. Voor je het weet denken de yankees weer dat ze hun gang kunnen gaan op Zuid-Amerikaans grondgebied.

Geheel voorspelbaar trok de Venezolaanse president Hugo Chávez het hardst van leer. Volgens hem zijn de bases de opmaat voor Amerikaanse imperialistische ambities in Latijns-Amerika. Omgekeerd verdenkt Uribe Chávez ervan dat hij de rebellen van de FARC bewapent. Ook niet geheel verrassend is dat de Braziliaanse president Lula het op zich heeft genomen om eens met de Amerikanen te gaan praten wat ze nou eigenlijk van plan zijn. Lula heeft overigens een Amerikaans verzoek om in Brazilië een basis te mogen vestigen, beleefd van de hand gewezen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Olievisionair Falklands overleden

, door

phippsOp 10 januari jl. is in Londen de geoloog Colin Phipps (74) overleden. Phipps die zich in 1955 op de Falkland eilanden tijdelijk vestigde is decennialang de drijvende kracht geweest achter de olieindustrie rondom deze Britse eilanden op 51° zuiderbreedte (MalvernGazette). Hij is er altijd van overtuigd geweest dat er het North Falkland Basin exploratieve aardolie bevatte (Sartma). Eind jaren zeventig zat hij in een parlementaire delegatie naar de Falklands die de toenmalige premier Callaghan moest rapporten over de mogelijkheden van diepzee olieboringen (Mercopress). Zijn in 1977 gepubliceerde paper “What Future for the Falklands?” werd een must-have tijdens en vlak na de Falkland oorlog in 1982. Eind jaren negentig was Phipps een van de oprichters van Desire Petroleum die startte met de exploratie van het North Falkland Basin.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.