Klimaatverandering: een extreem rechts verdienmodel

In de Verenigde Staten groeit het aantal rechtszaken waarin staten, gewesten of steden schadevergoeding eisen van fossiele energiebedrijven voor schade ten gevolge van klimaatverandering. Volgens de Climate Change Litigation Database van het Sabin Center for Climate Change Law aan Columbia University gaat het om 41 zaken. De meeste rechtszaken spelen zich af op staatsniveau, tot ongenoegen van de olie- en gasbedrijven. Die zouden liever zien dat de federale rechter zich erover buigt en zo uiteindelijk het Amerikaans Hooggerechtshof, dat sinds Trump in meerderheid in conservatieve handen is. De aandacht ging de afgelopen jaren vooral naar de cultuurstrijd, zoals de uitspraak in Dobbs v. Jackson Women's Health Organization die staten weer de mogelijkheid heeft gegeven om abortus strafbaar te stellen. Wat telkens onderbelicht blijft is dat dezelfde personen die de cultuurstrijd aanjakkeren, ook forse belangen hebben in fossiele energiebedrijven. Dat was al bij de gebroeders Koch, die de Tea Party mede oprichtten en financierden, en het is ook nu het geval bij Leonard Leo, de architect van de conservatieve overname van het Hooggerechtshof. Hij heeft banden met Chevron, een van de aangeklaagde oliebedrijven, en (niet verrassend) met het netwerk van denktanks dat de gebroeders Koch hebben opgebouwd. Inmiddels duikt zijn naam ook op in de lobby om de rechtszaak van Honolulu tegen o.a. Exxon en Chevron over misleiding van het publiek van de staatsrechtbank naar de federale rechtbank te verplaatsen, omdat regulering van CO2-emissies een federale aangelegenheid is. De aanklagers in deze rechtszaak vragen echter niet om regulering van de CO2-uitstoot van olie- en gasbedrijven, maar om financiële compensatie voor decennialange misleiding van het publiek over de impact van het gebruik van fossiele brandstoffen op het klimaat. De belangen voor fossiele energiebedrijven zijn groot. Reden om een openlijke mediacampagne gericht op verplaatsing naar de federale rechtbank te starten. Als het Hooggerechtshof daarin meegaat zijn 41 rechtszaken voorlopig van de tafel en terug bij af. Inmiddels is duidelijk dat het Hooggerechtshof het verzoek van ExxonMobil, Chevron en Suneco niet zonder meer volgt. Het Hooggerechtshof heeft de procureur-generaal uitgenodigd om de standpunten van de Verenigde Staten kenbaar te maken. Het voorbeeld laat wel zien hoe de elite haar financiële belangen beschermt over de rug van gewone mensen. Gewone mensen die denken de cultuurstrijd tegen 'woke', links, progressief, de elite, of hoe je het maar wil noemen te steunen. In werkelijkheid beschermen ze het fossiele verdienmodel van de werkelijke elite. Een elite die leeft van klimaatverandering.

Door: Foto: Victoria Pickering (cc)
Foto: copyright ok. Gecheckt 03-03-2022

Opmerkelijke klimaatzaken

, door

De Amerikaanse Climate Change Litigation database telt inmiddels 1224 Amerikaanse klimaatzaken en 368 niet Amerikaanse klimaatzaken. Waarbij een klimaatzaak breder gaat dan enkel rechtszaken, het kan ook gaan om dagvaardingen of dreigingen met een rechtszaak. De database is een initiatief van het Sabin Center for Climate Change Law van de Columbia Law School en Arnold & Porter. De afgelopen weken zijn er een aantal ontwikkelingen die de komende jaren grote gevolgen kunnen hebben.

Uitspraak in Ierse klimaatzaak: klimaatbeleid te vaag

De Ierse milieuorganisatie Friends of the Irish Environment (FIE) had een zaak aangespannen tegen de Ierse overheid. FIE stelde dat de Ierse overheid niet voldoet aan verplichtingen uit de Climate Action and Low Carbon Development Act, een wet uit 2015 die zegt dat de overheid plannen moet maken om de transitie naar een klimaatneutrale economie in 2050 te realiseren. Een panel van zeven Ierse opperrechters gaf de milieuorganisatie unaniem gelijk.

Zij bevestigden afgelopen vrijdag dat uit de huidige plannen niet valt af te leiden dat Ierland op weg is om zijn doelen te behalen. De rechter heeft de overheid daarom opgedragen op om een nieuw, gedetailleerd plan te maken. Daarbij moet een redelijk geïnformeerd persoon kunnen beoordelen of het plan realistisch is en of ze het eens zijn met de in het plan gemaakte beleidskeuzes. Het plan moet ook de volle periode tot 2050 beslaan, de latere jaren mogen wel minder gedetailleerd zijn dan de periode tot 2030. De Ierse Hoge Raad is in haar uitspraak niet ingegaan op grondwettelijke of mensenrechten zaken, aangezien de zaak niet door een individu was aangespannen. Dit kan in toekomstige rechtszaken nog wel een rol gaan spelen.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Waan van de dag

Gaswinning Groningen stopt in 2022

, door

Het kabinet wil dat er veel eerder een eind komt aan de gaswinning in Groningen dan eerder was gepland. Minister Wiebes gaat nu uit van medio 2022. Eerder was nog sprake van 2030. Wiebes zegt verder dat de gaswinning volgend jaar al onder het ‘veilige niveau’ van 12 miljard kubieke meter komt, namelijk 11,8 miljard, in plaats van de eerder gedachte 15,9 miljard. In het geval van een strenge winter kan het nodig zijn dat ook na 2022 nog gas kan worden gewonnen en daarom wordt het gasveld pas op een later moment helemaal afgesloten.

Foto: Peg Hunter (cc)

Klimaatzaak kinderen vs. VS afgewezen

, door

De uitspraak van de Nederlandse Hoge Raad in de klimaatzaak die Urgenda tegen de Nederlandse overheid had aangespannen leverde wereldwijd publiciteit op. Sinds 2015 loopt er een soortgelijke zaak in de VS. Een groep van 21 kinderen was van mening dat het beleid dat voormalig president Obama voerde om de nationale fossiele energiewinning te verhogen hun recht op een veilig klimaat op het spel zette. De kinderen klaagden de federale overheid aan.

Obama en President Trump hebben de afgelopen jaren hun best gedaan het niet tot een inhoudelijke behandeling van de zaak te laten komen. In een uitspraak van het Ninth Circuit Court of Appeals wordt de zaak door de rechters afgewezen.

De rechters waren het er alle drie over eens dat klimaatverandering een urgent, bedreigend probleem is, maar oordeelden dat de eisers, die tussen de 8 en 19 jaar oud waren toen de zaak werd aangespannen, geen grond voor de aanklacht hadden. Het zetten van klimaatdoelstellingen is volgens de rechters aan de wetgevende macht. In het vonnis stellen de rechters:

The panel reluctantly concluded that the plaintiffs’ case must be made to the political branches or to the electorate at large.

 

Foto: Logo Collector copyright ok. Gecheckt 12-02-2022

ExxonMobil voert druk op in klimaatzaak

, door

NIEUWS - De aanklager van New York heeft ExxonMobil in 2018 gedaagd voor het foutief informeren van investeerders en beleggers over de risico’s van klimaatverandering. Een zaak die niet draait om de vraag of het bedrijf ExxonMobil een klimaatcrimineel is, maar om de vraag of ExxonMobil investeerders en aandeelhouders bedrogen heeft over de klimaatrisico’s die het bedrijf veroorzaakt en loopt. De rechtszaak begint op 23 oktober 2019 en heeft, ironisch genoeg, sterke overeenkomsten met de rechtszaken tegen de tabaksindustrie uit de jaren 90 van de vorige eeuw. In de basis komt de rechtszaak er op neer dat ExxonMobil beter dan wie ook wist wat de risico’s van klimaatverandering waren en welke financiële risico’s hieruit konden voortkomen voor het bedrijf.

De website InsideClimateNews beschrijft de aanklacht van de openbaar aanklager als volgt:

Exxon engaged in “a longstanding fraudulent scheme” to deceive investors by providing false and misleading assurances that it was effectively managing the economic risks posed by increasingly stringent policies and regulations it anticipated being adopted to address climate change, the lawsuit states. “Instead of managing those risks in the manner it represented to investors, Exxon employed internal practices that were inconsistent with its representations, were undisclosed to investors, and exposed the company to greater risk from climate change regulation than investors were led to believe,” the lawsuit said.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Waan van de dag

Mijnbouwschade Groningen: de smoezengenerator

, door

NIEUWS - Sargasso schreef al eerder over de aardbevingen in Gronigen, de ellenlange procedures waar bewoners met mijnbouwschade mee geconfronteerd worden en wat dat doet psychisch doet met mensen. Inmiddels is Kor Dwarshuis een smoezengenerator gestart met echt gegeven alternatieve oorzaken voor de geconstateerde schade. Hieronder mijn favoriete smoes. Weten hoe hij verder gaat? Bezoek de smoezengenerator en lees en luister ze af tot je hem tegenkomt.

“U hebt dochters.”

“Vraag van CVW ‘expert’ tijdens schade-opname in onze woning ‘heeft u kinderen?’ Antwoord: ‘ja 2 dochters, maar die zijn het huis al uit’. CVW expert: ‘dan weet ik de oorzaak van uw scheurvorming ook al’. ‘Oh?’ CVW expert: ‘het ligt aan het veranderende douche patroon in uw huis. Meiden douchen altijd langer, daardoor veel vocht in huis. Nu ze de deur uit zijn, is de vochthuishouding in uw woning veranderd en dat veroorzaakt scheuren’.

Mijn vrouw: ‘maar dat is toch vreemd?’ Antwoord: ‘nee hoor’. Mijn vrouw: ‘ik vind het wel vreemd…

Foto: Groninger Gasveld, gaswinningslocatie Wildervank (bron)

Hoge Raad: ook staat indirect aansprakelijk voor mijnbouwschade Groningen

, door

ANALYSE - De Nederlandse staat is (indirect) aansprakelijk voor schade die ontstaat door gaswinning in Groningen. Dat stelt de Hoge Raad in antwoorden op prejudiciële vragen die daarover door een lagere rechtbank waren gesteld. Ook blijkt uit het nader rapport van het tijdelijk wetsvoorstel Groningen dat de Raad van State de poging van het rijk. Shell en Exxonmobil om de civielrechtelijke route af te sluiten voor gedupeerden heeft getorpedeerd, omdat dat in strijd is met artikel 112 van de Grondwet.

Tijdelijk wetsvoorstel Groningen

In het wetsvoorstel Minimaliseren gaswinning Groningen gaf het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat aan dat gewerkt werd aan een oplossing voor gedupeerden van mijnbouwschade, waarbij de afhandeling onder publiekrecht gebracht zou worden. Dit voornemen werd ook vastgelegd in het Akkoord op Hoofdlijnen dat de staat en NAM (Shell en Exxonmobil) sloten over compensatie voor het dichtdraaien van de Groningse gaskraan in 2030. Het Tijdelijk wetsvoorstel Groningen, kamerstuk 35250, had dit moeten regelen. In 2018 kregen de juristen Hammerstein, Teuben en Franssen de opdracht om in het Technisch advies Wet Instituut Mijnbouwschade aan te geven of:

de wijze waarop de afhandeling van schade door de overheid en de (financiële) aansprakelijkheid van de exploitant in dit wetsvoorstel is vormgegeven een effectieve invulling is van de, mede in het akkoord op hoofdlijnen verwoorde, uitgangspunten dat:

– het Instituut exclusief bevoegd is om aanvragen om vergoeding van schade af te handelen;

– gedupeerden niet meer bij NAM maar bij het Instituut aanspraak kunnen maken op vergoeding, enOok voor de kleine velden zijn er zeer waarschijnlijk afspraken met NAM, Vermillion en andere

– NAM niet meer zelf aansprakelijk zal zijn jegens gedupeerden, maar wel de financiële gevolgen van afhandeling van schade door de overheid blijft dragen.

Foto: Groninger Gasveld, gaswinningslocatie Wildervank (bron)

Dagblad van het Noorden: Ik wacht (aflevering 1-7)

, door

ACHTERGROND - In het gaswinningsgebied in Groningen leven nog altijd vele Groningers in onzekerheid. Een jaar na de aardbeving in Zeerijp wachten nog altijd vele Groningers op een oplossing voor de schade aan hun huis.  In de serie Ik wacht portretteert het Dagblad van het Noorden die Groningers. Elke dag eentje. Ze vertellen over het gesteggel met de instanties, over hun angsten, over hun teleurstellingen. Vanaf vandaag op Sargasso met regelmaat links naar en quotes uit deze verhalen. Maximaal zeven per keer.

Ik Wacht (1): Dominee Huisman

Aflevering 1 van de serie ging over Dominee Tjalling Huisman uit Zeerijp. De schade aan de pastorie, die dateert van 1861, valt volgens de Dominee mee. Er zitten wat scheuren in het houtwerk. Maar anders dan de meeste andere panden in Zeerijp is zijn huis nog steeds niet geïnspecteerd, ‘waarschijnlijk omdat het een monument is’.

De schade aan de kerk is volgens mij erger. In de toren zat al een scheur, maar die is groter geworden. Bij zo’n kerkgebouw uit veertiende eeuw is dat doodzonde.

Huisman heeft na een jaar wachten weinig vertrouwen meer in Wiebes. In de uitzending van Zomergasten beweerde Wiebes dat hij het voor Groningen zou regelen. Maar het gemeentebestuur en de Nationaal Coördinator Groningen (NCG) zitten volgens hem met de handen in het haar.

Ik wacht (2): mevrouw Bastiaans uit Zeerijp

Nienke Bastiaans wacht sinds mei 2018. Ze heeft het gevoel alsof ze in een foute film is beland. Als ze door haar dorp loopt ziet ze de enorme scheur in de kerk. Het verlaten huis omgeven door bouwhekken. Gesloopte panden. De wapperende linten rond de speeltuin die is afgebroken om plaats te maken voor de bouw van de aardbevingsbestendige school – wat weer is vertraagd door asbest in de grond. In december was Bastiaans bij de ‘beroemde’ bijeenkomst over de aardbevingsproblematiek van de gemeente Loppersum in Zeerijp.

Niets was meer duidelijk. Niemand kreeg antwoord. De chaos was compleet. Toch bleef iedereen heel redelijk. Deze regio blijft zo lang aardig. En dan loop je naar buiten en zie je van die beveiligingsmannen staan. Dat voelt zo beroerd.

Ik wacht (3): Itamar Kool uit Westerwijtwerd

Itamar Kool wacht sinds 2016. Al begon het al in 2012, toen hij dacht dat er een vrachtwagen tegen zijn huis reed en het een aardbeving bij Huizinge bleek te zijn. Zelf behoort hij inmiddels tot de Groningers die opgelucht kunnen ademhalen: het huis in Westerwijtwerd dat hij samen met zijn partner bewoont, wordt gesloopt en herbouwd. Tenminste. Als alles doorgaat. Want nog is het wachten niet voorbij:

We weten nog steeds niet hoeveel het ons gaat kosten en of we dat wel kunnen bijbetalen. Wat niet vaststaat, staat niet vast. ‘

Waan van de dag

Geheime stukken gaswinning in Groningen gepubliceerd

, door

NIEUWS - Tweede Kamerleden vragen de minister er al jaren om, journalisten en burgers zijn er al tijden naarstig naar op zoek: de geheime overeenkomst tussen de staat en de voorlopers van Shell, Exxon en NAM over de gaswinning in Groningen. Het Dagblad van het Noorden heeft de stukken gisteravond gepubliceerd.

De stukken gaan onder meer over de kosten en de opbrengsten van de gaswinning, over aandeelhouders, over de export en over ontbindende voorwaarden. De overeenkomst duurt tot het gasveld is uitgeput en niet kan worden opgezegd, ook niet door de overheid en ook niet als er sprake is van wanprestaties door de NAM. Uit de stukken blijkt ook dat de rol van de staat een stuk groter is dan tot nu toe gedacht. Voer dus voor juristen en voor de hoorzitting in de Tweede Kamer later vandaag.

Foto: copyright ok. Gecheckt 28-09-2022

De dubbele klimaatpet van olie- en gasbedrijven

, door

NIEUWS - Aan de ene kant investeren Europese olie- en gasbedrijven de laatste tijd steeds meer in duurzame energie en in overnames van clean tech bedrijven. Aan de andere kant spenderen ze veel geld om te lobbyen tegen klimaatbeleid. Een nieuw onderzoeksrapport van de Britse denk tank Influence Map schat dat de vijf grootste private olie- en gasbedrijven sinds de ondertekening van het klimaatakkoord van Parijs 1 miljard dollar hebben gespendeerd om klimaatbeleid te blokkeren.

Lobby tegen klimaatbeleid

InfluenceMap onderzocht de uitgaven van Shell, BP, Chevron, Total en ExxonMobil. Volgens Influence Map geven de bedrijven samen jaarlijks zo’n $200 miljoen uit om klimaatbeleid te vertragen of om energie- en klimaatbeleid bij te sturen. De uitgaven worden vooral in de VS gedaan. Tegelijkertijd geven de bedrijven zo’n $195 miljoen dollar uit aan reclamecampagnes om de suggestie te wekken dat ze een ambitieus klimaatbeleid voorstaan.

Als voorbeeld noemt InfluenceMap de biobrandstof van algen campagne van Exxon. Volgens de advertentie campagne van Exxonmobil zijn algen een van de ‘grootste beloften voor de volgende generatie biobrandstoffen’ met significante klimaatvoordelen. Het doel van Exxon om 10.000 vaten bio-brandstof van algen per dag te maken behelst echter slechts 0,2% van de raffinagecapaciteit van het oliebedrijf.  Tegelijkertijd heeft het bedrijf aangekondigd fors te gaan investeren in olie- en gaswinning, zowel in de schaliegaswinning en in de Canadese teerzanden. Ook kwam het bedrijf niet opdagen op een hoorzitting van het Europees Parlement over het verspreiden van nepnieuws over klimaatverandering. In een brief, die in handen is van AFP, geeft ExxonMobil aan bang te zijn dat uitspraken op de hoorzitting gebruikt kunnen worden in Amerikaanse klimaatzaken tegen het bedrijf over het verspreiden van onjuiste informatie over klimaatwetenschap en over de risico’s die klimaatverandering voor het bedrijf oplevert. De Europese groenen hebben als reactie op het niet op komen dagen een motie ingediend om lobbyisten van ExxonMobil de toegang tot het Europees Parlement te ontzeggen, daarmee zou het bedrijf na Monsanto het tweede bedrijf worden dat dit privilege verliest.

Volgende