Oost-Europa loopt leeg

Niet de immigratie maar de emigratie is een groot probleem voor landen in Centraal en Oost-Europa. En dat is het ook voor de EU als geheel. De Friedrich Ebert Stichting, een Duits onderzoeksinstituut ondervroeg jongeren in de Balkanlanden naar hun mening over het lidmaatschap van de Europese Unie. Ze zijn overal in meerderheid vóór. In Servië het minst (56%). Maar driekwart van de jonge Serviërs zeggen ook dat ze van plan zijn hun land te verlaten om elders in Europa een beter bestaan te zoeken. De redenen zijn de economie van hun land en het gebrek aan vertrouwen in de politiek. Andere voormalige communistische landen laten een zelfde beeld zien. Als gevolg van de leegloop zien we krimpende bevolkingscijfers. In de Visegrádlanden (Polen, Hongarije, Slowakije en Tsjechië) wordt op termijn een tekort aan arbeidskrachten voorspeld met een sterk verouderende bevolking, vooral op het platteland. Die leegloop is niet nieuw. Een van de oorzaken is volgens Leo Wissen, directeur van het NIDI een breuk in de natuurlijke bevolkingsgroei door de schok die de overgang naar de markteconomie eind vorige eeuw teweeg bracht. Het geboortecijfer daalde (terwijl het al laag was) en het sterftecijfer steeg, vooral onder mannen die werk en toekomstperspectief zagen verdwijnen door de ontmanteling van de oude economie. Economische opleving heeft ook na jaren nog niet geleid tot een grotere bevolkingsgroei.

Oekraïense pluimvee-gigant tart Europese boeren

Miljardair Yuriy Kosyuk heeft een lening aangevraagd bij de Europese Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling.

Kosyuk’s bedrijf MHP is al de gebeten hond bij collega-kippenboeren omdat hij via een gat in het befaamde associatieverdrag tussen de EU en Oekraïene zijn kippenborsten tegen lage prijzen dumpt op de Europese markt. Nu heeft hij een lening van 100 miljoen euro aangevraagd bij de EBRD, een bank die door Europese landen is opgericht om voormalige communistische landen de overgang te laten maken naar een markteconomie.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Daniel Arauz (cc)

Klokkenluider moet eerst langs de baas

NIEUWS - EU-lidstaten dreigen een belangrijke drempel op te werpen bij de bestrijding van fraude en corruptie.

Zonder klokkenluiders zouden we niets weten over lucratieve belastingdeals met Luxemburg (LuxLeaks), het misbruik van belastingparadijzen, Dieselgate en vele andere voorbeelden van gesjoemel, corruptie, fraude en misdaden in het bedrijfsleven en bij de overheid. De bescherming van klokkenluiders heeft een groot publiek belang. Zonder garanties dat klokkenluiders zelf geen nadelige gevolgen van hun rapportage ondervinden hebben bedrijven vrij spel. Veel pogingen van werknemers om onrecht te openbaren eindigen in persoonlijke drama’s. En pogingen van wetgevers om hen meer bescherming te bieden oogsten slechts een bescheiden succes.

Een Europese richtlijn voor de bescherming van klokkenluiders is nu in het laatste stadium van de besluitvorming. Deze week is het niet gelukt de besluitvorming af te ronden omdat met name Frankrijk en Duitsland aandringen op een sterk verzwakt compromis. Beide landen willen dat de klokkenluider verplicht wordt wetsovertredingen altijd eerst binnen het bedrijf aan te kaarten. Het Europees Parlement verzet zich tegen deze verplichting. Het Parlement heeft het oorspronkelijke voorstel van de Commissie in november aanzienlijk aangescherpt door de drempels voor klokkenluiders om naar buiten te treden te verlagen. Dat gebeurde met steun van de sociaaldemocratische fractie in het EP. Pikant is dat de Duitse sociaaldemocratische minister van Justitie Katarina Barley, die voor de SPD de lijst aanvoert bij de Europese verkiezingen, een van de belangrijkste dwarsliggers is voor een effectieve bescherming van de klokkenluiders in de nieuwe regeling.

Foto: copyright ok. Gecheckt 15-11-2022

De EU als motor voor het bedrijfsleven

ACHTERGROND, NIEUWS - De Europese Unie zal de komende maanden in de aanloop naar de verkiezingen voor het Europees parlement weer overladen worden met de kritiek. Maar het bedrijfsleven mag niet mopperen, zo valt te lezen in een rapport van Corporate Europe. In het Tweede Kamer debat over de Staat van de Unie was er vooral kritiek op andere landen. En (opnieuw) op het taalgebruik van de minister van Buitenlandse Zaken  Stef Blok.

Donald Tusk ziet de brexiteers het liefst in de hel branden. Jean-Claude Juncker vindt, in een reactie hierop, zijn baan als voorzitter van de Europese Commissie op zich al een hel. De actuele stemming van de Europese politieke leiders duidt er niet op dat de Europese Unie zich momenteel in een succesvolle fase van haar bestaan bevindt.

Politico-nieuwsduider Florian Ender sprak deze week in zijn dagelijkse nieuwsoverzicht van een Black Monday. De vierde februarti 2019, voorspelde hij, zal straks in de geschiedenisboekjes te vinden zijn als de dag waarop het streven van de EU om een rol te spelen in de wereldpolitiek een fatale slag te verduren kreeg. Hij noemde drie voorbeelden van mislukkingen van de buitenlandse politiek van de EU vanwege onenigheid tussen de lidstaten die begin deze week naar buiten kwamen. Hongarije blokkeerde een gezamenlijk standpunt van de EU en Arabische landen inzake migratie (the elephant in the room). Ondanks een duidelijke uitspraak van het Europees parlement over Venezuela slaagden regeringsvertegenwoordigers van de lidstaten er niet in met één gezamenlijk standpunt te komen inzake de erkenning van de Guaidó als interim-president. Hier liggen Italië en Griekenland dwars. Tenslotte bleef het van de kant van de EU opvallend stil toen eerst de VS en daarna Rusland het INF verdrag inzake kernraketten voor de middellange afstand opzegden. Deze verontrustende stappen van de grootmachten raken op de eerste plaats de veiligheid van Europa. Maar de lidstaten konden het ook op dit punt niet eens worden over een adequate reactie.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Nederland doet het helemaal niet zo goed in Brussel

Twee kopjes koffie per week. Meer zijn wij, Nederlanders niet kwijt aan de Europese Unie. Geloof die Haagse politici niet, wanneer ze de komende weken en maanden u vertellen dat ons land teveel betaalt aan de Europese Unie. We zitten voor een dubbeltje op de eerste rang.

De samenvatting van Cas Mudde:

Foto: Opgelet, onderstaande tekst kan sporen van ironie bevatten

KRAS | Emoji

Binnenkort komt er een emoji voor otter, voor oranje hesje, voor robotarm, voor vrouw in een elektrisch aangedreven rolstoel en zo nog het een en ander. Dit is belangrijk nieuws voor iedereen die niet in staat is op normale wijze nuance aan te brengen in tekst. Maar het is ook de zoveelste aanslag op de democratie door een ongekozen supranationale instelling, namelijk het Unicode Consortium, dat sluipenderwijs ons communicatiesprectrum aan het monopoliseren is.

De komende maanden gaat u dood gegooid worden met lof en kritiek op de Europese Unie, vanwege de verstikkende regels die zij uit haar Brusselse bunkers over onschuldige burgers zou uitrollen. Dit in het kader van verkiezingen voor het Europese Parlement. Ik denk wel eens: als de EU haar regelgeving zou uitbesteden aan het bedrijfsleven, zou ‘het volk’ geen sjoege geven, net zoals ze de uitrol van emoji’s aanvaardt en de gebruiksvoorwaarden van Facebook negeert. We accepteren onze ketens sneller als we ze niet zien.

Foto: Tiocfaidh ár lá 1916 (cc)

Wie redt de vrede in Noord-Ierland?

ELDERS - Hoe zwaar weegt de vrede in Noord-Ierland voor de Britse regering?

“Het lidmaatschap van het Verenigd Koninkrijk was de lijm die het Goede Vrijdag akkoord in stand hield. De brexit dreigt het weer los te weken.” Dat schrijft Emmet Livingstone op Politico. De brexit zal er toe leiden dat inwoners van Noord-Ierland verschillende rechten krijgen met alle gevolgen van dien voor de onderlinge verhoudingen. Het Goede Vrijdag akkoord, dat een einde maakte aan jarenlang geweld tussen katholieken en protestanten, bepaalde dat Noord-Ieren konden kiezen voor een Brits paspoort, een Iers paspoort of beide. Met de uittreding van het VK uit de EU zullen aan deze paspoorten verschillende rechten zijn verbonden.

Noord-Ieren met een Brits paspoort vragen nu voor de zekerheid ook een Iers paspoort aan. Ongeveer 20% van de bevolking heeft alleen nog een Iers paspoort. De Brexit kan hen buitenlander in eigen land maken. Het is allemaal nog onzeker hoe het er voor verschillende groepen uit gaat zien. De regering werkt er aan, zegt een woordvoerder. Maar voorlopig lijkt May’s grootste zorg toch een -volgens iedereen onmogelijke- aanpassing van het akkoord met de rest van de EU dat haar regering, met de unionistische hardliners van de DUP, overeind kan houden en de eenheid in haar partij enigszins herstelt. In Noord-Ierland doemt het spook van de verdeeldheid weer op.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: John Jones (cc)

EU worstelt met copyrightwetgeving

OPINIE - Wetgeving ter bescherming van het auteursrecht op het internet, een al jaren slepende kwestie in de Europese Unie, heeft vorige week opnieuw vertraging opgelopen.

Het Roemeense voorzitterschap van de EU werd op 1 januari meteen in het diepe gegooid met de opdracht het auteursrechtendossier tot een goed einde te brengen. Wat de Oostenrijkse ambtenaren tijdens hun halfjaarlijkse periode niet lukte moeten de Roemenen nu klaarspelen, liefst voordat er een nieuw parlement en een nieuwe Commissie aantreden: overeenstemming tussen parlement en lidstaten over het voorstel van de Commissie voor een ‘Richtlijn voor de auteursrechten in de digitale interne markt’. De Richtlijn verplicht lidstaten binnen twee jaar hun wetgeving op dit gebied aan te passen. Het is een van de lastigste, en tegelijk ook meest ‘belobbyde’,  dossiers op de Europese agenda en het is de Roemenen dan ook niet kwalijk te nemen dat hun eerste confrontatie met de weerbarstige Europese besluitvormingspraktijk op een mislukking is uitgelopen. Vorige week bleek dat de lidstaten het onderling niet eens konden worden.  De geplande afsluitende sessie van de drie partijen, de Raad van ministers van de lidstaten, het Europese parlement en de Commissie, kon maandag dan ook niet doorgaan.

Wat staat er op het spel?

Foto: Frans de Wit (cc)

Een EU-leger gaat er niet komen

ELDERS - De Europese Unie is er om een oorlog te voorkomen niet om er een te voeren. Maar hoe lang kan men dat standpunt nog verdedigen?

De Oostenrijkse minister van Defensie Mario Kunasek (FPÖ) maakte deze week duidelijk dat er wat zijn land betreft geen sprake kan zijn van de vorming van een Europees leger met één commando en één uniform. Samenwerking op defensiegebied wijst hij niet af. Tijdens het Oosterijks voorzitterschap van de EU is daar het afgelopen halfjaar ook aan gewerkt met de overeenstemming over een fonds van 13 miljard. Maar met het idee van één gezamenlijk leger zoals dat door de Franse president Macron is geopperd kan Oostenrijk niet instemmen. Macron zei begin november: “We kunnen de Europeanen niet beschermen als we geen echt Europees leger oprichten. Ten aanzien van Rusland dat aan onze grenzen staat en toont dat het bedreigend kan zijn hebben we een Europa nodig dat zich alleen kan verdedigen, zonder steeds volledig afhankelijk van de Verenigde Staten te zijn.” De Duitse Bondskanselier Merkel wijst een Europees leger ook niet direct af.  “Nationalismus und Egoismus dürfen nie wieder eine Chance in Europa haben” zei zij in een rede voor het Europees Parlement met verwijzing naar een van de oorspronkelijke motieven voor de Europese samenwerking.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Allan LEONARD (cc)

Krijgshaftige taal Servische premier

ELDERS - De spanningen lopen weer op rond Kosovo.

‘Ik hoop dat we nooit ons leger zullen hoeven gebruiken, maar op dit moment is het een van de opties, omdat we geen nieuwe etnische zuivering [van Serven] kunnen tolereren,’ zei de Servische premier Ana Brnabic woensdag in Belgrado tegen de pers. Ze reageerde op het plan van Kosovo de vierduizend man sterke, licht bewapende Kosovo Security Force om te vormen tot het officiële leger van Kosovo. Het Kosovaarse parlement stemt volgende week vrijdag over het omstreden voorstel. De Servische media brachten het bericht tezamen met fakenieuws over wapenleveranties van de CIA bestemd voor Zuid-Mitrovica, het Albanese deel van de stad in het noorden van Kosovo waar veel Serven wonen. ‘Leugens’ volgens de Kosovaarse minister van Buitenlandse Zaken. ‘Ons leger gaat in NATO-verband vredesmissies dienen in Afghanistan en Irak’, voegde premier Ramush Haradinaj daar aan toe. NATO-secretaris-generaal Stoltenberg vindt dat het besluit over het leger op het verkeerde tijdstip komt.

In de oorlogszuchtige taal van de Serven weerklinkt volgens de EU-Observer de Russische propaganda tegen de groeiende westerse invloed op de Balkan. Moskou eist  dat de internationale troepenmacht KFOR die nog steeds onder NATO-leiding in Kosovo is gestationeerd ingrijpt en een nieuw Kosovaars leger ontmantelt. KFOR moet voorkomen dat Kosovo opnieuw aangevallen wordt door Servië, wat de uitspraken van Brnabic extra pikant maakt.

Vorige Volgende