IJsland over op de Canadese dollar?
, door
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
Foto:
copyright ok. Gecheckt 15-11-2022
Terug! – De nostalgiereflex van de PVV
, door
De PVV wil terug naar de gulden. De partij beweging rond Geert Wilders heeft een rapport laten opstellen waaruit blijkt dat dat veel geld oplevert. De kwaliteit van de rapporten van de PVV kennende klopt het waarschijnlijk grotendeels niet, hoewel inmiddels wel duidelijk is dat de euro ook geen onverdeeld genoegen is. Maar waar het vooral om gaat is de stelling die PVV als reactie op de europroblemen instinctief inneemt: we moeten TERUG! naar de gulden. De PVV wil altijd TERUG!
In het algemeen kan het denken bij de PVV als volgt worden samengevat:
- Er is NU een probleem (soms een echt probleem, soms ook een verzonnen probleem waar politiek gescoord mee kan worden, meestal een mengsel van die twee.)
- VROEGER was dat probleem er niet (of we wisten niet dat het er was.)
- ERGO: we moeten de situatie van vroeger herstellen, we moeten TERUG!
De PVV is eerder de Partij van de Retromania dan de Partij voor de Vrijheid. De gulden moet terug – “Wat waren we vroeger trots op de gulden. De gulden was de mooiste munt van Europa. De gulden was een sterke munt” – de immigranten moeten terug, de strenge schoolmeester moet terug, de asbak moet terug op de bar, de boeven moeten terug naar de gevangenis (misschien moet de galg ook wel terug op het dorpsplein), klimaatverandering moet terug. Oh nee, dat kan niet. Dan moeten we maar terug naar de tijd voordat we wisten dat er klimaatverandering was. Ignorance is bliss.
Foto:
Foto Flickr. copyright ok. Gecheckt 06-09-2022
Miracle on Lombard St: de gulden sprookjes van de PVV
, door
Een stevig rapport over een onderwerp dat heel erg leeft bij veel Nederlanders, vraagt om een grondige analyse. Timor El-Dardiry (@timorel), econoom, heeft het rapport over de invoering van de Gulden, zoals vandaag aangeboden door de PVV, van voor tot achter gelezen. Dit is zijn analyse.
Of je nu fervent Wildersfan bent of verklaard tegenstander, de grootse aankondigingen van de PVV lopen meestal uit op een teleurstelling. Dat gold al voor Fitna, het gold voor het onderzoek naar de kosten van immigratie, en het geldt helaas ook voor het zojuist verschenen Lombard St rapport over de kosten van de euro (de baten zijn niet onderzocht, maar dat kun je de auteurs niet aanrekenen: de PVV had er niet om gevraagd). Het rapport (volledige versie hier: .pdf) onderstreept nog maar eens dat de PVV graag in sprookjes gelooft. En dat is jammer, want er zijn ook na vandaag nog steeds geen goede studies naar wat de euro ons nu in economische zin heeft gekost en gebracht.
Allereerst een sterk punt uit het rapport. De fundamentele oorzaken van de eurocrisis worden helder en uitgebreid beschreven (hoofdstuk A). Ze zijn al lang en breed bekend, maar het kan nooit kwaad om nog eens op een rijtje te hebben waarom het ‘schuld en boeteverhaal’ niet klopt. In het kort komt het neer op sterk toegenomen onevenwichtigheden in de betalingsbalans, enorme financiële stromen van noordelijke eurolanden naar de probleemlanden en vervolgens uiteenspattende zeepbellen in de vastgoed- en bankensectoren en liquiditeitsproblemen voor overheden. Overheidstekorten komen in dat verhaal terecht nauwelijks voor. Dit is een typisch Britse visie op de eurocrisis waar veel voor valt te zeggen, ook al gaat het verhaal enigszins voorbij aan de grote structurele problemen in Griekenland, Italië, Spanje en Portugal (denk aan de arbeidsmarkt). Het is natuurlijk maar de vraag of die problemen ons zonder de euro niets meer zouden kosten, en of ze niet binnen de euro zijn op te lossen. Op dat laatste kom ik nog terug. Ironisch genoeg gaat het sterkste punt van het rapport lijnrecht in tegen het PVV-verhaal dat Grieken vooral luie donders zijn.
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
Het PVV-rapport dat de euro zal opblazen
, door
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Boodschappen, nieuws en feiten.
, door
Na de invoering van de euro, is meermalen geklaagd dat die munt het leven duurder maakte. Dat valt reuze mee, zegt de Telegraaf. De doorsnee boodschappen zijn tussen 2002 en nu slechts 2 procent duurder geworden. Dat mag nieuws heten, want eerder constateerde de Telegraaf heel andere feiten.
15 november 2011: Boodschappen ruim 15 procent duurder, kopt diezelfde Telegraaf. Drie jaar eerder, 18 augustus 2008, zijn volgens de Telegraaf, de boodschappen 10 procent duurder dan het jaar ervoor. Tussendoor, in augustus 2010, vond de Telegraaf de dagelijkse boodschappen nog steeds aan de dure kant, dit keer zonder cijfers te publiceren.
Als die percentages over de langere periode uiteindelijk op de twee procent komen, dan moet het in de overige jaren wel erg goedkoop zijn geweest.
We kijken even bij het CBS en inderdaad: ten opzichte van 2002 waren de gemiddelde prijzen voor voedingsmiddelen 1,9 procent gestegen. In de boodschappenkar van het CBS zit wel een heel ander pakket dan De Telegraaf heeft ingeslagen. Het CBS keek naar 13 gangbare voedingsartikelen, waaronder aardappelen, eieren, melk, maar ook koffie, thee en suiker. De Telegraaf deed er ook toiletpaper en andere zaken bij.
Het CBS heeft ook cijfers over voedingmiddelen alleen. In 2011 waren die ruim 8 procent duurder dan in 2002. Volgens De Telegraaf moet je toch echt een lading frisdrank en wasmiddelen in je boodschappenkar storten om op die 2 procent te komen. Mits die producten in de aanbieding zijn.
Gooien we de boodschappentas van het CBS vol met groente, fruit, brood en wasmiddelen, dan zie je dat die wasmiddelen in 2011 zo’n 18 procent goedkoper zijn dan in 2002. Het hele pakket is echter ruim 4 procent duurder geworden.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
De euro: een prisoner’s dilemma
, door
Laat ik het maar meteen aan het begin zeggen: opbreken van de euro is geen optie. Een muntunie opzetten is relatief eenvoudig maar een muntunie afbreken zal een grote crisis veroorzaken. Desondanks denken velen dat de problemen, die het gevolg zijn van de schuldencrisis het beste kunnen worden opgelost door de muntunie te wijzigen, zoals Frits Bolkestein en afgelopen weekend Paul Hockenos in de NRC beweren. Zij willen een “neuro” en een “zeuro”: één euro voor de sterke landen in het noorden en één voor de zwakken in het zuiden. Over Griekenland wordt niet meer gediscusieerd: dat land moet uit de euro. En dan zijn er natuurlijk de populisten die dromen van herinvoering van de gulden. Dit is ongefundeerd, contraproductief en zelfs gevaarlijk geklets.
De gevangenis
De euro heeft bewezen dat invoeren van een muntunie, mits goed voorbereid, soepel verloopt. Je kunt de tijd nemen om alles voor te bereiden. De valuta’s worden eerst aan elkaar gekoppeld en daarna breng je het nieuwe geld in omloop. De oude en de nieuwe munt kunnen in het begin naast elkaar gebruikt worden. Banken passen dan hun software aan en met wat goede planning komt op de dag van de omschakeling het nieuwe geld uit de giromaten.
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
Foto:
copyright ok. Gecheckt 10-02-2022
Terug naar de gulden?
, door
Al tien jaar lang willen al die mensen die moord en brand schreeuwden wegens de prijsstijgingen na de overgang op de euro, terug naar de gulden. Het is een schoolvoorbeeld van de naïeve sentimentaliteit die het politieke denken in Nederland overheerst. Het soort denken dat één stap zet en vervolgens niet doordenkt.
Sta mij toe een stap verder te denken. Wat was ook alweer het probleem met die euro? Was dat niet dat winkeliers wel heel erg naar zichzelf toe rekenden en alles ineens duurder werd? Dan lijkt het natuurlijk logisch om te denken dat het omgekeerde gebeurt als je dezelfde weg weer terug volgt. Alleen is dat niet zo.
Laat ik een eenvoudig voorbeeld geven. Afgelopen zomer reed ik op ons onvolprezen geitenpad, de Autostrada A3, langs een beginnende bermbrand en ik kan u vertellen: dat is best eng. Wat denkt u dat er gebeurde toen ik weer terug naar huis ging? Ging de brand als vanzelf weer uit? Werd de tijd teruggedraaid zoals in Superman? Eh… nee. In tegendeel. Ik moest nóg een keer langs de vlammen, die nu, aan de andere kant, hoog over de vangrail sloegen.
Dat gebeurt er dus als u weer op de gulden over moet. U moet opnieuw langs de vlammen en met dereguleringspartij VVD aan de macht, wordt de winkelier vast niets in de weg gelegd om hetzelfde geintje nog een keer te flikken. Maar dan beter. Het terugrekenen naar de gulden gaat u dus geld kosten en het excuus luidt natuurlijk dat de winkelier “enorm veel extra kosten” moet maken. Net als toen. Drie zwaar onderbetaalde vakkenvullers, een prijstang en een avondje tot een uur of elf. En daar gaat u nog jaren voor schokken.
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.