Optimisme als plicht

Bij haar afscheid noemde Femke Halsema de filosoof Popper. Hij had ooit “optimisme een plicht” genoemd. Halsema maakte geen opgewekte indruk, zodat het citaat een beetje leek op een uitwijkactie om haar teleurstelling mee te verbloemen. Maar de formulering bleef bij mij hangen. Na enig zoeken vond ik de tekst, in een speech van Popper uit 1992: “Before I finish, I should just like to clarify this phrase, “Optimism is a duty”. The future is open. It is not fixed in advance. So no one can predict it – except by chance. The possibilities lying within the future, both good and bad, are boundless. When I say, “Optimism is a duty”, this means not only that the future is open but that we all help to decide it through what we do. We are all jointly responsible for what is to come. So we all have a duty, instead of predicting something bad, to support the things that may lead to a better future”. (p.143/144) Ook in een interview in Der Spiegel liet Popper zich zo uit: “Optimism is a duty. One must focus on the things that need to be done and for which one is responsible.” (p.135) Wie wil kan hier nog steeds de anti-marxist in zien: de geschiedenis heeft geen zin en leidt nergens naar toe. Maar ook de Kantiaan: de zin van het bestaan ligt in de morele opdracht de wereld beter te maken voor onze nazaten.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Hekel aan oliemaatschappijen

Deel van de cover van Hofmeisters boek

De uitgever heeft het natuurlijk goed begrepen: het aantrekkelijke aan ‘Why we hate the oil companies‘ is de naam van de auteur, John Hofmeister, voormalig topman van de Amerikaanse tak van Shell. En om meteen maar een mogelijk misverstand te ontzenuwen: Hofmeister heeft geen hekel aan zijn oude baas. Hij begrijpt waarom mensen een hekel hebben aan oliemaatschappijen, maar betoogt dat een eenzijdig boze focus op niet altijd even handig opererende bedrijven de aandacht afleidt van het werkelijke probleem. Hoe gaan we als maatschappij de energievoorziening voor de toekomst zekerstellen?

De postindustriële samenleving zal namelijk niet minder energie verbruiken, maar méér. Er is ook geen gebrek aan potentiële energiebronnen. De vraag is welke mix het beste is voor mens, milieu en economie. Aan discussies over het broeikaseffect brandt Hofmeister zijn vingers niet. Dreigende klimaatverandering vindt hij namelijk niet relevant. Energie is een schaars goed en dus moeten we er zuinig mee omgaan. Het gasvormige afval moeten we op dezelfde manier verwerken als al het andere afval.

Nadat hij de opvattingen op de linker- en rechterflanken van de Amerikaanse politiek in de prullenbak gegooid heeft, begint hij aan een controversiëlere verhaallijn. Er bestaat geen vrije markt voor energie, omdat overheden het bedrijfsleven aan alle kanten insnoeren. Het OPEC kartel doet dat internationaal en politici in de Verenigde Staten doen ook maar wat.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Europese energie data in beeld

Gisteren was het Eurostat Hackday: een dag waarop data experts en designers (virtueel) samenkomen om interessante informatie te creëren met Eurostat data. Deze keer was energie het onderwerp. Hoeveel energie wordt er in Europa verbruikt? Wat is het aandeel van de industrie, huishoudens, transport, landbouw en services? Hoeveel van die energie wordt al duurzaam geproduceerd? Hieronder ziet u het aandeel hernieuwbare energie per land voor de periode 1997-2008. Oostenrijk en Portugal hebben ‘makkelijk praten’ met hun waterkracht uit de bergen. IJsland daar spuit het kokende water vanzelf uit de grond. Maar de flatline van Nederland is wel erg gênant. Klik en scroll voor alles wat u altijd al had willen weten over energie in Europa.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Stop fossiele elekticiteit binnen 20 jaar

Dit is een gastbijdrage van Remko Schuur die oproept tot het ondertekenen van een petitie. In deze petitie wordt gesteld dat we in Nederland binnen 20 jaar moeten stoppen met fossiele elektriciteit. Niet alleen vanwege een mogelijke klimaatverandering, maar ook om een toekomstige energiecrisis het hoofd te kunnen bieden.

Het vorige kabinet had ambitieuze doelstellingen voorgenomen voor CO2-reductie: 30 procent minder CO2-uitstoot in 2020 (ten opzichte van 1990) en 20 procent duurzame energie. Het nieuwe huidige kabinet heeft die doelstelling naar beneden bijgesteld naar 20% reductie in CO2-uitstoot en 14% duurzame energie. Echter, zonder daadkrachtige overheid zal het moeilijk zijn om zelfs die doelstelling te halen. Natuurlijk, we draaien tegenwoordig allemaal een spaarlampje in de fitting, we letten wat meer op of de stekkers ’s nachts uit het stopcontact liggen en we draaien de was op 30° in plaats van 60°. En het bedrijfsleven doet hier en daar ook zijn best om energie te besparen, maar zet dit nu echt zoden aan de dijk? Het blijven uiteindelijk kleine beetjes. Kan dat niet wat voortvarender? Even wat cijfers ter illustratie.

In 2009 is er in Nederland een onvoorstelbare 249 PJ (249 miljard MJ) netto aan elektriciteit geproduceerd. Om deze ontzagwekkende hoeveelheid energie te produceren is er in totaal voor 523 PJ aan fossiele brandstoffen verstookt, voornamelijk steenkool (226 PJ) en aardgas (297 PJ).

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Grote gasvondst Israël schudt geopolitieke verhoudingen op

“Veertig jaar liet Mozes ons door de woestijn dwalen om ons uiteindelijk naar de enige plek in het Midden-Oosten te leiden waar geen olie is”, aldus Golda Meir, voormalig minister-president van Israël. Dat Israël’s zeebodem schatten herbergt, kon ze toen nog niet weten. Dit is onlangs pas boven water gekomen. Israël: ‘Land van melk, honing en aardgas’ kopte de website van het Nederlandse ministerie van Economische Zaken boven een bericht in maart dit jaar. De ontdekking van het Tamar-gasveld van 238 miljard m3 was toen groot nieuws. Inmiddels is er een nog veel groter gasveld ontdekt: het Leviathan-gasveld van 453 miljard m3. Leviathan is een bijbels monster stammend uit de oertijd dat zijn oorsprong kent in de Griekse mythologie. De vondst van dit gasveld vernoemd naar een reusachtige zeeslang doet de discussie over de maritieme grenzen in de Middellandse Zee weer oplaaien en brengt Israël en Griekenland nader tot elkaar. Er wordt gesproken over aanleg van een gaspijpleiding van het Levathian gasveld naar het Griekse deel van Cyprus en dat is tegen het zere been van Turkije. Van het ooit innige strategische verbond tussen Israël en Turkije is na het doorzeven van de Freedom Flotilla toch al weinig meer over.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Quote du Jour | Tweede kerncentrale

“Hierbinnen ligt niet alleen radioactief afval, maar hangen ook kunstwerken. U heeft wat gemist. Echt, het is prachtig.” (PZC)

Minister Verhagen was duidelijk in zijn nopjes tijdens een bezoek aan de Covra opslagruimte voor laag- en middelactief radioactief afval in Vlissingen. Tijdens dit bezoek liet hij weten dat er in Nederland snel een tweede kerncentrale moet komen. Verhagen meent dat kernenergie Nederland minder afhankelijk maakt van het buitenland. Maar is dat wel zo?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Wishful thinking versus peakoil

Het Internationale Energie Agentschap heeft haar schattingen voor onze energiebehoeftes bekend gemaakt. Carlos schreef daar al over op deze site. Die behoeftes zijn geschat aan de hand van hoe wij ons in de afgelopen decennia gedragen hebben. Al sinds 1970 wordt telkens hetzelfde verhaal afgedraaid. We willen meer transport voor een groeiende economie, meer plastics, meer kunstmest. Kernenergie is eng, wind- en zonne-energie zijn voor klimaathippies.

Het wordt tijd dat “links” inziet dat het klimaat niet langer het grootste gevaar is. Het grootste probleem speelt zich af in een domein dat wordt gezien als de rechterkant van de politiek. De economie uit het slop trekken gebeurt namelijk met ronkende dieselmotoren, die ’s ochtends om 5 uur in groot bouwlicht grond verzetten. Deze economie loopt op olie.

Als je de beschikbaarheid van de olie naast de prognose van het IEA legt, zie je dat de toename van de oliebehoefte volstrekt fictief is. Je kunt wel meer willen, maar meer is er niet.

Het merendeel van de olie die in de grond zit, is in kaart gebracht tot en met de polen aan toe. De olie die er vanzelf uit spuit, is op. Nu is de olie aan de beurt die je niet zomaar kunt winnen: Teerzanden, Deep Water Horizon, poolijs.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Energie Agentschap plaatst piketpaaltjes voor 2035

De mondiale vraag naar energie zal in het jaar 2035 met 36% zijn gestegen, dat komt neer op een groei van 1,2% per jaar. Fossiele energiebronnen blijven dominant, maar duurzame energie groeit wel van 7% naar 14%. Het leeuwendeel van de groeiende vraag naar energie: 93% komt voor rekening van sterk groeiende niet-OECD landen, China, Brazilië, India u kent ze wel. In het jaar 2035 heeft de wereld 18% meer olie nodig dan ze nu al verbruikt. Maar de productie van conventionele fossiele olie zal al in 2020 minder dan 69 miljoen vaten per dag zijn (nu 84). De rest komt uit onconventionele bronnen: met name vloeibaar aardgas (LNG) en Canadese teerzanden. Ook die groeiende vraag naar olie komt alleen uit de niet-OECD landen, China neemt de helft voor de groeiende vraag voor haar rekening. In OECD-landen zal de vraag naar olie juist dalen, gaan we aan de elektrische auto of is het het nieuwe werken? Het behalen van de 2°C klimaatdoelstelling (het ecologische kantelpunt waarna klimaatverandering onbeheersbaar wordt) is na het mislukken van Kopenhagen nog duurder geworden: 1 biljoen dollar. Bij een snellere transitie naar alternatieve energiebronnen kan in 2035 duurzame energie in combinatie met kernenergie 38% van de totale energievraag dekken.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Vorige Volgende