Wind mee voor de feiten

Het vermogen van alle commerciële windturbines in Nederland is afgelopen jaar met vijf procent gegroeid, blijkt uit CBS-cijfers vandaag. Maar toch blijven tegenstanders dezelfde tegenargumenten voeren, onder andere dat windmolens 'draaien op subsidie.' Door Ernst van Zuijlen en Jan Paul van Soest. Op gezette tijden verschijnen er schotschriften tegen windenergie. Onlangs nog fulmineerde Elsevier onder de titel ‘Wind lost niets op’ tegen deze duurzame energievorm. Wat volgde was een bekende reeks van hele, halve en ontkrachte argumenten, die echter niet per se door herhaling waar worden. Hieronder een paar veelgehoorde misverstanden die op allerlei plekken de ronde doen, met wat kanttekeningen, onder het motto: ieder heeft recht op zijn eigen opinie, maar niet op zijn eigen feiten. Dé reden voor windenergie zou tegengaan van klimaatverandering zijn. Er is helemaal geen klimaatverandering, laat staan dat deze door de mens wordt veroorzaakt, luidt een veelgehoord argument, dus is windenergie ook niet nodig. Zo zou het al zestien jaar niet meer opwarmen terwijl de uitstoot van CO2 gewoon doorgaat. Die bewering is fabeltje, dat door onderzoeksinstituten wordt weersproken. De opwarming van de aarde en de rol van broeikasgassen als CO2 zijn geen meningen, maar feiten.

Door: Foto: dan pope (cc)
Foto: Mark Botham (cc)

Regionale duurzaamheid

, door

OPINIE - Vergeet bij lokale duurzaamheidsprojecten ook het grotere plaatje niet. 

In den lande gaat men voor duurzaamheid. Gemeentes willen klimaatneutraal worden. Huishoudens leggen zonnepanelen op het dak. Er komen steeds meer windmolens in de polder. Boeren ruiken aan biovergisting. Projectontwikkelaars zijn ambitieuzer dan de energieprestatienorm van hen verwacht. Economische crisis of niet, het blijft bruisen en gonzen van de initiatieven.

Het is interessant te kijken hoe deze regionale duurzaamheidsdoelen gedefinieerd worden. Vaak gaat het om moeilijk definieerbare percentages zoals CO2-reductie, streefcijfers energiebesparing, hoeveelheden duurzame energie en aantallen proefprojecten.

Als de regionale doelen eenmaal vastgesteld zijn, begint het gecijfer. Want waar houdt de regiogrens op? Hoort de veerboot, die op biodiesel zou kunnen varen, nu wel of niet bij de plannen voor een duurzaam Texel? Telt groen Utrechts afval dat naar Flevoland gaat mee voor de ene, de andere of voor beide provincies? Verandert de elektrische auto van duurzaamheid als hij de gemeentegrens overgaat?

Wit en zwart

Wat we hiermee qua duurzaamheid opbouwen, doet denken aan iets dat gaat lijken op een voetbal. De witte vlakken op een voetbal zijn de regio’s die zich sterk inspannen voor duurzaamheid. Daar komen er steeds meer van. En ze raken ook met elkaar verbonden. Dat is goed nieuws. Duurzaamheid wordt iets dat wereldwijd wordt doorgegeven. Het grote probleem is dat er altijd veel vlakken, op de voetbal én de aarde, zwart zullen blijven. Regio’s die er geen zin in hebben. Gemeenschappen die andere belangen hebben. Oorlogsgebieden waar fossiele grondstoffen zitten. Voor die vlakken blijft duurzaamheid altijd ver weg.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Martijn de Visser (cc)

Vechten over groene stroom ondermijnt vertrouwen consument

, door

OPINIE - Belangenorganisaties zouden een onafhankelijke keuzehulp voor écht groene stroom moeten maken. Maar dat is nog ver weg.

Op 8 januari werd de argeloze energiegebruiker uit zijn nieuwjaarslethargie gewekt door het TV-programma Kassa Groen, dat stelde dat groene stroom lang niet altijd echt groene stroom is. Een week later deed het NOS-journaal dat nog eens dunnetjes over naar aanleiding van een groene stroomchecker, gelanceerd door de HIER-klimaatcampagne. Onder de vlag groene stroom, ecostroom, natuurstroom of welke andere fancy naam dan ook wordt elektriciteit verkocht waarvan de consument denkt of mag aannemen dat deze groen is. Maar volgens HIER en de NOS is dat bij nadere beschouwing toch niet het geval.

Via een checker van HIER kan de twijfelende stroomafnemer zien hoe groen zijn product werkelijk is. Althans, volgens de criteria van die checker. Andere organisaties met andere criteria komen tot heel andere bevindingen. Dat bleek een weekje na de lancering van de HIER-checker in, opnieuw, het TV-programma Kassa. Die conclusies leunden op gegevens van de Consumentenbond, Greenpeace en WISE. Op basis van een onderzoeksrapport van SOMO werden nu de bedrijven in plaats van de producten beoordeeld. Toch gek, sneerde de directeur van de Consumentenbond, dat in de door Essent gesponsorde HIER-checker groene stroom van Essent hoog scoort, terwijl dat volgens het SOMO-rapport een erg vies bedrijf is. Maar ja, een bedrijf is geen product.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Afschrijvingen | Duurzaamheid is geen religie

, door

COLUMN - Het Groene Geloof is onzin. Juist in ons huidige, ‘onduurzame’ economische systeem speelt geloof een veel grotere rol.

Afgelopen weekend presenteerde Trouw haar ‘ontdekking’: duurzaamheid is een religie. Twee Trouwredacteuren hadden flink zitten grasduinen in teksten van de Duurzame 100 en andere groene voortrekkers en vonden daarin religieuze zinsneden als ‘het eren van de Aarde’ en ‘heilige opdracht’, en christelijke elementen als de apocalyps, anti-materialisme en boetedoening. Ze stelden zelfs een ‘catechismus’ op, een beknopte geloofsleer die de kernvragen van het Groene Geloof zou samenvatten. Het is op zich best een mooie tekst, maar het heeft weinig met religie te maken.

Jaren geleden – ik weet niet meer waar – hoorde ik een definitie van religie die me sindsdien bij is gebleven: religie is een communicatiesysteem met bovennatuurlijke elementen. Trouw noemt duurzaamheid een religie zonder God en Jezus (voorzover je die kunt scheiden natuurlijk), een ‘seculiere religie’. Dat kan dus niet. Dan blijft alleen het communicatiesysteem over, en dan zijn Facebook, popmuziek, de Tweede Kamer en misschien zelfs de Postcodeloterij ook religies.

Je zou nog kunnen zeggen: ja, maar duurzaamheid is net zo dogmatisch als geloof. Dat is misschien soms zo, maar dat is in ieder geval niet de bedoeling. De wetenschap moet maatgevend zijn. Als biologisch eten of windenergie niet duurzaam blijken te zijn, zouden we het niet moeten willen.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Kanu Hawaii (cc)

Kracht van consument redt wereld

, door

COLUMN - Waarin de auteur ontdekt wat carrot mobs zijn en aangenaam verrast is door de potentie ervan.

Milieudefensie mailde Sargasso over hun nieuwe campagne: ze zijn bezig met een carrot mob-actie waarbij ze massaal kaas zonder soja uit Zuid-Amerika bestellen om een grote Nederlandse kaasmaker op regionaal veevoer over te laten stappen.

Een carrot mob. Ik had er nog nooit van gehoord. In eerste instantie dacht ik aan een meute die woest met winterpenen stond te zwaaien voor het kantoorpand van de genoemde kaasmaker. Maar het is iets doeltreffender – en íets minder ‘kijk-die-activistische-milieugekkies-nou’ – dan dat.

Carrot Mob is een bedrijf in San Francisco, vertelt Wikipedia mij, dat in plaats van boycots buycots organiseert. Ze mobiliseren een grote groep consumenten om een bepaald product van een bepaald bedrijf te kopen. Dat bedrijf zal zich in ruil daarvoor inspannen een milieuvriendelijk, menswaardig, maatschappelijk verantwoorde actie te ondernemen.

Blijkbaar is dat zo succesvol gebleken dat het concept en naam nu door andere organisaties is overgenomen. 

Veel koffie en bier drinken

Thanksgiving Coffee is een koffiebrander in Californië die het een goed idee leek hun koffiebonen voortaan met boten die op windenergie varen te vervoeren. Maar daar hadden ze geld voor nodig. Dus schakelde ze Carrot Mob (het oorspronkelijke bedrijf) in om zoveel mogelijk koffie te verkopen aan sympathisanten. Ze mikten op 150.000 dollar voor de windboten, maar haalden ruim 30.000 dollar op. Dus werden het schone koffie-ovens in plaats van de kekke windboten, maar he: iets is beter dan niets, nietwaar?

Foto: cermivelli (cc)

Grassroots of kunstgras: energievoorziening in de media

, door

ANALYSE - Al dan niet geënsceneerde protesten in de media hebben veel invloed op de besluitvorming rond onze energievoorziening, constateert Jurgen Ganzevles.

Groepen mensen die zich druk maken over maatschappelijke kwesties worden ook wel grassrootsbewegingen genoemd. Kunstgrasgroeperingen zijn minder bekend. De Amerikaanse senator Lloyd Bentsen gebruikte het woord astroturfing voor het eerst, in 1985. Dit nieuw uitgevonden werkwoord verwijst naar een merk kunstgras. Het ging hem om het ensceneren van publiek protest, als tegenhanger van spontane betrokkenheid. Historische voorbeelden van kunstgrasbewegingen zijn aangewakkerde demonstraties uit de tijd van de Joegoslavische dictator Milošević en Amerikaanse pro-rokencampagnes, waarvan de banden met de tabaksindustrie zijn aangetoond.

Publieke meningsvorming begrijpen is een vak apart. In de energiewereld speelt het een rol in de discussies over windmolenparken, biomassa, kernenergie, CO2-opslag en schaliegaswinning. Het zijn ingewikkelde dossiers. Vragen over economie, technologie, duurzaamheid, veiligheid en de ruimtelijke inpassing lopen dwars door elkaar heen. Feit versmelt met fictie. Waarden en emoties zijn niet los te zien van belangen.

Op de rem

Het woud aan onzekerheden als het gaat om duurzame energievoorziening leidt tot een snelle opkomst van maatschappelijk protest. Partijen die niet overtuigd zijn, nemen het zekere voor het onzekere en trappen hard op de rem. Neem schaliegaswinning als voorbeeld. In 2010 wakkerde de documentaire Gasland de discussie over grootschalige schaliegaswinning in Amerika stevig aan. In 2011 bracht vooral de geplande proefboring in het Brabantse Boxtel het debat naar Nederland. Anno 2012 hebben niet minder dan 37 gemeentes te kennen gegeven dat zij substantiële bezwaren zien tegen winning van schaliegas in hun grondgebied.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Duurzame economie

, door

DOCUMENTAIRE - In onze rubriek Op weg naar duurzaamheid verkennen we oplossingen voor milieuvraagstukken naar aanleiding van de documentaireserie Earthrise van Al Jazeera. Deze week: een duurzame economie als alternatief voor onze huidige op groei gebaseerde economie.

Vaak zien we economische groei als graadmeter voor succes. Maar inmiddels kampen we met een wereldwijde economische crisis. Tegelijk wordt de milieuschade die we met onze economieën aanrichten ook steeds zichtbaarder. Voor een groeiende tegenbeweging is dat reden om te zoeken naar alternatieve economische modellen.

Nieuwe economie

We moeten de groei inperken willen we catastrofale milieuschade voorkomen, stelt Andrew Simms van de New Economics Foundation. Hij pleit voor een no-growth economy die succes niet alleen definieert in termen van winst, daarbij verwijzend naar Robert Kennedy die ten tijde van zijn run op het Amerikaanse presidentschap zei dat het bruto nationaal product : ‘alles meet… behalve dat wat ons leven waardevol maakt.’

Wetenschapper en auteur Carlota Perez wil tot groene groei komen door een groene technologiesector te ontwikkelen. Een overheid die innovatie stimuleert en een groene levensstijl bevordert, is de sleutel voor duurzame groei en milieubescherming.

Genoeg voedsel voor iedereen

We moeten wel blijven groeien willen we de hele wereldbevolking te eten kunnen geven, zeggen velen. Maar anderen zeggen dat er nu ook al genoeg voedsel wordt geproduceerd, we moeten het alleen beter managen. Zij wijzen op de grote hoeveelheden afval die ontwikkelde landen produceren. Zij stellen dat we een einde kunnen maken aan de ondervoeding van één miljard wereldburgers met minder dan een kwart van het voedsel dat we in de VS en Europa weggooien.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Vorige Volgende