Wind mee voor de feiten

Foto: dan pope (cc)

ACHTERGROND - Het vermogen van alle commerciële windturbines in Nederland is afgelopen jaar met vijf procent gegroeid, blijkt uit CBS-cijfers vandaag. Maar toch blijven tegenstanders dezelfde tegenargumenten voeren, onder andere dat windmolens ‘draaien op subsidie.’

Door Ernst van Zuijlen en Jan Paul van Soest.

Op gezette tijden verschijnen er schotschriften tegen windenergie. Onlangs nog fulmineerde Elsevier onder de titel ‘Wind lost niets op’ tegen deze duurzame energievorm. Wat volgde was een bekende reeks van hele, halve en ontkrachte argumenten, die echter niet per se door herhaling waar worden. Hieronder een paar veelgehoorde misverstanden die op allerlei plekken de ronde doen, met wat kanttekeningen, onder het motto: ieder heeft recht op zijn eigen opinie, maar niet op zijn eigen feiten.

Dé reden voor windenergie zou tegengaan van klimaatverandering zijn. Er is helemaal geen klimaatverandering, laat staan dat deze door de mens wordt veroorzaakt, luidt een veelgehoord argument, dus is windenergie ook niet nodig. Zo zou het al zestien jaar niet meer opwarmen terwijl de uitstoot van CO2 gewoon doorgaat. Die bewering is fabeltje, dat door onderzoeksinstituten wordt weersproken. De opwarming van de aarde en de rol van broeikasgassen als CO2 zijn geen meningen, maar feiten.

Daarnaast: al in de jaren ’70 en ’80 werd begonnen met de ontwikkeling van hernieuwbare energie zoals wind en zon, toen het klimaatvraagstuk nog niet eens op de politieke agenda’s stond. De reden van toen is nog steeds geldig: het is gewenst de afhankelijkheid van onze economie van fossiele brandstoffen te verminderen, vanwege de prijsschommelingen en de geopolitieke machtsspelen die met fossiele energie worden gespeeld. Eén inzicht is wel veranderd: waar we vroeger dachten dat de voorraden fossiele energie binnen enkele tientallen jaren op zouden raken, is het beeld nu dat er voor honderden jaren olie, kolen en gas in de aardbodem zit. Dat is een geruststellende gedachte wat betreft de voorraden, maar niet wat betreft het klimaat. Als alle fossiele brandstoffen zouden worden opgestookt zou dat de temperatuur van de aarde zeer sterk verhogen.Verbranding van fossiele brandstoffen geeft ook andere milieueffecten dan alleen opwarming: verzurende stoffen zoals stikstof- en zwaveloxiden, fijn stof, maar ook radioactiviteit (bij gebruik van kolen). De menselijke gezondheid en de natuur ondervinden hiervan schade.

Op grond van deze overwegingen hebben landen, en ook de EU als geheel, doelstellingen voor duurzame energie geformuleerd. Nederland heeft tot nu toe maar weinig voortgang geboekt, en scoort laag op de lijsten van landen gerangschikt naar percentage duurzame energie in de energievoorziening. Het kabinet-Rutte II heeft besloten serieus werk van duurzame energie te maken. Windenergie is een van de goedkoopste opties; daarom wordt juist daar vooral naar gekeken.

Windenergie bespaart brandstof en vermijdt CO2-uitstoot.

Windenergie zou maar heel weinig brandstof en dus ook maar weinig CO2 besparen, is een veelgehoorde tegenwerping. Toenmalig minister Verhagen van Economische Zaken liet van een rapport dat dit argument naar voren bracht maar weinig heel; ook hier en hier werd deze gedachte gewogen en te licht bevonden. Het begrijpelijke maar onjuiste idee is dat achter elke windturbine een fossiele energiecentrale moet staan draaien om direct bij te springen als de wind wegvalt. Maar zo werkt het elektriciteitssysteem niet: daarin worden allerlei centrales voortdurend bijgeregeld om de wisselende vraag naar elektriciteit te volgen. Vele duizenden megawatts (MW) windenergie, waarvan het aanbod varieert, kunnen relatief gemakkelijk in het elektriciteitssysteem worden ingepast. Dus geldt wel degelijk: hoe meer stroom uit wind er aan het net wordt geleverd, des te minder fossiele centrales hoeven te draaien. Uit CBS-cijfers blijkt dat in 2011 windturbines in Nederland samen 5,1 terawattuur (TWh) aan elektriciteit opwekten, en zo 38,5 petajoule (PJ) aan primaire energie vermeden. Dat komt overeen met ongeveer 1,2 miljard kubieke meter (m3) aardgas. Door windstroom werd 2,59 megaton (Mt) minder CO2 uitgestoten.

Echte prijzen en subsidies

Het mantra ‘windturbines draaien op subsidie’ is half waar of half onwaar, het is maar hoe je het bekijkt. Zoals gezegd veroorzaakt gebruik van fossiele energie de nodige milieuproblemen, nu en in de toekomst. De kosten van klimaatverandering, gezondheidsschade, schade aan natuur en gebouwen en zo meer zijn er wel, maar worden door de belastingbetaler gedragen, en zijn niet in de kostprijzen van fossiele brandstoffen verwerkt. Zo bezien ‘subsidieert’ de samenleving dus fossiele energie. Het is voor schone, hernieuwbare energie niet gemakkelijk tegen deze ongelijke concurrentiepositie op te roeien. Overheden aarzelen echter, vanwege de grote belangen, de maatschappelijke kosten aan de veroorzaker, fossiele brandstoffen, toe te rekenen. In plaats daarvan wordt geprobeerd duurzame energie met subsidies tegen een ongelijk speelveld op te duwen. Dat is natuurlijk geen houdbare strategie. Wie zich erover opwindt dat windenergie subsidies nodig heeft, zou zich minstens zoveel moeten opwinden over de onbetaalde rekening die fossiele brandstoffen achterlaten. En zich er voor moeten inspannen die rekening bij de veroorzaker neer te leggen. Stappen in die richting maken windenergie meer concurrerend. Mede om die reden stellen de Britten een minimum-CO2-prijs in van € 20/ton dit jaar voor, oplopend tot € 35/ton in 2020. De bedragen voor de SDE-subsidies nemen vanzelf af als ons land de Britse maatregel zou kopiëren.
Enkele tientjes per ton zijn overigens nog bescheiden bedragen. Rekensommen (pdf) van het International Energy Agency (IEA) wijzen uit dat om de klimaatverandering tot 2 oC beperkt te houden maatregelen tot 200 $/ton CO2 nodig zullen zijn, die kunnen oplopen tot zo’n 500 $/ton als het technologisch wat tegenzit. Dat zijn niet eens ongebruikelijke bedragen: elektrische en hybride auto’s krijgen belastingvoordelen die per ton CO2 zelfs meer kosten.

Zo gezien is een bedrag van € 20 -30 /ton CO2 maar een bescheiden eerste stap naar verdere internalisatie van maatschappelijke kosten, waarbij subsidies kunnen verdwijnen. De windindustrie zit niet op subsidies te wachten, wel op een gelijk speelveld.

Vogels

Het aloude verhaal dat windenergie zoveel vogelslachtoffers maakt doet het nog altijd goed. Maar het is ook nog altijd onjuist. Natuurlijk kan elke activiteit, en dus ook elke vorm van energieopwekking, de vogelstand schaden. Andere menselijke activiteiten en structuren leiden tot vogelsterfte. Verkeer, hoogspanningskabels en jacht vergen de hoogste tol. En vlak ook de huiskat niet uit.

De vogelsterfte door windenergie is hiermee vergeleken erg klein. Niettemin moet ook wind zijn bijdrage aan beperken van de vogelslachtoffers blijven leveren. Daarom blijft het nodig in milieu-effectrapportages zorgvuldig te kijken naar de invloed op niet alleen vogels maar ook vleermuizen. Vogelbescherming Nederland heeft een Nationale windmolenrisicokaart voor vogels gepubliceerd waar projectontwikkelaars en overheden zich op kunnen baseren.

Overlast in de achtertuin

Dat windturbines ‘in de achtertuin’ hinder en overlast kunnen geven moet niet worden gebagatelliseerd. Met een goede ruimtelijke inpassingen kan deze overlast zoveel mogelijk worden beperkt. Maar er kunnen nog wel degelijk lokale problemen resteren met geluid en slagschaduw. De ervaring laat wel zien dat als een gemeenschap (via een gemeente of een coöperatief eigen initiatief) mee-ontwikkelt of kan participeren, de balans eerder positief uitvalt. Dan zijn er immers niet alleen lokale lasten, maar ook lokale lusten. Projectontwikkelaars geven al vaak mogelijkheden tot participatie, en betrekken in een zo vroeg mogelijk stadium lokale en milieugroeperingen. Dat werkt beter dan een overval. Het is een goede praktijk dat een deel van de revenuen van een project terechtkomt bij degenen die er hinder van ondervinden.

Zoals bij alle energie-opties geldt ook voor windenergie dat er voor- en nadelen zijn, die per situatie verschillend kunnen worden gewogen. Dat mag: iedereen heeft recht op zijn eigen mening. Maar de afweging wordt ernstig bemoeilijkt als het debat wordt gekleurd met onjuistheden en halve waarheden.

Dr. Ernst van Zuijlen leidt het TKI Wind op Zee (Topconsortium Kennis en Innovatie).
Ir. Jan Paul van Soest is partner van De Gemeynt coöperatie, duurzame adviseurs en entrepreneurs.

Reacties (47)

#1 roland

Vage algemeenheden zijn niet het meest overtuigend.

“Vele duizenden megawatts (MW) windenergie kunnen relatief gemakkelijk in het elektriciteitssysteem worden ingepast”
Negeert dat inpassing moeilijker is bij een stijgend windaandeel, zeker als het net snel overbelast raakt. Goede, voldoende opslagmogelijk-heden worden steeds belangrijker. Rendements-verlies door sterk wisselend aanbod wordt genegeerd.

“De vogelsterfte door windenergie is hiermee vergeleken erg klein” Het aantal windmolens is ook klein vergeleken met het aantal katten.

“er kunnen nog wel degelijk lokale problemen resteren met geluid en slagschaduw” Pikant het “resteren”
Als mensen meer betrokken zijn, telt de overlast minder zwaar, geldt algemeen, maar zegt weinig over de overlast grootte en de gevolgen ervan.

Waarom organiseren windmolens voorstanders zich veel slechter dan de tegenstanders?

  • Volgende discussie
#2 mbmb

eerst: ” ieder heeft recht op zijn eigen opinie, maar niet op zijn eigen feiten.”

en dan: “Het mantra ‘windturbines draaien op subsidie’ is half waar of half onwaar, het is maar hoe je het bekijkt.”
vervolgens: “Dat windturbines ‘in de achtertuin’ hinder en overlast kunnen geven moet niet worden gebagatelliseerd.” ‘Niet bagatelliseren’ betekent in deze dat je het aanvaardt als een feit. De gevonden tegenwerpingen zijn dan meningen.

En oh ja. Hoe pas ik een molen met tiphoogte van 120 meter in in een kleinschalig agrarisch landschap?

Door de wereld op te delen in feiten en meningen ga je een belangrijk menselijk gegeven uit de weg.

Tenslotte ben ik benieuwd naar de volgende situatie: windmolens vangen wind af. Veel windmolens kunnen daarmee invloed hebben op weersystemen, zeker lokaal. Wie meer wil weten: ik ben best bereid een link na te zoeken, maar die heb ik nu even niet paraat. Is dit nou feit of fictie

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 yoenit

Wij van wc eend adviseren wc eend.

Vooral argument dat windenergie wel CO2 uitstoot verminderd en fossiele brandstoffen bespaart is nogal zwak. Zoals Roland hierboven al aangeeft, kunnen we die paar procent windenergie (4,5% geloof ik) momenteel wel inpassen in het energienet, maar als het percentage windmolens toeneemt wordt dit probleem steeds groter.

Ook mis ik in dit verhaal een vergelijking met zonneenergie.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Henk van S tot S

Aardgas winning is goed voor de bouw (aardbevingen Groningen) ;-)

@1 en @4
Zodra er een overcapaciteit aan windenergie onstaat kan men die omzetten in “bewaarenergie” zoals:
Kunstmatige stuwmeren, waterstofgas, heet water – stoom, accu’s.
En als er een problematische overcapaciteit ontstaat kunnen we er altijd nog het te warm geworden zeewater koelen ;-)
O ja, de afdracht van molens ik ook regelbaar.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 pedro

@1:

Negeert dat inpassing moeilijker is bij een stijgend windaandeel, zeker als het net snel overbelast raakt

Wat zei je over vage algemeenheden? Hoe vaak komt dat voor? Komt dat vaker voor bij windenergie? En waarom zou de oplossing die daar voor nu bestaat, niet geldig meer zijn, als we meer windenergie gebruiken? Problemen bij snelle overbelasting van het net blijven grosso modo gelijk, of we nu veel of weinig windenergie gebruiken.

Goede, voldoende opslagmogelijk-heden worden steeds belangrijker

Inderdaad. Wat is daar mis mee?

Rendements-verlies door sterk wisselend aanbod wordt genegeerd

Weer zo een vage algemeenheid, voortvloeiend uit je eerdere aanname, dat inpassing steeds moeilijker zou worden… En indien dat waar is, weegt dat toch ruimschoots op tegen de milieukosten, die nu niet berekend worden voor het gebruik van fossiele brandstoffen, maar die we via de belastingen met zijn allen toch moeten betalen. Laat ik het zo zeggen: een vage algemeenheid beantwoorden met een vage algemeenheid overtuigt ook niemand.

Het aantal windmolens is ook klein vergeleken met het aantal katten

Wat een kul. Tenzij je natuurlijk ook pleit tegen het bouwen van wolkenkrabbers en andere hoge gebouwen, want daar vliegen vogels ook nog wel eens tegen aan, met dodelijk gevolg.

Waarom organiseren windmolens voorstanders zich veel slechter dan de tegenstanders?

De veronderstelling, dat voorstanders zich slechter organiseren dan tegenstanders, is mogelijk waar, maar zo neer gepend niet meer dan een vage algemeenheid. En het antwoord op de vraag, als de stelling waar blijkt, is ook eenvoudig: de traditionele producenten van energie op basis van fossiele brandstoffen hebben er een groot belang bij hun belangen in de fossiele productie te verdedigen, en zij hebben met de energieproductie dmv fossiele brandstoffen enorme winsten gemaakt, waarmee zij de tegenstanders financieel ondersteunen. Het is niet zo, dat tegenstanders zich beter organiseren: zij hebben gewoon meer geld tot hun beschikking.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Herman Vruggink

Op zich is er niet zo veel tegen een aandeel windenergie. Helaas hebben wij niet de ruimte zoals in Spanje of veel ondiepe zee voor de kust zoals in Denemarken. Nu staan er 2500 windmolens en op zich is een verdubbeling misschien nog wel mogelijk zonder het landschap al te veel te verpesten. Maar wat hebben we dan bereikt? 10% van onze stroombehoefte? En wat dan?

Bouw de Nederlandse windmolens maar in Ierland, Polen of Spanje.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 majava

“het landschap verpesten”, schreef @Herman Vruggink. In hoeverre is dat subjectief? Ik vind ze persoonlijk niet altijd lelijk en in een open landschap vaak best wel ok. Hoogspanningsmasten, flats, kantoorkolossen en industrieterreinen zijn naar mijn mening vele malen lelijker en meer hinderlijk in een landschap dan een stel windmolens.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Inca

Overheden aarzelen echter, vanwege de grote belangen, de maatschappelijke kosten aan de veroorzaker, fossiele brandstoffen, toe te rekenen. In plaats daarvan wordt geprobeerd duurzame energie met subsidies tegen een ongelijk speelveld op te duwen.

Het is zeker een probleem dat de kosten van vervuiling niet worden doorgerekend. En minstens zo erg dat grootverbruikers van energie de meest belachelijke voordelen hebben waardoor het voor hen nauwelijks de moeite loont om te besparen of te kijken naar alternatieve bronnen.

Maar voor de individuele projecten is het desondanks toch een probleem dat een groot deel van de inkomsten gebaseerd zijn op subsidie en niet op het al rendabel zijn van de technologie in de huidige markt op zich. Zeker omdat het gaat om subsidies en garanties op de stroomlevering, en niet slechts om een eenmalige startsubsidie. Als er nu een windenergie-project gestart wordt, dan worden de financiele risico’s toch gebaseerd op de inkomsten die deels vanuit de overheid komen. Maar hoelang houden die stand? Weet je wel zeker dat die subsidie er over 2 jaar ook nog is? De overheid heeft zich de laatste tijd helaas een aantal keren erg wispelturig gedragen, en regelingen worden met een recordsnelheid afgeschaft of veranderd. (Niet specifiek op gebied van energie, maar in het algemeen.) Dat maakt het tot een risico.

Ook ik zou verder graag vergelijkingen zien met zonne-energie, omdat dat kan worden ingepast met veel minder overlast voor de omgeving.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Herman Vruggink

@8: Zeker subjectief. Op een aantal plaatsen zelfs mooi te noemen. Maar er zijn denk ik wel grenzen aan de windmolen groei….

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Kalief

Over alinea 2 (Dé reden voor windenergie zou […] rol van broeikasgassen als CO2 zijn geen meningen, maar feiten.)

De opwarming van de aarde is iets wat gebeurd en gemeten is (en dus een feit) terwijl de daaruit afgeleide klimaatverandering een voorspelling is en daardoor een opvatting. Juist in een stuk over argumenten moet je hier zorgvuldig mee zijn.

/wijsneusmodus uit

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Henk van S tot S

@13:
Misschien is Anneke wel in te zetten om de windenergie te gaan promoten; ze heeft ooit iets van doen gehad met “Eneco Haaglanden”
Eneco probeert ook net te doen of ze groen zijn ;-)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 roland

@6: Teveel windenergie speelt nu al in Duitsland, omdanks het beperkte aandeel. Het huidige Duitse net heeft onvoldoende mogelijkheden, doch uitbreiding is duur en duurt een tijd. Zinniger is het e-overschot te benutten voor omzetting in waterstof voor bijmenging in het aardgsnet. Doen alsof er geen probleem speelt tegenstanders in de kaart.
Denemarken kan de stroomovermaat in Noorwegen afzetten voor de waterkrachtopslag

Per kWh wordt zon-en windenergie veel meer gesubsidieerd dan fossiel, zelfs als de milieukosten verrekend worden. Wat is daar vaag aan?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 Grûtte Pier

@15:
Volgens dit onderzoek gaat er vier! maal zoveel subsidie naar conventionele energie dan naar duurzame:

https://henribontenbal.wordpress.com/2011/09/26/kolencentrales-draaien-niet-op-kolen-maar-op-subsidie-2/

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 Grûtte Pier

@15:
De pdf link doet het niet meer. Deze wel:
http://www.triodos.nl/downloads/over-triodos-bank/rapport-ecofys-cedelft.pdf

Elektriciteit kan Nederland ook naar Noorwegen sturen voor opslag via de NorNed-kabel.
https://nl.wikipedia.org/wiki/NorNed-kabel

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 HarryII

@15
Verwijzingen naar verwijzingen.

Algemeen
Jan-Paul van Soest heeft nog een leuk akkefietje met faillissements- en milieuproblemen lopen in Tanzania, dus die hoeven we ook zeker niet serieus te nemen.

Ernst van Zuijlen: wij van WC…………………

MAAR NU,

de officiële feiten:

http://windenergie.nl/onderwerpen/financien/kosten-en-baten

kortom, windenergie kost meer dan het oplevert

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 DJ

CEO of Bloomberg New Energy Finance (BNEF) Michael Liebreich said that “The perception that fossil fuels are cheap and renewables are expensive is now out of date”, noting that wind farms are out-competing coal and gas in a country with “some of the world’s best fossil fuel resources”.[x]

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 Grûtte Pier

@18:
“kortom, windenergie kost meer dan het oplevert”

Volgens jou berekenings-tabelletje maak je met een windmolenparkje (3-4 molens) van 15 MW dus € 492.859,- per jaar winst.
En na 15 jaar (afschrijving) verdien je al € 2.559.400 / jaar (ieder jaar een gratis molen erbij hèhè :) ).

Hoezo levert dat niets op?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#21 sikbock

@20: als de subsidie de komende 15 jaar op enig moment wordt ingetrokken, zul je VET verlies moeten nemen.. neem jij dat risico? (of je bank?)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#23 DJ

Sydney, 7 February 2013 – Unsubsidised renewable energy is now cheaper than electricity from new-build coal- and gas-fired power stations in Australia, according to new analysis from research firm Bloomberg New Energy Finance. [x](@19)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#24 sikbock

@23: tsja, ik denk dat de prijs van electriciteit daar flink zal gaan stijgen ( o.a. door die CO2 tax daar)

En ik heb ook wel een vermoeden waar de revenu’s terecht zullen komen (niet in de zak van de consument, maar in de zak van het bedrijfsleven)

Kortom: de overheid creërt daar een nieuwe bubble ten koste van de consument waarmee ze het bedrijfsleven van dienst te zijn. Alles voor de goede zaak natuurlijk. ( klinkt het je al bekend in de oren?)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#25 Herman Vruggink

@16: Waar het hier om gaat is:

Vrijstellingen van brandstofaccijnzen voor kerosine en scheepvaart, lage energiebelastingen voor grootverbruikers , de vrijstelling van energiebelasting voor de energie-intensieve industrie en de verlaagde accijnzen voor rode diesel en LPG.

Laten we aannemen dat het correct is deze te mogen beschouwen als verkapte subsidies, dan is het nog altijd zo dat deze kortingen en vrijstellingen zowel voor fossiel als voor duurzame energie gelden. Dit is geen verkapte subsidie op fossiel maar op energie, ongeacht van welke bron. En wil je nu de vliegtuigen en schepen op windmolens laten draaien? De benadering van het Ecofys rapport raakt kant nog wal en is onzinnig.

Van mij zou er gerust accijns over kerosine en scheepvaart mogen worden geheven, maar het is nu eenmaal internationaal geregeld en de rest van de wereld wil er niet aan…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#26 Grûtte Pier

@21:
” risico?”
Zoals al eerder vermeld: Er gaat vele malen meer subsidie naar conventionele energie dan naar duurzame. Wanneer dit stopt stijgt de kWh prijs en daarmee de opbrengst van de molen.
De in de tabel gebruikte landbouwgrond prijs zal ook wel eens aanzienlijk kunnen zakken (net als de huizen-luchtbel). Die is hier gemiddeld 3x meer dan in Duitsland.
De prijs van aardolie (en daarmee aardgas en steenkool) is momenteel relatief goedkoop door de recessie maar houd natuurlijk niet aan. http://www.degroterecessie.nl/grafieken/h10-02.jpg
Een molen in 15 jaar afschrijven is leuk maar zo een ding draait daarna natuurlijk vrolijk door. 20 jaar met gemak lees ik op meerdere sites. Dat is 1/3, precies het subsidie gedeelte nu.

Daarbij, ‘subsidie intrekken’, dat is nu juist waarom duurzame energie in Duitsland en België wel floreert. Die overheden bebben zich daar niet onbetrouwbaar opstelt in tegenstelling tot Nederland.

SNS had beter in die mooie turbines (ja ik vind ze er echt mooi uitzien met die strakke aerodynamische lijnen, sprankelijk wit tegen een blauwe lucht, in tegenstelling tot de lompe houten dingen op de Kinderdijk) kunnen investeren, dat had ons nu zomaar 10 miljard euro bespaard.

We hadden in Nederland een bloeiende windturbine industrie kunnen hebben (ooit een stuk of 10 bedrijven, nu alleen nog Lagerwey dacht ik?) die weer vele jobs creëert. Lekkere schone lucht. Minder afhankelijk van het Midden Oosten. etc, etc.

Kortzichtige drollen in Den Haag zijn het die dit tegen gewerkt hebben. En (sommigen) nog steeds zijn.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#27 Herman Vruggink

@26: Beste Grûtte Pier

Nee, Er gaat niet vele malen meer subsidie naar conventionele energie dan naar duurzame. Dat is volstrekt onzin. Zie @25

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#28 Grûtte Pier

@25:
Het gaat nog geeneens zozeer over vrijstellingen van accijnzen, idd dan maak groen/bruine energie niet uit, maar meer om vrijstelling van CO2 emissies die bedrijven krijgen. Hierdoor wordt juist ‘bruine’ (is dat het juiste woord?) energie bevoordeeld.
http://www.duurzameenergiethuis.nl/politiek/onthutsende-subsidie-van-2-miljard-voor-kolencentrale-onthuld-5744.html

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#29 sikbock

ja grutte pier, misschien moet de overheid de uitstoot van CO2 maar helemaal VERBIEDEN.. Wat zullen windmolens dan concurrerend zijn!

p.s stond grutte pier in de Friese geschiedenis bekend om zijn grote brein?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#30 Henk van S tot S

Nu heb ik toch zo mijn bedenkingen over uw gedachtekronkels als ik naar uw leermeester kijk ;-)
http://cdn.geolocation.ws/geolocation_media/flickr2/0527/l-005276256733.jpg
En voor uw comfort:
Maak de Friezen niet kwaad want er staat een een groepje gebouwen dat het aardgas naar het grootste deel van Nederland pompt.
Als die worden dichtgedraaid kan het wel eens vervelend worden
;-)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#32 DJ

@24 The study shows that electricity can be supplied from a new wind farm at a cost of AUD 80/MWh (USD 83), compared to AUD 143/MWh from a new coal plant or AUD 116/MWh from a new baseload gas plant, including the cost of emissions under the Gillard government’s carbon pricing scheme. However even without a carbon price (the most efficient way to reduce economy-wide emissions) wind energy is 14% cheaper than new coal and 18% cheaper than new gas.
Waarschijnlijk heb je dit laatste regeltje over het hoofd gezien. Ik zie niet zo snel waarom de energieprijs daar omhoog zal moeten gaan wanneer dit goedkopere alternatief voor handen is.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#33 roland

@31: Mijn vergelijking gaat om subsidie PER KWH dat is zinniger dan totaal bedragen.

De grootste CO2 vervuiler per energie eenheid is de luchtvaart, die is geheel vrijgesteld van elke (CO2) heffing.
De heel lage prijs voor grootverbruikers remt niet alleen het gebruik van duurzame energie, maar nog meer elke vorm van energiebesparing. Met lage tarieven bevordert de overheid juist het (fossiel) energieverbruik en beloont de vervuiler.

Minder fossiel zou – ook bij de milieubeweging – belangrijker moeten zijn, dan meer duurzame energie; maar helaas …

Windmolens kunnen best 20 jaar of langer mee, maar worden al (veel) eerder vervangen door veel grotere, rendabeler molens

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#34 sikbock

@32: nee hoor, niet over het hoofd gezien, wat uitgebreider dan:

# het is regeringsbeleid van de Australische regering om het aandeel renewable energy aanzienlijk te vergroten
# de regering heeft daartoe o.a. een carbon pricing act aangenomen

http://en.wikipedia.org/wiki/Carbon_pricing_in_Australia

==> energieprijzen zijn daardoor aanzienlijk gestegen;

http://www.abc.net.au/news/2012-03-21/australians-pay-highest-power-prices-says-study/3904024

The three key factors that will increase prices again in 2012 are firstly the network charges – these are the charges for transporting electricity across poles and wires,” he said.

“Secondly, the subsidies that are paid by people to support renewable energy.

“The third significant impact will be the introduction of a carbon price from July 1.

Daardoor ontstaat nu zelfs een situatie dat de banken er geen brood meer in zien om fossiele centrales te financieren

In contrast, the cost of energy from new fossil-fuelled plants is high and rising. New coal is made expensive by high financing costs. The study surveyed Australia’s four largest banks and found that lenders are unlikely to finance new coal without a substantial risk premium due to the reputational damage of emissions-intensive investments – if they are to finance coal at all.

Kortom: door regeringsbeleid zijn de de kosten van (grijze) energie dusdanig verhoogd dat sustainable energie concurrerend is geworden.

Een price bubble dus, waarbij het “groene bedrijfsleven” van de regering de kans krijgt om zijn zakken te gaan vullen, ten koste van de consument. Voor “de goede zaak”, dat spreekt.

En Bloomberg lijkt me de Goldman Sachs van de sustainable energy

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#35 Inca

@34: waarom vind je het een price bubble en niet een correctie voor kunstmatig laaggehouden prijzen?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#36 sikbock

@36 Wat bedoel je met “kunstmatig” laag gehouden prijzen? En wie houdt de prijzen “kunstmatig” laag?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#37 DJ

@34

Kortom: door regeringsbeleid zijn de de kosten van (grijze) energie dusdanig verhoogd dat sustainable energie concurrerend is geworden.

en However even without a carbon price wind energy is 14% cheaper than new coal and 18% cheaper than new gas.
verhouden zich volgens mij op gespannen voet, het is goedkoper, ik zie hier geen sinister complot in
En Bloomberg lijkt me de Goldman Sachs van de sustainable energy
er zit altijd wel iemand een spelletje te spelen ;)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#38 sikbock

@34 *zucht* het is geen complot. Investeren in alternatieve energie is aantrekkelijker geworden door overheidsingrijpen in de markt.

En dat overheidsingrijpen heeft dus een flinke prijsstijging van elektriciteit tot gevolg gehad.

Alternatieve energie is dus niet zozeer goedkoper geworden, de overheid heeft grijze stroom (en vooral het investeren daarin) gewoon duurder gemaakt.

Moet ik het nog eenvoudiger samenvatten?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#39 sikbock

@37: maar investeer vooral in windmolens in Australie.. misschien pik je wel een centje mee. Bloomberg is in ieder geval “at your service”

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#40 HarryII

@ Grutte Pier,

Lees dat resultatenoverzichtje nog eens goed door, misschien kom je tot een conclusie die jou meer dan 2,5 miljoen Euri zou kunnen besparen

Hè, wat een gore kapitalisten hangen er hier rond op Sargasso.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#41 Henk van S tot S

Kom ik toch nergens in de discussie het volgende tegen:
Fossiele brandstoffen veroorzaken (in ieder geval voor een zeer groot deel [bijvoorbeeld koeienscheten werken er ook aan mee]) een stijging van de zeespiegel, waardoor de kosten voor de zeedefensie veel hoger worden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#42 Henk Daalder Duurzame Brabanders

@1: van Zuijlen en van Soest missen waar het echt om gaat met windenergie in Nederland, en rakelen de bekende kritiek nog eens op. Beetje dom heren.
Veel belangrijke ris wie het voordeel krijgt van de nieuwe windparken. Als je bij het windbedrijfsleven hoort, dan zijn dat natuurlijk niet burgers, maar bedrijven. En dat is fout.

Gun burgers het voordeel, dan krijgen dat windbedrijfsleven meer werk dan ze aan kan. Dan gaat jullie werk een keer niet ten koste van buitengesloten burgers.

Verder si al een paar jaar gelden vastgesteld dat we gemakkelijk 12000 MW variabel windvermogen aankunnen. Omdat we een zwaar net hebben.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#43 roland

@42: Duitsland laat in de praktijk zien dat het net veel windenergie niet kan verwerken. Dat overtuigt meer dan rapporten van duur betaalde belanghebbenden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#44 pedro

@roland #15:

Per kWh wordt zon-en windenergie veel meer gesubsidieerd dan fossiel, zelfs als de milieukosten verrekend worden

Hoe kom je daar nu bij? De milieukosten waar we door het gebruik van fossiele brandstoffen mee geconfronteerd gaan worden, zijn helemaal nog niet bekend. Als wij de dijken moeten gaan verhogen en overstromingen in landen die dat niet kunnen betalen mee gerekend gaan worden, lijkt mij jouw stelling complete onzin te worden.

@sikbock #38:

Alternatieve energie is dus niet zozeer goedkoper geworden, de overheid heeft grijze stroom (en vooral het investeren daarin) gewoon duurder gemaakt

Dus het argument in totaal luidt als volgt: er gaat meer subsidie naar alternatieve energie, maar we mogen de milieukosten bij fossiele brandstoffen niet mee rekenen, want dan wordt dat duurder dan alternatieve energie. Alhoewel er natuurlijk altijd mensen zijn, die denken, dat onze regering belastingen alleen maar heft om er zelf beter van te worden… En die denken in dit geval natuurlijk, dat een CO2-heffing niets met de oplopende kosten, die door CO2 veroorzaakt worden, te maken hebben. Die vinden, dat een regering CO2 heffing een mooie term vindt om de burger geld uit de zak te kloppen. Met die mensen kan verder geen discussie gevoerd worden.

Onze regering weet al min of meer welke kosten er verbonden zijn aan verdragen als het Kyoto verdrag voor het terugdringen van de CO2 uitstoot. Daarom (o.m.) is er een CO2 toeslag op fossiele brandstoffen. Dat zijn kosten die we moeten betalen voor het gebruik van fossiele brandstoffen, en wanneer fossiele brandstoffen daardoor duurder worden dan alternatieve brandstoffen, betekent dat dat alternatieve brandstoffen goedkoper zijn dan fossiele brandstoffen, en dat er voor fossiele brandstoffen jaren lang ten onrechte geen milieukosten in rekening zijn gebracht.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#45 roland

@44:
Per kWh wordt zon-en windenergie veel meer gesubsidieerd dan fossiel, zelfs als de milieukosten verrekend worden
Hoe kom je daar nu bij?
= De totale subsidie gedeeld door de energie opbrengst in kWh.

“milieukosten van fossiele brandstoffen zijn nog niet bekend”
Afgezien hiervan is de aanname dat duurzame energie altijd fossiele energie vervangt en nooit aanvult. Waarom die aanname?
Wat te doen als het prijsvoordeel van zonnepanelen wordt besteed aan andere energie vergende zaken?

Je kunt subsidie voor duurzame energie ook uitdrukken in kosten per bespaarde CO2 kg uitstoot (aangenomen dat er alleen van energievervanging sprake is). Zonnepanelen blijken dan heel kostbaar, wind op land is gunstig. Voor biomassa / biobrandstof varieert de CO2 besparing sterk.
Energiebesparing is veel zinniger zoals met een hoger tarief voor grootverbruikers, vliegtax, een CO2 uitstoot heffing, die stijgt als er goede / betaalbare alternatieven zijn.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#46 pedro

@45:

= De totale subsidie gedeeld door de energie opbrengst in kWh

Dan heb je nog steeds de milieukosten niet mee gerekend. Dijkverzwaringen, overstromingen, enz.

Afgezien hiervan is de aanname dat duurzame energie altijd fossiele energie vervangt en nooit aanvult. Waarom die aanname?

Waarom deze vraag? Het gaat hier niet om vervangen of aanvullen. Het gaat hier om een vergelijking van kosten.

Wat te doen als het prijsvoordeel van zonnepanelen wordt besteed aan andere energie vergende zaken?

Waarom neem je aan, dat dat op grote schaal gebeurt? Gebeurt dat niet op grote schaal, dan is er geen probleem.

Energiebesparing is veel zinniger zoals met een hoger tarief voor grootverbruikers, vliegtax, een CO2 uitstoot heffing, die stijgt als er goede / betaalbare alternatieven zijn

Het is niet het een of het ander, je kan ook energie besparen én in duurzame energie investeren.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#47 Henk Daalder Duurzame Brabanders

Wat ik hier nog mis, zijn de belastingen.
kleinverbruikers, burgers, betalen extreem veel energiebelasting, grootverbruikers vrijwel niets.
Een gezin betaalt ca 100 EUR belasting over de stroom van de koelkast.
Diezelfde koelkast kost bij een MKB bedrijf maar 50 EUR belasting
En in de kantine van een groot bedrijf maar 8 EUR.

Als burgers voordeel hebben van hun eigen stukje windpark, ontstaat wel draagvlak, en bouwsnelheid van onze duurzame energievoorziening.

Maar de fossiele energie bedrijven krijgen dan minder omzet.
En de staat minder inkomsten, tenzij ze dat weer ophalen met meer belasting bij bedrijven.
De kern van probleem achter onze achterstand met duurzame energie, is dat de staat weigert het voordeel van duurzaam, de lage energie kosten, te verplaatsen van bedrijven naar burgers.

Bedrijven hebben niets met duurzaam, en alles met winst, dus als ze die winst realiseren zonder duurzaam maar met goedkope fossiele energie, dan doen ze dat.

Burgers willen wel een duurzamere wereld, dus de regering die zijn burgers die keus geeft, ziet zijn land duurzaam worden.

In Duitsland is 50% van de duurzame opwek, eigendom van burgers
In Denemarken is dat meer dan 70%
In Nederland is het minder dan 1%

Nu heeft elk land al een (complex) stelsel van regelingen en condities.
Voor Nederland kunne we niet zomaar een systeem vaneen ander land kiezen, maar we kunnen wel de energie belasting verlagen voor duurzame energie, of zelfs doen wat al in onze elektriciteitswet staat. Geen energiebelasting voor zelf opgewekte stroom.
Daarmee worden windparken goedkope bronnen van duurzame stroom, vooral voor burgers.

  • Vorige discussie