Na vandaag heeft de mensheid voor dit jaar alle natuurlijke hulpbronnen opgebruikt die de aarde in één jaar kan produceren. Hout, water, vissen… we gebruiken er te veel van en na 27 september teren we daarom in op de reserves. Earth Overshoot Day is de denkbeeldige dag dat de koek op is en we de kip met de gouden eieren moeten slachten om nog in leven te blijven. Doordat de mensheid groeit en steeds meer verbruikt maar de productiviteit van de aarde min of meer hetzelfde blijft valt deze dag steeds vroeger in het jaar, vijf jaar terug was het nog 9 oktober. Toch is niet alles doom & gloom wat aan de horizon gloort, als we de biocapaciteit van onze aarde weten te vergroten verschuift de Earth Overshoot Day weer terug richting Oudjaar.
De formule die deze Earth Overshoot Day bepaalt is als volgt.
[ world biocapacity / world Ecological Footprint ] x 365 = Earth Overshoot Day
Om ervoor te zorgen dat Earth Overshoot Day later in het jaar valt moet de totale ecologische voetafdruk van de mensheid verminderen (consuminderen en kinderminderen) en/óf moet de biocapaciteit omhoog. In dat laatste ligt een uitdaging voor techniek en innovatie want biocapaciteit wordt niet alleen beperkt door fysische factoren als bodem en klimaat. Biocapaciteit wordt ook bepaald door hoe efficiënt er geproduceerd, geoogst en verwerkt wordt. Het Ecological Footprint Network, de hoeder van deze theorie, stelt immers: