Dutch Overshoot Day 2024

Het is geen grap: vandaag 1 april '24 is Dutch Overshoot Day. Laat er geen misverstand over bestaan, er is niks grappigs aan. Als iedereen zou consumeren zoals de Nederlanders, zouden we in drie maanden door ons jaarlijkse 'budget' heen zijn en zou de mensheid vier Aardes nodig hebben. De jaarlijkse grondstoffen van de natuur zouden dan binnen een kwart van het jaar opgebruikt zijn. Dat is op zichzelf al erg genoeg, maar het ergst is nog dat het er niet beter op wordt. Vorig jaar hadden we nog 'slechts' 3,6 Aardes nodig als Nederlanders (volgens de rekenmethode van dat jaar). De wereldwijde Earth Overshoot Day, daarbij wordt gekeken naar wat de huidige bewoners daadwerkelijk gebruiken, van 2024 wordt op 5 juni bekendgemaakt. De Earth Overshoot Day lag in 2022 op 1 augustus en in 2023 op 2 augustus (volgens de meest recente rekenmethode). Waar die kleine 'vooruitgang' in zat, heb ik nog niet kunnen vinden, maar dat kan natuurlijk een marginaal verschil zijn. Dus raak niet al te hoopvol. Of het nu 1 of 2 augustus is, met z'n allen hebben we dus zo'n 1,7 Aardes nodig, en die hebben we niet. Het is duidelijk dat Nederlanders een buitenproportioneel deel van de grondstoffen gebruiken. De volgende samenvatting van de Nederlandse ecologische voetafdruk (zoals overgenomen uit dit persbericht, met als bron Global Footprint Network) geeft een beeld: 'De ecologische voetafdruk van Nederland is 6 keer zo groot als de Nederlandse biocapaciteit en 4 maal groter dan wat wereldwijd beschikbaar is. De carbon-footprint van Nederland is 60% van onze totale voetafdruk. Ook als de doelstelling van 55% reductie in 2030 gehaald wordt, blijft CO2 uitstoot de dominante factor van onze voetafdruk. Onze stikstofuitstoot per hectare ligt ruim 4 maal hoger dan het Europees gemiddelde (bron). De stikstofcrisis zorgt voor ongewenste vertraging op de uitvoering van de energietransitie. Voedsel is goed voor bijna een kwart van de totale ecologische voetafdruk. De vlees- en zuivelconsumptie neemt hiervan meer dan 40% voor haar rekening.' We leven in een klein landje en we willen veel. Maar op deze manier is het niet houdbaar. We moeten keuzes maken en met oplossingen komen. En eerlijker delen met landen met een lagere voetafdruk, en niet te vergeten: met de natuur.

Door: Foto: Global Footprint Network, via persbericht.

Dutch Overshoot Day

Als iedereen zou consumeren zoals we dat in Nederland doen, zouden we per vandaag alle grondstoffen die de aarde in een jaar produceert al opgebruikt hebben. In het huidige tempo doen we dat namelijk in slechts 102 dagen. En vandaag is het dus onze ‘Dutch Overshoot Day’. Dat klinkt alarmerend en dat is het ook. ‘Als iedereen zou leven zoals de gemiddelde Nederlander, zouden we 3,6 Aarde’s nodig hebben’, berichtte Overshootday.org vorig jaar, eveneens op 12 april. Sterker nog, ‘de ecologische voetafdruk van Nederland is meer dan 7 keer zo groot als de Nederlandse biocapaciteit’, aldus het persbericht van dit jaar. We zijn immers een klein land met een grote voetafdruk.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Earth Overshoot Day: het ecologische faillissement en de bailout

Na vandaag heeft de mensheid voor dit jaar alle natuurlijke hulpbronnen opgebruikt die de aarde in één jaar kan produceren. Hout, water, vissen… we gebruiken er te veel van en na 27 september teren we daarom in op de reserves. Earth Overshoot Day is de denkbeeldige dag dat de koek op is en we de kip met de gouden eieren moeten slachten om nog in leven te blijven. Doordat de mensheid groeit en steeds meer verbruikt maar de productiviteit van de aarde min of meer hetzelfde blijft valt deze dag steeds vroeger in het jaar, vijf jaar terug was het nog 9 oktober. Toch is niet alles doom & gloom wat aan de horizon gloort, als we de biocapaciteit van onze aarde weten te vergroten verschuift de Earth Overshoot Day weer terug richting Oudjaar.

De formule die deze Earth Overshoot Day bepaalt is als volgt.
[ world biocapacity / world Ecological Footprint ] x 365 = Earth Overshoot Day

Om ervoor te zorgen dat Earth Overshoot Day later in het jaar valt moet de totale ecologische voetafdruk van de mensheid verminderen (consuminderen en kinderminderen) en/óf moet de biocapaciteit omhoog. In dat laatste ligt een uitdaging voor techniek en innovatie want biocapaciteit wordt niet alleen beperkt door fysische factoren als bodem en klimaat. Biocapaciteit wordt ook bepaald door hoe efficiënt er geproduceerd, geoogst en verwerkt wordt. Het Ecological Footprint Network, de hoeder van deze theorie, stelt immers:

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

World Overshoot Day was me even ontschoten

klik naar groter figuurWaarschijnlijk was ik te druk met consumeren, maar vandaag kwam ik erachter dat ik World Overshoot Day heb gemist. Die viel dit jaar namelijk op maandag 9 oktober. World Overshoot Day is de dag in het jaar dat de wereldbevolking de hoeveelheid natuurlijke hulpbronnen heeft opgesoepeerd die de ecosystemen op aarde in één jaar kunnen vernieuwen: bossen en visgronden die zich moeten herstellen, afvalstoffen die moeten worden geabsorbeerd. In een ideale wereld bestaat er geen World Overshoot Day, nog net aanvaardbaar zou een World Overshoot Day op 31 december zijn. Maar een wereld waarin deze dag eerder in het jaar valt die teert in op haar eigen hulpbronnen. World Overshoot Day valt ieder jaar eerder vanwege de toenemende wereldbevolking en het groeiende aantal welvarende consumenten. Humanity’s first Overshoot Day was December 19, 1987. By 1995 it had jumped back a month to 21 November. Today, with Overshoot Day on October 9, humanity’s Ecological Footprint is almost thirty per cent larger than the planet’s biocapacity this year. In other words, it now takes more than one year and three months for the Earth to regenerate what we use in a single year. (Footprintnetwork)

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.