Nelson Mandela

Sommige getuigenissen over Nelson Mandela waren mooi en eerlijk. Hans Dorresteijn noemde hem donderdagavond in Pauw & Witteman 'een zwarte Christus.' Veel opmerkingen waren ook voorspelbaar,  zo niet erger.  Mandela was niet alleen een grote verzoener. Hij werd in 1990 vrijgelaten uit de gevangenis, maar pas in 1994 tot president gekozen. In die jaren is stug onderhandeld met de heersende blanke machthebbers. Charisma had hij ongetwijfeld, maar veel pogingen om ook internationaal iets te betekenen mislukten ook. Wat was de betekenis van Mandela? De woorden symbool, verzoening en leiderschap komen voorbij. Maar wat schuilt er achter die begrippen?

Closing Time | Gimme Hope Jo’anna

Ik wist dat dit nummer over Apartheid ging, maar pas nul jaar geleden kwam ik erachter dat de Jo’anna hier niet een (al dan niet bestaande) vrouw was, maar een verwijzing naar Johannesburg. Het nummer stond op het allereerste cassettebandje wat ik ooit kreeg: Don’t worry be happy, en het was een van mijn favoriete nummers, ook al had ik toen nog geen idee waar het over ging.

Vandaag werd ik eraan herinnerd door de dood van Desmond Tutu, die in dit nummer bezongen wordt:

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.