Demonstreren doe je niet alleen voor vandaag, maar vooral ook voor morgen

Hoe een peiling van RTL eigenlijk bewijst dat de acties van XR werken, ondanks dat het publiek massaal tegen is. Een te verwachten, maar toch interessante peiling bij RTL: 80% keurt de A12-acties van Extinction Rebellion af. En dat zien we vaker. Of je nu een gewone protestmars organiseert, bij een intocht gaat demonstreren tegen Zwarte Piet, jezelf zonder schade toe te brengen aan een schilderij plakt of een snelweg blokkeert, grote kans dat 'de gemiddelde Nederlander' je actie afkeurt. Peiling na peiling laat zien dat mensen het dan misschien wel eens zeggen te zijn met je doel, maar dat ze weinig op hebben met je methode. Wat de methode dan wel zou moeten zijn blijft meestal onbekend. Nou ja, je mag op een veldje gaan staan, zolang men maar geen last van je heeft. Het is treurig, maar de meeste mensen geven de voorkeur aan rust, ook al houdt die rust onrecht in stand. Vooral als ze zelf niet door dat onrecht worden geraakt. Vaak wordt gezegd dat je met je protest de oplossing zelfs verder uit beeld brengt. De mensen hebben zo'n hekel aan wat je doet dat ze tegen maatregelen om het klimaat te redden worden. Of tegen mensenrechten. Hoe dat perverse mechanisme precies werkt weet ik niet, maar niet de minsten claimen het. Michael Mann, de persoon die klimaatverandering met zijn onderzoek op de kaart zette, deed een studie en concludeerde dat jezelf vastplakken aan een schilderij het draagvlak voor klimaatmaatregelen vermindert. Maar zulke conclusies zijn kortzichtig: Mann had hetzelfde onderzoekje kunnen doen in de jaren 60 in de VS en tot een gelijksoortig oordeel kunnen komen: bijna twee derde van de mensen keurde Martin Luther King en zijn de methodes af. Hij had dus beter kunnen stoppen met zijn marsen. Kick Out Zwarte Piet? Kom op zeg, niet protesteren waar kinderen bij zijn! Dat keurt de meerderheid van Nederland af. Het brengt je alleen maar verder weg van je doel. Gek, tegenwoordig lijken we anders te kijken naar die laatste twee bewegingen en hun demonstraties, alsof er tóch iets veranderd is in de publieke opinie, ondanks dat de methodes werden afgekeurd. Over King hoeven we het denk ik niet te hebben, en KOZP kreeg in een paar jaar tijd voor elkaar waar anderen al decennia mee bezig waren. Met demonstraties die schuurden. Veel mensen zijn het misschien nog steeds oneens met de methode, maar steun waar de beweging voor staat is enorm toegenomen. En juist dat maakt de in de opening genoemde opiniepeiling interessant. Want er wordt nog iets gvraagd, namelijk of de overheid moet stoppen met fossiele subsidies. En daarmee is 70% van de respondenten het eens. Vreemd. Dus een heel groot deel van de mensen is het niet eens met de actiemethodes, maar een bijna even groot deel is het toch eens met de eis van de groep: het stoppen van fossiele subsidies. RTL behandelt het als twee los van elkaar staande fenomenen, maar dat zijn het natuurlijk niet. Want hadden die mensen die het eens zijn met de eis maar niet met de methode ooit gehoord van 'fossiele subsidies' zonder dat de mensen van XR zich aan die snelweg hadden geplakt? Natuurlijk niet. En zo ja, hadden ze zich er dan een sterke mening over gevormd? Ook onwaarschijnlijk. En dat is wat je bereikt met schurende acties, met ontregeling. Brede aandacht voor je probleem, zodat mensen er over na gaan denken. En dat keer op keer, want niet iedereen laat zich de eerste keer overtuigen. Of de tweede of derde keer. Maar dat ze elke keer geconfronteerd worden met het probleem is al winst. En daarbij blijkt dat mensen het niet leuk hoeven te vinden wat je doet om tóch van gedachten te veranderen. Misschien hebben ze zelfs daarna nog een hekel aan je. Who cares. Dus blokkeer die weg, plak je aan dat schilderij. Doe dat keer op keer, want het werkt. Demonstreren doe je niet alleen voor vandaag, maar vooral ook voor morgen. En morgen kan wel wat hulp gebruiken.

Door: Foto: via Extintion Rebellion (fair use) copyright ok. Gecheckt 16-02-2023
Foto: Friends of the Earth International (cc)

Waarom we (niet) protesteren

, door

COLUMN - Ontevredenheid alleen maakt niet opstandig. Wat zorgt er dan voor dat mensen de straat op gaan?

Ik ben vaak boos. Over de politiek, het milieu, ongelijkheid. Toch heb ik nog nooit gedemonstreerd. Ik blijk niet de enige te zijn: in Nederland heeft maar 5 tot 10 procent van de mensen in de afgelopen 12 maanden meegedaan aan een demonstratie. En dit is niet zo gek, want volgens socioloog prof. dr. Jacquelien van Stekelenburg is het helemaal niet vanzelfsprekend dat frustratie en onvrede leiden tot protest. Hoe ziet protest er tegenwoordig uit? En wat is er eigenlijk nodig voor collectieve actie?

Protest is als de tango

Het aantal mensen dat tegenwoordig meedoet aan demonstraties in Nederland lijkt misschien laag, maar in feite is het een piek. “Het aantal demonstraties wisselt sterk over de tijd heen, er is sprake van een golfbeweging,” stelt Van Stekelenburg. “Op het moment zitten we eigenlijk in een springvloed; er wordt nu net zoveel geprotesteerd als in de roerige jaren 60.”

Wel is de vorm van protesteren veranderd. Waar er vroeger veel rellen waren waarbij de politie moest ingrijpen, verlopen protesten nu meestal redelijk rustig en georganiseerd. Volgens Van Stekelenburg komt dit doordat protest genormaliseerd is. Tegenwoordig ga je bij een demonstratie een soort script af, waarbij zowel de politie als de demonstranten weten wat ze van elkaar kunnen verwachten. Van Stekelenburg maakt een vergelijking met de tango: “Als je veel oefent, sta je op een gegeven moment niet meer op elkaars tenen.”

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

2010: the year of kettling

, door

politie maakt cordonWe’ve all been kettled.

The term, of course, refers to a form of containment used by law enforcement against protestors who are then surrounded by a thick cordon of police, with either one narrow exit or no exit at all as police advances and reduces the space available to those kettled. Once duly kettled, sometimes for hours, protestors can be made to conform much more easily.

Kettling was used at the G8 demonstrations in Genoa, with tragic results. And more recently, it was used against students protesting conservative policies:

“Hundreds of people chanted “let us out” as a line of police officers reduced the size of the Whitehall pen.

Many argued the police were punishing everyone, rather than the handful of troublemakers.

Ben Mann, 24, a London University student, said: “It’s not good. It makes people more angry. I don’t understand how they have the right to hold people in one place.

“It really angered people when they did this at the G20 protests. A policeman just told me this was the end of protests as we know it, which was pretty scary.”

Tom, a 23-year-old Sussex University student who didn’t want to give his surname, said: “They’re trying to deter people from protesting.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Hoor wie relt daar kinderen?

, door

We’re overwhelmed by weirdos, guys who are not students and who act violently during our protests. They’re the ones who throw marble blocks on the police and firemen. (France24)

“Omringd door gevaarlijke gekken”, kent u die uitdrukking?! Wie zelf wel eens bij rellen aanwezig is geweest kent dat vast wel. Bij demonstraties die uit de hand lopen zijn het bijna altijd afwijkende buitenstaanders die de eerste steen gooien: vechtersbazen en undercover agenten. Maar in Griekenland lijkt er meer aan de hand. De oorspronkelijke demonstranten zijn vervangen danwel aangevuld door andere groepen en onderling wordt er ook gevochten. Het protest lijkt net als bij de rellen in de franse banlieues ongericht en niet meer politiek gemotiveerd. En dat is jammer zou de echte revolutionair zeggen. Een rondje langs de expatblogs van Griekenland leverde de volgende waarnemingen op:

Een Brits Cypriotische Griek zinspeelt op zijn blog op een complot. What if this was all a set-up. A plan to take our attention away from the reality. The reality that a young life had been put to an end even before it had begun (It’s All Greek To Me).

Een Britse leraar engels in Noord-Griekenland ziet confrontaties tussen burgers. In Patra and Larissa angry citizens attacked protesters in the cities universities. In addition riot police allowed groups of youths to throw rocks back at anarchist protesters in the university of Thessaloniki. (Teacher Dude’s Grill and BBQ)

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Privacydemonstratie, mislukking of begin?

, door

Vanwege een weekje vakantie was ik niet eerder in staat in te gaan op het rumoer dat was ontstaan na de privacydemonstratie, Volksopstand 2008, in Den Haag vorige week zaterdag.
Als spreker op die dag en pleitbezorger van een rem op de doorgeslagen regelgeving die inbreuk doen op de privacy, voel ik me echter wel geroepen om hier wat over te zeggen.

De manifestatie (want eigenlijk was het geen demonstratie) had de belangstelling van hooguit 200 mensen, inclusief de organisatie, op het moment dat ik er was. Het oogde dan ook leeg en net niet swingend. Hoewel de kraampjes verzorgd en veelal to-the-point waren, was het toch wat tam.
Het grote struikelblok van de dag was de spreker Marcel Messing. In zijn toespraak is de inbreuk op de privacy maar een klein onderdeel van een hele reeks complotten die over de mensheid wordt uitgestort. En daarbij worden chemtrails en buitenaardsen niet geschuwd.
Het laten spreken van dhr Messing was niet handig. Zijn zienswijze staat niet alleen zover af van de realiteit dat het lachwekkend wordt, ook is voor hem het privacy punt alleen maar iets om zijn eigen theorieën verder te onderbouwen. Zijn inbreng werkt dan ook averechts op de gewenste serieuze aandacht voor dit onderwerp.
Waren de lage opkomst en aanwezigheid van dhr Messing en aanhang dan reden om de manifestatie een mislukking te noemen? Nee.

Eerst even wat kritiek naar de klagers (en weglopers) bij de manifestatie. Geen van de politieke partijen of gerelateerde organisaties heeft tot nu toe, bij mijn weten, ook maar iets in de richting van zo’n manifestatie of demonstratie georganiseerd. Terwijl juist dit onderwerp dat hard nodig heeft, en velen in die partijen (mn GroenLinks en D66) dat ook weten.
Daarnaast kan je het Vrijbit niet helemaal aanrekenen dat er niet een perfecte dag werd georganiseerd. Vrijbit, een organisatie opgezet in het voorjaar, nam het op zich om een eerder initiatief tot een volksopstand alsnog van de grond te krijgen. In relatief korte tijd, met bestuurswisseling tussendoor, is er in ieder geval iets neergezet. Heel veel hulp kregen ze niet hierbij.
Daarnaast is het goed om te realiseren dat het twee jaar geleden ondenkbaar was dat er überhaupt zoiets als een demonstratie voor de privacy georganiseerd zou moeten worden. Het feit dat deze er nu toch is gekomen, hoe matig dat ook uitpakte, moet gezien worden als een signaal. Een eerste stap om dit onderwerp breder in de belangstelling te krijgen.

Quote du Jour

Quote du Jour | Eenmansdemonstraties

, door

Nu de demonstratievrijheid als een van de fundamentele waarborgen voor de democratie geldt, is voor het aanmerken als belaging van een op een politica als volksvertegenwoordiger gerichte demonstratie dan ook niet snel plaats.

Het Gerechtshof in Den Bosch heeft gisteren Huub Thoonen uit Boxmeer vrijgesproken voor het ‘stalken’ van gedeputeerde Brigitte van Haaften. De Rechtbank veroordeelde de 57-jarige Dwaze Vader nog tot drie maanden voorwaardelijk. Thoonen (een gescheiden vader die geen contact meer mag hebben met zijn zoon) viel de gedeputeerde (portefeuille Jeugdzorg) herhaaldelijk ‘lastig’ voor haar huis en via haar privé telefoonnummer, om misstanden in de zorg aan de kaak te stellen. Nu de weg vrij is voor dit soort eenmansdemonstraties, heeft u vast wel een actie in gedachten om een politicus naar keuze een tijdje fijn te stalken met uw weldoordachte standpunten?

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Volgende