Buiten op straat lijkt iedereen gelukkig

Er zijn tijden dat het nodig is om de straat op te gaan. Dat je niet kunt volstaan met achter je scherm woedende berichten de wereld in te slingeren – ieder voor zich –, maar dat het nodig is om anderen te laten zien dat je er bent, dat er genoeg voor je op het spel staat om ergens met zoveel mogelijk anderen te zijn. Het kabinet-Schoof bezuinigt ruim twee miljard in het onderwijs – een onderwijs dat juist gebaat zou zijn bij investeringen of op zijn minst bij enige rust. Vorige week is het bovendien verschillende grenzen overgegaan. Een gezelschap dat het enige Marokkaans Nederlandse lid laat vertrekken nadat allerlei op zijn minst dubieuze uitspraken zijn gedaan, en dat daarna verklaart 'niet racistisch' te zijn en geen enkele aanstalten doet tot zelfonderzoek, met zo'n gezelschap is iets mis. Er worden voortdurend kleine stapjes gezet, en er worden steeds meer grenzen opgerekt. Op de sociale media ging dit weekeinde een citaat rond uit het bekende boek They Thought They Were Free: The Germans, 1933–45 van Milton Mayer, gepubliceerd in 1955. Daarin onderzocht Mayer hoe gewone Duitsers geleidelijk de opkomst van het naziregime accepteerden. Onder andere schreef hij: Elke daad, elke gebeurtenis, is net iets erger dan de vorige, maar slechts een klein beetje. Je wacht op de volgende, en daarna wéér op de volgende. Je blijft hopen op een grote, schokkende gebeurtenis, in de veronderstelling dat anderen, zodra die schok komt, zich bij je zullen voegen om op een of andere manier weerstand te bieden. Je wilt niet alleen handelen, of zelfs maar alleen spreken; je wilt geen “problemen veroorzaken” of “opvallen”. (...) Buiten, op straat, in de bredere gemeenschap, lijkt iedereen ”gelukkig". Je hoort geen protesten en ziet ze al helemaal niet. Je praat privé met collega’s, van wie sommigen ongetwijfeld hetzelfde voelen als jij. Maar wat zeggen ze? “Het valt wel mee.” Of: “Je ziet spoken.” Of: “Je overdrijft.” Docenten en studenten in het hoger onderwijs zouden afgelopen donderdag de straat op zijn gegaan. Het zij verre van mij om te overdrijven of spoken te zien, maar: we mochten van dat demonstratierecht geen gebruik maken. Nu wordt de demonstratie volgende week maandag alsnog gehouden in Den Haag (25 november, Malieveld, 13.00). Officieel is dat nog steeds een demonstratie tegen de bezuinigingen, maar iedereen die zich betrokken voelt bij het hoger onderwijs is van harte welkom, en wat mij betreft komt iedereen. Het is als we niet uitkijken een lange rij in demonstraties tegen aanvallen op instituties die onze rechtsstaat schragen. Laten we zichtbaar zijn, voor de buitenwereld en vooral voor elkaar. Meer informatie over de demonstratie bij onderwijsbond AOb

Foto: Giulio (cc)

Italië dreigt demonstratierecht aan banden te leggen

Het Italiaanse Lagerhuis heeft een nieuwe “veiligheidswet” goedgekeurd, die klimaatactivisten en andere demonstranten bedreigt door het strafbaar maken van blokkades van wegen en spoorwegen. Overtreders kunnen tot twee jaar celstraf krijgen. Als de Senaat de wet goedkeurt ligt volgens tegenstanders de weg vrij om alle straatprotesten te verbieden. In heel Italië demonstreerden mensen daarom vorige week op initiatief van de vakbondsfederatie CGIL en diverse oppositiegroepen. Hoe ver gaat het extreemrechtse bewind van Giorgia Meloni in de aantasting van de rechtsstaat?

De wet maakt hogere straffen mogelijk voor demonstranten die zich tegen de politie keren en ook voor gevangenen die deelnemen aan acties zoals hongerstakingen. Meloni gaat voor veiligheid, dat is haar eerste prioriteit, zegt ze. ‘Veiligheid is een voorwaarde voor groei en investeringen en beschermt de ouderen en kwetsbaren.’ Critici noemen het een klassieke rechtse truc: met ‘law and order’ issues leidt de premier de aandacht af van de schandalen in haar coalitie en de dreigende financiële problemen vanwege druk uit de EU. In deze geest valt ook het plan van de regering om scholieren op middelbare scholen punten te geven voor hun gedrag. Scholieren die een vijf of lager scoren, moeten hun jaar opnieuw doen − zelfs als hun andere cijfers wél op orde zijn. De hervorming heeft ook invloed op het Italiaanse eindexamen, de maturità, dat bepaalt of scholieren naar de universiteit mogen. De vereniging van schooldirecteuren is het eens met dit plan en wijst op veel voorkomende incidenten over het gebruik van mobieltjes in de klas. De scholieren zien wat anders. “Minister Valditara wil de scholen veranderen in plekken van law and order”, zegt Paolo Notarnicola van het scholierennetwerk. “Dat zou Italië doen om leraren te beschermen. Maar wij zien het als een manier om angst aan te jagen onder de scholieren, en hun vrijheid van meningsuiting te beperken.”

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Demonstratierecht stelt in de praktijk niets meer voor

Journalist Wietse Pottjewijd ging een dagje demonstreren tegen het koningshuis tijdens een gepland bezoek van Willem-Alexander.

Binnen tien minuten stonden er twee agenten voor zijn neus, die hem vroegen wat hij van plan was met dat spandoek. Pottjewijd stond volkomen in zijn recht, maar werd toch gesommeerd op te krassen. Hij werd gearresteerd, werd twee uur in een cel vastgehouden en kreeg toen te horen dat de arrestatie onrechtmatig was geweest.

Foto: Roel Wijnants (cc)

Morrelen aan de demonstratievrijheid

COLUMN - Het komt niet geheel onverwacht. De minister van Justitie van het nieuwe kabinet-Schoof David van Weel (VVD) wil nagaan of er ‘binnen de grenzen van het demonstratierecht’ ruimte is om beperkingen op te leggen aan demonstranten. Hij wil niet over een inperking van het demonstratierecht spreken, maar wel grenzen stellen. Wat is het verschil, vraag je je af. Een belangrijke reden voor zijn plan: mensen begrijpen niet dat een overmacht aan agenten moet worden  ingezet voor demonstranten die zich op de snelweg vastplakken terwijl die agenten elders nodig zijn voor een voetbalwedstrijd of een festival. En de agenten begrijpen het zelf ook niet.

Het is het populisme ten voeten uit. Het volk wil festivals en voetbal. En doorjakkeren op de snelweg. Dus weg met die demonstranten. Dat grondrechten door veel mensen niet goed worden begrepen is niet zo verwonderlijk. Juridische zaken zijn niet altijd even simpel. Maar van een minister van Justitie mag je verwachten dat hij de wet kan uitleggen én verdedigen. En niet dat hij onbegrip beloont met juridisch discutabele maatregelen.

Dat Van Weel de klimaatactivisten noemt in zijn voorbeeld en niet de boeren van zijn coalitiegenoot die zonder veel tegenstand snelwegen mochten blokkeren is ook niet bepaald geruststellend. Kennelijk is deze regering niet vies van het maken van inhoudelijke keuzes terwijl de overheid zich volgens de wet en internationale verdragen juist moet onthouden van bemoeienis met de inhoud en het doel van een demonstratie.

Foto: Mark Vletter (cc)

Wilders heeft nog steeds lak aan de rechtsstaat

COLUMN - Geert Wilders haalde vorige week uit naar de demonstranten tegen de Israëlische president Herzog die in Amsterdam op bezoek was voor de opening van het Holocaustmuseum. Hij noemde het gedrag van de demonstranten ‘een ongehoorde schande’. En verder zei hij: ‘Het riekt naar een politieke actie van de extreem linkse burgemeester van Amsterdam. Onverantwoord.’ Een opmerkelijk uitspraak van een man die vorige week nog kandidaat-premier was. Demissionair-premier Rutte verdedigde burgemeester Halsema onmiddellijk: ‘Als het gaat om het handhaven van de openbare orde bedrijven onze burgemeesters geen politiek’.

‘Kritiek is prima, maar je moet de instituties van de rechtsstaat wel héél laten,’ schreef staatsrechtsgeleerde Voermans in Het Parool. De rechtse meerderheid in de Tweede Kamer had daar geen boodschap aan en riep op tot een ‘fundamenteel debat over de manier waarop het demonstratierecht zich de afgelopen jaren heeft ontwikkeld.’ De emoties over afschuwelijke geluiden wonnen het weer eens van het demonstratierecht en de vrijheid van meningsuiting.

Het verontrustende is dat Wilders en zijn geestverwanten lak hebben aan hun verantwoordelijkheid als politicus om de rechtsstaat te respecteren en te verdedigen. Halsema moet als burgemeester het demonstratierecht handhaven en kan uitsluitend op formele gronden grenzen stellen. Zij mag zich niet inlaten met de inhoudelijk-politieke aspecten van een demonstratie. ‘Vergaande beperkingen naar plaats en tijd komen min of meer neer op een verbod, aangezien daarmee het uitstralende effect van de betoging teniet wordt gedaan’, aldus de verordening. En alleen het OM kan achteraf optreden tegen strafbare uitingen. De Amsterdamse autoriteiten hebben in dit geval de gekwetste bezoekers van de bijeenkomst ook opgeroepen om aangifte te doen.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Quote du jour | Meningenpolitie

Wij zijn er niet om de publieke opinie te bevredigen, maar om de openbare orde te handhaven. […]

Wij zijn geen meningenpolitie […] Achteraf moet het OM beoordelen of er strafbare feiten zijn gepleegd. Op dat punt is Jozias van Aartsen onbegrepen.

Burgemeester Ahmed Aboutaleb van Rotterdam neemt het op voor zijn collega Jozias van Aartsen, die veel kritiek kreeg omdat volgens critici de politie niet tijdig ingreep tijdens een Pro-Gazademonstratie in Den Haag.

Foto: Benno Hansen (cc)

Preventief ingrijpen bij opruiiende teksten

COLUMN - Burgemeesters proberen ordeverstoringen te voorkomen met ‘online gebiedsverboden’. Een oproep om ergens te gaan ‘rellen’ willen ze bestraffen met een bestuurlijke boete. Een omstreden maatregel vanuit het oogpunt van de demonstratievrijheid en de vrijheid van meningsuiting, zeggen deskundigen. Maar ‘je kunt niet zomaar met een beroep op de vrijheid van meningsuiting zeggen van ‘ik ga nu rellen organiseren’, meent burgemeester Wientjes van Haarlem. Hij vindt dat hij als bewaker van de openbare orde in zijn gemeente een online uitingsverbod moet kunnen opleggen. Zijn collega in Almelo heeft onlangs de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) gewijzigd om dat in voorkomende gevallen ook te kunnen doen.

De Utrechtse burgemeester Dijksma is echter door de rechter teruggeroepen nadat ze een jongen uit Zeist een boete had opgelegd omdat hij opriep tot rellen uit protest tegen de coronamaatregelen. Dijksma verbood de jongen online berichten te publiceren “die zijn te kwalificeren als het door uitdagend gedrag aanleiding geven tot wanordelijkheden”, maar dat is in strijd met de Grondwet, zegt de bestuursrechter nu, in weerwil van eerdere suggesties van de minister van Justitie Dilan Yesilgöz. De APV geeft de burgemeester mogelijkheden om op te treden als zich ergens ongeregeldheden voordoen of daartoe wordt opgeroepen. Digitale platformen vallen niet onder die regel, zegt de rechter: het moet gaan om een fysieke plaats, zoals een plein, weg of park.

Foto: kees torn (cc)

Demonstreren is niet hetzelfde als iemand in z’n gezicht schreeuwen

COLUMN - Na het eerste boerenbezoek aan de woning van minister Van der Wal liet Mark van den Oever van Farmers Defense Force zich interviewen door de Volkskrant. Op het hem geboden podium verkondigde hij dat boeren zeker door moeten gaan met het thuis opzoeken van politici en hun trillende kinderen. “Pussy’s zijn het” aldus Van den Oever. Een week later stonden er weer tractoren voor de deur van de minister. Dat dat niet kan dringt ondertussen in Den Haag wel door, maar waarom kan dat dan niet? Omdat het demonstratierecht niet voor tractoren geldt? Die boeren demonstreren toch gewoon? En dan ontaardt er weleens iets.

In die lijn van verdedigen zit een kleine misvatting over hoe we dat demonstratierecht zouden moeten opvatten. Die misvatting, die bij zowel links als rechts leeft, luidt: we hebben demonstratierecht en daarom mag iedereen overal demonstreren.

Gelukkig wordt die interpretatie van het demonstratierecht door de handhavers van de openbare orde niet gehuldigd. Dat wordt duidelijk zodra de ene demonstratie een andere demonstratie van tegenstanders uitlokt. Dan voelen burgemeester en het politiehoofd al snel nattigheid.

Stel, FvD kondigt een betoging aan. Baudet wil de moderne, drukke vrouw bevrijden van de stress die komt kijken bij het eventueel afbreken van een zwangerschap door abortussen niet meer toe te staan. Er wordt een tegendemonstratie aangekondigd. Een reactie van burgemeester en politie zal snel volgen. Beide demonstraties krijgen een andere plek toegewezen, zodat de demonstranten elkaar niet treffen en de politie de openbare orde kan handhaven.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Roel Wijnants (cc)

Tweede Kamerleden verliezen contact met de burgers

COLUMN - Het Binnenhof wordt gerestaureerd. De Eerste en Tweede Kamer verhuizen naar een tijdelijke locatie. De Tweede Kamer gaat voor minstens vijf jaar naar het oude gebouw van het ministerie van Buitenlandse Zaken aan de Bezuidenhoutseweg. Een klein probleempje bij deze locatie werd deze week aangekaart in het radioprogramma De Nieuws BV: er is nauwelijks ruimte om te demonstreren. Wat op het Plein bij de huidige Tweede Kamer vrijwel dagelijks gebeurt onder de ogen van de lunchende Kamerleden zullen ze aan de Bezuidenhoutseweg gaan missen. De gemeente Den Haag, die voor de uitvoering van het demonstratierecht moet zorgen, heeft een miniem plekje bij het gebouw gereserveerd waar je met maximaal dertig mensen kunt staan. Als je met meer mensen bent – en dat komt nogal eens voor- moet je naar het Malieveld. Dan moeten de Kamerleden met wie je contact wil hebben bereid zijn om hun werk te onderbreken om minstens 10 minuten heen en 10 minuten terug te wandelen.

Is daar over nagedacht in de jarenlange voorbereiding van deze verbouwingsoperatie? Kennelijk niet. Had dat wel gemoeten? Mij dunkt van wel, en zeker na alles wat we het afgelopen voorjaar hebben gezien aan moties en verklaringen voor meer openheid, meer ruimte voor de stem van de burger, meer tegenmacht, etc. Het lijkt er niet op dat er de komende vijf jaar verbetering komt in het directe contact tussen Kamerlid en kiezer. Overigens zag ik dat de Eerste Kamer op een plek komt waar wellicht wat meer ruimte is om te demonstreren, namelijk op de Lange Voorhout 34-36 (Huis Huguetan). Maar of dat nou een goed alternatief is?

Foto: Maarten (cc)

Over vrijheid en democratie

OPINIE - En over ballonnen en symbolen….

De oproep van VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff om demonstraties bij de intocht van Sinterklaas te verbieden is al door velen van de hand gewezen op zowel politieke als juridische gronden. Doorslaggevende kritiek op dit misplaatste populistische proefballonnetje: zo buig je in de praktijk voor de gewelddadige en racistische hooligans die in Eindhoven en elders voor overlast hebben gezorgd.

De partij voor vrijheid en democratie heeft het wel vaker moeilijk om de waarden waar zij voor zegt te staan in de praktijk te brengen. Dat bleek onlangs ook weer in de Amsterdamse Gemeenteraad waar VVD-raadslid Marianne Poot met haar CDA collega Boomsma vragen stelde over een anti-Israël demonstratie. De raadsleden stoorden zich met name aan het afspelen van een lied van rapper Ismo over een terroristische aanslag in Tel Aviv. Ismo is eerder veroordeeld voor haatzaaien tegen joden en homo’s. Niet zo’n gelukkige keuze dus van de de organisatoren van de demonstratie op de Dam op 4 november. Maar de vraag aan het college van B&W wat ze van de tekst vonden die daar ten gehore werd gebracht is natuurlijk aan de verkeerde partij gericht. Als zij menen dat Ismo met dit lied over de schreef gaat moeten zij een aanklacht indienen bij het OM.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Volgende