De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
REDD moet het bos redden
Dit is een gastbijdrage van Marjolein van de Water van Noticias.nl.
Rijke landen gaan arme landen betalen om hun bossen te beschermen. En als alles volgens plan verloopt, kunnen bedrijven hier goed aan verdienen. Walmart, de Wereldbank en andere grote spelers op de klimaattop in Cancun, zijn laaiend enthousiast over REDD, een mechanisme waarbij men de co2 die in bomen ligt opgeslagen, inzet om klimaatverandering tegen te gaan. Boeren en sociale organisaties vrezen voor de gevolgen ervan.
REDD (Reducing Emissions from Deforestation and Forest Degradation) was een van de weinige punten op de agenda in Cancun, waar de VN landen redelijk unaniem achter staan. Het idee is simpel. Bomen en planten absorberen co2 en slaan dat op. Landen gaan eerst uitrekenen hoeveel co2 er precies ligt opgeslagen in hun bossen. Als ze deze bossen vervolgens niet kappen, telt dat als vermindering van uitstoot. Hiervoor worden de landen dan financieel gecompenseerd. Kortom, er komt een prijskaartje te hangen aan de co2 die opgeslagen ligt in bomen.
Bomen op de markt
De vraag is natuurlijk wie dat gaat betalen. Brazilië is groot voorstander van het opzetten van een fonds waar rijke landen geld in storten. Ontwikkelingslanden kunnen dit geld dan gebruiken om hun REDD programma’s te financieren. Maar de meeste landen, vooral de westerse landen, pleiten voor een systeem waarbij ze de co2 uit bossen op de emissiemarkt kunnen verkopen. Zo kunnen landen en bedrijven die meer uitstoten dan afgesproken, hun klimaatschuld aflossen.
NASA: CO2 bepaalt temperatuur Aarde
Twee parallele NASA-studies (een in Science, een in Journal of Geophysical Research) gaan terug naar de basis van klimaatwetenschap: infraroodabsorbtie per broeikasgas (nasa.gov) – en opgetelde atmosferische klimaatgevoeligheid (nasa.gov). Voor de liefhebbers het hele verhaal: ‘Temperature is all about CO2’ (bitsofscience.org). Op Sargasso gewoon de 4 hoofdconclusies:
-
• Atmosferisch water vormt de belangrijkste motor achter temperatuurstijging. Waterdamp is verantwoordelijk voor 50 procent van het Aardse broeikaseffect, wolken voor een additionele 25 procent.
• Niet-condenserende broeikasgassen zijn verantwoordelijk voor de resterende 25 procent van het broeikassysteem. CO2 is met 20 procent veruit de belangrijkste.
• De toevoer van water is temperatuurafhankelijk. Water is daarom een klimaatterugkoppeling, terwijl alleen niet-condenserende broeikasgassen climate forcers zijn.
• CO2 is de ‘thermostaat van de Aarde’. De CO2-concentratie bepaalt waar een nieuwe evenwichtstemperatuur wordt bereikt, de waterkoppeling bepaalt hoe dit gebeurt.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
Zekerheid over klimaatrampen?
Dit is een gastbijdrage van Eco Matser, klimaatspecialist van Hivos.
In onze nieuwste campagne vragen wij aandacht voor de ernstige gevolgen van klimaatverandering voor mensen in ontwikkelingslanden. Met de leus: ‘Energiebesparing hier scheelt rampen daar’ leggen wij bewust de link tussen de uitstoot van co2 en het toenemende aantal natuurrampen. Volgens sommigen is dat pure retoriek, of op z’n minst voorbarig. Ik vind het tijd dat we die link leggen.
Rampenzomer
Rampen zijn actueel. De extreme hitte in Rusland, overstromingen in Pakistan en Mexico en modderstromen in Midden Amerika beheersten het nieuws deze zomer. De gevolgen zijn ernstig: als gevolg van de droogte in Rusland is de graanprijs op de wereldmarkt met meer dan 80 procent gestegen en zijn arme mensen op andere plaatsen in de wereld – bijvoorbeeld in Mozambique – bang het brood niet meer te kunnen betalen. Als gevolg van de overstromingen in Pakistan zijn al meer dan duizend mensen omgekomen, minstens zes miljoen mensen dakloos en worden honderdduizenden mensen bedreigd met de dood als geen adequate hulp wordt gegeven. Herstel van de schade zal tientallen jaren gaan kosten.
De vraag is natuurlijk of deze rampen (mede) veroorzaakt zijn door klimaatverandering. Die vraag is, zoals critici terecht opmerken, niet direct te beantwoorden. Een enkele extreme weerssituatie is geen bewijs van klimaatverandering en het is alleen na verloop van jaren te zeggen of een bepaalde ramp mede is veroorzaakt door klimaat verandering. Zo zegt Gavin Schmidt, klimaatonderzoeker van de NASA, in de New York Times dat hij als persoon denkt dat de Russische hittegolf te maken heeft met klimaatverandering maar dat hij het als wetenschapper nog niet heeft bewezen.
IPCC
Zoals een zwaluw nog geen zomer maakt, is één ramp ook geen bewijs voor de invloed van klimaatverandering. Uit bestudering van statistieken blijkt echter dat rampen in aantal en intensiteit toenemen. Deze toename kan wél worden gekoppeld aan klimaatverandering. Dit wordt ook voorspeld in de IPCC rapporten.
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.