Het cynische businessmodel van asielopvang (2)

In ons vorig artikel: De Turkije-deal en Tunesië-deal (staat even in de wacht) zijn niet de enige vormen van koehandel met asielzoekers. Het recente ‘migratieakkoord’ dat 27 EU-lidstaten sloten mag daar ook toegerekend worden. Vandaag deel 2: Koehandel met asielzoekers in Nederland. Het EU-migratieakkoord geeft eveneens ruimte voor handel over de ruggen van asielzoekers. In het akkoord is afgesproken dat alle landen een aantal migranten overnemen van ‘aankomstlanden’ (denk aan Griekenland en Italië). Maar als een land dat niet wenst te doen, dan kan het worden afgekocht door 20.000 euro te betalen voor elke migrant die niet wordt overgenomen. Vluchtelingen, asielzoekers, migranten als wisselgeld: ook in Nederland lijkt dat 'businessmodel' een stevige trend te worden. Dat is uitgelokt door de Spreidingswet. In de memorie van toelichting staat dat gemeenten die snel duurzame opvang creëren een ‘specifieke uitkering’ kunnen krijgen, die ze naar eigen kunnen besteden: De uitkeringen kunnen door de gemeente besteed worden aan een ander doel dan de opvang van asielzoekers en zijn een aanvulling op de reële compensatie van de extra kosten voor gemeenten voor het mogelijk maken van de opvangvoorzieningen voor asielzoekers Een perverse prikkel die in het advies van de Raad van State is bekritiseerd: De verdelingsprocedure en de ingebouwde financiële prikkels hebben bovendien een competitief element in zich en dragen niet bij aan de solidariteit tussen gemeenten die de regering op het oog heeft De NOS zocht uit hoe die procedure er uit gaat zien. Een gemeente die binnen drie maanden een opvang met meer dan honderd plekken voor langer dan vijf jaar aanbiedt, kan een bonus van 5000 euro per plek krijgen. Dus ja, niet gek dat er listige gemeenten zijn die brood zien in dit cynische businessmodel van het kabinet. Een paar voorbeelden. Enschede Zoals meer gemeenten stelde in Enschede een meerderheid van de gemeenteraad een limiet aan het aantal plaatsen. Maar daarnaast eiste men ook extra agenten of 7,9 miljoen euro voor de gemeentelijke jeugdzorg. Staatsecretaris Van der Burg ging daar niet mee akkoord maar zegde wel toe dat het COA gaat bekijken wat er voor de omgeving van het latere asielzoekerscentrum gedaan kan worden. Wat dat ook moge inhouden. (Bron: AD) Onbegrijpelijk dat Van der Burg niet akkoord ging. Die 7,9 miljoen euro staat gelijk aan bonussen voor 1580 duurzame opvangplaatsen voor langer dan vijf jaar. Zaanstad Voor verlenging van de bestaande opvangplekken en uitbreiding met een nieuwe locatie vraagt de gemeente Zaanstad ‘hulp’ van het Rijk bij andere ontwikkelingen in de gemeente Zaanstad. Bijvoorbeeld bij de bouw van flexwoningen. Burgemeester Jan Hamming en wethouder wonen Harrie van der Laan: ‘Als wij een rol kunnen spelen in menswaardige opvang van vluchtelingen en asielzoekers dan moeten we daar verantwoordelijkheid voor nemen. Tegelijkertijd hebben veel Zaanse inwoners ook een woning nodig. Wij denken dat afspraken met het Rijk ervoor kunnen zorgen dat we aan beide crises kunnen werken.’ (Bron: Zaanstad.nl) Alphen aan den Rijn Wethouder Gerard van A van de gemeente Alphen aan den Rijn is stellig: "Voor wat hoort wat". Dus asielopvang ja, maar dan wel in verschillende dorpen tijdelijke woningen, voor maximaal vijftien jaar, om Oekraïense vluchtelingen én eigen inwoners te huisvesten. (Bron: Alphens.nl) Almere De gemeente Almere wil onderhandelen over opvang van kansarme asielzoekers in de oude gevangenis in Almere Buiten. In ruil voor meer agenten en hulp bij huisvesting van statushouders. (Bron: Omroep Flevoland) Deze gemeenten sorteren dus voor op de ‘beloningsclausule’ van de Spreidingswet. Ze oormerken als het ware de bonussen. Ongetwijfeld zullen ze zelf dit niet als businessmodel, maar als 'beleidskeuzes' zien. Handjeklap Los van de perverse prikkel die van de Spreidingswet uitgaat, onderhandelen gemeenten ook onderling. Handjeklap op de asielmarkt. De gemeente Almelo wil met andere Twentse gemeenten ‘vluchtelingen ruilen’. Men wil zodoende een eigen invulling geven aan de taakstelling voor huisvesting van statushouders. Een soortgelijke deal heeft de gemeente Sliedrecht voor ogen:  ‘Met deze extra plaatsen bieden we omliggende gemeenten de mogelijkheid om hun taakstelling rond de opvang van asielzoekers in te vullen, onder de strikte voorwaarde dat die gemeenten dan een deel van de taakstelling voor de huisvesting van statushouders van Sliedrecht overnemen’, stellen burgemeester en wethouders. Solidariteit onder voorwaarden Andere varianten van gemeentelijke voorwaarden vinden we in Gorinchem (afbouw aantallen), Malden (eisen aan de kwaliteit van de opvang: ‘menswaardige en veilige huisvesting’). In Den Bosch stel men als voorwaarden voorzieningen in de buurt, zoals onderwijs, een bushalte en een supermarkt. En dat de asielzoekers hun tijd in de opvang kunnen gebruiken om snel te integreren in de samenleving. Die laatste twee voorbeelden zijn wel de meest humane deals. Maar verder is solidariteit een cynische businessmodel geworden. Lees ook: Het eerste deel Het cynische businessmodel van de asielopvang. en Asielopvang in alle gemeenten: Plan Kan – eerlijk zullen we alles delen.

Foto: EU Civil Protection and Humanitarian Aid (cc)

Het cynische businessmodel van asielopvang

COLUMN - Daar viel de term weer:

De premiers Giorgia Meloni (Italië) en Mark Rutte hebben samen met de EU-commissievoorzitter Ursula von der Leyen op bezoek in Tunis “het cynische businessmodel” van de mensensmokkelaars gehekeld.

Rutte bezigt de term niet voor de eerste keer.  In 2019 kwamen zeven mensen om toen hun boot kapseisde in de Egeïsche zee. Een journalist wilde zijn reactie en Rutte sprak:

(…) hier zie je dus uit dat het cynische businessmodel van die bootjessmokkelaars (…)

Dat Tunesië 150 miljoen euro “budgethulp” in de staatskas gestort krijgt om de economie van het land te steunen, daar is natuurlijk niets cynisch aan? Tunesië is immers een ‘veilig’ land, waar president Kais Saied Afrikaanse vluchtelingen de schuld geeft van de economische malaise. Wat voor sommige Tunesiërs wordt gezien als vrijbrief er op los te slaan.

Autocratische despoot regeert Tunesië

Diezelfde president heeft sinds 2021 de Tunesische democratie volledig ontmanteld. De regering en parlement ontbonden. De grondwet buiten werking gesteld. En politieke tegenstanders opgepakt. Dat alles bij elkaar is voor sommige Tunesiërs en Afrikaanse immigranten reden het land te ontvluchten. Met overvolle begraafplaatsen en mortuaria in de Tunesische kustregio Sfax tot gevolg.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Ted Eytan (cc)

Vet verdienen met big data

ANALYSE - In onze digitale economie zijn – naast een goed concept – vijf onderdelen nodig om tot business te komen: gebruiker, device, connectiviteit, software en data. Waar ligt bij toekomstige digitale verdienmodellen het zwaartepunt?

In digitale businessmodellen is het de kunst om de klant (vaak aangeduid met ‘de gebruiker’) zo ver te krijgen dat zijn apparaat online beschikbaar wordt gemaakt, zodat er vervolgens apps of software op geplaatst kunnen worden. Die apps en software gaan data produceren, waarmee de digitale ondernemer waarde genereert. Zie hier een digitale voedselketen.

In plaats van gebruiker, device, connectiviteit, software en data is ook SMAC: Social, Mobile, Analytics en Cloud een veel geziene indeling, maar in die benadering wordt voorbijgegaan aan de economische waarde van communicatie en informatie (in ruwe vorm: data). Businessmodellen beginnen bij de gebruiker, wiens portemonnee natuurlijk het meest interessant is.

De tijd dat we alleen voor software betaalden, is grotendeels voorbij. De tijd dat elektronicabedrijven rijk werden van alleen hardware, lijkt ook voorbij. En wellicht is connectiviteit straks net zo gratis als alle producten en diensten van Google. Kortom, mensen + data, dat is de basis voor veel toekomstige verdienmodellen.

Je kunt natuurlijk ook geld ‘verdienen’ door het niet uit te geven. Angela McIntyre, analist bij Gartner, voorspelt een miljardenbesparing bij de inzet van smart glasses zoals Google Glass, wanneer zo’n device wordt gebruikt door monteurs en veldwerkers in de dienstverlenende sector. Via de bril zou een expert kunnen meekijken met de monteur op locatie om een specifiek probleem op te lossen. Daarmee wordt de bril een interactief, handsfree instructieboek. Ze denkt dat de jaarlijkse besparing in 2017 al kan oplopen tot 1 miljard dollar. Volgens Juniper Research stijgt rond diezelfde tijd (2018) de verkoop van slimme brillen wereldwijd naar 10 miljoen exemplaren. Kortom, iedere bril levert een besparing op van 100 dollar per jaar. Nu maar hopen dat de prijs (nu nog 1.500 dollar voor een Google Glass) snel zakt, want zo’n stukje hardware zal in drie jaar tijd echt in alle opzichten zijn afgeschreven.