Kunst op Zondag | WK Favela

In de marge van de wereldkampioenschappen voetbal zul je de komende weken het woordje ‘favela’ af en toe tegenkomen. Mooi woord. Het is de wat exotische benaming voor sloppenwijk. Er wordt beweerd dat zo’n WK goed is voor Brazilië en dus ook goed voor de favelas. Het is maar gedeeltelijk waar en de bewoners van de sloppenwijken vrezen dat die waarheid niet langer duurt dan het WK zelf. Het ministerie van Buitenlandse Zaken geeft een negatief reisasdvies voor de favela’s, maar wie naar het WK reist moet zeker eens een Favela Tour doen en het Favela Museum bezoeken. De Braziliaanse sloppenwijken zijn immers meer dan geweld tussen drugsondernemers en politie en demonsterende favelabewoners. Zeker, het is nog lang geen ‘Living together in paradise’. De Vietnamese kunstenaar Nguyen Manh Hung ziet een urbane toekomst in van sloppenhuisjes opgetrokken torens. http://www.youtube.com/watch?v=dh_nCGSijo4 Dat doet denken aan Torre David in de Venezuelaaanse hoofdstad Caracas.

Door: Foto: dany13 (cc)

WK Voetbal in Brazilië levert parkeerplaats van $900 miljoen op

Voorafgaand aan grote sportevenementen worden de meest fantastische economische effecten voorgeschoteld.  Zo ook in Brazilië voor het WK van 2014. Een jaar na datum pakt het iets anders uit:

Brazil spent about $3 billion building 12 new or heavily refurbished stadiums for last year’s World Cup. Officials promised these taxpayer-funded venues would continue to generate revenue for years, hosting concerts, pro soccer games, and other events.

But as Lourdes Garcia-Navarro at NPR reports, most stadiums are failing to generate much revenue at all. The most expensive one, in Brasilia, is most regularly used as a site for a municipal bus parking lot. …

There are economists who study the potential economic impact of these events on the cities that host them, and their findings are unequivocal: they don’t pay. As Victor Matheson, an economist at College of the Holy Cross, told my colleague Brad Plumer, “My basic takeaway for any city considering a bid for the Olympics is to run away like crazy.”

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Silvia Gomide (cc)

‘Desculpe, Neymar’

ACHTERGROND - Deze zomer zal het WK in Brazilië van start gaan. Maar in het Zuid-Amerikaanse land brokkelt de steun voor het sportevenement af. Stefan Verwer merkt op hoe grote sportevenementen telkens weer voer voor maatschappelijke discussie worden.

‘Het spijt me Neymar, maar tijdens het WK zal ik niet voor jou juichen.’

Zo begint het lied, waarin de Braziliaanse songwriter Edu Krieger zich verontschuldigd dat hij deze zomer het Braziliaanse voetbalelftal niet zal steunen. Hoe kan een land, met zo’n gebrekkige infrastructuur, slechte gezondheidszorg en matig onderwijs zoveel geld uitgeven aan een WK, wat slechts vertier zal geven voor een select gezelschap aan toeristen en vooraanstaande Brazilianen. Krieger vertolkt het gevoel van een land, waarin voetbal heilig is en de devotie van de fan en de steun aan het team onvoorwaardelijk zijn.

Mondiale sportevenementen zijn altijd al voer voor maatschappelijke discussie geweest. De Engelse acteur en komiek Stephen Fry riep in augustus 2013 op om de Olympische Winterspelen in Sochi te boycotten, vanwege de positie van homoseksuelen in Rusland. In de aanloop naar de Olympische Zomerspelen in 2008 was het de onderdrukking van Tibet en de Chinese mensenrechtensituatie die de wereld verdeelde. In Zuid-Afrika maakten we ons zorgen over de armoede in het land en vroegen we ons af of de WK gelden niet aan zinnigere doelstellingen uitgegeven hadden moeten worden.

Foto: Bernardo Londoy (cc)

WK-problemen, plunderingen in Venezuela en protesten in BA

ELDERS - Het WK blijft een zorgenkindje voor de Braziliaanse regering. Eerder hadden mensenrechtenorganisaties kritiek op de gedwongen verhuizingen van inwoners van speelsteden; sommige sloppenwijken werden gesloopt om plaats te maken voor stadions en andere voorzieningen. De regering kreeg daarna een veeg uit de pan van de FIFA, die vond dat de voorbereidingen te langzaam verliepen.

Afgelopen week kwamen opnieuw verontrustende berichten uit Brazilië: meer dan honderd bouwvakkers die het vliegveld van Sao Paolo verbouwen, zouden als slaven worden gehuisvest. Sommige werknemers zouden van de honger en dorst omkomen. Althans, dat is wat de woordvoerder van hun vakbond beweert. Het is het zoveelste WK-schandaal dat voor verontwaardiging zorgt onder de Brazilianen.

Plunderingen Venezuela

Hoewel Maduro de strijd aangaat met de voedseltekorten, is het geduld bij sommige Venezolanen op. Als ze in de supermarkt hun producten niet kunnen kopen, dan pakken ze het wel zodra ze daar de kans voor krijgen. Toen afgelopen vrijdag een Colombiaanse truckchauffeur zich klemreed in de buurt van Caracas, duurde het niet lang voordat zijn lading werd geplunderd door 300 motorrijders.

Het ging om rundvlees, een kostbaar product in Venezuela. De trucker overleed tijdens de plunderingen. De stilstaande truck zorgde voor een lange file, waardoor even later ook andere trucks van hun lading werden beroofd. In verschillende media wordt nu openlijk gespeculeerd over een crisis. De plunderingen doen denken aan de Caracazo eind jaren ’89. Toen gingen duizenden Venezolanen de straat op om te plunderen uit onvrede met de regering. Het leger werd ingezet, wat leidde tot honderden doden. De rellen betekenden het begin van het einde van het pre-Chávez regime.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Riccardof (cc)

Onbekende drugsroute en schaars wc-papier

ELDERS - Bij drugshandel in Latijns-Amerika denken de meeste mensen aan de kartels in Mexico en Colombia. Over andere landen in de regio is minder bekend. Twee Nederlandse journalisten* hebben nu een relatief onbekende drugsroute op camera vastgelegd. Cocaïne die in Bolivia is geproduceerd, wordt via Argentinië naar Europa gesmokkeld. In de korte documentaire ‘De Tangolijn’ laten journalisten Peter Scheffer en Niels Wenstedt zien hoe eenvoudig het is om grote hoeveelheden drugs de grens over te smokkelen.

In tegenstelling tot landen als Chili en Brazilië, lijkt Argentinië onvoldoende in staat haar grenzen te bewaken. Volgens de lokale autoriteiten is er een tekort aan materiaal zoals radars, hekwerk en infraroodcamera’s. Ook corruptie speelt een rol.

Daarnaast is er te weinig personeel: zeker nu de regering duizenden gendarmes bij de grens heeft weggehaald om de onveilige buitenwijken van Buenos Aires te patrouilleren. Binnenkort zijn er parlementsverkiezingen, en een groot deel van de achterban van presidente Cristina Fernández woont in deze wijken. Hoewel de gendarmes in november terugkeren naar de grens, maken lokale journalisten zich ernstig zorgen. Volgens Andrea Silvera van lokale krant El Tribuno is Argentinië dicht bij een drugsoorlog zoals die in Mexico woedt.

Venezuela: schaars toiletpapier

Foto: copyright ok. Gecheckt 21-03-2022

Kan Europa Amerikaanse spionage weren?

ACHTERGROND - Het Europese Parlement verdiept zich in de  NSA-affaire. 

Begin september kwam een Braziliaans televisieprogramma met nieuwe onthullingen over de ongecontroleerde spionage van de Amerikaanse National Security Agency (NSA). In documenten die afkomstig zijn van klokkenluider Edward Snowden werd ook SWIFT genoemd, de organisatie die internationale bankoverschrijvingen regelt (de Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication). Voor Europarlementariërs Verhofstadt en in ’t Veld van de Liberalen en Albrecht van de Groenen was dat aanleiding om de Europese Commissie te verzoeken het TFTP-verdrag onmiddellijk op te schorten. Dit verdrag uit 2010 staat de Amerikanen onder strikte voorwaarden toe om financiële transacties van terroristen op te sporen via SWIFT. De actie van de Europarlementariërs is de zoveelste in een reeks waarin vanuit Europa wordt geprobeerd een antwoord te vinden op de Amerikaanse spionage-affaire.

De eerste berichten van Snowden in juni over het PRISM-programma riepen in Europa veel verontwaardiging op. En terecht werd ook direct gewezen op de verantwoordelijkheid van de Europese Unie die de VS in het verleden ruimhartig was tegemoetgekomen in het kader van de terrorismebestrijding. ‘Het wordt tijd om de medeplichtigheid van Europa bij de aantasting van de privacy van haar burgers stoppen,’ schreef Rick Falklinge van de Zweedse Piratenpartij. Het Europarlement nam op 4 juli een resolutie aan waarin gedreigd werd het SWIFT-verdrag en het verdrag over uitwisseling van passagiersgegevens (PNR) op te zeggen als Obama geen afdoende maatregelen zou nemen om de privacy van Europese burgers beter te beschermen. Een voorstel van de Europese Groenen om de vrijhandelsbesprekingen met de VS te bevriezen haalde het niet. De Commissie voor Burgerlijke Vrijheden (LIBE) kreeg de opdracht de zaak voor het einde van het jaar tot de bodem uit te zoeken.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Presidencia de la República del Ecuador (cc)

Herdenking in Chili, Chávez’ opvolger en interview Kirchner

ELDERS - Terwijl een groot deel van de wereld op 11 september de aanslagen op de Twin Towers herdacht, stond men in Chili stil bij de staatsgreep van dictator Augusto Pinochet. De coup maakte een einde aan de regering van gekozen president Salvador Allende, die tijdens de coup zelfmoord pleegde.

Hoewel Pinochet is overleden, zijn de herinneringen aan die dag nog springlevend. Tienduizenden  gingen in hoofdstad Santiago de straat op om de coup te herdenken. Zij willen dat de mensenrechtenschendingen van het regime alsnog vervolgd worden. Voor een kleine minderheid van de Chilenen is de voormalig dictator nog altijd een held. Zij vinden dat Pinochet het land heeft gered van het communisme en economisch heeft gemoderniseerd.

De presidentsverkiezingen maken de herdenking dit jaar nog urgenter: de vaders van beide kandidaten waren generaals in het Chileense leger ten tijde van de coup. De vader van linkse kandidaat Michelle Bachelet stierf in gevangenschap, terwijl de vader van rechtse kandidaat Evelyn Matthei juist deelnam aan de regering van Pinochet.

Maduro’s economische oorlog

Het valt Nicolás Maduro – president van Venezuela – niet mee om in de schoenen van Chávez te staan (of op zijn fiets te blijven zitten). Hij vecht tegen de onveiligheid en inflatie waar de Venezolanen dagelijks mee te maken hebben. Maar de ontevredenheid zit vooral in de maag: het land kent namelijk grote voedseltekorten.

FIFA: ‘Gelieve niet te demonstreren tijdens het WK.’

Want dat doet afbreuk aan het ons verdienmodel:

De FIFA roept de Braziliaanse bevolking op zich volledig te scharen achter het WK van volgend jaar in eigen land. Het toernooi is volgens secretaris-generaal Jérôme Valcke van de wereldvoetbalbond een verkeerd moment voor demonstraties.

Afgelopen zomer protesteerden burgers tijdens de Confederations Cup tegen de hoge kosten van het toernooi. Veel Brazilianen vinden dat het geld voor het WK beter had kunnen worden aangewend voor verbetering van hun leefsituatie.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Vorige Volgende