Digitale klopjachten in belang nationale veiligheid
ANALYSE - De input van het publiek bij zoekacties van de autoriteiten kan veel opleveren, maar het gevaar van digitale klopjachten ligt op de loer, zegt Quirine Eijkman.
Het komt de laatste tijd steeds vaker in het nieuws dat burgers gevraagd en ongevraagd de autoriteiten digitaal assisteren bij het beschermen van de nationale veiligheid. Onder andere na de bomaanslagen tijdens de Boston Marathon werd door de FBI aan omstanders gevraagd filmpjes te uploaden. Op populaire interactieve fora, waaronder Reddit,werd een onlineklopjacht ontketend. Ook in Nederland, waar de Commissie Project X Haren recent concludeerde dat de overheid meer gebruik zou moeten maken van de sociale media-expertise van jongeren en waar de website doodsbedreiging.nl (@doodsbedreiging op Twitter) ‘dreigtweets’ door middel van wederpublicatie monitort, worden digitale klopjachten ontketend.
In Boston was er een reële kans dat er nog een aanslag zou plaatsvinden. Op zich rechtvaardigde dat een stevige reactie van de autoriteiten, al dan niet geholpen door het publiek. Toch kent het fenomeen van de digitale klopjacht ook neveneffecten, die op gespannen voet staan met grondrechten zoals het recht op een eerlijk proces of een privéleven.Wat gebeurt er bijvoorbeeld als onschuldigen digitaal als terrorist worden gelabeld? Bestaat er een recht op vergetelheid? Natuurlijk is publieke assistentie in zaken van nationale veiligheid van belang. Na een terroristische aanslag moeten de inlichtingen- en veiligheidsdiensten en de politie vaak naar een speld in een hooiberg zoeken en tegelijkertijd op nieuwe dreigingen anticiperen.