Geen aanzuigende werking door SAR operaties

De aanwezigheid van NGO-schepen voor de kust van Libië hebben geen aanzuigende werking op de vluchtelingenstroom. Dat concluderen onderzoekers van het Migration Policy Centre (MPC) en het Robert Schuman Centre for Advanced Studies in een rapport voor het European University Institute (EUI). Het effect van een ‘aanzuigende werking’ wordt herhaaldelijk van stal gehaald als argument tegen humanitaire maatregelen voor vluchtelingen.

Door: Foto: Sinn Féin (cc)
Foto: International Federation of Red Cross and Red Crescent Societies (cc)

Voorbij de morele verontwaardiging

, door

RECENSIE - Direct op de eerste pagina maken we kennis met Hashem al-Souki, een Syrische vluchteling.

Hasheem ligt in het pikkedonker, in het ruim van een boot, opeengepakt met honderden andere vluchtelingen. Hij hoort de vrouwen onder hem schreeuwen en huilen, vechtend om een beetje lucht. Maar hij kan zelf geen kant op. Bovenop hem liggen weer andere vluchtelingen. Smokkelaars delen de opeengepakte massa klappen uit om te voorkomen dat er paniek uitbreekt. Het overvolle, wrakke schip kan elk moment kapseizen.

Hasheem is de rode draad in Patrick Kingsley’s ‘De nieuwe Odyssee’. Het verhaal van de huidige Europese vluchtelingencrisis, aldus de omslag. Maar het is vooral het verhaal van Patrick en Hasheem. Kingsley is de ‘redacteur vluchtelingen’ van de Britse krant The Guardian, een krant met onberispelijk links-liberale opvattingen.

In opdracht van de krant reisde hij door grote delen van Afrika, het Midden-Oosten en Europa. Op zoek naar vluchtelingen, naar de smokkelars die hen uitbuiten, naar de vrijwilligers die hen helpen en naar de politiemensen en militairen die voor de ondankbare taak staan om onuitvoerbaar beleid uit te voeren.

Kingsley kan meeslepend schrijven; we reizen mee met Hasheem, die de boottocht overleefde en uiteindelijk zijn doel, Zweden, bereikte. Daar wil hij nu zijn vrouw en kinderen vanuit Egypte naartoe halen. Het is hem van harte gegund.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Waan van de dag

“The life jackets we were wearing were all fake”

, door

De vader van het Syrische jongetje Aylan, dat symbool werd voor de gevolgen van Europa’s houding ten aanzien van Syrische vluchtelingen nadat diverse foto’s van zijn aangespoelde lichaam de wereld over gingen, vertelt over de helse tocht van Bodrum naar het Griekse eiland Kos.

De vader had aanvankelijk asiel aangevraagd in Canada, maar werd afgewezen omdat hij geen papieren had. Ook kreeg hij geen uitreisvisa van de Turkse autoriteiten.

Foto: TPCOM (cc)

Waarom Europa nu zo afbladdert

, door

ANALYSE, LONGREAD - De problemen waarmee Europa te maken heeft, vertonen allemaal gebrek aan Europees engagement. Zodra het er om gaat spannen, prefereren regeringen hun eigen nationale aanpak. Die voorkeur sluit aan bij wat het publiek vandaag van Europa vindt. Dat voorspelt niet veel goeds voor Europa, schrijft Jan Werts (journalist en publicist in Brussel) in een artikel op het Montesquieu Instituut.

1. Vijfvoudige inzet

De inzet is deze zomer vijfvoudig:

  • – het dwarsliggende failliete Griekenland
  • – per dag ruwweg 700 nieuwe bootvluchtelingen
  • – het oorlogsgeweld in Oost-Oekraïne
  • – de muntunie EMU op de been houden
  • – het Verenigd Koninkrijk dat af wil van Europa

Er is hierover afgelopen weken dag en nacht vergaderd. Politici, ambtenaren en verslaggevers snakken naar vakantie. Hieronder blijkt dat concreet weinig is besloten. Waar is kanselier Angela Merkel, informeel de hoogste leider in Europa? Waar bleef de hele Europese Raad? Volgens de verdragen bepalen die regeringsleiders toch ‘de algemene politieke beleidslijnen en prioriteiten’. Waar was voorzitter Donald Tusk waarvan wij niks horen?

Europa is al 5,5 jaar in de ban van Griekenland. Opmerkelijk, aangezien dat land niet eens twee procent voorstelt van de EU-economie. Aanvankelijk werkte Athene mee aan sanering. In ruil voor hervormingen kreeg Griekenland volgens de Europese Commissie per inwoner van dat land tot nu toe 33.000 euro steun. Dit los van de forse regionale en cohesie- en landbouwsteun van de EU.

Foto: UNHCR (cc)

Laat Europa het asielvraagstuk nu eens echt grondig aanpakken

, door

ANALYSE - Europa kan de humanitaire crisis in de Middellandse Zee niet langer negeren. Als het de dood van nog meer vluchtelingen wil vermijden, zal het haar asielbeleid moeten repareren, haar aanwezigheid op zee moeten vergroten, en een sterkere rol in Libië moeten spelen.

Er is iets fundamenteel mis met Europa’s benadering van irreguliere migranten. Na de scheepsramp op de Middellandse zee, waarbij meer dan 700 migranten omkwamen, heeft de Europese Commissie een 10-puntenplan van aanpak over migratie onthuld. Dat bevat een aantal goede punten, maar het kan slechts het begin zijn.

Ten aanzien van migratie en asielbeleid loopt er een breuklijn tussen Noord en Zuid door de EU. Onder het verdrag van Schengen (waar het VK en Ierland geen deel van uitmaken) zijn alle leden verantwoordelijk voor de veiligheid van de buitengrenzen van de Unie. De veronderstelling is eenvoudig: in een gebied met vrije beweging zonder grenzen zijn de migratieproblemen van één lidstaat de problemen van de Unie als geheel. Maar de EU heeft al twintig jaar geen gemeenschappelijk migratiebeleid.

Dublinsysteem

Europa’s asielsysteem, het zogeheten ‘Dublin system’, heeft nogal wat frictie binnen de Unie veroorzaakt. Volgens dit systeem is de EU-lidstaat waar een migrant het eerste aankomt primair verantwoordelijk voor het verwerken van een asielaanvraag. Dit plaatst een onredelijke last op landen die aan conflictzones grenzen, zoals Italië, Griekenland of Malta. Deze landen, overladen met aanvragen, wijzen de overweldigende meerderheid daarvan af. Dus reizen asielzoekers naar andere landen, zoals Duitsland of Zweden. Hier hebben ze betere kansen op een succesvolle aanvraag; maar de lokale bevolking stoort zich aan hen als een toenemende last op de sociale voorzieningen. Noordelijke lidstaten willen een asielbeleid dat migranten in het Zuiden houdt, maar hen humaan behandelt, terwijl Zuidelijke lidstaten willen dat het Noorden in de lasten deelt door meer migranten te accepteren. De Middellandse vluchtelingencrisis toont aan dat dit systeem onhoudbaar is.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Welk land in Europa nam de afgelopen jaren de meeste asielzoekers op?

, door

DATA - Door het overlijden van wederom honderden bootvluchtelingen afgelopen week is er vandaag een speciale EU top over deze problematiek. Het zal vooral gaan over het indammen van de stroom. Maar ook over hoeveel wel op te nemen en de verdeling over de landen.
Mijn alterego @datagraver heeft voor De Stand diverse overzichten geproduceerd van de asielstromen naar Europa en via de Middelandse Zee. Deze kunnen helpen bij de maatschappelijke discussie.

Te beginnen met het met het meest pijnlijke overzicht. Het aantal mensen dat overleed bij de overtocht van de Middelandse zee de afgelopen jaren. Bijgewerkt tot en met 22 april dit jaar.
dood_v3_475

Vervolgens kunnen we kijken naar de totale instroom van asielzoekers (eerste aanvragen) in Europa in de afgelopen jaren.
asiel_europa_totaal_v2_475

Voor een iets kortere periode hebben we ook nog de gegevens van het aandeel instroom via de Middelandse zee toegevoegd:
instroom_plus_mz_v2_475

De instroom over de periode 2004-2014 per ontvangend land, in absolute aantallen.
instroom_abs_2004_2014_475

Maar de absolute aantallen moeten wel gerelateerd worden aan de bevolkingsomvang van het ontvangende land. Bovendien zegt het aantal binnengekomen asielzoekers nog niet veel over hoeveel er mogen blijven. We hebben ook dit uitgezocht en dat aandeel gemarkeerd. Periode dit keer 2004-2013. Let op, dit houdt geen rekening met de vertraging die er zit tussen een land binnenkomen een een beslissing. Maar omdat de periode 10 jaar is, geeft het wel een goede indruk.
beslissing_percentage_475

Foto: UNHCR (cc)

Bootje komt zo

, door

COLUMN - EU-buitenlandchef Federica Mogherini is blij. Blij dat de EU nu eindelijk inziet dat de migratie van bootvluchtelingen een Europees probleem is. Zij hoopt dan ook van harte dat het inzetten van extra boten en vliegtuigen en het hard aanpakken van mensensmokkelaars door Europol tot minder verdrinkingsdoden leidt.

Ruim vijfduizend doden in zestien maanden zijn er natuurlijk ruim vijfduizend te veel. Een proef met het verspreiden van erkende vluchtelingen over de EU-landen moet Griekenland en Italië ontlasten, landen waar verreweg de meeste migranten aankomen. Of aanspoelen beter gezegd. Het geniepige zit ‘m in het woord erkende. Dat zullen er verhoudingsgewijs een stuk minder zijn dan illegale vluchtelingen. Die moeten op termijn allemaal weer terug. En opnieuw sparen voor een volgende poging om Europa te bereiken.

Waar slachtoffers vallen, zijn ook boosdoeners. De gewetenloze mensenhandelaren bijvoorbeeld, die willens en wetens vluchtelingen de dood injagen. Na hen eerst hun laatste bezittingen te hebben ontfutseld.
De EU niet te vergeten. Europa staat erbij en kijkt ernaar. Wegkijken is een van de belangrijkste pijlers van het hedendaagse EU-beleid. Naast ontkennen en oeverloos praten.

En waar is de Afrikaanse Unie, die zomaar toestaat dat honderdduizenden kapitaalkrachtige en vooral jonge Afrikanen – een overtocht kost soms wel achtduizend euro – hun heil in Europa zoeken. Op deze manier bloedt het Afrikaanse continent letterlijk dood.

Quote du Jour

Quote du Jour | Telegraph a Message

, door

Britain’s unique contribution has been to be the only state prepared to make the argument not to rescue migrants to “telegraph a message” to deter migrants from making the perilous journey across the Mediterranean.

Een samenleving kan snel afstompen.

Toen er in oktober 2013 driehonderdzesenzestig vluchtelingen omkwamen bij een scheepbreuk nabij het eilandje Lampedusa, schrok Europa wakker.

Vooral ook Italië zelf: dat richtte prompt de zeereddingsoperatie Mare Nostrum op. Een veiligheidsnet aan marine- en reddingsboten scande het Middellandse Zeegebied tot vlak voor de territoriale wateren van Libië op schepen in nood, om drenkelingen uit het water te vissen. Zo werden naar schatting in een jaar tijd 170.000 zielen gered.

Drowning for Freedom (Vice)

, door

Meteen uitermate actueel vanwege alle drama’s met honderden vluchtelingen die omkomen op de Middellandse Zee:

VICE nam een kijkje in Libische detentiecentra waar illegale Afrikaanse immigranten worden opgesloten en kreeg videomateriaal onder ogen dat geschoten was door de Libische kustwacht.

Een waarschuwing vooraf: niet voor tere zielen.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Volgende