Update Wob-verzoek dampretourinstallaties

Tijdens mijn speurtocht naar ontgassen in de binnenvaart (zie verder hier) stuitte ik vorig jaar op een presentatie (pdf) van het ministerie van Infrastructuur en Milieu. In deze presentatie werd gesteld dat er nog dampretourinstallaties operationeel zijn die rechtstreeks naar de buitenlucht afblazen (sheet 8) en die de schadelijke dampen die ze retour nemen dus niet door een dampverwerkingsinstallatie (DVI) leiden. Volgens de presentatie is de reden hiervoor dat dampverwerkingsinstallaties traag, duur en log zijn. Een bizar fenomeen leek me, maar genoeg reden om bij DCMR (Milieudienst Rijnmond) informatie te vragen om een overzicht van installaties waar dat voor geldt in de regio Rijnmond. Na weken wachten op een antwoord werd dit Wob-verzoek net voor het verstrijken van de besluittermijn afgewezen, omdat ik om een overzicht vroeg en DCMR een dergelijk bestand niet heeft. Beetje flauw, want er is dan wellicht geen overzicht, maar van milieuvergunningen is natuurlijk gewoon documentatie. Even een belletje of mailtje mijn kant op en we hadden dat kunnen oplossen.

Door: Foto: jpmm (cc)
Foto: John Loo (cc)

Verzwijgt Mansveld rapport over ontgassen?

NIEUWS - Een recent verschenen rapport (pdf) bevestigt wat Sargasso vorig jaar schreef: binnenvaartschepen zorgen voor veel meer schadelijke emissies dan officiële instanties beweren. De staatssecretaris wist dat toen ze Kamervragen beantwoordde.

Binnenvaartschepen moeten na het vervoeren van giftige stoffen hun tanks ontgassen. Daarover schreef Krispijn Beek eerder op Sargasso uitgebreide analyses. In Nederland komen volgens Beek veel meer giftige emissies vrij dan wordt aangenomen door officiële instanties, zoals onderzoeksbureau CE Delft. Die schreef dat de omvang van de emissies tien keer hoger dan de overheid en RIVM aangeven. Beek’s vermoedens worden nu bevestigd door een praktijkonderzoek naar het ontgassen van binnenvaartschepen van Antea Groep, dat eind december 2013 is uitgekomen.

In het rapport staat ook dat de meetapparatuur op de schepen niet nauwkeurig genoeg is, waardoor er risico bestaat dat personeel het dek op gaat terwijl te hoge concentraties giftige dampen hangen, die ook explosief kunnen zijn.

Wat extra erg is, is dat dit rapport sinds december beschikbaar is. In de beantwoording op Kamervragen van de SP en GroenLinks half januari 2014 rept staatssecretaris Mansveld met geen woord over het rapport. Waarom niet?

UPDATE 4/2/2014 11.56: De oorspronkelijke kop van dit artikel luidde “Mansveld verzwijgt rapport over ontgassen”.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Rotterdamse Wethouder Haven & Economie zegt ontgasverbod toe

NIEUWS - Krispijn Beek liet vorige week op Sargasso zien dat er waarschijnlijk veel meer emissies van schadelijke stoffen plaatsvinden door het ontgassen van binnenvaartschepen, dan tot nu toe bekend was. Het leidde tot Kamervragen van de SP en GroenLinks en vragen aan het College van B&W in Rotterdam. Dit weekend heeft de wethouder Haven & Economie van Rotterdam, Jeannette Baljeu, toegezegd een ontgasverbod in te voeren, dat per 1 januari 2015 in moet gaan.

Foto: John Loo (cc)

Mansveld zet in op internationaal verbod op ontgassen

NIEUWS - Staatssecretaris Wilma Mansveld heeft vorige week aan de Tweede Kamer laten weten dat ze inzet op een internationaal verbod op ontgassen door de binnenvaart. Ze deed dit in antwoord op Kamervragen van Henk van Gerven (SP) en Liesbeth van Tongeren (GroenLinks). Dat is goed nieuws. Uit de antwoorden valt op te maken dat er in juni belangrijk internationaal overleg is om tot zo´n internationaal verbod op ontgassen te komen. Helaas vermeldt de staatssecretaris geen beoogde ingangsdatum van het verbod. Ook biedt ze vooruitlopend op een internationaal verbod geen zicht op nationale maatregelen.

Wel positief is dat het RIVM opdracht krijgt om opnieuw naar het protocol waarmee de omvang van emissie door ontgassen bepaald wordt te kijken. De kans is groot dat de officiële emissies daarmee gaan stijgen, zowel de emissies naar de lucht als de emissies naar het oppervlaktewater. Waarschijnlijk nog meer dan CE al berekende, omdat de staatssecretaris aangeeft dat het ontgassen van toxische stoffen naar de buitenlucht is toegestaan, zoals ik ook al schreef. CE Delft gaat in haar rapport ervan uit dat toxische stoffen niet aan de buitenlucht ontgast worden. Volgens CE gaat het om maximaal 24 ton aan toxische stoffen, te weten UN 1093 (acrylonitrile), UN 1230 (methanol), UN 1662 (nitrobenzene) and UN 2312 (phenol) en UN 1547 (aniline).

Foto: John Loo (cc)

Emissies ontgassen binnenvaart veel hoger dan gedacht – samenvatting

Gisteren heb ik op Sargasso een uitgebreide analyse gepubliceerd van het onderzoek dat CE Delft in opdracht van het Havenbedrijf Rotterdam en de verladers heeft uitgevoerd naar ontgassen in de binnenvaart.

Bij ontgassen komen giftige ladingdampen vrij, voornamelijk vluchtige organische stoffen (VOS) als benzeen, tolueen, ETBE en MTBE (loodvervangers in benzine). Deze stoffen dragen bij aan lucht- en waterverontreiniging.

Een van de belangrijkste kritiekpunten op het artikel is de omvang ervan. Daarom hier kort de highlights voor de lezer met minder tijd:

  • De omvang van de emissies is een factor 10 hoger dan de overheid ons voorhoudt en is de afgelopen 10 jaar niet tot nauwelijks gedaald;
  • Bij MTBE (een zuurstofhoudende toevoeging voor benzine) bedraagt de emissie van ontgassen volgens CE Delft ruim 360 keer de totale Nederlandse emissie per jaar;
  • CE Delft gaat op aangeven van de industrie er vanuit dat toxische stoffen niet ontgast worden omdat dit niet mag van de regelgeving. Dat is wat te kort door de bocht, dezelfde regelgeving stelt namelijk dat ontgassen van toxische stoffen aan de buitenlucht is toegestaan als andere wijzen van verwijdering van ladingdampen en ladingrestanten niet praktisch zijn. Er zijn in Nederland geen aangewezen plaatsen voor het ontgassen van toxische stoffen en er is slechts één installatie die toxische stoffen mag verwerken. Die is gevestigd in Moerdijk. Hoe praktisch is dat vanuit Amsterdam of Rotterdam?
  • CE Delft gaat er op aangeven van de industrie vanuit dat er veel minder ontgast wordt als dezelfde stof meerdere keren achter elkaar vervoerd wordt (dedicatievaart). Reders geven echter aan dat ze volgens de inkoopvoorwaarden van de verladers gasvrij aan de terminal moeten komen, ook bij dedicatievaart. Gasvrij betekent wassen of ontgassen. Wassen kost geld, ontgassen is ‘gratis’;
  • CE Delft gaat er op aangeven van de industrie vanuit dat er veel minder ontgast wordt als stoffen die compatibel zijn na elkaar vervoerd worden. Ook hier geldt dat de eis in de inkoopvoorwaarden veelal gasvrij aan de terminal is;
  • Een dampretourinstallatie is in meerdere gevallen slechts het verplaatsen van het probleem volgens een presentatie van I&M uit 2012. De dampretourinstallatie blaast de gassen namelijk alsnog de lucht in;
  • De onderzoekers van CE Delft berekenen dat er 281 ton benzine wordt ontgast, terwijl er sinds 2006 een ontgasverbod voor benzine geldt.

Kabinet: verbod op ontgassen schepen in haven

Volgens RTV Rijnmond heeft staatssecretaris Wilma Mansveld van Infrastructuur en Milieu vandaag tijdens een debat over chemie aan de Tweede Kamer beloofd met wetgeving te komen die het ontgassen van schepen strafbaar stelt. Dat zou viermaal is scheepsrecht zijn na mijn lange en korte publicatie over ontgassen door de binnenvaart deze week.

Volgens Liesbeth van Tongeren van GroenLinks heeft de staatssecretaris alleen gezegd in internationaal verband aan een verbod te werken. Dan blijft het bij driemaal: Kamervragen van SP en GroenLinks aan de staatssecretaris, en gemeenteraadsvragen van GroenLinks Rotterdam aan het College.

Foto: BoH, CC BY-SA 3.0 via Wikimedia Commons Binnenvaarttanker Jade in het Calandkanaal

Emissies door ontgassen binnenvaart veel hoger dan gedacht

ANALYSE - Het rapport van onderzoeksbureau CE Delft over de uitstoot van schadelijk stoffen als gevolg van het ontgassen door binnenvaartschepen, gaat uit van verkeerde aannames, zegt Krispijn Beek. Hij denkt dat de uitstoot vele malen hoger is.

UPDATE 13/12/2013 17:30: Ook GroenLinks heeft nu kamervragen gesteld n.a.v. dit onderzoek.

UPDATE 12/12/2013 16:13: SP stelt Kamervragen naar aanleiding van dit onderzoek, en GroenLinks Rotterdam aan College B&W.

UPDATE 10/12/2013 14.06: Een samenvatting van onderstaand artikel is hier te lezen.

Binnenvaartschepen stoten veel minder vluchtige organische stoffen uit als gevolg van ontgassen dan tien jaar geleden, meldde de Vereniging Nederlandse Chemische Industrie (VNCI) recent in haar nieuwsbrief. Dat bleek uit onderzoek van het onafhankelijke onderzoeksbureau CE Delft.

Wie het nieuwsbericht verder doorleest komt tot de ontdekking dat het gaat om een relatieve daling van de emissie per schip, want de absolute emissie is met 25% gestegen naar 1,79 kiloton in 2011. Wat er niet bij staat, is dat die 1,79 kiloton een factor 10 hoger is dan de officiële Nederlandse cijfers voor 2011. Dat betekent dat er veel meer schadelijke stoffen in de lucht komen door ontgassen van binnenvaartschepen dan ons wordt voorgehouden. Reden genoeg voor mij (als bewoner van de Rijnmond en mede-initiatiefnemer om tot een Green Deal voor het ontgassen van de binnenvaart te komen) om het rapport door te spitten.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Scheepvaart en privacy – dilemma

Als voorvechter voor de privacy zit ik nu ineens met een dilemma. Door kamervragen van de SP kwam ik erachter dat er een voornemen is om alle binnenvaartschepen van een transponder te voorzien. Deze zogeheten AIS-transponder zorgt ervoor dat altijd bekend is welk schip waar is. Onder meer voor de veiligheid heeft dit veel voordelen.
Maar binnenvaartschepen zijn ook varende huizen. Dus weet iedereen straks precies waar de schipper en gezin is.
De vraag is nu, wegen in dit geval de voordelen van veiligheid op tegen het verlies van privacy van de groep schippers? Wat ik in deze moeilijk in te schatten vind, is in welke mate de veiligheid vergroot wordt. Hoeveel minder kans lopen we bijvoorbeeld dat een tanker met gevaarlijke stoffen in problemen komt?
Kortom, open discussie over de voor- en nadelen graag.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Vorige