Met het in ontvangst nemen van je diploma in de gezondheidszorg teken je een onzichtbaar contract: het contract van geheimbewaarder. Patiënten komen naar jou toe met hun vertrouwelijke informatie, en praten daar vrijelijk over. Ze verwachten dat je je taak serieus neemt en je verdiept in de informatie: graag zien ze dat je je ingelezen hebt in hun dossier met wat er de afgelopen tijd gebeurd is. En terecht. Wat samenvalt met die verwachting is dat je dit geheim houdt. Je verteld aan niemand dat dit deze patiënt was, met die geboortedatum, die daar woont: niets van dat alles. Natuurlijk vertel ik thuis verhalen over patiënten aan mijn wederhelft, om mijn dag te bespreken, om mijn hoofd leeg te maken. Heel normaal. Alleen vertel ik daar dan geen details bij die de privacy van de patiënt kunnen schaden. Genoeg binnenpretjes heb ik al gehad over de jaren heen, gniffelen om een grappige naam of combinatie van voornamen en daarmee initialen: het even opkijken als het een (semi) bekende Nederlander is waar je zorg voor mag dragen. Iedereen is mens, ieder heeft een lijf, die soms wat onderhoud nodig heeft. Wij zijn daarin de onpartijdige hulpverlener die dit mag ondersteunen. Ik zie het als een eer, een kijkje te krijgen in alle facetten van iemands leven. Het verval van het lijf met de leeftijd, de geest die nog zo goed is, of juist niet. De openheid waarmee patiënten vertellen vind ik nog steeds magisch, en één van de mooiste facetten van het vak. Ik heb de eer om mee te mogen kijken, in het alledaagse leven, waarin zoveel veel voorkomende dingen te zien zijn. Overbelaste mantelzorgers, pijn op de borst, buikpijn, bijwerkingen van medicatie, seksuele stoornissen, verdriet en rouw, soms nog zo enorm vers na al die jaren. Het is een intimiteit die je niet veel tegenkomt in andere beroepen buiten de gezondheidszorg. Het zorgt bij mijzelf soms voor grappige situaties: als we thuis iets bespreken komt er iets omhoog in mijn hoofd van een situatie op mijn werk, maar heeft met vertrouwelijke gegevens te maken wat ik niet kan vertellen. Soms maak ik daar een opmerking over waarbij ik niets privacygevoeligs vertel, of heb ik een binnenpretje. Met collega’s kan ik het hier wel over hebben. Genoeg situaties waarbij we patiënten bespreken, of we even tegen elkaar zeggen; “oh, daar heb je die en die”, met een knipoog of knikje erbij. Voor mijn blog denk ik hier ook goed over na, en probeer zo min mogelijk informatie te geven. Soms laat ik ziektebeelden weg, of wissel ik ze uit. Wissel geslachten om, of bedenk er iets bij. Zoveel mogelijk dat dit niet terug te halen is welke patiënt het is. De enige die het weet ben ik. Dit stukje maakt dat ik dit het allerleukste vak ter wereld vind. Het mogen meekijken in een stuk van het leven van de patiënt, soms tot het einde, en kunnen helpen waar de patiënt dit wil. Deze column verscheen ook bij zustermerel.nl
De regering wil het medisch beroepsgeheim voor verzekeringsartsen en andere medisch adviseurs inperken, zo werd afgelopen week bekend.
Over de prent: de Duitse psychiater Heinrich Hoffmann gaf een geïllustreerd boekje uit met macabere kinderverhalen, getiteld Der Struwwelpeter. Dit bevat onder andere het verhaal van een duimzuigend jongetje wiens duimen er door een kleermaker afgeknipt worden.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
ANALYSE - De te verwachten privacyproblemen van het EPD zijn ernstig. Maar ook de private bypass van een publiek NEE en het digitaal ondergraven van het medisch beroepsgeheim zouden al reden tot afblazen moeten zijn.
Afgelopen week werden de doorstartproblemen van het EPD eens flink in het zonnetje gezet. De te verwachten privacyproblemen voerden de boventoon, tot aan de Amerikaanse Patriot Act toe. De meest koddige verdediging van het systeem kwam van de uit het predigitale tijdperk stammende Wilna Wind. In De Wereld Draait Door probeerde zij de beveiliging te verdedigen met ‘zo’n dokter moet zich kunnen identificeren, die moet aantonen dat hij een behandelrelatie heeft met die patiënt.’ Mevrouw Wind, ik ken het systeem niet in detail, daarom vraag ik het maar aan u. Geldt dat ook voor hackers? Dat ze zo’n behandelrelatie moeten hebben, alvorens zij zichzelf toegang verschaffen tot het systeem?
Die journalistieke belichting van verwachte privacyproblemen was aangenaam en nodig, maar liet twee andere kwesties in het schemerduister achter. Kwesties die op zichzelf al reden zouden moeten zijn het systeem af te blazen. De eerste gaat over het medisch beroepsgeheim. Want zelfs als patiënten aangeven mee te willen doen, is het maar de vraag of de arts met het koppelen van de gegevens niet alsnog dat beroepsgeheim schendt. De tweede is de wonderlijke opvatting over democratie die uit dit dossier spreekt, met een hoofdrol voor minister Schippers en een bijrol voor senator/zorgverzekeraar Roger Van Boxtel.
Een gastbijdrage van Marie-José van Hoof en Linda Vogtländer, beide van de werkgroep trauma- en kindermishandeling van het Landelijk Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie. Het stuk is overgenomen van Sociale Vraagstukken.
Het verplicht toepassen van een meldcode huiselijk geweld of kindermishandeling is nog iets anders dan het invoeren van een meldplicht. Voor het bieden van goede hulp volstaat het stappenplan van de meldcode. Het is overbodig om alle vermoedens van mishandeling te melden.
Onlangs heeft de rechtszaak Riagg Rijnmond versus de gemeente Rotterdam gediend en vond in verband hiermee op deze site een debat plaats. Wat mij als professional in de gezondheidszorg opvalt bij lezing van deze artikelen is de grote verwarring die is ontstaan, zowel over de inhoud van de meldcode als over en het verschil tussen een meldcode versus een meldplicht. Appels, peren en citroenen worden geregeld voor hetzelfde fruit aangezien.
Bij de recente bespreking van de Wet Herziening Kinderbeschermingsmaatregelen in de Tweede Kamer heeft deze zich onder andere uitgesproken voor verplichte toepassing van de meldcode kindermishandeling, maar de door de Onderzoeksraad en motie Dille/Van der Burg voorgestane meldplicht heeft het gelukkig niet gehaald. Dit mede dankzij een flinke lobby vanuit het veld van gezondheidsprofessionals.
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
INTERVIEW - Afgelopen vrijdag was de zitting van de bodemprocedure die de Vereniging Praktijkhoudende Huisartsen (VPH) heeft aangespannen tegen Vereniging van Zorgaanbieders voor Zorgcommunicatie (VZVZ) over de invoering van het Landelijk Schakel Punt (LSP).
Het LSP is eigenlijk gewoon een private voortzetting van het Electronisch Patienten Dossier. VPH-bestuurslid Annelies Leloup legt uit waarom ze deze stap hebben gezet. Het belangrijkste bezwaar van de VPH is dat dit systeem een aantasting is van het beroepsgeheim van huisartsen.
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.