Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
Kunst op Zondag | Armoede
Sargasso hackt armoede. Kunst heeft een bijzondere relatie met armoede. Op de eerste plaats zijn daar het hardnekkige clichés van de kunstenaar die in armoede leeft en dat armoede tot mooie kunst kan leiden. Ten tweede is armoede een onderwerp dat als de kunstenaar het aanraakt, het eveneens clichématig wordt verbeeld. Anders gezegd: armoede wordt in de context van kunst vaak geromantiseerd. Variërend van Dickensachtige zieligheidsprenten tot stoer realistische portretten van de werkende klasse.
Er zijn uitzonderingen. Neem de werkloze Ierse kunstenaar Frank Buckley. De man is steenrijk. Hij bezit biljoenen euros. Afgekeurde, versnipperde en tot bakstenen samegeperste euros. Hij heeft er zijn huis van gemaakt.
Move for life brengt kunst in de openbare ruimte. De organisatie heeft een aantal beroemde kunstenaars gevraagd statements te ontwerpen tegen armoede, geweld, aids, racisme en milieuvernietiging. Vrachtwagens worden ermee opgetuigd en zo brengt Move for life kunst naar het publiek. Hier een truck met een ontwerp van Jochen Gerz.
Fotograaf Stefen Chow en econome Hy Lin werken aan The Poverty Line, ofwel de armoedegrens. Op fotos wordt vastgelegd wat in bepaalde landen aan eten te koop is, voor een bedrag dat gelijk staat aan wat daar de armoedegrens is. In Japan ziet dat er dan zo uit.
Wat valt er te hacken aan armoede?
DATA - Weblog Sargasso houdt samen met ANP morgen (vrijdag 9 maart) een armoede-hackathon. Wat is dat en wat komt daarbij kijken?
Om meteen maar met de deur in huis te vallen: de armoede hackathon is in de eerste plaats een experiment. Is het mogelijk om met een diverse groep deskundigen – programmeurs, ontwerpers, journalisten en statistici – uit grote datasets te destilleren hoe de economische crisis in Nederland huishoudt?
De laatste maanden wordt veelvuldig gesproken over de beloften van datajournalistiek. En dat werd tijd. Daar waar haast iedere sector inmiddels heeft ontdekt dat het bedwingen van big data tot waardevolle inzichten leidt, raken journalisten – informatiebewerkers pur sang – al in paniek bij het openen van een spreadsheet.
Dat is jammer en onnodig. Er is ongelooflijk veel data beschikbaar en waarom zouden journalisten zelf er niet mee aan de slag gaan? Er zijn maar weinig journalisten die kunnen programmeren, of een database kunnen opzetten, maar dat hoeft ook niet, tenminste nog niet. Er zijn genoeg programmeurs die op zoek zijn naar een leuke klus of een mooi project. Sargasso maakt daar al vaker gebruik van. We brengen verschillende disciplines en groepen bij elkaar – hackers, academici, NGO’s – zodat we gebruik kunnen maken van elkaars expertise.
Op zoek naar goede data
Hackathons worden al vaker georganiseerd, maar tot nu toe niet rondom een nieuwsthema. Meestal zijn de data leidend voor wat wordt gemaakt. Toen we besloten om een hackathon over armoede te houden, moesten we dus eerst op zoek naar goede data. Armoede is geen toevallig thema geweest: we wisten dat er veel over wordt vastgelegd.
Allereerst moet je natuurlijk je vraag beperken. We hebben ervoor gekozen om te proberen eenduidige informatie te krijgen over:
- Economische indicatoren
- Van 2005-2011
- Op gemeenteniveau (liefst lager)
- Naar geslacht, herkomstgroep (allochtoon, etc), CBS leeftijdscategorie, opleidingsniveau en beroepsgroep (ook CBS definitie)
Het verkrijgen van de data was relatief eenvoudig. Het CBS beschikt natuurlijk over veel. Maar we wilden de data op zo’n laag mogelijk aggregatieniveau – liefst postcodes, leeftijdsgroepen, herkomstgroepen, opleidingsniveau, etc. Het CBS levert vooral op gemeenteniveau, of nog hogere aggregaties.
Het UWV heeft meer. Die heeft zijn bronsystemen aangesloten op een online applicatie waarmee je zelf rapportages kunt maken op een zeer laag aggregatieniveau: je kunt zover doorklikken dat je bijna op het niveau van de werkzoekende kan komen.
Een nadeel van de applicatie is dat we de extractie niet kunnen automatiseren. Meestal werkt het zo. Je komt een mooie database tegen, schrijft een ‘scrape’ en laat een programmaatje de data naar binnen halen die je zoekt. Bij het Kadaster is dat gelukt, maar het UWV heeft een zeer ingewikkelde java applet die haast onscrapebaar is. Gelukkig heeft een ijverige vrijwilliger alle data handmatig van de site gehaald.
Privacybezwaren
We hebben ook toegang gekregen tot het insolventieregister. Hierin staan alle gerechtelijke uitspraken omtrent faillisementen en schuldsanering. De informatie wordt op individueel niveau geleverd. Dit is open data en dus voor iedereen beschikbaar. Er zijn echter wel privacybezwaren om dit zomaar open te stellen, dus werken we nog aan een manier om de data veilig en geanonimiseerd te ontsluiten, zonder dat de analyses eronder lijden.
Dit zijn maar een paar flinke databronnen. Als het ons lukt om de data goed schoon te maken, goed te bewaren in een database en goed te ontsluiten, kunnen we allerlei analyse s uitvoeren – dat is tenminste de hoop. We kunnen kijken hoe de economische situatie zich in een gebied heeft ontwikkeld en hoe het stemgedrag in de laatste verkiezingen is geweest. Levert dit nog een lead op voor een onderzoekverhaal?
Er zijn zeker beperkingen aan wat we met de data kunnen doen en het is goed om die van tevoren helder te hebben. Het belangrijkste is dat de data hooguit een correlatie laten zien. Er zal altijd aanvullend onderzoek nodig zijn om te zien of ook sprake is van een causale relatie tussen twee datasets. Het kan best zijn dat een regio ineens veel linkser is gaan stemmen en terzelfdertijd economisch harde klappen heeft gekregen. Maar er kunnen ook andere verklaringen zijn, lokale omstandigheden die grotere zeggingskracht hebben.
Niet alle datasets zijn gratis beschikbaar
Jammer genoeg hebben we niet alle data kunnen krijgen. Persoonlijk vond ik het teleurstellend dat een aantal datasets niet geleverd werden, met name door academici. Op zich was er wel de wil om data vrij te geven, maar daar moest dan wel flink voor betaald worden. We kunnen in ieder geval maar hele beperkte sets gratis krijgen. De data zijn bezit van onderzoeksgroepen of kennisinstituten, zoals het COELO (gemeentelijke lasten) en ROA (arbeidsmarktvoorspellingen). Ik begrijp dat die centra ook ergens hun geld vandaan moeten halen, maar in mijn bescheiden optiek dient alle data die met belastinggeld is geproduceerd openbaar te zijn.
Volgende week bericht ik over hoe de hackathon is verlopen en of het experiment is geslaagd.
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
Hoe Amerikaanse bedrijven van de armen stelen
Ongelijkheid doet roesten (2)
Rutte zei een tijdje geleden: “Wij hebben geen armoede, wij hebben lage inkomens”. Ik heb het hier ‘het liegen van de waarheid’ genoemd. Kijk naar de bootvluchtelingen van Lampedusa en schaam je. Tegelijk ontkent Rutte een vraag, die er voor een groot deel van de mensen in het land wel degelijk toe doet, namelijk hoe de rijkdom in dit land wordt verdeeld. Dat is de klassieke vraag in de politiek: door Lasswell ooit samengevat in de vraag: ”Who gets what, when and how”.
“Geen armoede, maar lage inkomens”: ik probeer me het Haagse kantoor of de kroeg voor te stellen waar deze soundbite bedacht is. Het moet de ambtenaren of de politici buitengewoon veel genoegen hebben gedaan, toen ze deze boodschap vonden. Het is dicht bij de waarheid, een feitelijke opmerking en hij gaat voorbij aan de impliciete vervolgvraag of die inkomens misschien te laag zijn en of weer iets mee zouden moeten. Maar inderdaad, wie krijgt wat, wanneer en hoe?
Op mijn tekst van vorige week met deze titel werd gereageerd volgens een oud grapje: ”Ik heb kennis, jij hebt een mening, hij heeft een ideologie.” Als er iets is waar wij ideologisch over denken, dan is het wel het thema gelijkheid in de samenleving. Heeft Thatcher nu het vrije westen gered of heeft zij de ongelijkheid in Engeland sterk bevorderd? Het is maar welk deel van de realiteit je wilt zien en wat je wegfiltert. Waarom zijn we zo selectief in wat we zien?
Vrijwilligers gezocht voor groot armoedeproject
DATA - Waar vallen de klappen van de crisis? Welke gemeenten en welke maatschappelijke groepen worden het hardste getroffen? Help Sargasso mee om daar inzicht in te krijgen in een vernieuwend project.
Wat gaan we doen?
Op 9 maart houden we een zogenoemde hackdag. We brengen journalisten, deskundigen, programmeurs en webdesigners bij elkaar om grote hoeveelheden data te ontsluiten, analyseren en voor een breed publiek inzichtelijk te maken.
We zitten eraan te denken om een interactieve kaart te maken waarmee gemeenten en groepen hun positie kunnen vergelijken met andere gemeenten en groepen. De kaart en onderliggende data zijn voor iedereen te gebruiken. Uiteraard staan we open voor andere toepassingen.
We hebben al veel data verzekerd. Van het CBS uiteraard, maar ook van het UWV (werkloosheidscijfers op postcodeniveau en nog veel meer). Daarnaast hebben we beschikking over het insolventieregister waarin alle uitspraken over faillisementen en schuldhulpverlening staan op individueel niveau (dat we aggregeren naar postcodeniveau).
Waarom is dit belangrijk?
We weten dat de crisis flink huishoudt, maar het is lastig om een goed beeld te krijgen waar de malaise het hardste aankomt. Zijn het de vele flexwerkers in de Randstad die er hard op achteruit gaan? Of zijn het juist de perifere gebieden, waar laagopgeleiden wellicht zonder baan komen te zitten? We weten het niet. Het handig ontsluiten van de data kan ons wellicht meer inzicht bieden. En dat inzicht geeft journalisten, maar ook hackers en anderen handvatten om verder te gaan speuren.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.