Hoe Amerikaanse bedrijven van de armen stelen
, door
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Foto:
copyright ok. Gecheckt 28-09-2022
Kunst op Zondag | Armoede
, door
Sargasso hackt armoede. Kunst heeft een bijzondere relatie met armoede. Op de eerste plaats zijn daar het hardnekkige clichés van de kunstenaar die in armoede leeft en dat armoede tot mooie kunst kan leiden. Ten tweede is armoede een onderwerp dat als de kunstenaar het aanraakt, het eveneens clichématig wordt verbeeld. Anders gezegd: armoede wordt in de context van kunst vaak geromantiseerd. Variërend van Dickensachtige zieligheidsprenten tot stoer realistische portretten van de werkende klasse.
Er zijn uitzonderingen. Neem de werkloze Ierse kunstenaar Frank Buckley. De man is steenrijk. Hij bezit biljoenen euros. Afgekeurde, versnipperde en tot bakstenen samegeperste euros. Hij heeft er zijn huis van gemaakt.
Move for life brengt kunst in de openbare ruimte. De organisatie heeft een aantal beroemde kunstenaars gevraagd statements te ontwerpen tegen armoede, geweld, aids, racisme en milieuvernietiging. Vrachtwagens worden ermee opgetuigd en zo brengt Move for life kunst naar het publiek. Hier een truck met een ontwerp van Jochen Gerz.
Fotograaf Stefen Chow en econome Hy Lin werken aan The Poverty Line, ofwel de armoedegrens. Op fotos wordt vastgelegd wat in bepaalde landen aan eten te koop is, voor een bedrag dat gelijk staat aan wat daar de armoedegrens is. In Japan ziet dat er dan zo uit.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Wat valt er te hacken aan armoede?
, door
DATA - Weblog Sargasso houdt samen met ANP morgen (vrijdag 9 maart) een armoede-hackathon. Wat is dat en wat komt daarbij kijken?
Om meteen maar met de deur in huis te vallen: de armoede hackathon is in de eerste plaats een experiment. Is het mogelijk om met een diverse groep deskundigen – programmeurs, ontwerpers, journalisten en statistici – uit grote datasets te destilleren hoe de economische crisis in Nederland huishoudt?
De laatste maanden wordt veelvuldig gesproken over de beloften van datajournalistiek. En dat werd tijd. Daar waar haast iedere sector inmiddels heeft ontdekt dat het bedwingen van big data tot waardevolle inzichten leidt, raken journalisten – informatiebewerkers pur sang – al in paniek bij het openen van een spreadsheet.
Dat is jammer en onnodig. Er is ongelooflijk veel data beschikbaar en waarom zouden journalisten zelf er niet mee aan de slag gaan? Er zijn maar weinig journalisten die kunnen programmeren, of een database kunnen opzetten, maar dat hoeft ook niet, tenminste nog niet. Er zijn genoeg programmeurs die op zoek zijn naar een leuke klus of een mooi project. Sargasso maakt daar al vaker gebruik van. We brengen verschillende disciplines en groepen bij elkaar – hackers, academici, NGO’s – zodat we gebruik kunnen maken van elkaars expertise.
Op zoek naar goede data
Hackathons worden al vaker georganiseerd, maar tot nu toe niet rondom een nieuwsthema. Meestal zijn de data leidend voor wat wordt gemaakt. Toen we besloten om een hackathon over armoede te houden, moesten we dus eerst op zoek naar goede data. Armoede is geen toevallig thema geweest: we wisten dat er veel over wordt vastgelegd.
Allereerst moet je natuurlijk je vraag beperken. We hebben ervoor gekozen om te proberen eenduidige informatie te krijgen over:
- Economische indicatoren
- Van 2005-2011
- Op gemeenteniveau (liefst lager)
- Naar geslacht, herkomstgroep (allochtoon, etc), CBS leeftijdscategorie, opleidingsniveau en beroepsgroep (ook CBS definitie)
Het verkrijgen van de data was relatief eenvoudig. Het CBS beschikt natuurlijk over veel. Maar we wilden de data op zo’n laag mogelijk aggregatieniveau – liefst postcodes, leeftijdsgroepen, herkomstgroepen, opleidingsniveau, etc. Het CBS levert vooral op gemeenteniveau, of nog hogere aggregaties.
Het UWV heeft meer. Die heeft zijn bronsystemen aangesloten op een online applicatie waarmee je zelf rapportages kunt maken op een zeer laag aggregatieniveau: je kunt zover doorklikken dat je bijna op het niveau van de werkzoekende kan komen.
Een nadeel van de applicatie is dat we de extractie niet kunnen automatiseren. Meestal werkt het zo. Je komt een mooie database tegen, schrijft een ‘scrape’ en laat een programmaatje de data naar binnen halen die je zoekt. Bij het Kadaster is dat gelukt, maar het UWV heeft een zeer ingewikkelde java applet die haast onscrapebaar is. Gelukkig heeft een ijverige vrijwilliger alle data handmatig van de site gehaald.
Privacybezwaren
We hebben ook toegang gekregen tot het insolventieregister. Hierin staan alle gerechtelijke uitspraken omtrent faillisementen en schuldsanering. De informatie wordt op individueel niveau geleverd. Dit is open data en dus voor iedereen beschikbaar. Er zijn echter wel privacybezwaren om dit zomaar open te stellen, dus werken we nog aan een manier om de data veilig en geanonimiseerd te ontsluiten, zonder dat de analyses eronder lijden.
Dit zijn maar een paar flinke databronnen. Als het ons lukt om de data goed schoon te maken, goed te bewaren in een database en goed te ontsluiten, kunnen we allerlei analyse s uitvoeren – dat is tenminste de hoop. We kunnen kijken hoe de economische situatie zich in een gebied heeft ontwikkeld en hoe het stemgedrag in de laatste verkiezingen is geweest. Levert dit nog een lead op voor een onderzoekverhaal?
Er zijn zeker beperkingen aan wat we met de data kunnen doen en het is goed om die van tevoren helder te hebben. Het belangrijkste is dat de data hooguit een correlatie laten zien. Er zal altijd aanvullend onderzoek nodig zijn om te zien of ook sprake is van een causale relatie tussen twee datasets. Het kan best zijn dat een regio ineens veel linkser is gaan stemmen en terzelfdertijd economisch harde klappen heeft gekregen. Maar er kunnen ook andere verklaringen zijn, lokale omstandigheden die grotere zeggingskracht hebben.
Niet alle datasets zijn gratis beschikbaar
Jammer genoeg hebben we niet alle data kunnen krijgen. Persoonlijk vond ik het teleurstellend dat een aantal datasets niet geleverd werden, met name door academici. Op zich was er wel de wil om data vrij te geven, maar daar moest dan wel flink voor betaald worden. We kunnen in ieder geval maar hele beperkte sets gratis krijgen. De data zijn bezit van onderzoeksgroepen of kennisinstituten, zoals het COELO (gemeentelijke lasten) en ROA (arbeidsmarktvoorspellingen). Ik begrijp dat die centra ook ergens hun geld vandaan moeten halen, maar in mijn bescheiden optiek dient alle data die met belastinggeld is geproduceerd openbaar te zijn.
Volgende week bericht ik over hoe de hackathon is verlopen en of het experiment is geslaagd.
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Ongelijkheid doet roesten (2)
, door
Rutte zei een tijdje geleden: “Wij hebben geen armoede, wij hebben lage inkomens”. Ik heb het hier ‘het liegen van de waarheid’ genoemd. Kijk naar de bootvluchtelingen van Lampedusa en schaam je. Tegelijk ontkent Rutte een vraag, die er voor een groot deel van de mensen in het land wel degelijk toe doet, namelijk hoe de rijkdom in dit land wordt verdeeld. Dat is de klassieke vraag in de politiek: door Lasswell ooit samengevat in de vraag: ”Who gets what, when and how”.
“Geen armoede, maar lage inkomens”: ik probeer me het Haagse kantoor of de kroeg voor te stellen waar deze soundbite bedacht is. Het moet de ambtenaren of de politici buitengewoon veel genoegen hebben gedaan, toen ze deze boodschap vonden. Het is dicht bij de waarheid, een feitelijke opmerking en hij gaat voorbij aan de impliciete vervolgvraag of die inkomens misschien te laag zijn en of weer iets mee zouden moeten. Maar inderdaad, wie krijgt wat, wanneer en hoe?
Op mijn tekst van vorige week met deze titel werd gereageerd volgens een oud grapje: ”Ik heb kennis, jij hebt een mening, hij heeft een ideologie.” Als er iets is waar wij ideologisch over denken, dan is het wel het thema gelijkheid in de samenleving. Heeft Thatcher nu het vrije westen gered of heeft zij de ongelijkheid in Engeland sterk bevorderd? Het is maar welk deel van de realiteit je wilt zien en wat je wegfiltert. Waarom zijn we zo selectief in wat we zien?
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Vrijwilligers gezocht voor groot armoedeproject
, door
DATA - Waar vallen de klappen van de crisis? Welke gemeenten en welke maatschappelijke groepen worden het hardste getroffen? Help Sargasso mee om daar inzicht in te krijgen in een vernieuwend project.
Wat gaan we doen?
Op 9 maart houden we een zogenoemde hackdag. We brengen journalisten, deskundigen, programmeurs en webdesigners bij elkaar om grote hoeveelheden data te ontsluiten, analyseren en voor een breed publiek inzichtelijk te maken.
We zitten eraan te denken om een interactieve kaart te maken waarmee gemeenten en groepen hun positie kunnen vergelijken met andere gemeenten en groepen. De kaart en onderliggende data zijn voor iedereen te gebruiken. Uiteraard staan we open voor andere toepassingen.
We hebben al veel data verzekerd. Van het CBS uiteraard, maar ook van het UWV (werkloosheidscijfers op postcodeniveau en nog veel meer). Daarnaast hebben we beschikking over het insolventieregister waarin alle uitspraken over faillisementen en schuldhulpverlening staan op individueel niveau (dat we aggregeren naar postcodeniveau).
Waarom is dit belangrijk?
We weten dat de crisis flink huishoudt, maar het is lastig om een goed beeld te krijgen waar de malaise het hardste aankomt. Zijn het de vele flexwerkers in de Randstad die er hard op achteruit gaan? Of zijn het juist de perifere gebieden, waar laagopgeleiden wellicht zonder baan komen te zitten? We weten het niet. Het handig ontsluiten van de data kan ons wellicht meer inzicht bieden. En dat inzicht geeft journalisten, maar ook hackers en anderen handvatten om verder te gaan speuren.
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
Foto:
copyright ok. Gecheckt 15-11-2022
Hoe Alexis de Tocqueville een einde maakte aan de armoede
, door
In 1835, bijna 50 jaar na de Franse Revolutie en 50 jaar voor de stoomschepen het zouden winnen van de zeilschepen, schreef De Tocqueville zijn “Sur le paupérisme”. In 2011 verscheen een nieuwe Nederlandse uitgave met voor- en nawoord, in dezelfde serie waarin het veel actuelere “Neem het niet” van Stéphane Hessel is uitgegeven. Beide boeken vallen in de categorie maatschappijkritiek. Ik kocht na het lezen van een recensie en een tip op Sargasso eerder al het laatstgenoemde boekje, zocht naar meer en bespreek nu het boek van Alexis de Tocqueville.
De Tocqueville beziet de in de eerste helft van de vorige eeuw ontspruitende verzorgingsstaat met sympathie, maar tegelijkertijd met veel argwaan. Dat de hedendaagse VVD-er of PVV-er zich goed in de ideeën van De Tocqueville terug kan vinden is pijnlijk, maar we moeten er even doorheen bijten. Het hedendaagse voorwoord van Albert Jan Kruiter vat het gedachtengoed van De Tocqueville zo samen: “Ook omdat ambtenaren het moeilijk vinden om mensen een uitkering te ontzeggen. Daarom zijn veel te veel mensen afhankelijk van bijstand.”
Hoe is het zo gekomen? Volgens De Tocqueville leefden de Indianen in het noorden van Amerika nog egalitair en maatschappelijk ongestratificeerd. Pas door de overvloed die landbouw en veeteelt na de middeleeuwen in Europa brachten ontstonden het feodalisme en de aristocratische smaak voor meer genoegens, rijkdom en luxe. Boeren en boerenknechten bleven relatief zeker van hun plaats in de maatschappij, maar de nieuwe arbeiders werden de dupe: zij zijn volstrekt onvermogend en afhankelijk van inkomen dat door allerhande oorzaken kan worden ingeperkt en door grote gebeurtenissen volledig kan verdwijnen. En dan lijkt De Tocqueville opeens vooruit te lopen op het Marxisme: “In de grote fabriek van de menselijke samenlevingen beschouw ik de industriële klasse als de klasse die van God de speciale en bijzondere missie heeft ontvangen om met alle risico voor zichzelf het materiële geluk van de anderen te verzekeren.”
‘Davos komt achter het bestaan van arme mensen’
, door
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.