Kunst op Zondag | ‘Darlings’ reanimeren

‘Kill your darlings’ is een vast ritueel bij de totstandkoming van Kunst op Zondag. De weg van idee naar artikel is erg leuk, maar soms worden er heel wat schatten om zeep geholpen. Die halen de definitieve publicatie niet, simpelweg omdat het anders veel te lange stukken zouden worden. We moeten tenslotte rekening houden met de moorddadige spanningsboog van de lezers. Het ziet er naar uit dat sommige van die ‘darlings’ tot eeuwigheid liggen te verstoffen. Om dat te voorkomen zullen we zo nu en dan enkele van die omgekomen ‘darlings’ reanimeren. Opdat u er toch van kunt genieten. Petri Damstén In Tot op het bot ging over het skelet. In de kunsten vaak symbool voor de dood. Tijdens onze research kwamen we een kunstwerk tegen van de Finse fotograaf Petri Damstén. ‘Skeleton in the Closet’ is een van de werken in de ‘death series’. Het is ook een zelfportret. Damstén figureert zelf in bijna al zijn werk. Met interesse voor de donkere kanten van het leven en dus afficheert hij zich als ‘dark art’ fotograaf. Kunst op Zondag is er eigenlijk nooit bij als kunstenaars in hun ateliers aan het werk zijn.  Gelukkig geven kunstenaars sosm een blik in hun keuken en leggen het maakproces van een werk uit. Petri Damstén deed dat bij zijn ‘Skeleton in the Closet’. https://www.youtube.com/watch?v=x29jQ0BL6yE Antony Gormley Soms zoeken we lukraak naar beelden, in de hoop iets tegen te komen dat tot een interessante thematiek kan leiden. Uit die stapel schatten reanimeren we een project van de Britse kunstenaar Antony Gormley. Zijn werk was wel vaker in Kunst op Zondag te zien, maar Domain Field (2003) werd terzijde gelegd. Voor dit werk werden van honderden vrijwilligers een gipsen mal gemaakt. Dat stukje van het proces kon worden gadegeslagen door publiek. Vervolgens werden in de gipsen mallen metalen constructies aangebracht. Als waren het de individuele skeletten van de vrijwilligers. Doe constructie werden in een grote ruimte opgesteld, waar het publiek door heen kon lopen. Gormley zei daar over: De sculpturen roepen op wat ze missen: beweging, gedachte, gevoel, leven. Ze doen een beroep op ons geweten, ons gevoel, onze beweging, en wij worden onderdeel van het werk Kijkt en luister u naar ‘The Making of Domain Field’. https://www.youtube.com/watch?v=vOdmqNEouuQ Prettige dag verder.

Door: Foto: Ars Electronica (cc)
Foto: copyright ok. Gecheckt 22-04-2022

Kunst op Zondag | Een rondje landschapskunst

, door

Begin november, toen net alle coronamaatregelen weer aangescherpt werden, hadden mijn man en ik enkele vakantiedagen, die we toch graag leuk wilden invullen. We trakteerden onszelf op een paar dagen Flevoland; lekker wijds en veel ruimte, dat kon nooit kwaad, zelfs in coronatijd. Een dagje landschapskunst stond al heel lang op mijn verlanglijstje en dit was het perfecte moment. Tijdens de aanleg van de Flevopolder besloten de ingenieurs en planologen om een aantal grote kunstwerken te realiseren. Ze richtten zich daarbij op een kunstvorm die tot hun verbeelding sprak: Land art. In de jaren zeventig waaide deze spraakmakende stroming over van Amerika naar Nederland. Het resultaat is een bijzondere collectie van landschapskunstwerken.

Hierboven zie je Riff.PD#18245 van Bob Gramsma, een bijzonder indrukwekkend bouwwerk. Op drie paalfunderingen en een complexe constructie zoals die ook wordt gebruikt in bruggen- en botenbouw stortte Gramsma een heuvel van 8000 kubieke meter landbouw- en Zuiderzeegrond. Hierin groef hij een grote holte, die vervolgens is bekleed met een laag spuitbeton. Vervolgens haalde Gramsma de aarde weg tot maaiveldhoogte, en bleef dit afgietsel  van beton vermengd met Zuiderzeebodemresten over. Het is een afdruk van Gramsma’s gegraven spoor in Flevogrond, en weerspiegelt daarmee de ontginning en kunstmatigheid van de polder. Het biedt onderdak aan dieren en mossen. Op dit moment is de trap afgesloten om binnenkort gerenoveerd te worden, maar anders kun je het bouwwerk beklimmen en uitkijken over het oude land bij Elburg.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Nuala (cc)

Kunst op Zondag | Baksteen

, door

Op amper te doorgronden wijze zijn we vorige week van porselein op baksteen beland. Baksteen is stukken robuuster dan porselein en dat zal dan ook de reden zijn waarom baksteen wordt gebruikt om dingen te maken die staan als een huis.

Om allerlei goede redenen kan baksteen eigenlijk niet meer. Dat wil zeggen: de originele klomp klei. Geen nood: er zijn bakstenen van alternatief materiaal.

Uiteraard kan in puin gesloopt baksteen en ander bouwmateriaal gerecycled worden tot nieuwe bakstenen. Het kan luchtiger: piepschuimen bakstenen, ja zelfs de sigarettenpeuken van de straat en smog in baksteen. En willen we helemaal “netjes” bouwen dan alleen nog met de “slimme baksteen”.

Wie nog betere bakstenen ideeën heeft kan een gooi doen naar de Brick Award 2018 (prijs voor bijzondere keramische architectuur).

Bakstenen reliëfs zijn al zo oud als het baksteen zelf. In Irak probeert men het oeroude Babylon te restaureren. Het moet een stad met veel baksteen zijn geweest. Met op de gevels reliëfs zoals deze.
cc Flickr ECA Cultural Heritage Center Ishtar Gate relief, Babylon Dragon bas-relief dating to the 6th century B.C. on the Ishtar Gate

Ze wisten het misschien zelf niet, maar Henry Moore en Brad Spencer zijn zonder meer schatplichtig aan die Babylonische reliëfs.

Henry Moore – Wall Relief No. 1, 1955. Gesloopt in 2010, terug geplaatst in 2015.
cc commons.wikimedia.org Rotterdam kunstwerk Wall Relief no.1

Foto: Chris Devers (cc)

Kunst op Zondag | Art after Brexit

, door

Allerlei voorspellingen en analyses gingen aan het Britse EU-referendum vooraf. Vooral van economische en politieke aard. Maar ook de kunstwereld brak zich het hoofd over de mogelijke gevolgen van een Brexit.
Een grote meerderheid van kunstenaars, galeriehouders, acteurs, theaterbobo’s, kunsthandelaars, filmmakers koos voor “Remain”. Een deel van hen deed actief mee om de publieke opinie voor blijvende deelname aan de EU te winnen.

De pro-‘Remain’ bijdragen van Damien Hirst,  de posters van Wolfgang Tillmans, de woede van Antony Gormley en de opinie van vele, vele anderen in de kunstsector mochten niet baten.

In aanloop naar het referendum ontstak Antony Gormley in woede toen de pro-Brexitclub één van zijn kunstwerken als symbool voor hun campagne gebruikten. Ze projecteerden hun ‘Vote leave’ op het beeld. Gormley stuurde zijn advocaten er op af. Hier Gormley’s ‘Angel of the North’ in ongeschonden staat:
cc Flickr Auntie P Angel of the North

De Britse kunstwereld reageert bezorgd, verbijsterd en woedend op de uitslag van het referendum.

Anish Kapoor: I am heartbroken. I hang my head. I feel shame, shame, shame at the xenophobia of this country. There are so many levels of division in Britain. And it’s all so unnecessary. I think the three men involved – Michael Gove, Boris Johnson and Nigel Farage – are despicable.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Carlos Jaimes (cc)

Kunst op Zondag | Zwaartekracht

, door

Niet de kunst, maar de combinatie van kinderen en zwaartekracht schijnt gevaarlijk te zijn, zo reageerde een van de lezers op de vorige Kunst op Zondag. Hij stelde voor: “Laten we ze beide verbieden”.

U ziet:kunst inspireert tot onmogelijke ideeën. Aan kinderen kun je wat doen, aan zwaartekracht valt niet te ontkomen.  Met behulp van techniek en trucjes komen we een eind, maar het is vooral verbeelding die ons de illusie geeft dat we zwaartekracht kunnen overwinnen.

In het Dalston House van Leandro Erlich lijkt het of je tegen de muren kan oplopen. Een optische illusie, tot 4 augustus nog te zien in Londen. Met een installatie die vorig jaar in Frankrijk te zien was, lijkt Erlich te zeggen dat zwaartekracht terrein verliest, als je de boel maar grondig sloopt.

Leandro Erlich – Monte-Meubles. L’Ultime déménagement, Nantes, Frankrijk, 2012.
cc Flickr mφop plaφer photostream Monte-meubles L’ultime déménagement Leandro Erlich

Anthony Gormley heeft een scala van beelden gemaakt die in de lucht of tegen muren hangen.

Antony Gormley – Shift.
cc Flickr danielweiresq photostream Moment Antony Gormley Leeds Art Gallery Leeds

Wat doet zwaartekracht met je gezicht als je over de kop gaat? Als de camera maar stil blijft staan, krijg je zoiets als deze animatie van 24 geschilderde portretten.

Astrid Moors – Oneindige zwaartekracht, 2003.

Foto: Peter Eimon (cc)

Kunst op Zondag | Werkloos

, door

Sluiten beeldende kunstenaars zich aan bij de groeiende rijen werklozen? Conform de Cultuurnota 2012-2016 is per 1 januari de nieuwe basisinfrastructuur in werking getreden. De aangekondigde slachting, goed weergeven in het door Kunsten ’92 opgestelde overzicht ‘Beeld van de sector’, is een feit.

Hoeveel nieuwe werklozen dat de komende tijd gaat opleveren moeten we afwachten. Er is echter heuglijk nieuws. Het aantal werkloze kunstenaars zal de burelen van de Sociale Dienst niet overspoelen.

George Segal – Depression Bread Line.
cc Flickr Vilseskogen's photostream George Segal Depression Bread Line

Zeer actuele cijfers zijn er (nog) niet, maar gegevens uit de Evaluatie van de Wet werk en inkomen kunstenaars (pdf – januari 2010) en van het CBS (werkzame beroepsbevolking in de kunsten) geven dit beeld:
Kunstenaars met uitkering

In 2011 telde het CBS nog 61.000 mensen in de categorie kunstzinnige beroepsbevolking.

Stel dat er sindsdien door crisis en bezuinigingen zo’n 4000 kunstenaars uit de boot zijn gevallen, dan zijn er, ruw geschat, 57.000 kunstenaars. Daarvan zal maximaal zo’n 6 tot 7% werkloos zijn. Er zijn dus waarschijnlijk tussen de 3.500 tot 4.500 werkloze kunstenaars.

Feit is dat een beeldend kunstenaar die nu werkloos wordt, geen kunstenaar meer is. Van 1956 tot 1 janauri 2012 behield een werkloze kunstenaar nog zijn status. Eerst dankzij de BKR (Beeldende Kunst Regeling), die achtereenvolgens werd vervangen door de WIK (Wet inkomensvoorziening kunstenaars, 1987) en de WWIK (Wet werk en inkomen kunstenaars, 2005).

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.