Het aantal aardbevingen is de afgelopen 27 jaar aanzienlijk toegenomen. Het is minstens even waardevol om te weten hoe de aardbevingen over het jaar zijn verdeeld. De wil van een meerderheid in de Tweede Kamer om de gaswinning in Groningen te beperken, komt niets te vroeg. Het aardbevingsseizoen is namelijk net begonnen. In onderstaande grafiek is de verdeling van de aardbevingen over de maanden van het jaar te zien.
NIEUWS - Nu ook de VVD de gaswinning wil beperken, is er nu een kamermeerderheid voor het beperken van de gaswinning in Groningen.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
DATA - Afgelopen vrijdag zagen we dat Midlaren hoog scoorde qua aantal bevingen. Hierbij viel op dat het hoofdzakelijk bevingen betrof met een kracht van minder dan één.
Nadere analyse van de data laat zien dat de KNMI niet zo goed is in het toewijzen van plaatsen aan bevingen. Alle bevingen die de KNMI onder Midlaren heeft gecategoriseerd, liggen veel dichter bij het dorpje Noordlaren, zoals in onderstaand kaartje is te zien.
De bevingen van Midlaren Noordlaren afgezet tegen de tijd laten een ander interessant fenomeen zien. De bevingen zijn niet alleen geconcentreerd in het Noordlaarder Bos, maar ze zijn meer geconcentreerd in de tijd.
Alle bevingen vonden plaats binnen de tijdsduur van één maand in 2009. De piek lag op 17 maart met maar liefst zeventien bevingen op één dag. Sommige van deze bevingen volgenden elkaar echter zó kort na elkaar op (minder dan één minuut), dat je je af kunt vragen of het om twee aparte bevingen ging of één grotere beving. Maar zelfs als het niet om aparte bevingen ging, dan vonden die dag nog steeds twaalf bevingen plaats in hetzelfde gebied.
Het zal waarschijnlijk nooit precies duidelijk worden wat hier precies aan de hand is geweest en wat de exacte oorzaak is. De wetenschap dat een dergelijke seriebeving tot de mogelijkheden behoort, lijkt me in ieder geval geen geruststellende gedachte voor de inwoners van Groningen.
OPINIE - ‘De industriepolitiek, die in de jaren ’70 nog werkte, heeft geen toekomst meer,’ schrijft GroenLinks-kamerlid Liesbeth van Tongeren.
Bestuurders en bewoners in Groningen zijn boos. “Onze huizen zijn geen stuiver meer waard, we lijken wel een wingewest” en “We zijn door Den Haag in de steek gelaten omdat het Rijk de inkomsten belangrijker vindt dan bewoners.” Onderzoek van minister Kamp concludeert dat er geen sprake is van waardevermindering van de huizen in Noord-Groningen. Ondertussen gaan bodemdaling en gasbevingen gewoon door en vallen bedrijven in de regio om; zoals recent aluminiumsmelter Aldel. Waarom zijn er eigenlijk energievretende aluminiumsmelters in Nederland gevestigd? Waarom worden er in Nederland nog nieuwe kolencentrales gebouwd?
Begin jaren ’70 was het een begrijpelijke strategie om vanwege de enorme gasbel en de ‘belofte’ van kernenergie energie-intensieve bedrijven aan te trekken en zo werkgelegenheid te creëren. Energiegrootverbruikers zoals olieraffinaderijen, de chemische sector en staal-, zink- en aluminiumproducenten floreerden met hulp van de staat. Ten behoeve van het inmiddels ook failliete aluminiumbedrijf Zalco werd de kerncentrale Borssele neergezet en Aldel werd bovenop het aardgas gebouwd. De zware industrie deed het goed in Nederland en creerde werkgelegenheid en welvaart.
Oliecrisis
Er waren plannen voor veel meer kerncentrales, maar kernenergie bleek toch niet zo goedkoop en plannen voor 35 kerncentrales langs de Nederlandse kust werden geschrapt. Door de oliecrisis gingen ook de olie- en gasprijzen omhoog. En nu zet Groningen grote vraagtekens bij de gaswinning. De toezichthouder, het Staatstoezicht op de Mijnen, zegt dat de winning snel teruggebracht moet worden.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
NIEUWS - Dat er doden en gewonden vallen vanwege bodemdaling door gaswinning, daar is Noordoost-Groningen van overtuigd. De directe aanleiding kon wel eens uit onverwachte hoek zijn, legt ingenieur Ad Manders uit.
DATA - In nieuwsberichten wordt vaak gesproken over een aardbeving in Groningen, maar lang niet altijd wordt er een plaats bij genoemd. Tijd om daar verandering in te brengen.
Het totaal aantal aardbevingen in Noord-Oost Nederland, ook Drenthe en Friesland hebben er last van, is 985 in de afgelopen 27 jaar. Het centrum van een beving ligt vaak in de buurt van een (klein) dorp. In totaal zijn 189 plaatsen één of meerdere keren getroffen door een aardbeving.
Deze plaatsen zijn goed voor ca. 45% van de bevingen. Tussen de plaatsen zijn flinke verschillen te zien in de kracht van de bevingen. De nummer 1, Midlaren, heeft bijna alleen maar bevingen gehad met een kracht van minder dan één. Roswinkel daarentegen is zelfs getroffen door drie bevingen met een kracht van meer dan drie en twaalf bevingen met een kracht van tussen de twee en drie. Op basis van de bevingskracht krijgt Roswinkel dus de twijfelachtige eer van de zwaarst getroffen plaats.
De plaatsen die er wat mij betreft qua kracht van de bevingen uit springen in deze top 20 zijn naast Roswinkel ook Westeremden en Stedum. Beide plaatsen hebben relatief veel zware bevingen.
DATA - De aardbevingen in Groningen komen vaker voor en volgen elkaar sneller op, maar zijn niet sterker dan in voorgaande jaren.
2013 was een recordjaar met 127 gasbevingen in Groningen en omstreken. Hoe heeft het aantal bevingen zich ontwikkeld na de eerste beving in Assen in 1986? In de eerste grafiek staan het aantal bevingen per jaar en het voortschrijdend 3-jaars gemiddelde (rode lijn). Het moge duidelijk zijn dat er de laatste jaren een sterke stijgende trend is in het aantal aardbevingen.
Interessant is om ook te kijken naar de tijd die tussen de bevingen zit. Zoals in de tweede grafiek te zien is, zit daar een grote variëteit in. Ook in 2013 duurt het soms nog meer dan tien dagen voordat de volgende zich voordoet, maar een dergelijke pauze is aanzienlijk zeldzamer dan in eerdere jaren.
Als laatste is het waardevol om te weten hoe de kracht van de aardbevingen zich door de jaren heen heeft ontwikkeld. De trendlijn laat zien dat de kracht van de bevingen, met uitzondering van de eerste jaren, redelijk stabiel blijft ondanks eerdere voorspellingen. Maar als het aantal bevingen zo sterk toeneemt als de eerste grafiek laat zien, is dat zeker geen geruststelling.
Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.
REPORTAGE - Kort item van het NCRV-programma Altijd Wat over de gevolgen van de gaswinning in Groningen.
DATA - Met behulp van openbaar beschikbare data onderzoekt Sargasso in een nieuwe serie de aardbevingen in Groningen.
Afgelopen week demonstreerde een groep van ruim honderd Groningers bij de nieuwjaarsreceptie van de provincie. Aanleiding waren de sluiting van aluminiumsmelter Aldel en de aardbevingen in Groningen. De teneur: Nederland wil wel de baten, maar niet de lasten, die vooral op het bordje van de Groningers komen.
Maar Groningers kunnen hun schade toch melden bij de NAM? Dat klopt, maar de afhandeling gaat niet echt soepel, laat onderstaande reportage van het programma Altijd Wat van 26 februari vorig jaar zien.
Maar hoe groot is het probleem eigenlijk? En waar precies is het een probleem? Op het onderstaande kaartje is te zien waar de aardbevingen plaats hebben gevonden in de periode van de eerste beving in Assen in 1986 tot en met de laatste beving in 2014.
Aardgasbevingen in Groningen, Drenthe en Friesland
Duidelijk is te zien dat er in het gebied tussen de stad Groningen en Delfzijl flink wat bevingen zijn geweest. Onderzoek na onderzoek wordt aangekondigd, maar vooralsnog gebeurt er niet veel. In een data-serie over de aardbevingen in Groningen zal Sargasso de problematiek van verschillende kanten belichten met behulp van openbaar beschikbare data. Morgen deel 2 over ontwikkelingen in de tijd.
ANALYSE - Henk Kamp zei tijdens het vragenuur op 26 maart dat ‘Aardgaswinning ons per jaar 14 miljard euro [oplevert]. Let wel: 14 miljard, die ten goede komt aan de koopkracht van mensen. Voor dat bedrag hoeft er niet bezuinigd en omgebogen te worden en hoeven er geen lastenverzwaringen te komen.’
Dat is een…
(deels)
Navraag bij het ministerie van Economische Zaken leert ons dat Kamp met de 14 miljard doelt op de aardgasbaten. Het ministerie verwijst hiervoor naar de rijksbegroting. Deze gasbaten kwamen volgens het ministerie in 2012 voor 11,5 miljard uit het Groningenveld en voor 2,5 miljard uit kleinere velden.
Definitieve cijfers over 2012 zijn er nog niet. Volgens de rijksbegroting van 2013 is de gaswinning in Nederland in 2012 77 miljard kubieke meter gas, in totaal goed voor 14,5 miljard euro.
Volgens voorlopige cijfers van CBS is er in 2012 ruim 76 miljard kubieke meter gas gewonnen.
Maar levert aardgaswinning ons jaarlijks dit bedrag op?
Bij dit bedrag moet wel een kanttekening worden gemaakt. De aardgasbaten verschillen nogal per jaar. Dit omdat de opbrengsten samenhangen met de olieprijs, die sterk kan fluctueren. Wisselingen in de hoeveelheid aardgas die jaarlijks wordt gewonnen spelen een veel kleinere rol. Het verschil in aardgasbaten tussen 2001 (6,4 miljard euro) en 2011 (12,4 miljard euro) is voor zo’n 90% toe te schrijven aan gestegen energieprijzen.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.