serie

Vaste Gasten

Net als je even inkakt, prikken onze Vaste Gasten je weer wakker met hun scherpe pen.


Foto: daisy.images (cc)

Uit de jeugdzorg | Daniëla

COLUMN - Toen ze zes was, liep ze al tot ‘s avonds laat op straat. In een achterbuurt. Meestal met haar oudere zus of met haar ‘vriendengroep’, waarvan de jongste een jaar of veertien was. Letterlijk een meisje van de straat dus.

Iedereen kende haar. Iedereen vond haar schattig, niemand viel haar lastig. In de buurt noemden ze haar Pippi, omdat ze klein en tenger was. Maar o zo sterk. Honger had ze nooit, want iedereen stopte haar wat toe. En logeren deed ze vaak bij haar oma. Dat ze meestal naar buiten werd gestuurd door haar ouders omdat die elkaar de tent uit vochten, bleek later pas. Op een dag klopte ze totaal overstuur bij haar vaste logeeradres aan: ‘Oma, oma! Mama is dood!’

Zo ver was het gelukkig niet gekomen. Maar het was wel duidelijk dat het zo niet verder kon. Moeder in het ziekenhuis, vader opgepakt, Bureau Jeugdzorg ingeschakeld.

Helaas, in Daniëla’s eerste pleeggezin escaleerde het. Daniëla vond het belachelijk dat ze ’s avonds al om acht uur naar bed moest en verbouwde de boel. ‘Niemand zegt wat ik moet doen, behalve mijn moeder!’ Gordijnen werden naar beneden getrokken, prullenbakken omgekiept. Met een tafelpoot werd een glazen kast kapot geslagen.

Inmiddels is Daniëla vijftien. Ze woont sinds twee jaar in mijn groep en maakt grote stappen. Ze gaat met veel plezier naar haar werk, vakkenvullen bij de supermarkt. En ze is over naar de derde. Haar grote mond zal ze altijd wel blijven houden, maar daaronder zit een klein hartje.

Foto: daisy.images (cc)

Post-atheïst | Tourwinnaar

COLUMN, RECENSIE - De Tour de France zit er weer op en dat is een ongezochte aanleiding om Gino Bartali in het zonnetje te zetten, de Italiaanse renner die de Ronde won in 1938 en 1948. Il Pio zou vaker hebben gewonnen als de Tweede Wereldoorlog er niet tussen was gekomen.

Bartali, die deze maand een eeuw geleden is geboren in een dorp in Toscane, leefde in de tijd waarin de wielersport doorbrak. Eén van de redenen was dat voor veel Italianen de toegenomen mobiliteit, een wezenskenmerk van de twintigste eeuw, werd vertegenwoordigd door de fiets. Het is nu moeilijk voor te stellen, maar het rijwiel was in het toenmalige Italië hét symbool van de moderniteit.

En daarmee was het wielrennen politiek. De fascisten wilden per se een overwinning hebben in de Ronde van Frankrijk, om zo de kracht van Italië te tonen. Toen Bartali in 1938 inderdaad won, werd van hem verwacht dat hij zijn tourzege zou opdragen aan Mussolini, maar hij weigerde. Als gelovige katholiek en lid van een christelijke organisatie die zo goed en kwaad als het ging trachtte oppositie te voeren, moest hij niets hebben van het regime.

Dit alles was al bekend toen Aili en Andres McConnon besloten een biografie aan Bartali te wijden. De oorspronkelijke opzet van het boek lijkt te zijn geweest om het leven van de sportman te koppelen aan een geschiedenis van de opkomst van het wielrennen. Toen ze hun onderzoek deden, ontdekten ze echter dat er meer te vertellen viel. Dat maakt Road to Valor boeiender dan een gewone sportbiografie.

Foto: daisy.images (cc)

Anders nog iets? | Evolutionaire miscommunicatie

COLUMN - Eigenlijk is het gewoon de schuld van de evolutie. Al die veranderingen in de afgelopen miljoenen jaren hebben ons geen goed gedaan. Zo zijn we bijvoorbeeld rechtop gaan lopen. Een houding die, lichamelijk en menstechnisch gezien, onnatuurlijk blijkt te zijn. We moesten zo nodig primitieve werktuigen ontwikkelen om in leven te blijven. Een uitvinding die zeer urgent bleek te zijn destijds, maar in de loop der duizenden eeuwen is geëvolueerd tot het vervaardigen van moord- en massavernietigingswapens. En er moest een vorm van communicatie ontstaan, om elkaar beter te begrijpen wanneer er kreten werden uitgeslagen die ook nog gepaard gingen met gebaren en een scala aan emotionele gezichtsuitdrukkingen!

Dat zou een probleem gaan opleveren, blijkt nu achteraf. Het leven bestond miljoenen jaren geleden namelijk niet uit vaardigheden ontwikkelen, die ervoor zorgden dat men zo empathisch mogelijk en sociaal verantwoord met elkaar zou gaan communiceren. Daar waren onze hersengebieden destijds nog te marginaal voor ontwikkeld. Het bestaan was letterlijk een gevaarlijk spel op leven en dood, waardoor de standaard rolpatronen tussen mannen en vrouwen het minst zijn geëvolueerd ten opzichte van de grote sprongen die we op andere gebieden hebben gemaakt. Iets wat nu nog steeds ten koste gaat van ons menselijk communiceren en de onderlinge verstandhoudingen tussen mannen en vrouwen.

Zo was het in het allereerste menselijke begin gebruikelijk dat de mannen dagelijks op jacht gingen en hun territorium verdedigden. En waarschijnlijk is het voor de man op dat punt misgegaan met het herkennen en beleven van de emotionele gezichtsuitdrukkingen van de vrouw en het bijbehorende wederzijdse begrip. Onderzoeken hebben namelijk aangetoond dat mannen veel moeite hebben met het herkennen en begrijpen van de vele gezichtsuitdrukkingen van een vrouw. En dat is dus weer te herleiden naar de vroegere jachtvelden. Naarmate de mannen meer gingen jagen en vechten voor hun levensbestaan, werd het steeds belangrijker om de gezichtsuitdrukkingen van hun mannelijke opponenten te herkennen. Deze blikken zijn door de miljoenen jaren heen zó goed opgeslagen bij de man, met als gevolg dat de gezichtsexpressie van de vrouw niet of nauwelijks wordt herkend en begrepen. Met alle gevolgen van dien.

Foto: daisy.images (cc)

Recensie Zomergasten | Jim Taihuttu

RECENSIE - Ik moet bekennen dat de naam Jim Taihuttu niet direct een belletje bij me deed rinkelen. Even vreesde ik dat Habbekrats een reclamebureau van twee snelle jongens was, en dat ik drie uur lang hol gezever zou moeten aanhoren.

Niets van dat alles. Habbekrats is vooral het vehikel waarmee Victor & Julius Ponten en multitalent Jim Taihuttu hun dromen realiseren. Je kunt er slechts jaloers op worden. Ik ben dat in ieder geval wel.

Jan Cremer

Een sleutel tot dat succes is de levensfilosofie die Taihuttu geleerd heeft van Jan Cremer: Trek je eigen plan. Laat je dromen niet afpakken door grijze muizen. Alles kan. Maar je moet het wel zelf pakken, want het wordt je niet opgediend. Leef assertief. Een fragment uit 1967 van Cremer op Coney Island, New York vormde de illustratie.

Waar Taihuttu echter iemand bewonderde die de draak stak met de Hollandse spruitjesmentaliteit, waar je kop eraf gaat als je die boven het maaiveld uitsteekt, zag ik een bluffer die de schone schijn ophield over zijn goedlopende projecten, loog over de reclameborden ter plaatse die hij zou hebben gemaakt en over het boek dat hij zogenaamd onlangs had uitgebracht “onder andere namen.” Een patjepeeër die een sigaar uitdeelde om te laten zien hoe goed hij wel boert.

Foto: daisy.images (cc)

Politiek Kwartier | Anti-Rusland propaganda

COLUMN - De kritiek van sommige linkse activisten op de houding van het westen ten opzichte van Rusland streeft zijn doel totaal voorbij.

De rechtse Trojka van EC, ECB en IMF breidt haar macht uit, doordat zij landen door middel van leningen en het opleggen van bezuinigingen steeds dieper in de schulden dwingt.

Door de uitbreiding van de EU met de voormalige Oost-Europese staten en het steunen van de recente revolutie in Oekraïne heeft het Westen echter Rusland uitgelokt. Het is volkomen logisch dat Poetin terugslaat. De westerse media worden ondertussen beheerst door een anti-Russische lobby.

Kent u die lezing? Dit is wat ik de laatste maanden regelmatig heb gelezen van zogenaamde linkse kritische geesten op internet.

En ik vraag me af of die mensen wel goed bij hun hoofd zijn.

Ze gaan soms nog verder. Volgens sommigen komt de aanslag op de MH17 de eventuele westerse oorlogsretoriek zo goed uit, dat zelfs gespeculeerd wordt dat de CIA of welk ander westers orgaan dan ook het ongeluk zelf zou hebben veroorzaakt.

Mocht dat laatste zo zijn, dan heeft die strategie in ieder geval niet echt geholpen.

Militair ingrijpen wordt door ieder westers land nog steeds als optie afgedaan. Zelfs economische sancties komen maar moeizaam van de grond. De EU praat erover, maar Frankrijk wil nog een uitzondering maken voor het sturen van een oorlogsschip, de Duitsers en Italianen weifelen, London uit stoere taal maar vind uiteindelijk de economische belangen van de City óók belangrijk, terwijl Nederland graag wil blijven profiteren van goedkoop Russisch gas.

Foto: daisy.images (cc)

Verlies

COLUMN - Nieuws komt op vele manieren binnen. Het nieuws over de MH17 kwam met een telefoontje van de buurman, of we even op zijn kinderen wilden passen. Hij was bij de ouders van zijn allerbeste vriendin. Zij, haar man en hun drie kinderen zaten in het vliegtuig, op weg naar Indonesië om vakantie te gaan vieren. Na het ophangen werd het even zwart. Wat een verlies, wat een verdriet, wat een onzinnig, onnodig, stompzinnig ongeluk. Tot dat moment besefte ik de ernst wel van het ongeluk, maar was het nog niet persoonlijk. Ik kon de afstand nog bewaren. Na dit telefoontje niet meer. Ik wist direct om wie het ging.

Ik kwam haar en haar zoontje bijna iedere dag tegen op het schoolplein en af en toe zag ik haar bij een borrel. Een kennis, zoals je er zo veel hebt. We deelden de liefde voor het Corverbos hier in Hilversum. Ik loop daar bijna dagelijks en kwam haar regelmatig tegen, met één, soms twee enorme honden. We maakten wel eens een praatje, veel vaker bleef het bij een hallo en soms liepen we een kort stukje samen. 

Na het telefoontje kon ik alleen maar huilen. Ik dacht aan haar, aan haar gezin, de vrienden en familie die nu achterblijven. Het verlies van een persoon kan al te veel zijn, laat staan een heel gezin. Ik kreeg tijdens het telefoontje nog de vraag om een telefoonnummer. Ik had het niet, maar anderen misschien wel. Wat een ellendig verzoek moet je dan doen. De reden van je vraag duidelijk maken, anderen laten weten wat er met het gezin is gebeurd en dan om iets praktisch vragen. Afschuwelijk. De reacties waren zoals verwacht heftig en emotioneel. De olievlek van slecht nieuws verspreidde zich en al snel hadden we met een groepje van school contact en deelden we de schok en de afschuw. Nu nog steeds klinkt af en toe het belletje van mijn telefoon met een app’je en dat zal nog wel even duren.

Foto: daisy.images (cc)

Duopolie | Grootte van de financiële sector

COLUMN - Is de financiële sector uit zijn voegen gegroeid? De financiële sector groeit sneller dan de rest van de economie en neemt daardoor een steeds groter deel van het bbp in. De vraag is of een grote financiële sector betekent dat de financiële sector veel waarde toevoegt, of zich alleen maar veel waarde toe-eigent, als een soort parasiet op de reële economie.

In principe maakt de financiële sector niets, maar faciliteert slechts de rest van de economie. Banken trekken korte termijn spaargeld aan en herinvesteren dit in langere termijn projecten waar ze toezicht op houden. Hierdoor maken banken investeringsprojecten mogelijk die er anders niet geweest zouden zijn. In zekere zin geeft het aandeel van de financiële sector in het bbp de kosten van de financiële sector weer, terwijl de opbrengsten blijken uit de groei van andere sectoren.

En een goed ontwikkelde financiële sector lijkt ook echt voor economische groei te zorgen. In veelgeciteerd onderzoek laten Rajan en Zingales zien dat sectoren die van externe financiering afhankelijk zijn, sterker groeien in landen met een grotere financiële sector. Een grotere financiële sector kan dus goed zijn voor de reële economie, zolang de reële economie meegroeit wanneer de financiële sector groeit.

Foto: daisy.images (cc)

Uit de jeugdzorg | Not done

COLUMN - ‘Het heeft niets met jou te maken, maar ik vertrouw niemand meer. Daarom: houd altijd de slaapkamerdeur op een kier als je één van de kinderen voorleest. En doe de douchedeur niet op slot als je de jongsten aan het douchen bent.’

Dat waren zo ongeveer de eerste woorden van mijn collega Ben tijdens mijn allereerste stagedag. Diezelfde week deed de rechter uitspraak over Bens oud-collega Niels. De rechter oordeelde dat hij zich schuldig had gemaakt aan misbruik van twee cliënten die waren toevertrouwd aan de stichting waar hij op dat moment werkte.

Ben en Niels waren maatjes. Niet alleen op het werk, ook erbuiten. Als er iemand was te vertrouwen, was Niels het wel. Dacht Ben. Tot hij de naam van Niels H. op het nieuws hoorde. En een foto erbij zag. Met een balkje over zijn ogen.

Ineens ging Ben twijfelen aan alles dat hij ooit van zijn vriend hoorde. De redenen die Niels aangaf om kinderen op zijn slaapkamer toe te laten klonken plausibel. Inderdaad, klónken. Nu vond Ben niet één verhaal meer geloofwaardig.

Dit geval speelde jaren geleden. Maar het rapport van de Commissie Samson, compensatie voor misbruikslachtoffers en andere gevallen van seksueel misbruik zijn helaas allemaal onderwerpen die nog regelmatig in het nieuws zijn.

Foto: daisy.images (cc)

Post-atheïst | Fappy the Anti-Masturbation Dolphin

COLUMN - Wat mensen tussen de lakens doen, mogen ze zelf uitmaken. Sommigen experimenteren en anderen zijn wat behoudender, maar geen van allen wil dat Vadertje Staat in de slaapkamers meekijkt.

Dat is anders in de Verenigde Staten, waar christelijk rechts regelmatig campagne voert om de seksualiteit te reguleren. Alleen binnen het huwelijk, alleen man en vrouw, en het liefst alleen gericht op voortplanting. Dat leidt eigenlijk elk jaar weer tot de gênante vertoning dat deze dominee moet toegeven een prostituee te hebben bezocht of dat die homohatende senator moet erkennen zelf gay te zijn. Er zijn zoveel absurde berichten geweest, dat ik inmiddels alles geloof uit het land van de onbegrensde mogelijkheden.

Bericht nummer één: de Amerikaanse filmmaker Michael Moore werkt aan een documentaire over een christelijke organisatie die kinderen wil wijzen op de gevaren van masturbatie en daartoe “Fappy the Anti-Masturbation Dolphin” in het leven heeft geroepen. Facebookpagina hier. Motto: “Masturbation is a gateway drug to rape”. Uiteraard liep het project verkeerd: de acteur die zich als dolfijn verkleedde, zou zijn betrapt toen hij de hand aan zichzelf sloeg.

Verschillende serieuze nieuwssites namen het over, waardoor het even duurde eer ik in de gaten had dat het satire was. Het muntje viel bij mij pas toen ik las dat de antimasturbatiedolfijn zou zijn gesponsord door Monsanto.

Foto: daisy.images (cc)

Recensie Zomergasten | Freek de Jonge

RECENSIE - Het primaire probleem van een Zomergast als Freek de Jonge is de vooringenomenheid van de kijker. Zo’n beetje iedereen heeft wel een beeld bij Freek; en wat des te funester is voor dit programma: een navenant gevoel.

Op mij komt De Jonge bijvoorbeeld nogal eens over als een verzuurde dominee, zo eentje die de kerk heeft zien leeglopen en daar heimelijk verbitterd over is. Toch blijft hij preken, tegen beter weten in. Iets soortgelijks zal gelden voor velen van mijn generatie, die Freek pas hebben leren kennen in zijn nadagen, lang na zijn successen in de progressieve jaren ’70 en ’80. De tijdgeest is veranderd, evenals het cabaret, en als je Freek de Jonge daartegen hoort ageren, krijg je het idee dat hij daar niet goed mee om kan gaan.

De uitdaging voor de programmamakers en presentator Wilfried de Jong lag er dan ook in om de kijker voorbij haar eigen vooroordelen te loodsen en de blik opnieuw te openen voor de persoon Freek.

Catechisatie

Anderhalf uur lang leek het alsof daar niet van zou komen. De Jonge was weliswaar goed geluimd, maar dirigeerde het programma als betrof het een seculiere catechisatieles. De beeldfragmenten fungeerden daarin als bijbelpassages waarmee de dominee zijn levenslessen bij het publiek wilde inprenten. “En als je het volgende fragment laat zien, krijg je antwoord op je vraag”, reageerde Freek wat kortaf op een interruptie van Wilfried. “Ik ben een liefhebber van het stichten, mensen wijzer maken”, zo zou hij ‘zijn’ avond besluiten.

Foto: daisy.images (cc)

Politiek Kwartier | Het failliet van democratisch Europa

COLUMN - Door het schimmige proces van benoemingen zorgen de regeringsleiders ervoor dat de EU zich steeds verder van de kiezer vervreemdt.

Voor de EU zou deze week in het teken van benoemingen staan. Er vond echter maar één benoeming plaats. Zoals verwacht werd Juncker inderdaad voorzitter van de Europese commissie. De rest van de functies bleek vooralsnog te moeilijk om in te vullen. De regeringsleiders zijn er onderling nog niet uit.

Omdat Juncker toevallig precies de kandidaat is die het Europees Parlement eerder naar voren schoof, zien sommige commentatoren dit als een soort democratische doorbraak. Maar dat is natuurlijk onzin. Het benoemingsproces is en blijft uitermate schimmig, en kan bij de euro-kritische burger alleen maar irritatie en onbegrip opleveren. Het model van een set regeringsleiders die in een duister wandelgangencircus de topfuncties verdelen is dan ook volkomen ongeloofwaardig voor een Unie die door wil gaan als ‘democratisch’.

Sommigen menen dat het beter zou zijn als de mensen voor topfuncties gekozen zouden worden door het Europees Parlement. Maar om het vertrouwen van de bevolking terug te winnen lijkt mij dat niet genoeg. Dat parlement schuift immers nu Juncker naar voren omdat hij de leider is van de grootste fractie. Maar omdat we als bevolking voor het parlement alleen maar op landgenoten mogen stemmen heeft het merendeel van de kiezers nooit op deze kerel kunnen stemmen.

Foto: daisy.images (cc)

Vakantiebestemming: rondom huis

COLUMN - Dit jaar blijven we eens een keertje thuis. Net de halve hut verbouwd, de centen zijn op en we horen steeds dat het in Nederland ook leuk vakantievieren is. Dat doen wij dus nu. Vakantie vieren in eigen land. Ik heb een opblaasbaar familiezwembad gekocht bij een drogist, de koelkast ligt tot de nok gevuld met wijn en het is een boel gezelligheid hier in de tuin.

Toch kom ik niet los uit mijn gangbare ritme, merk ik. Ik werk normaal gesproken vanuit huis, dus ik plan werk, kinderen, boodschappen, het sociale deel al dwars door mijn werkzaamheden heen. Ik werk niet van 9 tot 5, ik werk soms van 9 tot 12 en van 21 tot 4 omdat dat beter uitkomt (en ik een notoir insomniast ben, dat helpt ook) en alles loopt hier soepeltjes. Net als nu eigenlijk. Er is niet zo veel verschil.

Nou ja, het verschil is dat ik de kinderen de hele dag om me heen heb, we klussen in huis en tuin en je hele dagen met vrienden kunt doorbrengen die je normaal niet veel ziet. Maar ik doe nog steeds de was, ik kook nog steeds, ik schrijf nog steeds boodschappenlijstjes en ik zit nog steeds in mijn bekende ritme, want structuur was er sowieso al niet.

Vorige Volgende