Overzicht

serie

Elders in de Wereld

Foto: Riccardof (cc)

Elders in de Wereld is een vaste rubriek op Sargasso waarin we stilstaan bij nieuws uit de verschillende werelddelen.


Foto: Riccardof (cc)

Meer Catalonië én meer Europa

, door

Spanje heeft zijn eigen eurocrisis in het klein met de Catalaanse oppositie, schrijft El Pais. Catalonië wil minder bijdragen aan de oplossing van de Spaanse begrotingsproblemen. De dramatische recessie als gevolg van een reusachtige vastgoedzeepbel heeft de rijkste regio relatief het zwaarst getroffen. Catalonië wil nu een belangrijk deel van de noodhulp die Spanje is toegezegd in plaats van bij te dragen aan de problemen van de centrale regering. Maar daar wil Madrid niets van weten. In deze situatie wordt in Barcelona de roep om meer autonomie voor de regio steeds groter.

De Catalaanse premier Arturo Mas heeft ook in Brussel steun gezocht voor zijn zaak. In antwoord op verontruste geluiden als zou Catalonië met het separatisme de crisis alleen maar groter maken zei hij: “We geven onze identiteit niet op… Meer Catalonië en meer Europa, dat is onze slogan”. Ook andere regio’s roeren zich. In het vooruitzicht van verlies van regiosubsidies maakt dat de interne Spaanse problemen alleen maar groter. Maar is een grotere regionale autonomie ook even problematisch voor de Europese Unie?

Europa kent een schier eindeloze lijst van bewegingen die streven naar meer autonomie binnen een bestaande staat of afscheiding en vorming van een eigen staat.  Sommige zijn verwaarloosbaar klein en folkloristisch, andere hardnekkig problematisch en een bedreiging voor de natiestaat. Als we alleen naar EU-landen kijken vinden we de sterkste, zo je wilt meest problematische politieke separatistische bewegingen naast Spanje in Cyprus (waar de Turken zich daadwerkelijk hebben afgescheiden), België en het Verenigd Koninkrijk. Bewegingen die vooral opkomen voor eigen taal en cultuur (Friezen, Sami) leveren doorgaans minder politieke problemen op.

Foto: Riccardof (cc)

Geen sterke drank meer in Tsjechië

, door

ANALYSE - In Tsjechië zijn sinds deze week alcoholische dranken met een percentage boven de 20 verboden. Aanleiding: het grote aantal vergiftigingen door illegaal gestookte alcohol. 21 mensen zijn inmiddels bezweken na het nuttigen van deze dranken. Het vermoeden is dat in de illegale stokerijen  ruitensproeiervloeistof met giftig methanol is gebruikt. Uit Polen, denkt de politie. Ook in Polen en Slowakije zijn al slachtoffers van alcoholvergiftiging gevallen. De Tsjechische overheid wil het eerst allemaal uitzoeken voordat het verbod wordt opgeheven. Erg lang kunnen ze er ook niet mee wachten want de verkoop van sterke drank levert de staat maandelijks naar schatting 750 miljoen kroon (circa 30 miljoen euro) op aan btw.

Volgens een recent rapport van de World Health Organization (WHO) wordt in Europa gemiddeld twee keer zoveel alcohol gedronken als in de rest van de wereld. In Oost-Europese landen wordt het meest gedronken, vergeleken met Noord, Zuid en West. En binnen het Oost-Europese deel van de EU het meest in Tsjechië, Slovenië en Roemenië.

Niet in Polen dus. Opvallend is dat dit land ten onrechte dit voorjaar bij de publicatie van het WHO-rapport wel genoemd werd in De Telegraaf, Spits en bij de NOS. Next checkt stelde hun vooroordelen aan de kaak.

Foto: Riccardof (cc)

Bloggers en twitteraars aller landen….

, door

Verkiezingen zijn hoogtepunten in een democratie. Daarom is het in verkiezingstijd extra belangrijk om de vrijheid van meningsuiting alle ruimte te geven. Ondemocratische regimes herken je bij uitstek aan de inperking van de uitingsvrijheid in de periode voorafgaande aan de verkiezingen. Het is dan ook niet verbazingwekkend dat in Wit-Rusland een paar weken voor de verkiezingen de persvrijheid en de internetvrijheid heviger dan ooit onder druk staan. Websites van de oppositie zijn geblokkeerd door providers. De centrale kiescommissie censureert toespraken van kandidaten in tv-uitzendingen. Vertegenwoordigers van oppositiegroepen worden gearresteerd en gevangen gezet op beschuldiging van opruiing.

Maar het is vechten tegen de bierkaai. Loekasjenko kan de oude media, kranten, radio en televisie controleren. Hij kan proberen vat te krijgen op het internet. Maar net als in andere dictatoriaal geregeerde landen (China, Arabische wereld) gaat de mediarevolutie door en vechten bloggers en twitteraars zich vrij.

De ludieke actie van een Zweeds bedrijf dat in Wit-Rusland teddybeertjes dropte met een anti-regeringsgezinde boodschap kon door de autoriteiten niet meer verzwegen worden toen blogger Anton Surapin foto’s van de actie op zijn blog had gezet. Hij werd gearresteerd en meer dan een maand zonder proces vastgehouden. Maar iedereen is op de hoogte en Surapin krijgt voor zijn zaak steun van Reporters sans Frontières.

Foto: Riccardof (cc)

Kosovo zwaait toezichthouders uit

, door

Op 17 februari 2008 riep Kosovo eenzijdig de onafhankelijkheid uit. Het land is door een flink aantal staten erkend, maar het grootste deel van de internationale gemeenschap beschouwt Kosovo echter nog steeds formeel als een deel van Servië. Van alle VN-leden tekenden er 91. Van de EU landen ontbreken Griekenland, Cyprus, Spanje, Slowakije en Roemenië. Een groep van 25 bevriende landen heeft in het International Civilian Office onder leiding van de Nederlandse diplomaat Pieter Feith vijf jaar toezicht gehouden op het onafhankelijkheidsproces. Het ICO stopt nu. Komende maandag is de laatste bestuursvergadering en dinsdag wordt de missie afgesloten met een conferentie onder de titel Chapter closed in the Balkans. 

In het laatste nummer van Wordt vervolgd, het maandblad van Amnesty International, geeft Pieter Feith een weinig optimistisch beeld van de situatie onder de titel: “Kosovo wacht nog een lange barre tocht.” Hij geeft tal van voorbeelden waaruit blijkt dat de internationale gemeenschap in de afgelopen jaren weinig heeft kunnen betekenen. Kosovo heeft nog steeds een slechte internationale reputatie. Er is een grote criminele sector en veel corruptie. De helft van de bevolking leeft onder de armoedegrens. Investeerders blijven weg, ook omdat Servië een stel van sancties heeft opgelegd. De Servische inwoners weigeren te integreren in de nieuwe staat. Zo’n 200.000 Serviërs zijn gevlucht en komen niet terug omdat ze de situatie nog steeds niet veilig achten. Van een multiculturele samenleving is geen sprake. Bestuurlijk zijn er ook nog steeds grote problemen en de erkenning van de zelfstandigheid van Kosovo is gestopt.

Foto: Riccardof (cc)

Niet over de grens kijken

, door

Paniek bij de buren. Onthullingen over lekken en scheurtjes in twee kerncentrales in Tihange (bij Luik) en Doel (bij Antwerpen) zorgden deze zomer voor de nodige opwinding in België. De twee centrales zijn inmiddels stilgelegd om de schade te onderzoeken. Als ze later dit jaar niet weer opgestart kunnen worden vrezen sommige voor een koude winter bij de zuiderburen. En prijsverhogingen. En politieke conflicten. Volgens de regering is er geen reden tot paniek . Daar sluit de Nederlandse regering zich bij aan. Volgens De Morgen waren de onvolkomenheden in de reactorvaten van de Nederlandse RDM al bij de installatie bekend. Wereldwijd staan er 350 van deze inmiddels verouderde kerncentrales. Van een gezamenlijke aanpak van de problemen is echter nog geen sprake.

De Nederlandse CDA-minister Verhagen wijst in antwoord op Kamervragen van Liesbeth van Tongeren (GroenLinks) elke verantwoordelijkheid van de hand. Hij vertrouwt op de informatie die hij uit het buurland krijgt (onder andere van de exploitant Electrakabel) en schrijft: “Nucleaire veiligheid is primair een nationale verantwoordelijkheid.” En hij ziet daarom geen reden om actie te ondernemen. Het is kennelijk geen geschikt verkiezingsthema. Wat dan weer te denken geeft over Nederlandse politieke prioriteiten.

De risico’s van kernenergie zijn ongetwijfeld groot. Of die risico’s technisch allemaal afgedekt kunnen worden blijft een punt van discussie. Het grootste risico vormen echter de bestuurders en politici die problemen van zich afschuiven, toedekken of ontkennen. En binnen die categorie is de beperking van het blikveld tot het nationale politieke speelveld misschien nog wel het meest gevaarlijk. Hoe kan een minister met droge ogen beweren voor de veiligheid en de gezondheid van zijn bewoners in te staan als hij niet bereid is verder te kijken dan de eigen grens?

Foto: Riccardof (cc)

Het gewicht van alle Saoedische vrouwen op hun schouders

, door

Mijlpalen waren het: niet eerder vaardigden alle landen minstens één vrouw af naar de Olympische Spelen, voor het eerst namen twee Saoedische vrouwen deel. Hoe reageerde men daarop in Saoedi-Arabië? Een terugblik.

Veel Olympische atleten worden niet alleen beoordeeld op hun sportieve prestaties, schrijft Isobel Coleman op het blog van het Council on Foreign Relations. Ze oogsten vooral ook lof en kritiek op basis van persoonlijke kenmerken. Dat geldt nog sterker voor de Saoedische deelneemsters, gezien het sociale conservatisme in hun land.

‘Hoeren van de Olympische Spelen’

In eigen land oogsten de meiden op Twitter haatdragende opmerkingen als: ‘prostitutes of the Olympics’. De 16-jarige Shaherkani kreeg toegevoegd: ‘You do not represent the chaste Muslim women’. Het maakt nog maar eens duidelijk voor welke enorme opgave vrouwelijke sporters staan in Saoedi-Arabië. Sommige van die opmerkingen waren dusdanig beledigend dat Shaherkani’s vader nu probeert een rechtszaak tegen hen te beginnen.

‘De grootste gouden medaille in de geschiedenis van de Spelen’

Tegelijkertijd waren er ook heel positieve reacties, ook van mannen. Na de snelle nederlaag van Shaherkani schreef de eigenaar van het blog Saudi Roots: ‘I’ll walk out later with the Saudi flag around my neck and my head up high as if we won the biggest gold medal in the history of the Olympics’, ‘One small step for Wujdan, One HUGE leap for Saudi Women!’

Foto: Riccardof (cc)

Europa radicaliseert niet – of toch wel?

, door

Uit het verleden weten we dat een economische crisis de opkomst van extreem rechtse, antidemocratische partijen kan stimuleren. Heeft de huidige crisis rond de euro extremisten ook sterker gemaakt? Dan O’Brien schrijft in de Irish Times dat daar nog geen aanwijzingen voor zijn. Europa radicaliseert volgens hem niet. Hij verwijst naar de verkiezingsresultaten in een aantal Europese landen en concludeert dat de meerderheid van de kiezers toch naar het midden neigt, ondanks enkele uitschieters. Frankrijk kiest niet massaal voor Le Pen. In Spanje en Portugal waar de crisis meer dan elders wordt gevoeld krijgen extremisten weinig voet aan de grond.  Dat is des te opmerkelijker omdat deze landen nog geen veertig jaar geleden door fascisten werden bestuurd. In Griekenland, dat eenzelfde traditie heeft, is de Gouden Dageraad opvallend gegroeid, maar niet doorgebroken. In Italië is het alleen de protestpartij van Beppe Grillo die het de centrumpartijen last maakt. Finland, dat bepaald niet het meest heeft te lijden van de crisis,  is  de enige uitzondering die O’Brien noemt. Daar hebben de middenpartijen sterk geleden onder de opkomst van de Ware Finnen. We zouden er Nederland aan toe kunnen voegen, waar de Ware Nederlanders, anders dan hun Finse broeders, de afgelopen twee jaar zelfs regeringsmacht hebben gekregen, ook al was dat via de omweg van de gedoogconstructie.

Foto: Riccardof (cc)

Spaans goud

, door

In Spanje is ophef ontstaan over Andrea Fabra, een conservatief parlementslid dat in haar enthousiasme over de plannen van de regering van haar partijgenoot Mariano Rajoy miljoenen Spaanse werklozen beledigde met een hartgrondig: Fuck them. Rajoy kondigde bezuinigingen op de uitkeringen aan om werklozen te prikkelen *sneller werk te zoeken. Dat werk is er natuurlijk niet, maar geheel volgens de neoliberale heilsleer trekt regeringspartij Partido Popular zich daar weinig van aan. En vanaf hun pluche juichen de PP-leden het schofferen van de werklozen toe. Heel eerlijk, lezen we in een van de reacties op dit bericht. Andrea Fabra’s “fuck them” is the PP’s real agenda. En niet alleen van de PP, zou ik er aan toe willen voegen. Lees de programma’s van verwante partijen in andere landen, inclusief dat van de VVD.

Spanje krijgt deze week opnieuw aandacht vanwege de oplopende rente op staatsobligaties. Dat levert problemen op voor de staatskas die misschien niet zonder Europese hulp opgelost kunnen worden. Vorige week zijn de ministers van Financiën al akkoord gegaan met een omvangrijke steun aan Spaanse banken die dreigden om te vallen. Onzeker is nog of, wanneer en hoe de oorspronkelijke voorwaarde die daaraan verbonden is, het toezicht op de banken, geëffectueerd kan worden. Hoe groot de rol van de banken in de eurocrisis ook is, het lijkt er op dat zij ondanks alles de vrije hand houden.

Foto: Riccardof (cc)

Gezichtsloos in Saoedi-Arabië

, door

Hoe zou het voelen als ik een sluier draag, word ik dan anders behandeld? Verder een salafistische aardverschuiving, de Olympische Spelen en natuurlijk de Ramadan.

Verlost van starende blikken

Global Voices bericht over een intrigerend experiment van de Saoedische blogster Rana Jarbou (@rjarbou). Jarbou, opgegroeid in Saoedi-Arabië en nu haar tijd verdelend tussen Riyadh en Beiroet, vroeg zich af hoe het zou zijn als ze een gezichtssluier droeg. Hoe zou ze zich dan voelen? Zou ze anders bejegend worden? Afgelopen vrijdag kondigde ze op haar blog aan dat ze een week lang een niqaab zou dragen. In eerste instantie voelde ze zich vrij, eindelijk verlost van al die starende blikken, niet langer een wandelend seksobject. Gedurende de week verschuift haar ervaring. Op haar weblog (Engelstalig) doet ze dagelijks verslag van haar bevindingen.

Salafist omarmt democratie

Ook uit Saoedi-Arabië een bericht over de veranderende omgang van salafisten met democratie. Voor een grote meerderheid onder de salafisten is democratie tot nu toe in tegenspraak met de islam. Het kiezen van wetgevende vertegenwoordigers is volgens hen een inbreuk op de soevereiniteit van God en God is de enige ter wereld met valide soevereiniteit. Zou de democratie de overhand krijgen, dan worden mensen daarmee op hetzelfde niveau gesteld als God, met als gevolg dat de ene mens de andere aanbidt. In dat geval ben je volgens de salafisten niet langer een ware moslim, want polytheïsme sluipt dan het geloof binnen.

Foto: Riccardof (cc)

Stalin’s erfenis

, door

In Wit-Rusland is een student gearresteerd omdat hij foto’s van teddyberen op zijn nieuwssite had gezet. Die teddyberen waren eerder deze maand gedropt door een Zweeds reclamebureau als protest tegen wat wel genoemd wordt “de laatste dictatuur in Europa”. De knuffelbeesten hadden allemaal een spandoek in de poten, met de tekst: ‘Wij steunen de Wit-Russische strijd voor vrijheid van meningsuiting’. Omdat het regime ontkent dat deze actie heeft plaatsgevonden en überhaupt heeft kunnen plaatsvinden wordt de student er nu van beschuldigd buitenlanders te hebben geholpen illegaal het land binnen te komen.

Hulp aan het -vijandelijke- buitenland. Een klassiek voorwendsel van dictaturen om de eigen bevolking te onderdrukken. Ook grote buur Rusland weet er mee om te gaan, wat niet verwonderlijk is met een president die zijn sporen heeft verdiend in de veiligheidsdienst van de Sovjet-Unie. De voorzitter van de Raad van Europa Thorbjorn Jagland bekritiseerde deze week een van de jongste maatregelen van Poetin om de vrijheid in zijn land in te perken als ‘stalinistisch’. Het gaat om een wet die NGO’s met buitenlandse financiering aan banden legt. Jagland formuleerde het nog voorzichtig, het ging hem vooral om de terminologie. Dat  NGO’s die financiële steun ontvangen uit het buitenland door de Russische regering worden gezien als ‘buitenlandse agenten’ deed hem denken aan de tijd van Stalin, zei hij.

Foto: Riccardof (cc)

Democratie, religie en vooral: economie

, door

Na het turbulente jaar in de Arabische wereld zijn veel westerlingen cynisch over democratie in de regio. De bevolking is echter nog steeds positief gestemd, hoewel democratie niet hun enige zorg is. Dat blijkt uit de opiniepeiling die het Pew Global Attitudes Project eergisteren publiceerde over zes landen: Egypte, Tunesië, Jordanië, Libanon, Turkije en Pakistan.

Democratie beste regeringsvorm

De opstanden zullen meer democratie brengen, denkt nog steeds een meerderheid in de Arabische landen. In Turkije en Pakistan lopen de meningen wat meer uiteen, waarbij het grote aantal respondenten met ‘geen mening’ opvalt.


In alle landen vindt een meestal ruime meerderheid dat democratie altijd de voorkeur verdient, hoewel dat in Jordanië 10 procent lager lag dan vorig jaar.

Die steun geldt niet alleen de algemene notie van democratie, maar ook specifieke democratische rechten en instituties als verkiezingen met meer partijen en burgerrechten. In sommige landen scoort de economie het hoogst, maar wellicht zegt dat vooral iets over de economische toestand daar.

Democratie is niet het enige dat telt

Niet een krachtige leider, maar een democratische overheid is belangrijk om de problemen op te lossen zegt men in vier van de zes landen. In Libanon vindt zelfs 8 op de 10 mensen dat. In Jordanië daalde het vertrouwen in democratie, maar dat land bevindt zich dan ook al langere tijd in een politieke impasse. Alleen in Pakistan groeide de al bestaande voorkeur voor een sterke man.

Foto: Riccardof (cc)

Het probleem van illegale abortussen in Thailand

, door

Abortus, het mag bijna nergens, het gebeurt overal. Ook in Thailand. Zeker in Thailand vanwege de omvangrijke seksindustrie. Maar zolang je het niet ziet, hoef je er ook niet over te praten.

Tot er twee jaar geleden ineens ruim 2000 babylijkjes werden ontdekt in een tempel. Daar kon men niet omheen en dus startte er een publieke discussie. Niet dat er daardoor werkelijk iets verandert natuurlijk.

De babylijkjes zijn nu, na lang onderzoek, overgedragen en zullen worden begraven. Met speelgoed erbij.

Kleine noot uit een ander artikel, er zijn sinds 1936 op die ene begraafplaats al zeker 150.000 lijkjes begraven.

Vorige Volgende