Zoekresultaten voor

'privacy'

Foto: stuart anthony (cc)

Angst verkoopt

ANALYSE - De inmiddels ontslagen journalist Perdiep Ramesar schreef stukken over subculturen die ‘anders’ zijn en als bedreigend voor de mainstream leefwereld of leefcultuur worden ervaren. Dergelijke stukken gaan er in als zoete koek. Angst verkoopt, of het angstbeeld nu op feiten is gebaseerd of niet, meent Ewoud Butter.

Drie jaar geleden concludeerden 75 wetenschappers dat ‘integratie het meest overschatte probleem in onze samenleving is’: de verschillen tussen ‘autochtone’ en ‘allochtone’ Nederlanders worden namelijk steeds kleiner.

Toch wordt dat door brede lagen in de bevolking niet zo ervaren. Zo bleek uit een recente opiniepeiling van Maurice de Hond dat meer dan de helft van de Nederlanders de integratie volledig of in grote mate mislukt vindt. Vooral PVV en VVD-stemmers vinden dat.

Het doet denken aan het grote parlementaire onderzoek van de Commissie Blok naar de integratie aan het begin van deze eeuw. Toen de Commissie concludeerde dat de integratie grotendeels geslaagd was (ondanks de overheid), namen de VVD en het CDA direct afstand van deze conclusies. Waar sommigen liever roepen dat het glas half vol is, zal het in de beleving van anderen half leeg blijven.

Het is net als met criminaliteit: hoewel de criminaliteitscijfers al jaren dalen, neemt het gevoel van onveiligheid niet af. Veel Nederlanders geloven gewoon niet dat het veiliger wordt. We laten onze angstgevoelens blijkbaar graag voeden en steunen massaal en kritiekloos iedere maatregel die meer veiligheid belooft, maar die meestal vooral onze privacy doet verminderen.

Foto: Shirley de Jong (cc)

Hoesnalistiek

ACHTERGROND - Deze maand lokte PowNews burgemeester Onno Hoes van Maastricht in de val. Wie houdt journalisten aan hun eigen normen? Britse en Europese instanties adviseren het instellen van een onafhankelijke mediaraad met vergaande bevoegdheden. Misschien ook iets voor ons land?

“Mission accomplished.” Dat dacht Dominique Weesie naar eigen zeggen toen de top van de Nederlandse Spoorwegen was opgestapt. De toenmalige hoofdredactie van de Telegraaf had Weesie, nu voorzitter van publieke omroep PowNed, in december 2001 een opdracht gegeven wat betreft de Spoorwegen: “Je hebt een week de tijd om de directie weg te krijgen.” Het lukte al na vier dagen.

Dertien jaar later lijkt het aantal missions accomplished alleen maar toegenomen. De vraag rijst of journalisten zichzelf en elkaar afdoende aan journalistieke normen houden. Zo niet, en er is niemand anders om die normen af te dwingen, dreigt dan eenzelfde situatie als met de Britse pers? In het openingsartikel van 11 december noemde NRC Handelsblad de valstrik voor Hoes “Angelsaksisch.”

De Britse situatie lijkt vooralsnog ernstiger dan die bij ons. Sinds 1947 is gemiddeld elke tien jaar een officieel rapport verschenen naar aanleiding van misstanden bij de Britse pers. Recente rapporten stelden dat een “groot deel van de pers” betrokken was bij handel in vertrouwelijke informatie. Ook de dood van prinses Diana in 1997 leidde niet tot afdoende maatregelen, aldus een rapport uit 2012.

Foto: NiederlandeNet (cc)

Vertrouwen (2)

COLUMN - [Zie ook de voorloper van deze column: Vertrouwen (1).]

Ook overheden maken fouten: niets menselijks is ze vreemd. De laatste jaren blijken er echter systematische fouten in beleidsmakerij te zitten en is een koers, eenmaal ingezet, amper nog te wijzigen. Naar tegengeluid en onderbouwde waarschuwingen wordt alleen voor de vorm geluisterd; wetten die in de weg staan worden omzeild.

De zorg is een tragisch voorbeeld. Het landelijk EPD was slecht doordacht, constateerde de commissie Elias recent. Dat zeiden critici tien jaar geleden al, maar hun doortimmerde commentaar werd terzijde gelegd.

Het gerede vermoeden dat DBCs niet tot besparingen zouden leiden, maar tot meer bureaucratie, minder inzichtelijkheid en meer kosten? Idem dito.

Korten op dagelijkse zorg en hulp aan huis zou leiden tot een groter beroep op verpleegtehuizen, waarschuwden kenners, en toch is de overheid ‘verbaasd’ dat veel mensen het thuis nu niet langer redden. En ze zijn, sinds de toegang tot verpleegtehuizen is ingeperkt, verrast dat zich sindsdien vooral ‘moeilijke’ gevallen aandienen en het werk er zoveel zwaarder is geworden. Stemt het parlement niet in met een wetsvoorstel? Proberen we de zaak er toch gewoon per AMvB door te drukken!

Ik schaam me voor mijn regering. De kortzichtigheid en vooringenomenheid van veel maatregelen, de ondoordachtheid van de zoveelste ‘betere’ aanpak tergen mijn verstand en hart. Veel beleid is totaal ad hoc, gaat voorbij aan geaccepteerde kennis en feiten, en lijkt op weinig anders gebaseerd dan platitudes als ‘veiligheid’, ‘efficiency’ of ‘doelmatigheid’, in de kennelijke veronderstelling dat het er dan ingaat als Gods woord in een ouderling.

Foto: m.a.r.c. (cc)

PirateBayWatch

ACHTERGROND - Jeroen van der Ham is onderzoeker en docent bij de opleiding System and Network Engineering van de Universiteit van Amsterdam. Hij schrijft voor het Rathenau Instituut een serie blogs over ethische vraagstukken bij data-onderzoeken. In deze bijdrage beschrijft hij hoe onderzoekers die gebruik maken van data over internetverkeer een zorgvuldige afweging moeten maken tussen het belang van hun onderzoek en privacy van hun gebruikers.

In januari 2012 is er een blokkade opgeworpen voor de webpagina van ThePirateBay. Stichting BREIN had toen een overwinning bereikt in haar strijd tegen illegaal downloaden. De providers Ziggo en XS4ALL moesten vanaf dat moment de website blokkeren voor haar klanten. Een aantal maanden later volgde een uitspraak voor de andere grote providers in Nederland en was de website in heel Nederland geblokkeerd.

Het was al vrij snel duidelijk dat er vele manieren waren om de blokkade te omzeilen. Proxies, mirrors en andere methoden schoten als paddenstoelen uit de grond, sneller dan BREIN ertegen kon vechten. Maar hoe bewijs je nu of zo’n blokkade ook daadwerkelijk effectief is?

Door de blokkade zelf en de vele manieren om deze te omzeilen was het niet mogelijk om de effectiviteit ervan direct te meten. Onderzoekers van de Universiteit van Amsterdam bedachten dat het wel mogelijk was om dit indirect te meten. Gebruikers van ThePirateBay halen daar links naar BitTorrent bestanden op, die ze dan gebruiken om gezamenlijk films of series binnen te halen. Om dit gezamenlijk te kunnen doen, worden er IP-adressen uitgewisseld van alle deelnemers. De onderzoekers vingen deze IP adressen op, om zo te kunnen achterhalen waar de downloaders vandaan kwamen.

Foto: Roger Wollstadt (cc)

Diaspora

COLUMN - Drie dagen in Londen vergaderd over onderzoekjournalistiek. Hoe doe je degelijk onderzoek, hoe bescherm je bronnen, hoe controleer je publieke uitspraken van overheden en bedrijven, hoe breng je schandalen naar buiten? Hoe houd je de vrijheid van meningsuiting overeind wanneer steeds meer onderwerpen in het geheim worden besproken, of zelfs tot kwestie van staatsveiligheid worden bestempeld? Zijn de vrijheid van meningsuiting en de ruimte om degelijk onderzoek uit te voeren nog gewaarborgd, wanneer privacy verdwijnt?

We zaten er met de fine fleur van onderzoeksjournalisten, klokkenluiders, advocaten, hackers en NGOs. Seymour Hersh, die zowel de Amerikaanse slachting van honderden ongewapende burgers in My Lai als het schandaal rond Abu Ghraib blootlegde; Lowell Bergman, die als eerste de dubieuze praktijken van de tabaksindustrie blootlegde; Eileen Chubb, die naar buiten trad met de barre staat van Britse verpleegtehuizen; Duncan Campbell, die het bestaan van afluistersysteem Echelon aantoonde; Daniel Ellsberg, die staatsgeheimen over de Amerikaanse oorlog in Vietnam naar buiten smokkelde en die als de Pentagon Papers in de krant wist te krijgen.

Gaande de conferentie werd duidelijk hoe groot het spoor van vernieling is dat overheden rond hun klokkenluiders trekken. Dat Chelsea Manning 35 jaar gevangenisstraf kreeg voor het lekken van leugens rond de oorlog in Irak is erg genoeg: niet zij, maar de leugenaars verdienen die straf. Zij hebben hun eigen volk voorgelogen – en de rest van de wereld.

Foto: Stefano Corso (cc)

Taxi’s en regenbogen: anonimisering geen gemakkelijke opgave

DATA - Jeroen van der Ham is onderzoeker en docent bij de opleiding System and Network Engineering van de Universiteit van Amsterdam. Hij schrijft voor het Rathenau Instituut een serie blogs over ethische vraagstukken bij data-onderzoeken. In deze bijdrage laat hij zien dat het goed anonimiseren van open data geen eenvoudige opgave is.

In 2013 kwam Chris Whong erachter dat de data van alle taxi-ritten in New York City opvraagbaar was via de Amerikaanse variant van een verzoek op de Wet Openbaarheid Bestuur (WOB).

Na het invullen van wat formulieren en een paar dagen wachten ontving hij een USB stick met daarop bijna 20 Gigabyte aan data over de taxi-ritten in New York City in de afgelopen jaren. Elke taxi-rit was beschreven door een regel met daarin onder meer het begin- en eindtijd, vertrekpunt en eindpunt en het aantal passagiers. De prijs en de fooi waren in een apart bestand meegegeven. In de originele data was al deze data gekoppeld aan een taxi. In een poging die identiteit te verhullen, maar toch nuttige data op te leveren was dit versleuteld meegeleverd in de geopenbaarde data.

Chris Whong heeft mooie plaatjes en visualisaties gemaakt met de data die hij kreeg. Populaire plekken waar taxi’s langsrijden, frequentie waarmee taxi’s rijden, de inkomens en fooi verdeling, enzovoort. Hij heeft de data ook beschikbaar gesteld voor anderen, zodat andere “civiele hackers” ermee aan de slag konden.

Foto: Kentucky Country Day (cc)

Jong geleerd

COLUMN - Schoolboeken zijn deels digitaal geworden: leerlingen doen hun taken achter de computer. Software houdt bij wat ze gedaan hebben, welke cijfers ze haalden, hoe snel ze waren, waar ze goed in zijn, waar ze blunderen en wat ze over moesten doen. Digitaal lesmateriaal is iets totaal anders dan gewoon maar een boek op de computer: de software observeert en categoriseert al doende elk kind dat met zulk digitaal lesmateriaal werkt.

Die gegevens worden teruggestuurd naar de uitgevers van de schoolboeken. Zij beschikken daardoor over een schat aan informatie over de deelnemende scholieren: inmiddels zitten er al ruim een miljoen leerlingen in hun systeem. En omdat ze dat wel handig leek, hebben de uitgevers van de scholen bedongen dat die tevens de persoonsgegevens van de kinderen naar hen zouden doorsluizen. Daaronder vallen ook gegevens over de ouders. Dit alles wordt verzameld in Basispoort, een portal waarin digitale lesmethodes voor de basisschool worden beheerd.

Alleen weet niemand wat de educatieve uitgeverijen – waaronder giganten zoals ThiemeMeulenhoff, Malmberg en Noordhoff – vervolgens met al die gegevens van en over de kinderen (en hun ouders) doen. Accountantsbureau PwC, dat de kwestie op verzoek van staatssecretaris Dekker van Onderwijs al in april van dit jaar onderzocht, betoont zich bepaald geschrokken in zijn rapport.

Foto: Emmanuel Huybrechts (cc)

Twijfelachtige informatie gebruikt in strafprocessen

ACHTERGROND - In strafprocessen wordt steeds meer informatie gebruikt die niet door politie en justitie is verzameld en waarvan de herkomst onduidelijk is. Dat schrijft Sven Brinkhoff in het proefschrift waarop hij onlangs in Nijmegen promoveerde.

Brinkhoff doelt daarmee op informatie uit externe bronnen zoals inlichtingendiensten, kliklijnen, privédetectives of ‘datamining’. Het is vaak niet duidelijk hoe die informatie is verzameld en of die rechtmatig is verkregen. Volgens Brinkhoff brengt het het gebruik van dergelijke informatie grote risico’s met zich mee. ‘Onschuldige burgers kunnen op basis hiervan te maken krijgen met ingrijpend overheidsoptreden’ volgens Brinkhoff.

Twijfel over de betrouwbaarheid van informatie doet afbreuk aan de kwaliteit van de rechtspraak. ‘Politie, officier van justitie en strafrechter doen er goed aan een kritische houding aan te nemen ten aanzien van dit soort anonieme en daardoor oncontroleerbare externe informatie. Een anonieme melding rechtvaardigt niet altijd een aanhouding of een privacyschendende doorzoeking van een woning.’ Hij dringt aan op meer wettelijke mogelijkheden om de de rechtmatigheid van de verzameling van anonieme externe informatie te toetsen.

Openbaarheid van informatie is cruciaal in een strafproces. Alle betrokkenen moeten weten op welke informatie een verdenking en vervolgens een strafproces is gebaseerd. En op grond van ondeugdelijke informatie kan iemand niet veroordeeld worden. Het is niet zelden een aanknopingspunt voor advocaten om hun cliënt vrij te pleiten.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Big Brother: Nu ook al op school en in je huis – Securus van Importunus

 
logo_importunus_zwart-300x55
 

Als het aan de softwaredistributeur Importunus ligt, mogen kinderen in de strijd tegen cyberpesten al hun online privacy opgeven, signaleert Catharina Bethlehem.

Gisteren hoorde ik op de radio Charif Mews van de Piratenpartij praten over Securus van de Stichting Importunus. Ik had er nog nooit van gehoord maar dat is dus software die scholen kunnen gebruiken om hun leerlingen digitaal te volgen. De software is officieel ontwikkeld om pesten tegen te gaan, maar in de praktijk wordt alles wat kinderen online doen gemonitord.

Ik dacht terug aan mijn eigen jeugd en ik werd zelf ook een tijdje – ik denk een jaar of zo – gepest op de basisschool en dat vond ik toen vreselijk. Maar ik kon toen ik jong was ook gaan en staan waar ik wilde. Wij “kraakten” bijvoorbeeld lege bouwvallige huizen en begonnen daar clubhuizen in. We experimenteerden daar met “dingen die niet mochten” en dat was leuk en spannend.

Met vriendinnen hadden we het over akelig nare leraren, we beraamden plannen voor kattenkwaad, we roddelden over jongens en meisjes, onze ouders en niemand die ons kon horen. We waren vrij en we experimenteerden en we hadden lol!

Volgens mij zijn dit soort dingen belangrijk voor de ontwikkeling van kinderen tot zelfstandige mensen, maar dat kan tegenwoordig dus niet meer. Communicatie gaat nu veel vaker via online digitale kanalen en blijkbaar is dat aanleiding om kinderen hun privacy te ontzeggen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

SyRI is watching you

BRIEF, COLUMN - Iedere keer wordt aangegeven dat er waarborgen in het systeem zitten. Maar iedere keer schuift het gebruik weer een stukje verder op.

Toen het nieuws over SyRI naar buiten kwam, schoot me onmiddellijk de uitspraak1984 wasn’t meant to be an instruction manual” te binnen.

Het koppelen van overheidsdatabases en daarmee op basis van risicoprofielen alle burgers screenen om te zien of er iemand fraude pleegt (of per ongeluk geen snars van de duizenden regels snapt), lijkt namelijk rechtstreeks overgenomen uit dat boek.

Deze zoveelste inbreuk op de privacy van de burger door de overheid bleek zonder stemming door beide Kamers heen te zijn gegaan.

Na de bekendmaking keek ik iedere vijf minuten op de sociale media in afwachting van de rellen op het Binnenhof, het bezetten van de ministeries, de woeste Kamervragen, de grote krantenkoppen, de ziedende deskundigen bij Pauw en RTL Late Night, en nog veel erger.

Het bleef echter opvallend stil. Te stil.

Na een korte opleving van aandacht was het onderwerp in twee dagen alweer verdwenen uit de kranten en van de TV.

Nu, een paar weken later, moet dan ook de conclusie zijn dat de burgers geen flauw benul hebben hoe ernstig het is wat er nu gebeurt.

Vorige Volgende